مطالب مرتبط با کلید واژه

منطقه


حقوق بین الملل در مسیر استقلال فلسطین
نکات حقوقی که قابل توجه است

حقوق بین الملل در مسیر استقلال فلسطین جدید

محمدتقی قراچورلو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سرائیل و حماس پس از ۱۵ ماه جنگ ویرانگر در غزه که آوارگی بیش از ۲.۳ میلیون نفر و آوارگی خانواده  فلسطینی ها را موجب شد در کنار کشتار بی سابقه زنان، کودکان و غیر نظامیان و حملات مستقیم به اماکن درمانی شد به نقطه اجرای یک آتش‌بس رسیده اند. اما مهم ترین بخش این موضوع که باید پس از آتش‌بس بررسی شود عدم توجه به آموزه‌ های حقوق بین‌الملل است. از زمان شروع درگیری در غزه بنا بر آمار سازمان ملل متحد ۹۰۰ امدادگر و ۲۶۵ کارمند آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد برای پناهندگان فلسطینی (آنروا) کشته شده که از ایجاد آشکار استانداردهای دوگانه در حقوق بشردوستانه بین المللی نشان دارد.

ادامه مطلب
امضای معاهده با روسیه از این بابت باارزش است
ظرافت دیپلماسی توازن بخش جمهوری اسلامی ایران

امضای معاهده با روسیه از این بابت باارزش است

سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سفر آقای رئیس جمهور به تاجیکستان و روسیه و عقد قراردادهای راهبردی با آنان و همزمان گفت‌وگوی مسئولین دیپلماسی با کشورهای اروپائی در ژنو در دستور کار است و طبعا مجموعه اینها در راستای وزین کردن قدرت دیپلماسی در برابر آمریکای دوران ترامپ انجام می شود که منطق رفتاری خود را داراست.

ادامه مطلب
بحران سوریه: آیینه تمام‌نمای تحولات راهبردی غرب آسیا
درس‌هایی برای خاورمیانه در حال گذار

بحران سوریه: آیینه تمام‌نمای تحولات راهبردی غرب آسیا

نوید کمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این واقعیت برای سیاست‌گذاران منطقه‌ای این پیام مهم را دارد که نباید به موفقیت‌های مقطعی دل بست و همواره باید برای مواجهه با تغییرات ناگهانی در معادلات قدرت آماده بود.

ادامه مطلب
عدالت علیه تروریسم در سوریه
بازیگرانی که دنبال سهم خود هستند

عدالت علیه تروریسم در سوریه

حامد دانایی یوسف آباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تغییرات ژئوپلیتیک موازنه قدرت در غرب آسیا، کاهش نفوذ نسبی ایالات متحده و اروپا و متعاقب آن افزایش نقش های بازیگران منطقه ای بازخیزش رقابت ژئوپلیتیک بین ایران و عربستان سعودی و ترکیه، پیدایش واحدهای نیمه مستقل و تضعیف ساختار (دولت اقلیم کردی) و در نهایت افزایش چشمگیر و فزآینده نقش بازیگران غیردولتی در شکل دادن به ترتیبات موجود عاملی برای منطقه ای شدن و تعریف نظم منطقه ای بوده است.

ادامه مطلب
چرا همکاری نظامی عراق و عربستان مهم است؟
تلاش بغداد و ریاض برای گسترش روابط

چرا همکاری نظامی عراق و عربستان مهم است؟

خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان و ثابت العباسی، وزیر دفاع عراق، ۴ نوامبر ۲۰۲۴ یادداشت تفاهمی برای همکاری نظامی مشترک امضا کردند. این یادداشت تفاهم در جریان سفر العباسی به ریاض امضا شد و دو طرف راه‌های تقویت روابط دفاعی و سازوکار‌های تقویت آن علاوه بر آخرین تحولات منطقه‌ای در خاورمیانه را بررسی کردند.

ادامه مطلب
ردپای همیشگی یک فرانسوی در تجزیه طلبی‌ها
هنری لوی، فیلم ساز یا دلال اسلحه؟

ردپای همیشگی یک فرانسوی در تجزیه طلبی‌ها

علی فرهمند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به تازگی تصویری از هنری لوی فرانسوی در کنار یک افسر ارشد اسرائیلی هک و منتشر شد که می تواند پرده از ابعاد پنهان بسیاری از تحولات سال‌های اخیر در منطقه و در ایران دارد و نشان دهد که صاحب آن عزم و اراده که پیمانکارانی چون هنری لوی را به استخدام خود در آورده اند چه کسانی هستند.

ادامه مطلب
استراتژی شبکه ای؛ راهکار برون رفت ایران از بحران منطقه ای
باید به وفاق بیشتر توجه کرد

استراتژی شبکه ای؛ راهکار برون رفت ایران از بحران منطقه ای

محمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: وفاق به معنی سازگاری، همکاری کردن و اتحاد است و زمانی که بحث وفاق ملی در سیاست خارجی مطرح می شود مراد این است که آحاد جامعه و همه احزاب و گروه ها، فارغ از نگرشهای حزبی و منافع فردی و گروهی، همگی به نفع یک امر مقدس یعنی «منافع ملی» با یکدیگر همکاری کنند و مانع آن شوند که اختلاف نظر آنها به دستاویزی برای دشمنان و لطمه به منافع کشور و مردم تبدیل شود. 

ادامه مطلب
رهبر انقلاب: تنها راه پایان جنگ در منطقه کم شدن شرّ آمریکا است
در دیدار نخبگان

رهبر انقلاب: تنها راه پایان جنگ در منطقه کم شدن شرّ آمریکا است

ایشان گفتند: اساس مشکل و عامل ایجاد درگیری‌ها و جنگ‌ها در منطقه، حضور آمریکا و بعضی از کشورهای اروپایی است که به دروغ از صلح و آرامش دم می‌زنند و اگر شرّ آنها از این منطقه کم شود، درگیری‌ها و جنگ‌ها خاتمه می‌یابد و خود کشورها قادر به اداره منطقه و هم‌زیستی با صلح و عافیت هستند.

ادامه مطلب
کریدور زنگزور، طرح ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک روسیه در قفقاز جنوبی
تضاد منافع تهران و مسکو در قره باغ

کریدور زنگزور، طرح ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک روسیه در قفقاز جنوبی

قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در سه سال اخیر این ذهنیت در ایران شکل گرفت که آذربایجان و ترکیه تبانی کرده اند تا "دالان تورانی – ناتویی – صهیونیستی" در آن سوی مرز ایران را ایجاد کنند و به این وسیله تغییرات ژئوپلیتیک جدیدی را در منطقه رقم بزنند. اما احتمالاً به این فرضیه مهم توجه نشد که چه بسا گرداننده بازی ژئوپلیتیک در آن سوی مرز، روسیه باشد و روس ها قصد دارند فصل نهایی استراتژی جدید خود در قفقاز جنوبی را عملیاتی کنند. در واقع از ابتداء مشخص بود که بازیگران دیگر به دلیل محدودیت های جدی ژئوپلیتیکی قادر نیستند قاعده بازی را به نفع خود تغییر دهند. این بدان معناست که ایجاد کریدوری در جنوب ارمنستان با طراحی روسیه در حال پیگیری است نه ناتو، غرب و یا صهیونیست ها.

ادامه مطلب
دردسر زنگه زور
یک گذرگاه و چند معادله

دردسر زنگه زور

علی اصغر بصیری جم در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جنگ اوکراین و انزوای سیاسی و اقتصادی تحمیلی غرب به روسیه، تنگناهای فروش و انتقال نفت و گاز روسیه از خاک اوکراین به اروپا، فرصت طلبی آذربایجان در راستای کسب منافع و قدرت در غالب تسهیل گری فروش نفت روسیه با توجه به وضعیت اضطرار آن و همچنین اقدامات ترکیه در نقش پنجره واحد روسیه به دنیای غرب در بعد اقتصادی از طریق فروش گاز در غالب طرح ترک استریم و افزایش تراز تجاری با روسیه در وضعیت جنگی موجود، در کنار عدم منفعت ارمنستان برای روسیه با توجه به عدم وجود زیرساخت ها، منابع، بازار و خفگی ژئوپلتیک ارمنستان و همچنین رویکردهای غربگرایانه دولت پاشینیان آن هم در همسایگی روسیه، آن را بر آن داشت تا به حمایت از کریدور زنگه زور اقدام کند.

ادامه مطلب
نگاهی به برجام و جنگ اوکراین
بازخوانی روابط‌ ایران با اتحادیه اروپا و منطقه

نگاهی به برجام و جنگ اوکراین

عباس آخوندی در یادداشتی می نویسد: کشورهای منطقه از آمدن جناب پزشکیان استقبال کرده‌اند. از این حسن توجه باید بیشترین بهره را برد. زمان آن است که دست کم ایران پیشتاز یک پیمان منع تجاوز و فراتر از آن، استقرار یک نظم امنیتی منطقه‌ای با همکاری قطب‌های جهانی قدرت باشد.

ادامه مطلب
چه شد اسرائیل و ایران از آستانه جنگ، پا پس کشیدند؟
دیپلماسی آمریکا، کلید پایداری در منطقه

چه شد اسرائیل و ایران از آستانه جنگ، پا پس کشیدند؟

ولی نصر در یادداشتی می نویسد: چشم انداز یک تشدید خطرناک دیگر بر منطقه سایه افکنده است. حمله اسرائیل به رفح می تواند رویارویی تازه ای را کلید بزند اگر ایران و متحدانش احساس کنند که برای جلوگیری از نابودی حماس و با توجه به وخامت شرایط انسانی در باریکه غزه، ناچارند که دست به کار شوند.

ادامه مطلب
دلایل تشدید کمپین ترور در منطقه
امریکا و اسرائیل چه می خواهند؟

دلایل تشدید کمپین ترور در منطقه

جواد معصومی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همان کسانی که در فرودگاه بغداد با عملیات تروریستی، مهمان دیپلمات دولت و مردم عراق یعنی شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی را به شهادت رساندند قطعا با همرزمان و مهمانان این شهید هم این چنین برخورد کرده‌اند چراکه کینه و عصبانیت آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها از سردار سلیمانی که فرماندهی شکست طرح‌های آن‌ها برای نابودی کشورهای منطقه از طریق تروریست‌ها را برعهده داشت، بر کسی پوشیده نیست و حتی بعد از ترور این «احیاگر مقاومت در منطقه» در حال انتقام‌گرفتن از او و دوستداران بی‌شمارش هستند.

ادامه مطلب
آیا بلوک منطقه‌ای در خاورمیانه کارآیی دارد؟
اسرائیل یک معضل

آیا بلوک منطقه‌ای در خاورمیانه کارآیی دارد؟

شکستن طلسم منطقه‌ای، نیازمند فراتر رفتن از مرزهای سنتیِ رقابت‌های ژئوپولیتیک است. یک پیشنهاد قابل اجرا، ایجاد یک بلوک منطقه‌ای است – مشابه سازمان دولت‌های آمریکای لاتین (OAS) یا اتحادیه آفریقا (AU) که بر چالش‌های مشترک و نیز منافع مشترک تمرکز دارد. این ایده پیشنهاد می‌کند که فراتر از سازمان‌های کنونیِ همکاری زیرمنطقه‌ای مانند اتحادیه عرب، اتحادیه مغرب عربی، شورای همکاری خلیج فارس و شورای همکاری چهارجانبه گام برداریم. نمونه‌های گذشته نشان می‌دهد که سازمان‌های منطقه‌ای اغلب پس از تنش‌های مزمن یا در روند تنش زدایی شکل می گیرند، سناریویی که در منطقه خاورمیانه بزرگ یا  MENA غریبه نیست.

ادامه مطلب
جنگ اسرائیل و حماس، ضربه‌ای تازه به نفوذ روسیه در منطقه
در سایه نبرد اوکراین

جنگ اسرائیل و حماس، ضربه‌ای تازه به نفوذ روسیه در منطقه

به باور برخی کارشناسان، تشدید تنش میان حماس و اسرائیل تا حدی مطلوب مسکو است؛ چرا که از یک سو توجهات را از جنگ اوکراین دور می‌کند و از سوی دیگر فرصتی را برای مسکو فراهم آورده تا بتواند غرب را به عنوان مسئول بخشی از آنچه که در غزه در حال رخ دادن است معرفی و قلمداد کند. اما از طرفی نیز این تصور وجود دارد که در صورت گسترش تنش‌های میان اسرائیل و حماس به سطح نیمه منطقه‌ای، منافع روسیه در خاورمیانه به طور مستقیم به خطر بیفتد؛ چرا که در حال حاضر روسیه به خاطر مسائلی چون گستردگی جنگ اوکراین، تشدید تنش‌ها در قره‌باغ و نیز اختلافات کرملین با گروه نظامی «واگنر» دیگر نفوذ سابق خود در منطقه خاورمیانه را ندارد.

ادامه مطلب
پنج عاملی که نمی گذارد خاورمیانه به شرایط عادی برسد
از تغییرات آب و هوایی تا تحولات سیاسی

پنج عاملی که نمی گذارد خاورمیانه به شرایط عادی برسد

خاورمیانه نه تنها به وضعیت قبلی برنگشته بلکه در آستانه یک انتقال قرار دارد و این بر عهده مردم و دولت‌های منطقه است که تصمیم بگیرند این انتقال، چه شکل و شمایلی داشته باشد.

ادامه مطلب
موازنه وحشت در منطقه
سناریوهایی که پیشروی جنگ غزه است

موازنه وحشت در منطقه

منصور براتی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: اسرائیلی ها برنامه شان برای آینده جنگ از سه حالت خارج نیست، اولین سناریو در واقع تداوم همین وضعیتی است که در روزهای گذشته اسرائیلی ها داشتند، یعنی اقدام به حمله هوایی به غزه که تا حدی از آن دارد به صورت کور انجام می شود و حدی از آن هم به صورت هدفمند. بعضی از کارشناسان به این اقدام سیاست چمن زنی گفتند به این معنی که اسرائیلی ها هر هدفی را آن جا ببینند که احساس کنند مهم است مورد حمله قرار می دهند و بعضی از مناطق را اصلا بی هدف به آن حمله می کنند. علت این حملات بی هدف تحت تاثیر روزهای اول جنگ بودن است. دلیل آن غافلگیری است که اسرائیلی ها دچارش شدند. اگر این سناریو در دست اسرائیلی ها باقی بماند احتمالا این نبرد ۱۰ تا ۱۵ روز نهایتا در حالت حداکثر به طول خواهد انجامید. اما اگر سناریوی دوم مد نظر اسرائیلی ها باشد یعنی حمله زمینی و گسترده به غزه، این عملیات بین بیست تا یک ماه درگیری خواهیم داشت. اگر کار به سمت ورود نیروی زمینی گسترده تر حرکت بکند که سناریو سوم خواهد بود، آن وقت دردسرهای بیشتر برای اسرائیلی ها را در غزه شاهد خواهیم بود و ممکن است که تلفات زیادی هم به اسرائیلی ها وارد بشود.

ادامه مطلب
اگر تاریخ را درست بنویسیم
روابط ایران و عربستان را چگونه می توان نوشت

اگر تاریخ را درست بنویسیم

محمد حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر ایران در رابطه با عربستان همان گونه که عربستان دیدگاه سنتی خود را کنار گذاشت و با رویکردی به آینده از در آشتی با ایران در آمد، ایران نیز از دیدگاه سنتی خود دست بردارد و به عربستان کمک کند تا بتواند موازنه بهتری با آمریکا و اسرائیل بوجود آورد ضرری برای ایران ندارد و می تواند حوزه همکاری های دو کشور را گسترش دهد. در یک رویکرد ملی حتی با در نظر گرفتن مواضع انقلابی همچون حمایت از فلسطین، مبارزه با اسرائیل و کاهش حضور آمریکا در منطقه می توان راهبردهای مختلفی را با عربستان تعریف کرد. 

ادامه مطلب
ایده منطقه ای ایران کلید می خورد
نیویورک، شهریور ماه میزبان «مجمع گفت وگو و همکاری در خلیج فارس»

ایده منطقه ای ایران کلید می خورد

کامران کرمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: «مجمع گفت وگو و همکاری» طرحی است که جمهوری اسلامی پس از شکل گیری توافق با ریاض و اجرایی شدن به شکل بازگشت به روابط دوجانبه، آن را مطرح کرده و قرار است جزئیات آن پس از تدوین به ریاض، ابوظبی، دوحه، مسقط، کویت، منامه و بغداد ارسال شود. طرحی که در صورت موفقیت می تواند منطقه را پس از دهه ها تنش و تصاعد بحران وارد دوره ای از مصالحه و همکاری بر مبنای متغیرهای نوظهور کند.

ادامه مطلب
توافق ایران و عربستان و برپایی نظام جدید منطقه ای
مرکز ثقل از غرب به جنوب انتقال یافته است

توافق ایران و عربستان و برپایی نظام جدید منطقه ای

این رویداد، فراتر از عادی سازی روابط بین دو کشور رقیب است و به نشانه های برپایی نظام جدید منطقه ای در خلیج فارس و شبه جزیره عربستان اشاره دارد. علاوه بر این، میانجی گری چین در دستیابی به این توافقنامه، نشان دهنده انتقال مرکز ثقل راهبردی و ژئواستراتژیک از غرب به کشورهای جهان سوم در جنوب است.

ادامه مطلب
بازآرایی راهبرد سیاست خارجی ایران در قفقاز
علائم تغییر در روندها و ظهور روندهای نوپدید

بازآرایی راهبرد سیاست خارجی ایران در قفقاز

سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست خارجی ایران در منطقه قفقاز از سیالیت کمتری نسبت به مناطق دیگر برخوردار است. نقش عوامل ساختاری و جبریت های ژئوپلوتیک در این منطقه موجب شده است تا آزادی عمل کارگزاران برای تغییرات گسترده راهبردی در این منطقه محدودتر باشد. با این وجود، علائم تغییر در برخی از روندها و ظهور روندهای نوپدید سیاسی، امنیتی، اقتصادی و زیست محیطی در منطقه قفقاز؛ ضرورت تغییرات تدریجی راهبردهای سیاست خارجی ایران در این منطقه را اجتناب ناپذیر کرده است.

ادامه مطلب
عراق می‌تواند میانجیگر مناسبی برای حل مشکلات منطقه باشد
در برابر اسرائیل به عنوان یک عامل تنش

عراق می‌تواند میانجیگر مناسبی برای حل مشکلات منطقه باشد

می توان گفت در مقایسه میان توافقنامه‌های آبراهام و تلاش برای ایجاد ائتلاف اسرائیلی – عربی از یک سو و نقش آفرینی دیپلماتیک عراق، گزینه دوم در منطقه با اقبال بیشتری همراه بوده است.

ادامه مطلب
اقلیم کردستان می تواند محلی برای بحران جدید باشد
رویارویی‌های خارج از کنترل در خاورمیانه

اقلیم کردستان می تواند محلی برای بحران جدید باشد

ولید فارس می نویسد: کسی که تحولات در خاورمیانه و شمال آفریقا را به ویژه از زمان جنگ اوکراین رصد می کند متوجه می شود برخی رویارویی ها در این مناطق، ظرفیت تبدیل شدن به رویارویی های کنترل نشده را دارد.

ادامه مطلب
هدف، ایران تنها کشوری که در برابر کلنگی شدن منطقه ایستاده است
روند جدید تحولات خاورمیانه در آستانه سفر جو بایدن جو بایدن

هدف، ایران تنها کشوری که در برابر کلنگی شدن منطقه ایستاده است

رضا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پس از اجماع سازی جهانی تلاش ها معطوف به ارجاع دوباره پرونده ایران به شورای امنیت (ذیل فصل هفتم) خواهد بود و همزمان آمریکا فشارهای اقتصادی و تهدیدهای نظامی نسبت به ایران را افزایش خواهد داد. هدف نهایی پروژه ائتلاف سازی در منطقه محاصره و برخورد با تنها بازیگری است که همچنان در مقابل پروژه کلنگی شدن منطقه مقاومت کرده است. 

ادامه مطلب
مدیریت اختلافات در خلیج فارس نیازمند الگوی همکاری منطقه ایست
احیای برجام، راهکاری برای امنیت خاورمیانه (بخش دهم)

مدیریت اختلافات در خلیج فارس نیازمند الگوی همکاری منطقه ایست

برای مدیریت چالش های منطقه ای از طریق رضایت عمومی، هنجارها و کدهای رفتاری، به یک الگوی امنیتی مبتنی بر همکاری نیاز است که هنوز نمونه آن در هیچ کجای خاورمیانه دیده نمی شود. یک چارچوب امنیتی منطقه ای می تواند به مدیریت و کاهش درگیری ها در خاورمیانه کمک کند و حل تنش ها و درگیری های منطقه ای و برداشت های متفاوت از تهدید را ممکن سازد. بسیاری از سیاست گذارانی که در گذشته در این راستا تلاش کرده اند، از تحقق چنین چشم اندازی ناامید هستند؛ اما همه اعتقاد دارند گفت و گوها و اقدامات در جهت اعتمادسازی می تواند در تنش زدایی و ایجاد اجماع برای ایجاد یک فرآیند امنیتی منطقه ای موثر باشد.

ادامه مطلب
ترمینولوژی کلیدواژه ای به نام «اربیل»
ادبیات تازه ای که شکل گرفته است

ترمینولوژی کلیدواژه ای به نام «اربیل»

از این پس «اربیل» در دیکشنری سیاسی – دفاعی و دایره لغات جمهوری اسلامی ایران به عنوان کلیدواژه‌ای تعبیر خواهد شد که صرفا یک رهیافت تنازعی با چاشنی انتزاع را در منطقه با خود به همراه دارد.

ادامه مطلب