ایران و اروپا

رضایت از مذاکرات مشهود است

توافق وین، نزدیکتر از هر زمان دیگر

منافع روسیه گسترده تر از رقابت تجاری در بازار انرژی است: حل و فصل صلح آمیز مشکلات پیرامون برنامه هسته ای ایران، منطقه را برای روسیه امنتر خواهد کرد و تجربه ایران در خصوص توسعه فناوری خودکفا در برخی از عرصه های اقتصادی و پروژه های در حال ظهور باعث می شود تا در شرایط فعلی، روسیه به همکاری های دو جانبه تمایل بسیاری نشان دهد. در این میان، مذاکرات در وین ادامه دارد و مهلت رسمی برای بازگشت به توافق اعلام نشده است.

ادامه مطلب

تهران بله را می گوید؟

اروپا در انتظار پاسخ ایران

دیپلمات‌های غربی این احتمال را که این رویه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جریان توافق از طریق برجام به یک ابزار چانه‌زنی تبدیل شود منتفی می‌دانند، زیرا به گفته آنها این امر به استقلال آژانس آسیب جدی وارد می‌کند. اما ایران بررسی فعالیت‌های گذشته را یک موضوع سیاسی می‌داند و از تبدیل آن به اهرمی برای تحریم‌های آتی نگران است، برای همین «ضمانت‌هایی» را خواستار است تا مطمئن شود در آینده چنین اتفاقی نخواهد افتاد.

ادامه مطلب

ملاحظاتی درباره مذاکرات هسته ای

ایران برای پاسخ به اروپا عجله ندارد

علی موسوی خلخالی می نویسد: ایرانی ها نسبت به نبود اروپایی ها با بی تفاوتی برخورد کرده اند، اما طرف روسی خوب می داند معنای نبود آنها چیست، به ویژه که اروپایی ها به صراحت می گویند که دیگر چیزی برای مذاکره باقی نمانده و صرفا باید تصمیم های سیاسی گرفته شود، معنای این اظهار نظر نیز برای طرف روسی روشن است؛ دیپلمات ارشد روس خوب می داند، نبود طرف های اروپایی و اظهارات آنها به این معناست که اروپایی ها و امریکایی ها با یکدیگر به تفاهم رسیده اند، توافق کرده اند، مواضعشان مشترک است و این یعنی این که جبهه آنها واحد است. 

ادامه مطلب

سناریوهای پیش روی پیشنویس اروپایی‌ها

سوغات وین چه بوده است؟

پرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به طور دقیق نمی‌توان در خصوص موضوعات اختلافی صحبت کرد چون اطلاعات دقیقی اعلام نشده است، اما تا جایی که از اخبار و اظهارات مقامات غربی بدست می‌آید، ایران اصرار بر جدایی‌ناپذیر بودن برجام و مسائل پادمانی و بستن پرونده پادمانی دارد و طرف مقابل بر فرابرجامی بودن این خواسته اصرار دارد.

ادامه مطلب

اختلافاتی که می تواند جعبه پاندورا را بگشاید

سه مانع اصلی مذاکرات هسته ای

هلویز فایه، کارشناس مؤسسه فرانسوی روابط بین‌الملل اذعان می‌کند که اگرچه امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه پس از گفت وگوی ده روز پیش با ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران همچنان معتقد است که توافق امکان‌پذیر است، «اما به نظر می‌رسد که این احتمال بیش از پیش اندک به‌نظر می‌رسد».

ادامه مطلب

در سایه ناامیدی ها

آیا اتحادیه اروپا می تواند توافق هسته ای ایران را نجات دهد؟

با وجود بدبینی فزاینده در میان مذاکره کنندگان غربی، جوزپ بورل همچنان بر امکان دستیابی به توافق هسته ای پافشاری می کند، مشروط بر اینکه همه طرف ها به این نتیجه برسند که امید اندکی برای مصالحه در این زمینه همچنان وجود دارد.

ادامه مطلب

از قطر تا ترکیه

مسیرهایی که ایران می تواند به اروپا گاز برساند

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به اظهارات رئیس جمهوری فرانسه مبنی بر نیاز به نفت و گاز ایران و با توجه به جدی شدن مساله تحریم های روسیه و نزدیک شدن زمستان سرد اروپا، غرب ناگزیر به پذیرفتن ایران و قطر در بازارهای انرژی خود است؛ اما کدام مسیر برای عبور خط لوله ایران به سمت اتحادیه اروپا مناسب تر است؟

ادامه مطلب

بایدن توان امتیاز دادن ندارد

نشست بی‌نتیجه دوحه و توهم اروپایی ها

اروپایی ها تلاش کردند آمریکایی ها را متقاعد کنند که سفر رئیس جمهور بایدن به منطقه و مشخصا اجلاس سران که قرار است در عربستان سعودی برگزار شود، فشارهایی بر ایران وارد می کند از این رو مذاکرات دوحه به مثابه یک فرصت خواهد بود. اروپایی ها دچار این توهم شدند که نگرانی ایران از اجلاس آینده در عربستان، تهران را به سمت امتیاز دادن سوق خواهد داد. آمریکایی ها با خواست اروپایی ها موافقت کردند در حالی که طرف های ذیربط در واشنگتن حتی پیش از آغاز مذاکرات دوحه باور داشتند که هیچ نتیجه ای از این مذاکرات به دست نخواهد آمد. 

ادامه مطلب

چگونه می‌توان بر موانع غلبه کرد

سه مانع پیش روی توافق هسته ای

با از سرگیری گفت وگوهای برجام، رهبران اروپا باید شانس خود را برای جلوگیری از تشدید تنش نظامی و آشفتگی بیشتر در بازارهای انرژی امتحان کنند.

ادامه مطلب

اثراتی که حمله روسیه بر ژئوپلتک گذاشته است

جنگ اوکراین، ابتکار کمربند یک راه و گزینه ای به نام ایران

پس از جنگ اوکراین، سایر گذرگاه های کمربند جاده جهت اتصال چین و اروپا به همدیگر، بصورتی اجتناب ناپذیر، اهمیت بیشتری یافته است. گذرگاه‌های اتصال مرکز و غرب آسیا (CAWA) به همدیگر، در کانون توجه چینی ها قرار گرفته است؛ مثل راه‌هایی که از کشور‌های آسیای مرکزی، حاشیه دریای خزر، ایران و ترکیه بعنوان بخش‌هایی از مسیرهای کمربند جاده عبور می کنند. راه هایی که روسیه را دور زده و به اروپا می رسند. در این رابطه توافقنامه ۲۵ ساله همکاری ایران و چین می تواند سبب تقویت گذرگاه اتصال مرکز و غرب آسیا به همدیگر شود.

ادامه مطلب

بعد از آن بورل به تهران آمد

شام سه نفره بروکسل تاریخی می‌شود؟

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه در کنفرانس مطبوعاتی مشترک خود با «سرگئی لاوروف» از استقبال تهران برای از سرگیری مذاکرات و حتی نشستن با آمریکائیان دور یک میز سخن گفت. شرط او این است که پیشنهادها برای احیای برجام در بر دارنده منافع همه طرف‌ها باشد. نماینده روس‌ها نیز به شروع دوباره گفت‌‌وگوها در چارچوب توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ روی خوش نشان داد. عجله «جوزف بورل» ۴۸ ساعت پس از شام بروکسل برای سفر به تهران نیز نشانی از امید او به موفقیت در این سفر است. 

ادامه مطلب

غرب به دنبال سیاسی بازی برای تسلیم تهران است

ایران، توافق هسته‌ای و مین‌های سیاسی

توسل آمریکا و تروییکای اروپایی به قطعنامه علیه ایران در شورای حکام نتیجه طبیعی سیاست وقت‌کشی از سوی آمریکا و تحمیل شروط بر رهبران ایرانی است. از این رو تهران آژانس را به سیاسی کاری و تسلیم شدن در برابر خواسته‌های آمریکا و اسرائیل به ویژه بعد از سفر گروسی به تل‌آویو متهم کرد.

ادامه مطلب

تنش ها تشدید می شود

قطعنامه‌ای در ظاهر فنی و در باطن سیاسی

هرچند پیش نویس قطعنامه شورای حکام که واشنگتن در پشت آن است، به امکان ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت در صورت همکاری نکردن ایران با آژانس انرژی اتمی در خصوص فعالیت های مخفیانه، اشاره ای نکرده ولی زمان ارائه این پیش نویس نشان دهنده سیاسی بودن انگیزه تهیه کنندگان آن است که به دنبال اعمال فشار بیشتر بر ایران قبل از سفر جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده به منطقه و انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا هستند. 

ادامه مطلب

تنش تشدید می شود

بن بست مذاکرات و خطر فروپاشی کامل برجام

رضا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به این شرایط و ناتوانی اروپایی ها در زمینه ارائه ابتکار عملی موثر برای رفع اختلافات، بی نتیجه بودن تلاش های قطر برای میانجیگری میان دو طرف و تصمیم نهایی واشنگتن در عدم خروج سپاه پاسداران از لیست تروریستی آمریکا به نظر می رسد احیای برجام با بن بست جدی مواجه شده است. 

ادامه مطلب

ایران و سازمان همکاری های اقتصادی دریای سیاه

از هم پوشانی هم افزا تا همکاری درآمدزا

علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران با بهره مندی از منابع سرشار طبیعی نفت وگاز و انواع مواد معدنی و اقلیم متنوع چهار فصلی و بویژه دارا بودن نیروی ارزشمند انسانی متخصص وجوان برای موفقیّت در روند توسعه ای خود و اجرایی شدن مؤلفه های اقتصاد مقاوتی نیازمند مشارکت فعال در مبادلات اقتصادی بین المللی و صدور هرچه بیشتر خدمات مهندسی و فنی به موازات جذب سرمایه گذاری های چشمگیر خارجی و نوسازی زیرساختارهای اقتصادیث و صنعتی کشور است، چراکه رسیدن به رشد واقعی اقتصادی و توسعه همه جانبه کشور بدون رقابتی شدن پایدار مفهومی نخواهد داشت.

ادامه مطلب

تقلا برای حل اختلافات

میانجی اروپایی در سفر به تهران چه با خود می‌برد؟

منابع اروپایی در پاریس معتقدند جنگ اوکراین موجب شد نگاه ها از پرونده هسته ای ایران منحرف شود و ایران نفس راحتی بکشد چرا که از فشار طرف های غربی که تاکید داشتند ایران به آستانه ساخت سلاح هسته ای رسیده، کاسته شده است.

ادامه مطلب

گره باز می شود؟

مأموریت ویژه انریکه مورا

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: اهمیت وضع جاری در آن است که آیا تهران آنچه پیش روست را یک فرصت برای خود در خدمت به ایجاد موقعیت‌های آینده به حساب می‌آورد؟ در این صورت مورا تا چه اندازه قادر به ایجاد تعدیل در مواضع تهران و در این حال تهران تا چه اندازه خواهد توانست به کمک اروپاییان، دولت بایدن را عقب نشینی قابل قبول در مواضع آن وادار کند؟  

ادامه مطلب

الزام اصلاح الگوی صادراتی!

صادرات آب به یک هزارم قیمت چرا؟!

علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در عین حال که جنگ اکراین موجب ارتقاء اهمیت محصولات کشاورزی در سبد مبادلات جهانی شده است، اخباری مبنی بر صادرات روزانه بیش از ۷۰۰ کانتینر هندوانه از ایران به ترکیه منتشر شد؛ خبری که با واکنش‌های متعددی روبه رو شد، چراکه ایران در شرایط بحران آب قرار دارد و صادرات هندوانه در واقع صادرات آب به حساب می آید و چنانچه بهای بطری یک لیتری آب آشامیدنی در بیشتر کشورهای همسایه و ترکیه قریب یک دلار دانسته و برای هر کیلو هندوانه نیز حدود ۳۵۰ لیتر آب مصوف شده و هر سه کیلو هندوانه قریب یک دلار ارز آوری داشته باشد به مفهوم صادرات مفت منابع آبی کشور هستیم.

ادامه مطلب

الزاماتی که باید به آن توجه داشت

جایگاه ایران در نظم جدید جهانی

علی ربیعی در یادداشتی می نویسد: ایران باید در نظم در حال قوام جهانی نقشی شایسته خود بیابد. می دانیم که دوره گذار از یک نظم بین المللی به نظم جدید بین‌المللی مستلزم عبور از یک دوره گذار بی نظمی است؛ دورانی که در آن مقررات بین المللی که تا کنون معتبر بوده‌اند به چالش گرفته می‌شود و سلسله مراتب ژئوپولیتیکی نظم سابق به هم می ریزد. به این ترتیب، قدرت های کوچکتری که انتظار نمی رفت، گاهی قادر به نقش آفرینی های موثرتری می شوند و قدرت های بزرگی که انتظار می رفت، گاهی از نقش آفرینی های موفقیت آمیز باز می مانند.

ادامه مطلب

انرژی مورد نیاز اروپا نباید جایگزین داشته باشد

اشتراک منافع روسیه و امریکا بر سر گاز ایران

علی موسوی خلخالی می نویسد: اگر تحریم گاز روسیه فرصتی برای کشورهای دیگر از جمله ایران به وجود آورده است تا بتوانند بازار تازه ای را برای گاز خود جست‌وجو کنند، این فرصت ایالات متحده را نیز شامل می شود. به ویژه الآن که قیمت گاز در بازار جهانی به شدت رشد کرده و این مساله صادرات گاز از ایالات متحده به اروپا را به لحاظ اقتصادی توجیه پذیر کرده است.  

ادامه مطلب

روند کند ورود انرژی جایگزین به بازار

چرا نفت و گاز ایران به راحتی نمی تواند جای روسیه را بگیرد؟

اگر تحریم‌ها به سرعت برداشته شوند، حجم کمی در کوتاه‌مدت به بازار بین‌المللی می‌رود و نمی‌تواند جایگزینی برای ۱۸۴ میلیارد مترمکعب گاز روسیه باشد که هر سال به اروپا صادر می‌شود. اگرچه ایران پس از روسیه دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی در جهان را دارد، اما این بخش به علت انزوا، از کمبود سرمایه گذاری به ویژه در فناوری های بهره برداری از ذخایر دریایی، ظرفیت ها و زیرساخت های صادرات گاز مایع آسیب دیده است. بیشتر گاز ایران از یک میدان گازی عظیم فراساحلی، پارس جنوبی، واقع در خلیج فارس تامین می شود. حتی اگر تحریم‌ها برداشته شوند، ایران نمی‌تواند جایگزینی برای صادرات روسیه به اروپا باشد.

ادامه مطلب

آیا زمان مناسب تهران و غرب فرا رسیده است؟

زمانی برای جبران بی عدالتی های غرب به ایران

عدم علاقه عمدی به ورود ایران در هر سیاست اقتصادی فرامنطقه‌ای  که به رژیم شبه دائمی تحریم‌های امریکا افزوده شده، ایران را با توجه به ذخایر انرژی و موقعیت جغرافیایی مرکزی‌اش که آن را به یک پل بین اروپا و آسیا تبدیل می‌کند، ناعادلانه به حاشیه رانده است. ایران که توسط غرب طرد شده، به طور طبیعی راهبرد خود را برای یافتن شرکای اقتصادی دیگری در آسیا تغییر داده است که به آن کمک می کنند تا به این هاب انرژی، اعم از تامین کننده و حمل و نقل، در اطراف دریای خزر و با هدف رسیدن به اروپا تبدیل شود. برای این منظور، جمهوری اسلامی می داند که پیش نیاز تقویت روابط دوجانبه خود، پیش از هر چیز با همسایگان خود، از جمله آذربایجان و ترکمنستان، یک سیاست دقیق تر است. 

ادامه مطلب

در سایه بی میلی کشورهای عربی و مهیا نبودن شرایط در شرق مدیترانه

آیا گاز ایران می تواند جای روسیه را در اروپا بگیرد؟

اگر گفت وگوهای هسته ای ایران در وین به توافق بینجامد، آیا سرانجام ایران می تواند با حوزه گازی چالوس، نقش بالقوه ای در پرکردن شکاف ناشی از قطع گاز روسیه داشته باشد؟ ایران در شرایطی خاص می تواند سهمی در جایگزینی نفت روسیه داشته باشد اما در زمینه گاز، اوضاع تا حدودی متفاوت است.

ادامه مطلب

علی رغم نیاز متقابل

روسیه نمی‌گذارد اروپا آرزوی استفاده از گاز ایران را محقق کند

غرب همچنین می‌داند حتی اگر ایران بتواند بر مشکلات زیرساختی خود غلبه کند احتمال ندارد روسیه را به چالش بکشد و به منبع اصلی صدور گاز به اروپا تبدیل شود. ایران سعی دارد سهم خود را در باز انرژی جهانی باز پس گیرد و جای پایی برای خود در بازار آسیا بدست آورد بدون اینکه روسیه را عصبانی کند. روسیه نیز به آسانی به ایران اجازه ورود به بازار گاز اروپا را نمی‌دهد و از تمام ابزارهای خود برای جلوگیری از رهایی این قاره از اتکا به گاز روسیه استفاده خواهد کرد.

ادامه مطلب

به زودی دنیای جدیدی را شاهد خواهیم بود

روسیه، غرب و دو راهی انتخاب ما

علی موسوی خلخالی می نویسد: رای ما، ایران، فرصت های مهمی به وجود آمده، از جمله مهمترین این فرصت ها تامین انرژی جهانی است که می تواند ما را به بازیگری مهم در عرصه جهانی تبدیل کند، اگر دیپلماسی فعال و پویایی داشته باشیم، می توانیم در این حوزه نهایت استفاده را هم از جانب غرب ببریم و هم از جانب روسیه. بی شک در این صورت می توانیم با برگه هایی که در اختیار داریم تلاش های روسیه و جامعه جهانی برای این که ما را در برابر انتخاب هایش قرار دهد، به تعویق بیندازیم. در این میان باید مانع اصلی یعنی توافق هسته ای را هر چه سریعتر برداریم و تکلیف برجام را هر چه سریعتر روشن کنیم تا بتوانیم ضمن خروج از انزوا به جمع بازیگران عرصه جهانی بپیوندیم، در غیر این صورت فرصت ها یک به یک از دست می روند و انتخاب ها روز به روز سخت تر می شوند و ما در برابر وضعیتی سخت قرار می گیریم، در آن موقع چه بسا انتخابی نداشته باشیم و مجبور شویم به انتخاب دیگران تن دهیم. 

ادامه مطلب

توقف ملالت بار مذاکرات

برجام به دست تقدیر سپرده شده است؟

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: به راستی کسی نمی‌داند که دلیل اصلی توقف ملالت‌بار کنونی که بیشترین آسیب آن متوجه کیان اقتصادی و تبعات آن در سطوح سیاسی – اجتماعی ایران است، چرا به نقطه انجماد گذشته بازگشته است. به رغم برخی اخبار و گزارش‌ها درباره دلیل یا دلایل بن‌بست کنونی، اما آنچه روشن است، ابهام جاری در چگونگی رسیدن به فرجامی است که می‌تواند به این وضع پایان دهد. تهران بارها گفته؛ ۹۸ درصد توافق حاصل شده و تنها دو درصد اختلاف‌ها باقی است که در صورت رفع آنها می‌توان توافق را امضا کرد. این دو درصد تا چه میزان برجسته است که توانسته ۹۸درصد توافق را تا نقطه «کم لن یکن» نزدیک کند؟  

ادامه مطلب

تجربه تحریم تهران برای مسکو

توصیه های رسانه روسی درباره احتمال صادرات انرژی ایران به غرب

در حال حاضر، در ایران بحران خاصی وجود ندارد. مغازه ها پر از اجناس هستند، ترافیک در تهران کمتر از مسکو نیست و شما می توانید، محصولات وارداتی را از همه جا خریداری کنید. اما، در تاریخ تحریم ها علیه ایران، نکته بسیار آموزنده ای برای روسیه وجود دارد. ایران دارای ذخایر عظیم گازی است. از آنجایی که سخنان اروپا در خصوص تحریم منابع انرژی از روسیه رو به افزایش است، باید به تامین کننده شناخته شده دیگر (ایران) توجه خاصی داشت.

ادامه مطلب

اقدامات اقتصادی تازه تهران

اقتصاد ایران برای لغو تحریم‌ها آماده می شود

از نظر ایران، تقویت روابط با چین و روسیه، فرصتی حیاتی است که باید آن را غنیمت شمرد چرا که از نظر تهران، نظام جهانی جدیدی پس از جنگ روسیه با اوکراین ایجاد خواهد شد. همچنین ایران معتقد است تحریم های غرب علیه ایران و روسیه و چین، به این سه کشور برای تشکیل ائتلافی قدرتمند در برابر نفوذ غرب کمک خواهد کرد. 

ادامه مطلب

فرصت جنگ اوکراین برای تهران

ایران به گشایش اقتصادی نیاز دارد و اروپا به گاز

اکنون رهبران ایران کاملا و به خوبی درمی یابند که یک سیاست متوازن خارجی و اقتصادی - که خواست بسیاری از کادرهای پایین تر نظام تهران است - حتی برای برنامه های کمتر جاه طلبانه ایران در تعامل با همسایگانش هم، یک پیش نیاز به حساب می آید.

ادامه مطلب

تاثیرات اقتصادی و سیاسی که می توان برشمرد

پیامدهای تهاجم روسیه به اوکراین از منظر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران

جواد عرب عامری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر هم خورد موازنه قدرت در روابط بین قدرت‌های بزرگ به دنبال تهاجم نظامی روسیه به اوکراین با هدف بی‌طرف‌سازی این جمهوری سابق اتحاد شوروی و ایجاد یک منطقه حائل بین روسیه و ناتو می‌تواند در بردارنده فرصت‌ها و تهدیداتی برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران باشد. اگرچه سخن گفتن از ورود جهان به دوران جنگ سرد در پی فروریختن دیوار اعتماد بین قدرت‌های جهانی کمی زود به نظر می‌رسد با این حال، به نظر می‌رسد یکی از نتایج حداقلی این رویداد را می‌توان ترک برداشتن اجماع جهانی قدرت‌های بزرگ پیرامون نظم موجود بین‌المللی در نظر گرفت.

ادامه مطلب