موفقیت‌های چشمگیر نظامی ترکیه

نویسنده: اباصلت کبیری، سرهنگ ارتش و کارشناس ارشد علوم سیاسی

دیپلماسی ایرانی: در سال‌روز پرواز موفقیت آمیز پهپاد ترکیه بر فراز آسمان ایران که در سانحه سقوط هلیکوپتر مرحوم رئیسی انجام شد، موفقیت‌های دیگری ناشی از بلندپروازی های رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، در سپهر سیاسی منطقه عاید ترکیه شده که نام این کشور را در سکوت و انزوای رقبا، بلندآوازه کرده است.

گوئی موفقیت های ترکیه را پایانی نیست. انحلال حزب کارگران کردستان ترکیه (پ.ک.ک) توفیقی است که در سایه استعلای ترکیه و پیشرفت های روزافزون نظامی آن در بُعد نظامی، به‌دست آمد.

سقوط حکومت بشار اسد و روی کار آمدن حکومت نزدیک به ترکیه از دیگر پیروزی های ترکیه است. نیروهای هیات تحریرالشام، تنها با پشتیبانی نظامی و تسلیحاتی ترکیه از ادلب، خارج و به سوی دمشق، حرکت کردند.

در همه سالٰ‌های گذشته که ایران، درگیر انقلاب، جنگ و تحریم بود، ترکیه با مشکلات به مراتب کمتر و فراغ بال بیشتر و به لطف خالی بودن سبد این کشور از تحریم‌ها، توانست به قدرت نظامی در منطقه نائل آید. پشتیبانی فنی و لجستیکی آمریکا و حمایت علمی روسیه در رسیدن ترکیه به جایگاه کنونی، در صنایع هوایی و دفاعی، بی تاثیر نبوده است.

بی شک تحریم‌ها، به روز نبودن و فرسودگی صنایع و زیرساخت‌ها، در عقب ماندگی سیستم‌های پروازی ایران، موثر بوده و جان میلیون‌ها انسان در ایران و از جمله رئیس جمهوری فقید را آسیب زده‌ است.

پهپاد آکینجی، با قابلیتِ مداومتِ پروازیِ ۲۴ساعته پس از مشارکت در عملیات جست‌وجو برای یافتن بالگرد مرحوم رئیسی و همراهانش، هنگام بازگشت به ترکیه، به نشانه افتخار، پرچم ترکیه و نمادش را با پرواز بر روی دریاچه وان، رسم کرد درحالی‌که این رژه و نمایش قدرت، توسط پنج میلیون نفر به‌صورت زنده از همان لحظه اول اسکن منطقه ورزقان، در شبکه اجتماعی X تماشا می شد و ترکیه این موفقیت را با کل جهان، به اشتراک گذاشته بود.

ترکیه با ساخت پهپاد آکینجی، به یکی از چهار کشور صاحب تکنولوژی تولید هواپیمای بدون سرنشین دارای توان پروازی فوق پیشرفته و ماندن در ارتفاع بالا تبدیل شد.

نقش بی‌بدیل پهپاد بایراکتار تی بی ۲ در حفظ توان مقاومت اوکراین در برابر روسیه همچنین در پیروزی آذربایجان بر ارمنستان و قبل از آن در لیبی علیه نیروهای ژنرال حفتر و نهایت در بمباران مواضع چریک های پ.ک.ک در شمال عراق، از برتری تکنولوژیک ترکیه و بالارفتن استانداردهای صنعت دفاعی آن نشان دارد که توانسته است معادلات جنگی را در سراسر جهان، تغییر دهد.

همچنین این کشور پس از آمریکا، روسیه و چین در جایگاه چهارم در میان کشورهای تولیدکننده نسل پنجم هواپیماهای جنگی قرار گرفته است و قصد دارد تا ۱۰سال آینده در بین ۱۰۰ شرکت برتر صنعت دفاعی، خود را جای دهد.

میزان صادرات ترکیه در زمینه های دفاعی به بیش از ۱۶۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ رسیده و محصولات آن به‌ویژه در حوزه پهپادی به ۴۰ کشور دنیا، صادر می شود. بدین ترتیب این کشور، رتبه اول میزان تولید پهپاد را در دنیا به خود اختصاص داده است.

صنایع دفاعی ترکیه، به منظور افزایش قدرت بازدارندگی نیروهای امنیتی و تضمین افزایش رفاه پایدار، رویکرد بومی سازی را به جد دنبال می کند. صنعت دفاعی ترکیه به یک اکوسیستم غول پیکر تبدیل شده است که با داشتن ۳۵۰۰ شرکت و ۸۰هزار کارمند، رتبه اول تولیدات نظامی را در منطقه دارد.

ترکیه با تعریف ۳ پروژه عظیم نظامی، به قدرت برتر حوزه دفاعی تبدیل شده است.

پروژه میلگم (MELGEM)، در زمینه ساخت شناور، پروژه گوک توغ، در زمینه تولید موشک و سامانه پدافندی و پروژه آنکا نیز در زمینه تولید هواپیما، هلی کوپتر و پهپاد، جزو موفقیت های نظامی این کشور در دو دهه اخیر است.

از محصولات پروژه میلگم می توان به ساخت ناو جنگی "کینالی آدا"، "بورگاز آدا"، "استانبول"، "آناتولی" و کشتی آموزشی "افق" اشاره کرد. طی این پروژه، تعداد ۴ فروند انواع کشتی جنگی بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳ توسط شرکت دولتی صنایع دفاعیِ  "ASFAT"، تولید و به کشور پاکستان، فروخته شده است. همچنین رزم ناوِ بورگاز آدا، به منظور شرکت در عملیات تامین امنیت جام جهانی ۲۰۲۲، ساخته و به قطر صادر شد.

در زمینه دفاع هوائی نیز سازمان صنایع دفاعی (SSB) و صنایع دفاعی آلتین آی مربوط به بخش دولتی ترکیه، تولید بالگرد "اتک" و بالگرد تهاجمیِ "گوک بی" را در کنار هواپیمای فوق پیشرفته "کاآن" (خاقان) و جنگنده سبکِ "حُر کوش-سی" و هواپیمای A400M را تولید کرده است.

سامانه های بومی پدافندیِ "قورقود" و "حصار"-A  و "گوک دنیز" در کنار سامانه روسی اس ۴۰۰ دفاع هوائی این کشور را انجام می دهند.

بدین ترتیب رویکرد میلیتاریستی و سودای نظامی ترکیه، از جغرافیای آناتولی، فراتر رفته و به شبه قاره هند، بالکان، خلیح فارس و شمال آفریقا کشیده شده است. انقلاب عظیمی در صنایع دفاعی و توان نظامی ترکیه رخ داده به‌گونه‌ای که توان پهپادی، مهارت جنگ الکترونیک و سیستم های پروازی آن قابل رقابت با نمونه های آمریکائی از جمله جنگنده F35 است.