
اروپا و مشکلی به نام ترامپ
برخلاف دورههای گذشته که ممکن بود اتحادیه اروپا به امید تداوم همکاریهای سنتی دست نگه دارد، اکنون زمان آن رسیده است که این اتحادیه بهطور فعالانه و سیاسی وارد عمل شود.
ادامه مطلببرخلاف دورههای گذشته که ممکن بود اتحادیه اروپا به امید تداوم همکاریهای سنتی دست نگه دارد، اکنون زمان آن رسیده است که این اتحادیه بهطور فعالانه و سیاسی وارد عمل شود.
ادامه مطلببازگشت ترامپ به کاخ سفید به طور گسترده در تهران به عنوان فرصتی برای تجدید مذاکرات ایران و آمریکا تلقی می شود که می تواند فراتر از پرونده هسته ای باشد.
ادامه مطلباباصلت کبیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امیدواری برای برون رفت از بحران در روابط ایران و غرب، فزونی شده و به نظر می رسد با دست یابی به توافق در مذاکرات مسقط، تنش زدائی نیز در عرصه بینالمللی برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران حاکم شود.
ادامه مطلبرستم ضیائی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در مطالعات سیاست خارجی ایالات متحده، سبک سیاستورزی دونالد ترامپ عمدتاً با ویژگیهای معاملهمحور شناخته میشود. در این چارچوب، نحوه کنش سیاسی ترامپ مبتنی بر ارزیابی مستمر سود و زیان در تعاملات داخلی و خارجی است؛ بهگونهای که اصول و ارزشهای هنجاری همچون ترویج دموکراسی، حمایت از متحدان، ایفای نقش حمایتی دولت نسبت به اقشار آسیبپذیر جایگاه ثانویهای در محاسبات تصمیمگیری وی دارد.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: الگوی حکمرانی ترامپ در هر دو دوره ریاست جمهوریاش، بر فردگرایی و تصمیم گیری خارج از چارچوبهای حکومتداری ایالات متحده امریکا استوار بوده است. روندی که دولت بزرگ را آسیب اصلی این کشور قلمداد و رهیافت آنارشی برای گذار از وضعیت کنونی به عصر حکمرانی بدون دولت را دنبال میکرد در تهاجم ترامپ به نهادهای عمومی ایالات متحده امریکا و سیاستهای پیشین این کشور بهویژه در سیاست خارجی نمود دارد.
ادامه مطلبسید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نظر به اهمیت موضوع و حساسیت شرایط منطقه ای و بین المللی، در این نوشته، تلاش می شود ابعادی چند از ویژگی ها و مختصات مواجهه مردان دیپلماسی ایران و آمریکا مورد اشاره قرار گیرد.
ادامه مطلباوضاع به سرعت در حال تشدید است، نه فقط بین آمریکا و ایران، بلکه با حضور یک طرف سوم: اسرائیل. مقامات اسرائیلی هشدار دادهاند که تأسیسات هستهای ایران ممکن است حتی قبل از پایان مهلت دو ماهه ترامپ هدف قرار گیرند؛ احتمالاً در یک عملیات مشترک با ایالات متحده.
ادامه مطلبرامین مهمانپرست با ارجاع به سپهر فکری دونالد ترامپ و کارنامه او در قبال اروپا، ناتو، جنگ اوکراین و دیگر مسائل منطقهای و فرامنطقهای، بر این باور است که اولویت اصلی رئیسجمهور آمریکا، دستیابی به نوعی توافق برای جلوگیری از درگیری و مدیریت شرایط با کمترین هزینه ممکن است؛ تا از این طریق به اهداف کلان خود برسد. با چنین برداشتی، سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه بر گزاره «نه به درگیری و جنگ» تأکید میکند و معتقد است یکی از بازیگران جدی که هیچگاه به دنبال گزینه نظامی نبوده، جمهوری اسلامی ایران است؛ کشوری که همواره در سیاستهای رسمی و اعلامی خود، صلح، ثبات و امنیت منطقهای را دنبال کرده است.
ادامه مطلبسید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واکنشها به همه تصمیمهای اضطرارمحور دولت ترامپ، آنقدر جدی و گسترده است که میتوان گفت روابط بینالمللی جدیدی در حال شکلگیری است.
ادامه مطلببه گفته یکی از مقامات آمریکایی، این سفر بخشی از تلاشهای اولیه دولت برای تقویت روابط با متحدان کلیدی در خاورمیانه و پیشبرد اهداف اقتصادی و امنیتی ایالات متحده است. انتظار میرود که تمرکز این سفر بر گسترش همکاریهای تجاری، بهویژه در حوزه انرژی و تسلیحات، و همچنین هماهنگی در مسائل منطقهای مانند مقابله با نفوذ ایران باشد.
ادامه مطلبمسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سفر نتانیاهو به آمریکا و دیدار با ترامپ نشاندهنده عزم جدی این دو متحد برای مقابله با ایران است. این دیدار نهتنها یک اقدام دیپلماتیک، بلکه بخشی از یک استراتژی گستردهتر برای تضعیف جمهوری اسلامی ایران در عرصههای اقتصادی، نظامی و سیاسی است.
ادامه مطلبترامپ که اکنون در سن ۷۸ سالگی قرار دارد، پیشتر در جریان کارزار انتخاباتی خود در سال ۲۰۲۴ به شوخی پیشنهاد کرده بود که برای سومین دوره نیز نامزد شود و حتی در سخنرانی پیروزیاش در ماه نوامبر گذشته بهطور طعنهآمیز گفت که "شاید مجبور شویم قانون اساسی را کمی تغییر دهیم". اما آیا چنین چیزی از نظر قانونی ممکن است؟
ادامه مطلبپکن میتواند از بیثباتی ناشی از رویکردهای تفرقهافکنانه و غیرمتعارف ترامپ برای تقویت جایگاه جهانی خود، تضعیف اتحادهای آمریکا، و پیشبرد اهداف اقتصادی و نظامیاش بهرهبرداری کند.
ادامه مطلبجلال دهقانی فیروزآبادی در پاسخ به این سوال که اگر مذاکره و توافق بین تهران و واشنگتن به هر دلیل منتفی باشد، گزینه دیه گو گارسیا (جنگ و حمله آمریکا علیه ایران) فعال خواهد شد، یک نکته بسیار کلیدی تشریح میکند که «باید مهم ترین اولویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۴ تلاش حداکثری در جهت پیش¬گیری و اجتناب از درگیری نظامی و جنگ باشد.»
ادامه مطلببا توجه به تغییر موقعیت برخی از کشورهای منطقه در قبال ایران در سالهای اخیر و روابط اقتصادی رو به رشد بین ایران و همسایگانش، بازگشت به "فشار حداکثری ۲ "، تلاشی که بر تحمیل هزینههای عمدتا اقتصادی بر ایران متمرکز باشد، ممکن است اجرای آن پیچیدهتر از آن چیزی باشد که واشینگتن تصور می کند.
ادامه مطلبترامپ در دوره اول خود نشان داد که قادر است با تصمیمات جسورانه و غیرمتعارف، مانند دیدار با کیم جونگ اون، مسیر جدیدی را ترسیم کند. اکنون سؤالم این است که آیا او میتواند همین رویکرد را در خاورمیانه به کار گیرد یا اینکه غزه بار دیگر ثابت خواهد کرد که حتی بهترین برنامهها نیز در برابر واقعیتهای پیچیده منطقه ناکام میمانند.
ادامه مطلبعلیبمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رونق روزافزون تماس تلفن همراه سران کشورهای مختلف برای دسترسی هر چه سریع تر به دیدگاه های همتایان و در واقع ترجمان تاثیر رشد و سرعت دانش عصر دیجیتال در دیپلماسی کشورهای مختلف بیش از همه جلب توجه می کند بهطوری که در سه ماه کلیدداری ترامپ در کاخ سفید دهها تماس تلفنی در سطح رهبران اروپایی، آمریکایی و آسیایی و غیره را در موضوعات مهم بین المللی شاهد هستیم.
ادامه مطلبجلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: مشکل اصلی ترامپ در دستور اقدام نظامی، شروع آن نیست بلکه چگونگی پایان ماجرایی است که هیچکس نمیتواند به روشنی آن را پیشبینی کند. دلایل نگرانیها نیز به ادعاهای نخستین برای دست زدن به اقدام مربوط میشود. نگرانیها مشمول مجموعهای از پرسشهاست که عبارت میشوند از این که آیا توان لازم برای نابودی کامل ذخایر اورانیوم غنی شده و تأسیسات هستهای با توجه به پهناوری سرزمین ایران وجود دارد؟ آیا مهاجمان قادرند در پراکندگی ذخایر و اجزای سانتریفیوژها در گستره سرزمینی ایران، آنها را شناسایی و مورد هدف قرار دهند؟ آیا حملات احتمالی، تهران را از تعقیب برنامههای هستهای خود منصرف میکند؟ یا با توجه به تدابیر تهران در حفظ مایملک هستهای خود، اراده بیشتری در اینباره خواهد یافت؟ مهمتر این که آیا عملیات ترور عوامل کلیدی در برنامههای هستهای و موشکی ایران، به طور کامل با موفقیت همراه خواهد بود یا به سرخوردگی دوباره از نتایج عملیات تروریستی میانجامد؟
ادامه مطلبجود بلانشت و رایان هاس بر اهمیت درک توازن قدرت با بزرگترین رقیب آمریکا و چالشهای مرتبط با آن تأکید کردند. آنها استدلال میکنند که بزرگترین خطر این نیست که واشینگتن قدرت چین را دستکم بگیرد، بلکه این است که منابع قدرت خود را نادیده بگیرد. بلانشت رئیس مرکز تحقیقات چین در مؤسسه رند است، در حالی که هاس، پژوهشگر مؤسسه بروکینگز، سالها در شورای امنیت ملی و وزارت امور خارجه آمریکا بر سیاست چین کار کرده است.
ادامه مطلبمیرجواد میرگلویبیات در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دکتر لاریجانی در سخنانش با طرح چارچوب تحلیلی ساختاری و کارگزاری هم به عوامل ساختاری بی اعتمادی جمهوری اسلامی ایران به آمریکا اشاره داشت و هم نقش کارگزار درون ساختار یعنی ترامپ و دیالکتیک بین کارگزار و ساختار را مهم دانست.
ادامه مطلبعلی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: درست است که ترامپ به بولتن های محرمانه و گزارش های دولتی دسترسی دارد، اما این منابع تنها بخش کوچکی از ذهنیت او را شکل می دهند. تصمیمات وی صرفاً بر اساس این اطلاعات نیست، بلکه تحت تأثیر اخبار کلی و نه گزارشهای دقیق و جزئی درباره رویدادهای خاص قرار می گیرد که نگرش او را می سازند. بنابراین، اینجا پرسشی مهم مطرح میشود: ترامپ، به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده، اخبار خود را چگونه دریافت میکند؟
ادامه مطلبکشورهای عربی منطقه بهدرستی درک کردهاند که هزینههای ورود به تنش میان ایران و آمریکا، فراتر از ظرفیت تحمل ملی و منطقهای آنان است و در این میان، عقلانیت راهبردی حکم میکند که به جای تنشآفرینی، نقش تسهیلگر و میانجیگر در مسیر ثبات ایفا کنند—نقشی که آیندهای امنتر و باثباتتر را برای کل منطقه رقم خواهد زد.
ادامه مطلبمحمد حسین واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترامپ رابطهی خوبی با رسانهها ندارد. او پس از روی کار آمدن، بودجهی بسیاری از رسانهها را قطع کرد، زیرا معتقد است آنها فاندگیر هستند و در راستای منافع ملی آمریکا عمل نمیکنند.
ادامه مطلبمحمد محمودیکیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: به نظر میرسد امکان امتناع از افزایش سطح تنش فزاینده فعلی در منطقه وجود دارد و میتوان بر اساس مذاکره و حصول یک توافق سیاسی، از ازدیاد سطح چالش در منطقه مانع شد.
ادامه مطلببهطور حیاتی، روسیه ممکن است از یک آتشبس موقت در بخش انرژی بیش از اوکراین سود ببرد. در حالی که هر دو کشور به دنبال هدف قرار دادن زیرساختهای انرژی یکدیگر بودهاند، زمانبندی توقف پیشنهادی در حملات به نظر میرسد به نفع کرملین باشد.
ادامه مطلبسناتور تد کروز از تگزاس در سخنرانیای در ۲۷ مارس گفت: «ما نمیتوانیم اجازه دهیم که الگوریتمهای هوش مصنوعی ارزشهای آمریکایی را تضعیف کنند یا فرزندانمان را با ایدئولوژیهای بیدارگرایانه (woke) شستوشوی مغزی دهند.» او خواستار ایجاد یک چارچوب نظارتی شد که توسعهدهندگان هوش مصنوعی را ملزم به افشای معیارهای خود برای تعدیل محتوا کند و تضمین دهد که این فناوری «بهطور منصفانه» همه دیدگاهها را بازتاب میدهد.
ادامه مطلبدر روزهای اخیر، گمانهزنیها پیرامون آغاز مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده، به طور گستردهای فضای رسانهای را تحت تأثیر قرار داده بود. اظهارات برخی از چهرههای برجسته و مقامات ارشد کشور، از جمله کمال خرازی، عباس عراقچی، فاطمه مهاجرانی و مسعود پزشکیان، به همراه اعلام رسمی دونالد ترامپ، این گمانهزنیها را تقویت کرده و تحلیلگران را به سوی احتمال برقراری گفتوگو از طریق کانال مسقط معطوف کرده بود. اما در این میان، سخنان اخیر علی لاریجانی به ناگاه معادلات موجود را دستخوش تحول کرد و فضای سیاسی حاکم را به طور چشمگیری تغییر داد. امروز، نه تنها خبری از مذاکرات میان تهران و واشنگتن در هیچ سطحی و بر سر هیچ موضوعی مطرح نمیشود، بلکه سایه سنگین تنش و بحران، بیش از پیش در افق روابط دو کشور به چشم میآید.
ادامه مطلبهمزمانی تحریمهای ثانویه آمریکا و رقابت روسیه در بازارهای سنتی ایران، شرایط را برای صادرات نفت ایران بیش از پیش دشوار کرده است. از یکسو، واشنگتن با ابزار تحریمهای ثانویه احتمالی خود، مشتریان اصلی نفت ایران، یعنی چین و هند را تحت فشار قرار می دهد و از سوی دیگر، روسیه با افزایش صادرات نفت خود به کشورهایی مانند سوریه، عملاً جای ایران را در برخی بازارها گرفته است. این تحولات، حلقه محاصره اقتصادی تهران را تنگتر کرده و ایران را با چالشهای جدی در حوزه فروش نفت مواجه ساخته است.
ادامه مطلبپس از تایید مقامات ایرانی همچون مسعود پزشکیان و فاطمه مهاجرانی مبنی بر آغاز مذاکرات غیرمستقیم با ایالات متحده، رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، نیز در مصاحبهای تلفنی با شبکه NBC این موضوع را تایید کرد. پس از آغاز فاز اول مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده، شرایط فعلی در روابط بینالملل و بهویژه در زمینه هستهای ایران پیچیدگیهای جدیدی را ایجاد کرده است. با توجه به اینکه مذاکرات از طریق واسطههایی مانند عمان انجام میشود، هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد، اما آثار این گفتوگوها ممکن است بهطور گستردهای بر سایر مسائل مرتبط، از جمله مناسبات ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و همچنین روند مذاکرات ایران با اروپا، تاثیرگذار باشد.
ادامه مطلبابوالفضل پازوکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترامپ با اتخاذ سیاست های تجاری سختگیرانه و افزایش تعرفه های وارداتی بر کالاهای اروپایی، نارضایتی شدیدی در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا علیه رویکردهای امریکا در صحنه بین المللی ایجاد خواهد کرد. این سیاستها که تأثیر مستقیمی بر اقتصاد اروپا دارد، افزایش تنشهای سیاسی و دیپلماتیک را میان طرفین موجب میشود.
ادامه مطلب