ترکمنستان
جای خالی ایران در الگوی ۱+ ۵ در آسیای مرکزی
ولی کوزه گر کالجی در یادداشتی می نویسد: ترکیب ۱+۵ در ادبیات سیاسی سال های اخیر بیش از هر چیز تداعی کننده ترکیب پنج کشور عضو دائم شورای امنیت به اضافه آلمان در روند مذاکرات هسته ای با ایران بود. اما طی دو سال اخیر اخیر ترکیب ۱+۵ کاربرد دیگری نیز یافت و برای اطلاق به همکاری های پنج کشور منطقه آسیای مرکزی با اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا، ژاپن و هند نیز مورد استفاده قرار گرفته است. سفر اخیر فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به آسیای مرکزی (۱۶ تیر ۱۳۹۸) و دیدار با وزیران امور خارجه پنج کشور آسیای مرکزی در بیشکک قرقیزستان، بار دیگر اراده سیاسی بازیگران این منطقه را در اجرای الگوی ۱+۵ به نمایش گذاشت. این تحولات ایجاب می کند که دیپلماسی کلان ایران در سطح آسیای مرکزی، «رویکرد متوازن در عرصه دیپلماسی» را به صورت جدی تری مورد توجه قرار دهد و زمینه را برای سفر هم زمان وزیر امور خارجه و رئیس جمهوری ایران به پنج کشور آسیای مرکزی فراهم کند. ایران تجربه این رویکرد را دارد و تجربه سفر مرحوم هاشمی رفسنجانی، رئیس‌جمهور وقت ایران به چهار کشور آسیای مرکزی، یعنی قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان در سال ۱۳۷۳ می تواند بار دیگر تکرار و نهادینه شود. به ویژه آن که در محیط تحول یافته کنونی آسیای مرکزی که وارد مرحله جدیدی از غیرامنیتی سازی و تنش زدایی به ویژه در روابط ازبکستان و تاجیکستان شده است، اجلاس های متعددی بین رهبران و مقامات پنج کشور منطقه در دو سال اخیر برگزار شده که بستر و فضای مناسبی را برای شکل دهی به الگوی ۱+۵ بین ایران و منطقه آسیای مرکزی فراهم کرده است.
ادامه مطلب
برخی از حاشیه های دستگاه سیاست خارجی به دلیل کم کاری در تنویر افکار عمومی است
حسن بهشتی پور در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون ارزیابی کارنامه وزارت امور خارجه و حواشی که در سال ۹۷ برای دستگاه دیپلماسی شکل گرفت، اذعان دارد: باید متناسب با مقدورات و اقتصاد وزارت امور خارجه نسبت به ارزیابی کارنامه آن سخن گفت. ما نمی توانیم بدون در نظر گرفتن شرایط سیاسی داخلی و تاثیر آن بر مناسبات سیاست خارجی ارزیابی دقیقی داشته باشیم. باید در نظر داشت که نهادهای تصمیم گیری و نیز وجود دیپلماسی موازی در تعیین حدود عمل وزارت امور خارجه پیرامون مناسبات منطقه ای و فرامنطقه ای بسیار اثرگذار هستند.
ادامه مطلب
لزوم توجه بیشتر به همسایگان باوجود فشارهای امریکا و متحدانش
عبدالرضا فرجی راد در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون ارزیابی و تحلیل کارنامه وزارت امور خارجه در سال ۱۳۹۷ تصریح کرد: همسایگان ما، هم دارای وزن سیاسی بسیار بالایی هستند و هم دارای وزن اقتصادی بسیار بالا؛ لذا باید در سال پیش رو برای ارتقای مناسبات با همسایگان در هر دو بعد تلاش کرد. البته برای برخی از همسایگان مانند کشورهای عربی در این شرایط نمی توان کاری از پیش برد، اما باید دیگر فرصت ها را تقویت کرد.
ادامه مطلب
کریدور شمال - جنوب برگ برنده تهران در نشست سه جانبه
نعمت الله ایزدی می گوید: اگر در آینده جدیت سه کشور در سایه نشست سه جانبه منجر به ایجاد کریدور شمال - جنوب شود، می تواند برگ برنده ای برای تهران به عنوان عامل واسط و نقطه عطف این کریدور در مسایل سیاسی و اقتصادی منطقه ای باشد؛ زیرا این کریدور فرصت های متعدد مالی و سیاسی را در مناسبات بین المللی برای تهران ایجاد خواهد کرد.
ادامه مطلب
خط لوله تاپی، الزامات و راهکارها
حسن محسنی فرد: با توجه به ارتباط مستقیم خط لوله تاپی با منافع و امنیت ملی کشورمان، و نیز با مد نظر قرار دادن آثار و عواقب بلند مدت آن بر تحولات و مناسبات ژئوپلتیک منطقه لازم است، پیرامون این خط لوله رایزنی و همکاری نزدیک تری بین مقامات ذیربط و علی الخصوص بین وزارت خارجه و نفت صورت گیرد.
ادامه مطلبروسیه؛ متحد یا رقیب ایران؟
"دمیتری شلاپنتوخ" استاد دانشگاه ایندیانا در آمریکا و صاحب تألیفات متعدد درباره روسیه و ایران است. او در تحلیلی که وبسایت «میدل ایست آی» منتشر کرده است به پیچیدگی های روابط اخیر بین ایران و روسیه پرداخته است.
ادامه مطلب
استراتژی آمریکا در خزر؛ مقابله با نفوذ ایران و روسیه
لوک کافی، تحلیلگر بنیاد هریتیج: اگر ایالات متحده به دنبال این باشد که با استراتژی کلان خود جلوی روسیه و ایران بایستد و امنیت انرژی اروپا را بالا ببرد، نباید از ظرفیت‌های منطقه اوراسیا غافل شود.
ادامه مطلب
آسیای مرکزی؛ کانون تکاپوی افراط‌گرایان
علی طائی، کارشناس آسیای مرکزی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: اخیرا سازمان امنیت ملی ازبکستان اعلام کرده که شواهدی در دست است که داعش بهار سال 2015 در خاک ازبکستان چند عمل تروریستی انجام خواهد داد و خواستار تقویت مرز تاجیکستان و قرقیزستان شده است.
ادامه مطلب