پرونده میدل ایست اینستیتیوت درباره بازگشت فشار حداکثری دولت جدید امریکا (بخش دهم)
امریکا باید برای همکاری به ایران انگیزه بدهد

دیپلماسی ایرانی: یکی از کاستیهای رویکرد ایران که توسط دولتهای ایالات متحده در 25 سال گذشته، از جمله دوره اول ترامپ، اتخاذ شد، این بود که این رویکرد، شکلدهی به سیاست خارجی و رویکرد منطقهای ایران را فراتر از برخی اقدامات جنبشی هدفمند در اولویت قرار نداد. اکنون که ایران پس از تجربه خسارات بزرگ در سوریه، لبنان و فلسطین در یک موقعیت استراتژیک آسیب پذیر قرار دارد، رهبری تهران ممکن است علاقه مند به انطباق رویکرد منطقه ای خود باشد. برای تکمیل اقدامات جنبشی اسرائیل و گاه آمریکا علیه محور مقاومت ایران، واشینگتن ممکن است گفتوگو با متحدان کلیدی خاورمیانه را در مورد ابتکارات طراحی شده برای محدود کردن ماجراجویی منطقهای ایران و ایجاد یک تغییر استراتژیک در رویکرد سیاست خارجی این کشور دنبال کند. چنین تغییری به احتمال زیاد در هماهنگی نزدیک با شرکای عرب آمریکا، بهویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس اتفاق میافتد.
بازگشت ترامپ به کاخ سفید به طور گسترده در تهران به عنوان فرصتی برای تجدید مذاکرات ایران و آمریکا تلقی می شود که می تواند فراتر از پرونده هسته ای باشد. این گشودگی اساساً محصول تعدادی از مشکلات ژئوپلیتیکی است که تهران در حال حاضر با آن مواجه است.
در این میان ایجاد یک محیط راهبردی مطلوب تر از طریق ایجاد پلی برای راه حل دو دولتی در جبهه اسرائیل و فلسطین لازم است. تلاش واقعی به رهبری آمریکا برای راه حل دو کشوری که توسط متحدان عرب ایالات متحده حمایت می شود یا (در بهترین حالت) به تهران دلیلی برای تجدید نظر در تعهد خود برای مقابله نظامی با اسرائیل می دهد یا (در صورت مخالفت تهران) به کشورهای عربی دلیلی برای بررسی اینکه آیا ایران در تلاش برای کاهش تنش منطقه ای صادق است.
در عین حال ایجاد یک شبکه حمایت دیپلماتیک و اقتصادی برای رسیدگی به کشورهای مورد مناقشه مانند سوریه، عراق، لبنان و یمن نیز ضورت دارد. فراتر از اقدامات همکاری نظامی و امنیتی مورد نیاز برای تقویت سیستم دولتی خاورمیانه، پس از فرو نشستن گرد و غبار ناشی از درگیریها و انتقالهای کنونی در سراسر منطقه، بهویژه در کشورهایی که در مرکز مبارزه برای نفوذ با ایران هستند، به یک سری اقدامات دیپلماتیک و اقتصادی نیاز است. در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ، او در سال 2018 با ادعای اینکه توافق با عربستان سعودی یک اتفاق دیپلماتیک کوچک است در سردرگمی ایجاد کرد. او ادعا کرد که ریاض متعهد شده بود که پول لازم را برای بازسازی سوریه صرف کند. عربستان سعودی این ادعا را رد کرد و هیچ منبع قابل توجهی برای بازسازی بخشهایی از سوریه که در آن زمان تحت کنترل ائتلاف بینالمللی به رهبری آمریکا بود، اختصاص داده نشد. مقیاس تلاشها برای بازسازی و تقویت حکومتداری و تحول اقتصادی در مکانهایی مانند سوریه و لبنان بسیار فراتر از آن چیزی است که ایالات متحده مایل به مشارکت خواهد بود و به یک تلاش گروهی نیاز است.
هماهنگی اقدامات دیپلماتیک با شرکای منطقه ای در مورد روسیه و چین نیز ضروری است. علاوه بر این عناصر هماهنگی دیپلماتیک در مورد جنبه های کلیدی رفتار ایران در منطقه، ایالات متحده باید با شرکای کلیدی خاورمیانه که روابط خود را با روسیه و چین دارند، همکاری نزدیک تری داشته باشد. در این محیط ژئوپلیتیکی جدید چندقطبی پیچیده، رئیسجمهوری ایالات متحده که به غیرقابل پیشبینی بودن و انجام حرکات غیرمنتظره افتخار میکند، باید گامهایی را در جهت اطمینان بیشتر و هماهنگی با شرکای کلیدی خاورمیانه در بازی شطرنج چند سطحی بردارد. بهویژه در این جبهه، دولت ترامپ باید با شرکای خاورمیانه در سیاستهای دو جبهه اصلی هماهنگی کند.
نخست، واشینگتن و دولتهای منطقه باید با یکدیگر همکاری کنند تا خطوط حمایتی (اقتصادی، فنی، نظامی و سیاسی، از جمله در صحنه بینالمللی) را که ایران از روسیه و چین دریافت میکند، که نظام این کشور را حفظ کرده و به آن اجازه انجام فعالیتهای بیثباتکننده منطقهای را میدهد، برهم بزنند. دوم، آنها باید با سیاستهایی هماهنگ شوند که میتواند ایران را به دلیل همکاری با روسیه و چین در فعالیتهایی که قوانین بینالمللی را نقض میکند، مداخله در مبارزات دموکراتیک خارجی، و همچنین حمایت از دیگر رژیمهای بدخواه و بازیگران غیردولتی در منطقه و سراسر جهان، دلسرد یا مجازات کند. به عبارت دیگر، ایالات متحده باید با شرکای منطقهای کار کند تا ایران را از مدار روسیه و چین بیرون بکشد و گزینههای قابل اعتمادتری برای ادغام درون منطقهای برای رژیم ایران فراهم کند که میتواند انگیزه تغییر رفتار آن باشد.
منبع: میدل ایست نیوز / ترجمه: سید علی موسوی خلخالی
انتشار این مطلب به معنای تایید آن توسط دیپلماسی ایرانی نیست و صرفا برای آگاهی خوانندگان دیپلماسی ایرانی در چارچوب پرونده تهیه شده توسط میدل ایست نیوز ترجمه شده است.
نظر شما :