ایران و امریکا

باید از حربه طرف مقابل استفاده کنیم

تثبیت راهبرد مذاکراتی با استفاده از سازوکار ابهام سازنده

رضا رسالت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیشنهاد می شود در برهه کنونی اولا مرجع واحدی برای اتخاذ مواضع اصولی سیاست خارجی علی الخصوص در مورد بازگشت امریکا به برجام تعیین شود که البته پر واضح است آن مرجع واحد به دلایل تخصص و جامعیت کارشناسی وزارت امور خارجه کشور خواهد بود؛ ضمن انکه از تصریحات دقیق و غیرضروری اجتناب شود و همواره دامنه ای از احتمالات در مواضع اعلامی پیش بینی شود و همچنین با ابهام گویی های سازنده مشارکت طرف های باقی مانده در برجام به غنیمت گرفته شده و از همراهی کشورهای همسو تا حد امکان منتفع و بهره مند شویم.

ادامه مطلب

چرا بایدن به توافق هسته ای بر نمی گردد؟

فرجامِ برجام؛ قصه یک بستر و دو رؤیا

امیر هوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سئوال این است چرا به رغم انتظارات و خوش بینی های اولیه جو بایدن و تیم سیاست خارجی وی تاکنون کوچک ترین قدمی به سمت بازکردن گره کور پرونده هسته ای برنداشته اند؟ چرا درمیان ۱۷ فرمان اجرائی که رئیس جمهوری جدیدالورود آمریکا در همان ساعات اولیه استقرارش در اتاق بیضی کاخ سفید صادر کرد، فرمان بازگشت به برجام و لغو تحریم ها وجود نداشت؟ چرا با وجود برخی اقدامات و موضع گیری های شجاعانه دولت جدید آمریکا درخصوص پس گیری شناسائی حاکمیت اسرائیل بر بلندی های جولان و خروج حوثی های یمن از فهرست گروه های تروریستی یا بی توجهی بایدن به شریک و متحد راهبردی این کشور در خاورمیانه یعنی رژیم اسرائیل؛ چنین شهامت و جسارتی را در رابطه با برجام شاهد نیستیم؟ 

ادامه مطلب

خطر بازگشت پرقدرت ترامپیسم

با شکست استیضاح ترامپ، ایران باید خواستار تغییر برجام شود!

اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترامپ که در انتخابات ریاست جمهوری اخیر آمریکا (۲۰۲۰) هفتاد و پنج میلیون رأی را به خود اختصاص داد، حال حیات سیاسی خود را بازیافته می بیند و مدعی‌تر از گذشته قصد ایفای نقش در عرصه سیاسی آمریکا را دارد. شکست استیضاح دوم ترامپ آثار خطرناکی هم در عرصه داخلی آمریکا و هم در عرصه بین المللی، به ویژه برای جمهوری اسلامی ایران دارد.

ادامه مطلب

بازی «موش و گربه» هسته ای و پارادوکس های آن در سایه ابهام یا گیجی استراتژیک

بمب اتم آری یا نه؟

حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر رهبران کشور داشتن تسلیحات اتمی را برای کشور لازم می دانند این تصمیم را اتخاذ کنند و با همکاری مردم یک دوره دیگر از فشار را تحمل و به این هدف نائل شوند. داشتن تسلیحات اتمی حتما امنیت کشور را در این منطقه از خطرات خارجی حفظ خواهد کرد.  

ادامه مطلب

یخ‌های روابط میان ایران و طرف های غربی برجام همچنان باقی است

اصرار تیم بایدن بر تداوم سیاست «فشار حداکثری» ترامپ

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: همه آنچه در بالا آمد، در حالی است که نه در تهران و نه در واشنگتن هنوز اجماع داخلی برای هرنوع گفت‌وگوی ممکن وجود ندارد. دیدگاه‌های متعارض در هر دو سو فعال و تأثیرگذارند. علاوه‌ بر این تهران و واشنگتن، راه‌حل‌های خود را برای برون رفت از انجماد کنونی اعلام می‌کنند در حالیکه که هیچ‌یک، راه حل دیگری را به‌ویژه به دلیل نبود اجماع داخلی، مطلوب نمی‌داند. از این‌رو نمی‌توان برای آینده نزدیک، پیش‌بینی روشنی نه تنها در‌باره برجام بلکه دیگر اختلاف‌های ایران و امریکا و به تبع آن اروپا داشت. یخ‌های روابط همچنان باقی است. 

ادامه مطلب

به هم خوردن توازن در تعهدات برجامی دلیل عمده بی اعتمادی ایران به امریکاست

تهران منتظر وعده بایدن

رضا رسالت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد دولت بایدن می‌تواند تحریم‌های برآمده از فرمان‌های اجرایی ترامپ را بدون نیاز به مجوز کنگره، ملغی کند. درباره دیگر موارد نیز با توجه به کسب برتری حزب دموکرات در سنا، ادعای عدم همراهی کنگره از سوی دولت بایدن پذیرفتنی نخواهد بود.

ادامه مطلب

سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری خود با خبرنگاران در پاسخ به سوال دیپلماسی ایرانی:

وزیر خارجه عراق حامل پیام خاصی برای میانجی‌گری نبود/دیدار آقای قالیباف با آقای پوتین از اول هم برنامه ریزی نشده بود

وی در جواب سوال دیپلماسی ایرانی درباره سفر وزیر امور خارجه عراق به ایران که آیا او حامل پیامی از طرف های امریکایی یا کشورهای منطقه به ایران بود گفت: «سفر فواد حسین به ایران کاملا سفر دو جانبه بود و او هیچ پیامی را از سوی طرف های دیگر به ایران نیاورده بود. این سفر سه مرحله داشت، بررسی همکاری ها و معاهدات مرزی، پیگیری مسائل اقتصادی و پیگیری پرونده ترور شهید سردار سلیمانی بود که مذاکرات خوبی در این زمینه انجام شد. این سفر حامل پیام خاصی نبود و صرفا درباره مسائل دوجانبه دو کشور بود که مذاکرات خوب و تاثیرگذاری انجام شد و نتایج خوبی در بر داشت.»

ادامه مطلب

برجام از دستور کار کاخ سفید خارج شد؟

سکوت کرکننده بایدن

پرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بایدن از بازگشت دیپلماسی، برگرداندن آمریکا به میان متحدان خود و حتی پایان جنگ یمن سخن گفت، اما در ارتباط با ایران و بازگشت به برجام لب به سخن نگشود. با این حال تیم سیاست خارجی او بار‌ها در مورد برجام و ایران اظهار نظر کردند، اما هنوز با قطعیت از بازگشت به برجام پرده برنداشته اند. به نظر نمی‌رسد روز‌های پر باری در انتظار برجام باشد.

ادامه مطلب

واکنش احتمالی تهران

چرا مکرون پای اسرائیل را به مذاکره با ایران وسط می‌کشد؟

احمد زیدآبادی در یادداشتی می نویسد: از نگاه مکرون اگر بر سر یک دستور کار دیپلماتیک مشخص، اجماعی جهانی شکل گیرد، ایران و دیگر کشورهای منطقه، امکان مقابله با آن را نخواهند داشت. در واقع، چنین دستور کاری اگر چه عمدتاً علیه سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی قابل تفسیر است، اما درگیر کردن اسرائیل در چنین مذاکراتی نیز به خلاف ظاهر امر، چندان مورد پسند دولت بنیامین نتانیاهو نیست.

ادامه مطلب

آغاز تلاشی پس از ۷ سال

آیا تصمیم بایدن برای پایان دادن به جنگ یمن پیامی به ایران است؟

ساموئل رامانی در مصاحبه خود با شبکه الجزیره در این باره گفت: تصمیم بایدن برای پایان دادن به حمایت از مداخلات نظامی به رهبری عربستان در یمن تا حد زیادی، مستقل از ارتباط وی با ایران است. 

ادامه مطلب

نکاتی که در خور توجهند

اولویت های بایدن و فرصت های احتمالی برای مذاکرات

برجام مخالفت های منطقه ای با خود به همراه داشت و اسرائیل جزء اولین مخالفان بود، اما متاسفانه طرف های منطقه ای هیچ پیشنهاد و طرح جایگزینی که بتواند مورد مناقشه جدی قرار بگیرد را به ایالات متحده ارائه ندادند، این برای وقتی است که بخواهیم در پیشنهاد منصف باشیم، و در مورد استفاده بهینه از فرصتی جدید با دولتی جدید برای تجدید نظر درخصوص این موضوع جدی باشیم. 

ادامه مطلب

این بار به بهانه جنگ یمن

عمان و ایفای نقش دوباره میانجی‌گری برای ایران

میرجواد میرگلوی بیات در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عمان کشور همسایه یمن و عربستان که به انحاء مختلف از جنگ یمن احساس خطر و بحران می کند مورد اعتماد رهبران ایران و آمریکاست، و در سال های اخیر نشان داده که یک میانجی صادق و بی طرف بوده و دغدغه های تمام طرف های درگیر را به خوبی درک می کند. عمان در گفت وگوهای برجامی نشان داد که بازیگری عاقل و قابل اعتماد برای سران جمهوری اسلامی ایران است و تجربه موفق برجامی بیانگر این است که عمان بار دیگر می تواند میزبان گفت وگوهای غیربرجامی نیز باشد. یکی از گفت وگوهای غیر برجامی همین جنگ میان عربستان و یمن است که اتفاقا حل این بحران برای خود عمان نیز بسیار مهم است.

ادامه مطلب

کار نه چندان ساده ای که در گرو یک امضا نیست

چرا نسبت به بازگشت امریکا به برجام بدبینیم؟

علی موسوی خلخالی می نویسد: اظهارات روز پنج شنبه آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا و همچنین صحبت هایش در روز دوشنبه و همچنین اظهارات جیک سالیوان، مشاور عالی امنیت ملی امریکا، هیچ کدام نشانه ای از تمایل فوری امریکا برای بازگشت به برجام ندارد. این بدبینی زمانی بیشتر تقویت می شود که مشاهده می کنیم بعضی از طرف های امریکایی به صراحت از موثر بودن فشار حداکثری امریکا سخن می گویند و نسبت به تداوم آن ابراز تمایل می کنند. بنابراین این سوال به وجود می آید چرا باید بایدن برای بازگشت به برجام تمایل داشته باشد و حتی به زعم عده ای در ایران، برای بازگشت به آن عجله کند؟

ادامه مطلب

تهران و دشمنانش، هر دو بر واشنگتن فشار می آورند

بایدن تحت فشار لغو تحریم های ایران

مارک دوبوویتز، مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسی، در ایمیلی به هیل گفت: "راهبرد بایدن در رابطه با ایران، گامی به پیش است اما تعهد او به بازگشت به برجام، نگرانی شدیدی را در میان متحدان آمریکا بر سر برد موشک های ایران دامن زده و افرادی در هر دو جناح سیاسی آمریکا هم بر این باورند که دولت بایدن با برداشتن قدرتمندترین تحریم ها، بزرگترین اهرم فشار خود را از دست می دهد و برجام دومی در کار نخواهد بود."

ادامه مطلب

برای بازگشت به برجام

ایران اول کوتاه می آید یا امریکا؟

ایران می خواهد با سرسخت نشان دادن خود، نشان دهد که برای توافق با دولت بایدن یا تحقق شرایط او عجله ندارد شاید این کشور بخواهد بازی داخلی سنتی خود را انجام دهد؛ با قرار دادن دولت جدید ایالات متحده و قدرت های غربی و منطقه ای در مقابل گزینه تعامل با ایران "میانه رو یا تندرو"، در حالی که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری جدید است. اگر تهران آن طور که وانمود می کند، عجله ای ندارد، واشنگتن هم می گوید که عجله ای ندارد.

ادامه مطلب

مواضعی که ثابتند و متغیرهایی که دائما تغییر می کنند

بایدن، گزینه جنگ و احتمال رفع تحریم های ایران

سئوال این است که آیا بایدن موفق به ایجاد تعادل و موازنه خواهد شد؟ آیا تمام تحریم های ایران را لغو خواهد کرد و توافق را همانطور که هست، خواهد پذیرفت، نشانه های دلگرم کننده ای در حال حاضر وجود ندارد.

ادامه مطلب

دیوار بی اعتمادی همچنان بلند است

تردیدهای تهران برای گفت‌و‌گو

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: آنچه معلوم است اینکه تهران هنوز درک روشنی از رویکرد آتی واشنگتن ندارد. تا وقتی این مشکل باقی است، نمی‌توان اراده محکمی را از سوی طرف ایرانی برای بازگشت به گفت‌وگوها نشان گرفت.

ادامه مطلب

گفت‌وگو با‌ دستیار وزارت امور خارجه

کشورهای منطقه‌همیشه و همه‌جا نگران هستند

علیرضا عنایتی در این مصاحبه می گوید: اساسا برجام ایجاد شد که به قول برخی، به نگرانی‌ها خاتمه دهد. من معتقدم برخی کشورهای منطقه و مشخصا یک کشور در تناقض زندگی می‌کند. بالاخره این کشورها قبل از برجام نگران بودند یا بعد از برجام؟ یا اینکه همیشه نگران هستند؟ به‌هر‌صورت می‌توان گفت این نگرانی عمومیت ندارد بلکه ما با عموم کشورهای منطقه رابطه خوبی داریم و آنها از برجام استقبال کردند. اگر قرار باشد فضای منطقه‌ای را بین ایران و سایر کشورهای منطقه ترسیم کنیم، ما رابطه خوبی با عمان، کویت، قطر و عراق داریم؛ به‌گونه‌ای که می‌توانیم از فضای همکاری‌محور در منطقه صحبت کنیم.

ادامه مطلب

چرا بمب افکن های پرواز کننده ایالات متحده بر فراز خلیج فارس پرواز می کنند؟

تدارک برای جنگ یا بازدارندگی

پوریا نبی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اینکه تصور کنیم که دامنه تنش به طور خودکار کاهش می یابد واقع بینانه به نظر نمی رسد. تغییرات ژئوپلیتیک در وضعیت حاضر با حضور اسرائیلی ها در منطقه و مطمئناً حضور نیروهای آمریکایی می تواند انگیزه هایی را برای محور امارات – سعودی ها – اسرائیلی ها ایجاد کند تا استراتژی تحریک آمیزتری را در منطقه خلیج فارس اتخاذ کند که خطر رویارویی نظامی را افزایش می دهد.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در گفت وگوی هفتگی خود با خبرنگاران

خطیب‌زاده: مذاکره دوجانبه‌ای با واشنگتن نخواهیم داشت/سفر منطقه ای اخیر وزیر خارجه یکی از موفق‌ترین سفرها بود

این دیپلمات ارشد کشورمان به برخی سفرها به تهران و از جلمه سفر هیأت سیاسی طالبان اشاره و در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ظریف گفته این گروه تروریستی بوده و دلیل اینکه با این گروه گفت‌وگو شده است؟ گفت: طالبان بخشی از واقعیت افغانستان است و دفتر سیاسی طالبان در دوحه و پاکستان و برخی جاهای دیگر به صورت رسمی فعالیت دارد. در مذاکرات مستقیم با حاکمیت و دولت مستقر افغانستان هستند. این سفر به اطلاع دولت افغانستان رسیده است.

ادامه مطلب

باید توازن در برجام حفظ شود

بازگشت ایران به تعهدات برجامی در ازای رفع کامل تحریم ها

رضا رسالت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد سیاست منطقی و اصولی جمهوری اسلامی ایران حاکی از آن است که آمریکا به عنوان ناقض تعهد ابتدا باید به تعهدات خود ذیل برجام برگردد و خسارات ناشی از ترک تعهدات خود را به طور کامل جبران کند. این سیاست اعلامی که مورد اتفاق و اجماع مقامات جمهوری اسلامی ایران است فرصت هرگونه بهانه جویی و فرافکنی را از ایالات متحده امریکا سلب می کند و می تواند تعادل از دست رفته در مکانیسم تعهدات برجامی را تا حدودی بازیابی کند.

ادامه مطلب

در سایه عطش فراگیر برای پیوستن به مذاکرات ۱+۵

وقت تغییر در شکل و چارچوب مذاکرات دیپلماتیک با غرب فرا رسیده است

علی سلیمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر از حاشیه به متن توجه کنیم؛ تمامی کشورها دریافته اند که دولتمردان امریکایی از قدرت تحلیل واقعیات برخوردار نیستند و به عنوان "قدرت سخت" می توانند در اختیار لابی های متعدد قرار گیرند. 

ادامه مطلب

با بیان اظهارات ضد و نقیض از سوی کاخ سفید

برجام به پایان خود نزدیک می شود؟

پرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران غنی سازی ۲۰ درصد اورانیوم را بعد از خروج دونالد ترامپ از برجام و عمل نکردن اروپا به تعهدات برجامی خود، شروع کرده است و سخنان مکرون و رویکرد دولت بایدن از این خبر می دهد که آنها به خوبی می دانند باید با ایران وارد توافق شوند؛ با این حال سعی دارند با جنگ لفظی موارد دیگری را روی میز مذاکره با ایران قرار دهند.

ادامه مطلب

مسیرهایی که یک طرفه قلمداد می شوند

پیام های تهران به بایدن

حرکت ایران در مسیری یک طرفه بوده است. به این ترتیب که ساخت تجهیزات نظامی بزرگ و نزدیک شدن به تولید اورانیوم فلزی  را اعلام کرد و این به معنای نزدیک شدن به دستیابی به سلاح هسته ای است. این امر خشم کشورهای اتحادیه اروپایی را برانگیخت. اما آنها در نهایت به سمت همان راهی که ایران می خواهد، حرکت می‌کنند.

ادامه مطلب

امریکا و فرانسه برای حضور در منطقه به هم نیاز دارند

ایران، نفت و نزدیکی پایان حضور غرب در خاورمیانه

همگی می دانیم که آمریکا از وابستگی به نفت منطقه خاورمیانه رها می شود و در ضمن تلاش می کند تا حضور خود در این منطقه را کاهش دهد. افزون بر مساله نفت و گاز، پایتخت های غربی در ساله های پیش رو تصمیم خواهند گرفت که آیا باید به حضور تقریبا تمام عیار خود نه تنها در خاورمیانه بلکه در دفاع از ارزش های حاکم بر جوامع خود ادامه دهد یا خیر.

ادامه مطلب

تبعاتِ نخستین موضع گیری رسمی بلینکن درباره ایران

جناب وزیر تبعات اظهاراتتان را دریابید

علی امیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: موضع گیری بلینکن در داخل آمریکا ممکن است چندان عجیب نباشد و خریدار هم داشته باشد اما برای ایرانی‌ها عجیب و پیامدهای بدی دارد. پیش فرض موضع‌گیری وی چنین است که با تحریم های شدید ترامپ، آمریکا در مسابقه فوتبال سه – هیچ بر ایران جلو است و الآن این ایران است که باید التماس بکند. آمریکا چیزی برای از دست دادن ندارد. اما این موضع گیری سه پیامد منفی دارد. 

ادامه مطلب

نتانیاهو مقامات جدید را خودی نمی داند

نگرانی اسرائیل از چینش های دولت بایدن

احتمال واگذاری سمت های سطح بالا به رابرت مالی و وندی شرمن و ویلیام برنز (نامزد ریاست سازمان سیا) موجب نگرانی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل شده است زیرا همه این افراد به طور مستقیم یا غیرمستقیم در مذاکراتی که به امضای توافق هسته ای با ایران در سال ۲۰۱۵ انجامید و اسرائیل به شدت با آن مخالفت کرد، نقش داشته اند.

ادامه مطلب

سه پرونده ای که در اولویت برنامه های رئیس جمهوری جدید امریکاست

سه چالش امنیتی - هسته ای بایدن در عرصه جهانی

رقابت هسته ای در جهان جو بایدن، رئیس جمهوری جدید ایالات متحده را به چالش می‌کشد. این در حالی است که نگاه ها به سیاست های احتمالی او در قبال این مسئله بسیار با اهمیت دوخته شده است. این چالش سه عنوان دارد: نخست مسئله توافق هسته ای با ایران. دوم: معاهده هسته ای با روسیه که ماه فوریه به پایان می‌رسد. سوم: معاهده منع گسترش سلاح هسته ای در جهان امضا شده در سال ۱۹۷۰ است.

ادامه مطلب

نباید به اکثریت در سنا دل خوش بود

بایدن و لزوم تلاش برای توافق برد - برد

وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بایدن باید دو سال اول دولت باراک اوباما را به‌خوبی به یاد داشته باشد که کاخ سفید و کنگره، هر دو در دست دمکرات‌ها بود ولی دولت اوباما، با سرمستی از پیروزی، از فرصت دو سال اول ریاست جمهوری خود، در اجرای سیاست خارجی به نحو احسن استفاده نکرد و در انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره، دمکرات‌ها شکست خوردند و کنگره در اختیار اکثریت جمهوری خواهان قرار گرفت و بدین ترتیب سیاست خارجی دولت اوباما به‌تدریج دستخوش تحولاتی شد که نه‌تنها مورد تائید دمکرات‌ها نبود، بلکه با توجه به بهانه‌گیری جمهوری خواهان در کنگره، بیشتر سیاست‌های اجرایی دولت دمکرات اوباما، موردپسند جمهوری خواهان قرار گرفت.

ادامه مطلب

چهار سال متفاوتی که پیش رو داریم

چالش های سه گانه مقابل بایدن در این منطقه

به نظر می رسد چهارسال آینده شاهد رویه ای متفاوت از دغدغه های سنتی منطقه در مورد امنیت انرژی، ثبات و مهار جنگ افزار کشتار جمعی باشیم. 

ادامه مطلب