اخوان المسلمین

ترکیه دوباره خیز برداشته است

پایان عصر اسد!

صابر گلعنبری در یادداشتی می نویسد: پایان حکومت خاندان اسد در حالی با چنین حمله‌ای سریع رقم می‌خورد که در اوج جنگ داخلی سوریه نیز چنین اتفاقی نیفتاد و همین هم به سه عامل باز می‌گردد؛ نخست این که اراده‌ای منطقه‌ای و بین‌المللی و چه بسا معامله‌ای برای تغییر در سوریه و برچیدن این حکومت شکل گرفت و عامل دوم این که خود نظام سوریه از داخل پوسیده بود و تنها ظاهر و پوسته‌ای از آن باقی مانده بود. عامل سوم این که مخالفان و طیف‌های مختلف آن با اتحاد و لو موقت، قدرت قابل توجهی پیدا کردند که با همراهی دو عامل اول کار را تمام کرد.

ادامه مطلب

از دست دادن زعامت جهان عرب

از مصر جمال عبدالناصر تا مصر عبدالفتاح سیسی

غفور کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روابط مصر و اسرائیل پس از شکست های متعدد مصر و ائتلاف های عربی در منازعات فی مابین، ترور سادات، ظهور و سقوط مبارک، پیروزی اخوان المسلمین و تصدی مسند ریاست جمهوی توسط این گروه و نهایتاً کودتای ژنرال عبدالفتاح السیسی، با نمودار سینوسی و با اوج و حضیض و یا شیب تند و ملایم مواجه بوده است.

ادامه مطلب

بریکس، نقشه راه آنکارا برای تقویت نفوذ دیپلماتیک منطقه ای

فرصت‌ها و چالش‌ها در دوران جدید روابط ترکیه و مصر

محمود فاضلی در یادداشتی می نویسد: در سال‌های اخیر ترکیه گام‌های مهمی در حوزه دیپلماسی برداشته است. ترکیه بین اوکراین- روسیه میانجیگری کرد و در روابط خود با عربستان، امارات و مصر بازنگری کرد. آنکارا همچنین تلاش دارد از طریق گفت‌وگوهای سیاسی و اقتصادی خود با یونان دشمن و رقیب سنتی خود دیوار بی‌اعتمادی با این همسایه را فروبریزد. مسیر این نقش ترکیه با عضویت در بریکس پررنگ‌تر خواهد شد. ترکیه شرکت در تحریم‌ها علیه روسیه را رد می‌کند. این رفتار هرچند هم‌پیمانان غربی‌اش را ناراضی کرده، اما به او کمک می‌کند در جایگاه یک «قدرت میانی» مستقل قرار گیرد.

ادامه مطلب

پیام چیست؟

شگفتی‌های انتخابات اردن

شاید موضوع پاکدستی و اعتبار نهاد انتخاباتی در اروپا با استقبال مواجه شود، اما پادشاه اردن که گفته می‌شود قرار است به زودی به امریکا سفر کند، در واشنگتن با این پرسش مواجه خواهد شد که دولت جدید اردن چگونه دولتی خواهد بود و با وجود این تعداد از کرسی‌ها برای جریان نزدیک به «حماس» در مجلس، مواضع دولت اردن چگونه خواهد بود؟ جریانی که با بهره‌برداری حداکثری از توحش نتانیاهو در غزه شعار انتخاباتی‌اش را «آری به مقاومت، نه به چانه‌زنی» تعیین کرده بود.

ادامه مطلب

«العدل و الاحسان» قدم به عرصه گذاشت

اخوان المسلمین جدید عراق

جنبش «العدل و الاحسان» به جای «حزب اسلامی» عراق به نماینده جدید اخوان المسلمین در عراق تبدیل شده است.

ادامه مطلب

سفری که پایان اختلافات شد

آشتی اردوغان و سیسی پس از ۱۱ سال

آخرین سفر اردوغان به مصر در سال ۲۰۱۲ و هنگامی بود که السیسی نخست وزیر مصر و محمد مرسی، همپیمان ترکیه، رئیس جمهوری مصر بود. یک سال پس از این سفر، السیسی، وزیر دفاع وقت، محمد مرسی را در سال ۲۰۱۳ کنار زد و از آن زمان اختلافات میان دو کشور تشدید شد.

ادامه مطلب

چهره مهمی که با کاستی هایش کنار می آیند

سیسی، دیکتاتور مورد حمایت غرب و جهان عرب

مخالفان و حامیان سیسی پذیرفته‌اند که او در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۳ پیروز است، زیرا پیروزی‌های او در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸، آن هم با به دست آوردن بیش از ۹۶ درصد آرا، جایی برای تردید درباره احتمال پیروزی دوباره او باقی نمی‌گذارد.

ادامه مطلب

معرفی کتاب

اپوزسیون وفادار

نویسندگان: دکتر سید حمزه صفوی و سعید جمشیدی ناشر: مرکز آینده پژوهی جهان اسلام

ادامه مطلب

پنجاه و هفتمین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم

عربستان با عادی سازی روابط با اسرائیل آبروی خود را نمی برد

تماس هایی میان هر دو طرف برقرار است و هیئت هایی از دو طرف با یکدیگر دیدار می کنند، اما فکر نمی کنم عربستان بخواهد آبروی خودش را ببرد و  خودش را در برابر اعتراضات مردمی و رسمی در جهان اسلام به دلیل به رسمیت شناختن اسرائیل بی آبرو کند.

ادامه مطلب

دو کشور به سرعت به سمت عادی سازی روابط می روند

جایگاه مصر در سیاست خارجی دولت جدید ترکیه

شواهد نشان می دهد که حرکت دو کشور به سوی عادی سازی روابط پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه، تسریع شده است. عوامل دیگری نیز در این زمینه نقش دارد مثل افزایش فشار مالی و اقتصادی بر مصر و خودداری هم پیمانان سابق (عربستان و امارات) از ادامه کمک های مالی مثل گذشته که موجب شده است قاهره به دنبال بازارهای جدیدی برای صادرات و کسب درآمد ارزی باشد.

ادامه مطلب

منتقدان از تفاوت های تاریخی صحبت می کنند

اختلافات مصر و عربستان در عین اشتراک منافع

این رویارویی صحبت از قضایای حل نشده میان دو طرف از جمله قضایای قدیمی مانند اخوان المسلمین، یمن، مبارزه با داعش و موضع گیری نسبت به حکومت ایران و نیز رئیس جمهور اسد را احیا کرد.

ادامه مطلب

کار برای آشتی سخت تر شد

هشدار سنگین بشار اسد به اردوغان در نشست جده

رئیس جمهوری سوریه در نشست سران اتحادیه عرب که روز جمعه در جده برگزار شد طی یک حمله غیرمنتظره از «خطر تفکر توسعه طلبانه عثمانی با رنگ و بوی انحرافی اخوان المسلمین» صحبت کرد که اشاره روشنی از سوی او به طرف ترکی بود.

ادامه مطلب

تونس به کدام سو می‌رود

بازداشت الغنوشی و بازگشت به قبل از بهار عربی؟

جمیله کدیور در یادداشتی می نویسد: در جدیدترین اتفاق تونس به سمت تثبیت خودکامگی، راشد الغنوشی رهبر جنبش النهضه و رئیس سابق پارلمان این کشور در شب ۲۷ ماه رمضان بازداشت شد. پیش از او نیز عصام الشابی، دبیرکل حزب جمهوری بازداشت شده بود. انجام این اقدامات طی این مدت، به موازات بازداشت وزرا، تجار، وکلا، قضات، اهل رسانه، چهره‌های حزبی شاخص النهضه و احزاب مخالف دیگر، بسته‌شدن مقر ائتلاف اصلی مخالفان حکومت موسوم به «جبهه نجات»، ممنوع‌شدن جلسات النهضه و احزاب دیگر، نشان‌دهنده شدت التهاب سیاسی در این کشور و اوج تنش‌ها در دوران پس از خیزش عربی در تونس است و نگرانی از وقوع حوادثی مشابه اتفاقاتی که به سرنگونی بن علی منجر شد، مشهود است.

ادامه مطلب

وقتی که ترکیه و اخوان المسلمین ضعیف شده اند

وضعیت سخت اسلام‌گرایان خاورمیانه

اکنون اخوان المسلمین تضعیف شده و از دو ضربه متوالی در مصر و سپس در تونس بهبود نیافته است. اخوان المسلمین با مبارزه داخلی برای رهبر جدید، بین «اردوگاه مصر» و «اردوگاه لندنی» تحت حمایت «اردوگاه استانبول» از زمان مرگ ابراهیم منیر در نوامبر گذشته متزلزل شده است.

ادامه مطلب

نگرانی از نفوذ ارتش مصر در اقتصاد افزایش یافته است

ارتش مصر تا کجا می‌پذیرد از امتیازات اقتصادی خود چشم پوشی کند؟

نگرانی از نفوذ ارتش مصر در اقتصاد افزایش یافته است. این نگرانی از بعد داخلی به کشورها و سرمایه گذاران در مصر سرایت کرده است. تازه‌ترین این نگرانی‌ها از سوی صندوق بین المللی پول ابراز شد که در آخرین توصیه‌های خود شرط گذاشت ارتش دست خود را از اقتصاد بردارد. لذا ایده خروج تدریجی ارتش مصر از اقتصاد همچنان مملو از چالش‌هایی برای اراده سیاسی در داخل است و این امر نیازمند ارائه اطلاعات کافی در مورد میزان مداخله و گستردگی آن در آینده است تا به صندوق بین المللی پول و سرمایه گذارانی که مایل به ورود به بازار مصر هستند اطمینان داده شود قبل از این که این موضوع به دردسر جدیدی تبدیل شود. 

ادامه مطلب

رسوایی که نصیب قیس سعید شد

پیچیدگی های عرصه سیاسی تونس

صرف نظر از تمام تفسیرها و اتهاماتی که سعید و طرفدارانش بیان می‌کنند تنها می‌توان گفت که این انتخابات و میزان مشارکت در آن پیامی محکم به رویکردی است که رئیس جمهوری تونس اتخاذ کرده است. پیامی که می‌توانست ابعاد بزرگتری داشته باشد، اگر شرایط تونس عادی بود؛ اما بحران‌های معیشتی کنونی ممکن است مانع از تبدیل شدن این مخالفت مردمی به جنبشی ثمربخش شود.

ادامه مطلب

به بهانه درگذشت او

یوسف القرضای، جریان سازی که ادعای میانه روی داشت

محمدرضا عشوری مقدم در یادداشتی می نویسد: قرضاوی را چه خوب بدانیم و چه بد، واقعیت آن است که وی فقیهی جریان ساز در فقه سیاست بود. انبوه آثار بجا مانده از وی و شاگردانش، و جریان فقاهتی وی حاکی از آن است که او بیش از آنکه یک شخصیت باشد، یک «مکتب» بود.

ادامه مطلب

کشمکش اخوان بر سر ثروت و قدرت

میلیاردها دلار پول کجا رفته اند؟

با غیر قانونی شدن اخوان‌المسلمین در مصر، سرکوب‌های شدید امنیتی و سیاسی علیه این جماعت و مصادره اموال و دارائی های آن و بروز گاه و بیگاه اختلافات درون تشکیلاتی، ضربه سنگینی به اخوان مصر وارد شده است. متعاقب تلاش های حکومت های مصر، سعودی و امارات علیه اخوان‌المسلمین در پهنه جهانی، به تدریج بخش اقتصادی اخوان المسلمین مواجه با تحریم ها و محدودیت های شدیدی در جهان شده است.

ادامه مطلب

رقیبان به حوزه فرهنگ و آموزش ایران هجوم برده اند

شبیخون ترکیه در بحبوحه درگیری های سیاسی – امنیتی – اقتصادی ایران

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رقابت در آسیای جنوب غربی میان قدرت‌های بزرگ این منطقه مانند ایران، عربستان، ترکیه و ... در سایه تهاجم روسیه به اوکراین و افزایش تنش میان ایران و غرب پیرامون احیای توافق برجام، به حوزه‌های خاصی مانند فرهنگ و آموزش نیز کشیده شده و این رقابت‌ها به گونه‌ای هشدارآمیز به زیان ایران در پیگیری هستند.

ادامه مطلب

چرایی عدم انعکاس مناسب مذاکرات‌ ایران و عربستان در رسانه‌ها

چه کسانی از پیشرفت مذاکرات تهران و ریاض ناراحتند؟

جلال چراغی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جریان رسانه‌ای سلفی مهم‌ترین‌ و گسترده‌ترین تریبون های رسانه‌ای را در اختیار دارد. این رسانه‌ها در چارچوب سیاست‌های‌ دولت‌های‌ حامی خود، از آن روی به پرداختن به چنین موضوعی روی خوش نشان نمی‌دهند که در وهله اول گردانندگان آنها‌ در رقابت سیاسی و رسانه‌ای با عربستان سعودی و دنباله‌های‌ آن‌اند. در واقع،‌ آنها‌  تمایلی به منعکس کردن خبرها و گزارش‌های‌ مثبت و نه منفی درباره بهبودی روابط ایران و عربستان ندارند و چنین امری را در جهت منافع و سیاست‌های‌ کشورهای حامی خود نمی‌دانند‌. 

ادامه مطلب

معادله چند مجهولی سیاستگذاری و دخالت ترکیه در منطقه

از آرمان جهان ترک تا صدور تروریست به منطقه!

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف اغلب مقالات تحلیل سیاستگذاری دولت ترکیه بر اساس مؤلفه‌ها و جلوه‌های حکمرانی رجب طیب اردوغان بوده است. با توجه به جایگاه و نقش ریاست جمهوری ایشان در سپهر ساسی ترکیه، اردوغان در راستای احترام به انتخاب و نظر شهروندان ترکیه ای، قابل احترام است. اما در تحلیل سیاستگذاری عمومی به‌ویژه سیاستگذاری خارجی ایشان نمی‌توان اعتمادی به نیات و اهداف سیاست‌های ایشان داشته باشیم. هیچ دشمنی با شخص اردوغان در کار نیست، ایرادات و انتقادات بر سیاست‌ها و سیاستگذاری‌های ایشان با پیامدهای خشونت‌بار و خسارت‌بار برای ایران و سایر همسایگان بوده که طی یک دهه اخیر شدت و وسعت بسیار بالایی داشته است.

ادامه مطلب

راه خطرناکی که بایدن هموار می کند

فرستاده ویژه برای مبارزه با اسلام هراسی، توهم یا واقعیت؟

من به عنوان یک مسلمان آمریکایی، همراه با بسیاری از مسلمانان همفکر که از نزدیک می دانند اسلام گرایی سیاسی چیست و مایل به مبارزه با آن هستند، در مقابل این طرح ایستاده ایم.

ادامه مطلب

پای منافع قدرت‌های هژمونیک در میان است

حمایت‌های بی دریغ ترکیه و قطر مانع نابودی داعش

اژدر پیری سارمانلو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یشتر کشورهای خاورمیانه به جای مبارزه با داعش، با همدیگر بر سر منافع خود می‌جنگند که در این خصوص ترکیه سرآمد همه آنهاست. گروه‌های تروریستی همچون تحریر الشام، النصره (وابسته به القاعده)، ارتش آزاد و داعش بخشی از گروه‌های تندروی منطقه هستند که دو کشور ترکیه و قطر با آنها ارتباط بسیار نزدیکی دارند. سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که آیا ترکیه و قطر قصد قطع همکاری با نیروهایی که در "لیست ترور" آمریکا هستند، را دارند یا خیر؟ بدون شک قطع همکاری این دو کشور با گروه‌های تروریستی جای تردید دارد. به این دلیل که ترکیه و قطر این گروه‌ها را ابزاری برای تهدید کشورهای منطقه خاوریانه و اروپا می‌دانند. 

ادامه مطلب

شکستی دیگر برای جریانی که ادعاهای فراوان دارد

شکست اخوان مغرب و یک ملاحظه مهم

محمدرضا عشوری مقدم در یادداشتی می نویسد: بهتر است صریح باشیم: شکست حزب اخوان به این دلیل بود که طی سال‌‌های حضور در قدرت به شعارهای آرامانگرایانه‌‌اش عمل نکرد. از شعارهای اقتصادی و اوضاع نابسامان بیکاری در این کشور تا ماجرای پذیرش عادی‌‌‌سازی روابط با اسرائیل که با امضای شخص نخست‌‌وزیر اخوانی صورت گرفت و در تاریخ هم ماندگار شد. همه بحث همین است.

ادامه مطلب

تکانه‌های «زلزله» یازدهم سپتامبر هنوز در حال شکل‌دهی به روابط‌ کشورهای خاورمیانه و واشنگتن است

حملات ۱۱ سپتامبر، تغییر رفتار اعراب و خیزش ایران

حملات یازدهم سپتامبر در قلب یک منازعه‌‌ ایدئولوژیکی قرار دارد که باعث شکل‌دهی دوباره به روابط کشورهای عربی خلیج فارس و دیدگاه‌های متناقض آنها درباره امنیت و ثبات شد. از پاییز ۲۰۲۰، این منطقه دوره‌ای از تثبیت و تحکیم گسترده روابط و مانور دیپلماتیک را تجربه می‌کند که در آن به جای منازعه بر دیپلماسی و تجارت تاکید می‌شود.

ادامه مطلب

تلاش ترکیه برای عادی سازی روابط خارجی اش در خاورمیانه

آنکارا روابط منطقه‌ای‌اش را احیا می کند

سعید رمضانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اخیرا وزیر امور خارجه ترکیه با وزیر امور خارجه امارات تماس تلفنی داشته و این اولین تماس رسمی دو کشور از ۲۰۱۶ است. از طرف دیگر اخباری در خصوص عادی سازی روابط ترکیه با عربستان و مصر نیز منتشر شده است. بعد از سرنگونی محمد مرسی در ۲۰۱۳ و حمایت ترکیه از اخوان المسلیمن در مصر و رقابت اخیر دو کشور در لیبی روابط دو کشور قطع شده بود. بر همین اساس به نظر می رسد با این شرایط نظم منطقه در حال تغییر است.

ادامه مطلب

بعد از افت و خیزهای فراوان و تغییرات در واشنگتن

آیا در مبارزه با طرفداران اسلام سیاسی بازنگری می شود؟

دو دهه پیش رابرت ساتلوف، (تحلیلگر جنگ‌طلب در اندیشکده ها و مراکز تحقیقی آمریکا و در حال حاضر مدیر اجرایی انستیتو واشنگتن در زمینه مطالعات خاور نزدیک) در قالب یک پژوهش مهم با عنوان "اسلام سیاسی" از دیدگاه آمریکا مقاله‌ای نوشت، اگرچه وی به تعدد دیدگاه‌ها و مواضع در قبال اسلام گرایان اشاره کرد اما به طور کل وی معتقد بود، این منافع آمریکاست که معیار اصلی و برجسته را در ارزیابی موقعیت نسبت به جریان های اسلامی را مشخص می کند. 

ادامه مطلب

سیاستی که محمد مرسی هم داشت

اردوغان و ریاکاری از جنس اخوانی برای عادی سازی روابط با اسرائیل

رئیس جمهوری ترکیه عادی سازی روابط بین اسرائیل و امارات متحده عربی، بحرین و سودان را به شدت محکوم کرد. اما رفتار وی در مورد روابط نزدیک بین اسرائیل و مراکش بسیار متفاوت بود. چرا که حزب حاکم در مراکش بخشی از اخوان المسلمین است.

ادامه مطلب

امیدهایی که بر باد رفت و کورسوی امیدی که هنوز باقی است

ده سالگی بهار عربی: درس ها و ترس ها

صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برنارد لوئیس معتقد است که مفهوم انقلاب مانند مفهوم آزادی در حوزه تمدن اسلامی غریب است. واژه آزاد در میراث اسلامی بیشتر "نابرده" و "غیر عبد" را به ذهن متبادر می سازد، کسی که برده نیست، آزاد است. پرواضح است که این تعبیر، فرسنگ ها با مفهوم خودمختاری فردی و بلوغ عقلی و سوژه سازی از انسان مغایرت دارد.

ادامه مطلب

آغاز دوره افول امارات و تقویت جایگاه قطر در تحولات منطقه ای؟

نفس تازه اخوان المسلمین با آمدن بایدن

علی موسوی خلخالی می نویسد: اخوان المسلمین ادعا دارند که با امریکایی ها ارتباطات نزدیک دارند که این ارتباطات با حزب دموکرات بیش از حزب جمهوریخواه است. حتی همکاری های امنیتی با یکدیگر دارند. همچنین آنها توانسته اند نفوذ خود را در مراکز قدرت کشورهای مهمی چون انگلیس و فرانسه حفظ کنند که این مساله می تواند بیش از پیش به کمک آنها برای بازگشت به قدرت بیاید. 

ادامه مطلب