از افزایش نفوذ تا مقابله با تاثیرگذاری ایران
چرا عربستان سعودی در سوریه سرمایهگذاری میکند؟
سقوط بشار اسد، رئیس جمهوری سابق سوریه، جایگاه ایران را تضعیف و فضایی در شام ایجاد کرده که عربستان سعودی آماده پر کردن آن است.
ادامه مطلبامریکا
از پیمان پاکستان - عربستان تا نزدیکی روابط ترکیه و مصر
پیمانهای منطقهای جدید خاورمیانه چه ماهیتی دارند
خاورمیانه در حال حاضر دستخوش یک تحول بزرگ است، شاید حتی مهمتر از چرخههای قبلی تغییر در منطقه. یک درک منطقهای وجود دارد که چشمانداز فعلی تشدید و تنش، حداقل برای میانمدت، ادامه خواهد یافت.
ادامه مطلب
ناگزیری مسکو در تشدید تنشها و تهاجم
زمان به نفع روسیه نیست
طبق گزارشها، مقامات غربی از موج ناگهانی تجاوز پهپادها و جنگندههای روسی به حریم هوایی خود گیج شدهاند. نباید اینطور باشد. اقدامات روسیه نتیجه منطقی چهار تحول گستردهتر است که محاسبات آن را تغییر میدهد. سه مورد اول، انتخابهای سیاسی آمریکا، اروپا و چین هستند. مورد چهارم، وضعیت داخلی رو به وخامت خود روسیه است.
ادامه مطلب
تضمینهایی که کییف از غرب میخواهد
اسنپبک برای اوکراین
قبل از اینکه کییف آتشبس را امضا کند، از شرکای کلیدی خود تضمین میخواهد که اگر روسیه دوباره حمله کند، اوکراین به حال خود رها نخواهد شد.
ادامه مطلب
کاهش اعتماد به امریکا و نزدیکی بیشتر کشورهای منطقه به هم
خاورمیانهای که اسرائیل ساخته است
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل اخیراً یک «طرح بیستگانه صلح» را جشن گرفتند، اما تا زمانی که اسرائیل به رفتار تهاجمی ادامه دهد و مطالبات مشروع فلسطینیان را نادیده بگیرد، این ابتکار شانسی برای بازگرداندن ثبات ندارد. اسرائیل که پیشتر امیدوار بود با حمایت آمریکا نظم دلخواه خود را بنا کند، اکنون منزویتر از همیشه است؛ همکاری با تلآویو برای دولتهای عربی هزینهای سیاسی و حیثیتی سنگین دارد و شرکای دیروز به رقبای محتاط بدل شدهاند.
ادامه مطلب
وضعیتی که کار را به اینجا رساند
تاریخچه تشدید تنش امریکا و اسرائیل با ایران
در سال ۲۰۲۴، رویارویی بین اسرائیل و ایران از خصومتهای غیرمستقیم و نیابتی به تبادل مستقیم حملات تغییر یافت. در اول آوریل، یک حمله هوایی مشکوک به اسرائیل علیه ساختمان کنسولگری ایران در دمشق، سوریه، به کشته شدن دو ژنرال و پنج مشاور نظامی ایران منجر شد. ایران با انجام بیش از سیصد حمله پهپادی و موشکی تلافی کرد، که اولین باری بود که ایران مستقیماً اسرائیل را هدف قرار میداد.
ادامه مطلب
قطع اینترنت افغانستان میان محور شرق و واشنگتن
خاموشیِ محاسبهشده!
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: قطع اینترنت در افغانستان بیش از آنکه محصول امریکاییزدایی منطقه باشد، بخشی از ستر و اخفای تعاملات واشینگتن–طالبان است. طالبان میدانند که بقای خارجیشان در گرو رضایت آمریکاست و برای آن حاضرند هزینههای داخلی سنگین را بپردازند.
ادامه مطلب
نقشهای که برای تحت فشار گذاشتن تهران، پکن و مسکو است
کریدور IMEC و حذف ایران از نقشه ترانزیت جهانی
ابوالفضل حسینی نیک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: به بیان ساده، (IMEC) یک مسیر جایگزین و مکمل در نظام تجارت جهانی است که میخواهد نهتنها کالا، بلکه سرمایه و نفوذ سیاسی را نیز از هند تا اروپا جابهجا کند. همین ترکیب منافع اقتصادی و ملاحظات ژئوپلیتیکی، این کریدور را به یک ابزار اقتصاد سیاسی تمامعیار تبدیل کرده است، البته در عمل پیامدهای ژئوپلیتیکی جدی برای ایران به همراه دارد.
ادامه مطلب
تحلیل خروج برنامهریزیشده از افغانستان
افغانستان در تقاطع دو راهبرد ایالات متحده امریکا+دانلود کتاب
نویسنده: عبدالناصر نورزاد
ادامه مطلب
نتیجه آن طوری نیست که ترامپ بخواهد
اعمال سیاستهای غلط اقتصادی
سعید محمدی کاوند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: ترکیب «سلاحیسازی تجارت»، تعرفههای سنگین بر فولاد و آلومینیوم، کسریهای بودجه تورمزا، بیتوجهی به انرژیهای تجدیدپذیر، تسهیل انحصارات و سیاستهای محدودکننده مهاجرت، فشار همزمان بر کشاورزی، صنعت، بازار مسکن، تجارت خارجی و جایگاه دلار وارد کرده و ثبات اقتصادی را تهدید کرده است.
ادامه مطلب
خوابهایی که امریکا و اسرائیل برای منطقه دیدهاند
و اینک ماموریت جدید ترکیه
احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: ارکان اصلی سیاست خارجی ترکیه به طور عام از سال ۲۰۰۲ و به خاص از سال ۲۰۱۱ بر مبنای نئوعثمانیم، پان ترکیسم، ارائه الگویی از مدل اسلام ترکیهای بوده است؛ که این رویکرد، یادآور اصول مطرح شده در کتاب «سه طرز سیاست» یوسف آکچورا در اواخر دوره عثمانی بود که بر انتخاب یکی از سه سیاست (عثمانیگرایی، اسلامگرایی و پانترکیسم) تاکید داشت؛ اما اکنون، سیاست عملی معاصر ترکیه، سنتزی از این سه طرز سیاست است که البته از محتوای اسلامگرایی آن کاسته و بر ظواهر تبلیغاتیاش افزوده شده است.
ادامه مطلب
با تشدید تنشها در شرق اروپا و خاورمیانه
جبههگیری جهتدار برای جنگ جهانی سوم؟!
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: این تهدید جدی وجود دارد که در صورت کشیده شدن جنگ به جغرافیای ناتو و با در نظر گرفتن تحولات خونین در خاورمیانه با گذر از خطوط قرمز از سوی نتانیاهو فرض جنگ جهانی جدید چندان دور از دسترس نباشد.
ادامه مطلب
تحلیل یک اشتباه استراتژیک
بگرام: از نماد نفوذ تا اهرم رقابت جهانی
مرتضی بنانژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: با توجه به مخالفت قاطع طالبان با هرگونه حضور نظامی خارجی، بازگشت تمامعیار آمریکا به بگرام بسیار بعید و پرریسک است. در عوض، تلاشهای آمریکا برای کنترل بگرام در آینده عمدتاً از طریق ابزارهای غیرنظامی و سیاسی زیر دنبال خواهد شد: مذاکرات سیاسی – امنیتی و اعمال فشار: آمریکا از اهرمهایی چون تحریمها، انسداد داراییها و عدم حمایت از به رسمیت شناختن بینالمللی طالبان استفاده خواهد کرد تا طالبان را وادار به ارائه امتیازات اطلاعاتی یا دسترسی فنی محدود در قبال بگرام کند.
ادامه مطلب
تحلیل سخنرانی رئیس جمهوری امریکا در هشتادمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد
پنج نکته درباره سخنرانی طولانی ترامپ
پرهام مداح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: سخنرانی ترامپ را میتوان مصداقی بارز از «نارسیسیسم سیاسی» دانست؛ جریانی که در آن رهبر سیاسی میکوشد نه صرفاً کشورش، بلکه کلیت نظام بینالملل را به مثابه صحنهای برای نمایش خود بدل سازد.
ادامه مطلب
آغاز جنگ سرد دوم در سایه اژدها
رژه پکن یا بازتعریف یالتای آسیایی
سعید جمشیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: رژه پکن در ۲۰۲۵، مانند یالتا در ۱۹۴۵، به نظر میرسد اتحادهای جدیدی را در زمانی تعریف کرد که بنبست در اوکراین و انزواگرایی آمریکا در دوره دوم ترامپ، فضا را برای بازآرایی ژئوپلیتیکی فراهم کرده است.
ادامه مطلب
امیدی به دوری روسیه از منطقه
امیدهای لرزان صلح آذربایجان و ارمنستان در زنگزور
دولت ترامپ نیز با انگیزههای سیاسی و اقتصادی از توافق حمایت میکند. اما موفقیت این چارچوب به توان واشینگتن در اجرای پروژهها و همکاری با ترکیه و اتحادیه اروپا وابسته است. اروپا سرمایهگذاری بیشتری در قفقاز جنوبی دارد و بدون نقش فعال آن، صلح پایدار نخواهد بود. در مقابل، مسکو و تهران که منافع ژئوپلیتیک خود را در خطر میبینند، میکوشند مانع شوند.
ادامه مطلب
واشینگتن بغداد را رها میکند؟
چالشها و پیامدهای احتمالی خروج نظامی آمریکا از عراق
مقامات عراقی تأیید کردهاند که روند خروج در عین الاسد در حال انجام است و ارتش عراق کنترل بخشهای بزرگی از پایگاه – تقریباً سه کیلومتر مربع – را بر عهده گرفته و با نزدیک شدن به تاریخ تحویل نهایی، تجهیزات و مسئولیتهای عملیاتی آمریکایی را دریافت میکند. با این وجود، عدم قطعیت در مورد جابهجایی واقعی پرسنل آمریکایی، بهویژه در بحبوحه گزارشهای منابع نظامی ایالات متحده مبنی بر جایگزینی نیروهای قبلی در این پایگاه که وظیفه آموزش نیروهای ارتش عراق را بر عهده داشتند، با واحدهای رزمی نخبه، همچنان ادامه دارد.
ادامه مطلب
توهمات آمریکایی موجب شدند
گرفتار در تلههای خاورمیانه
حسین آقا و رابرت مالی در یادداشتی مشترک مینویسند: شکستهای پیدرپی سرانجام به مرحله دروغ میرسد. مقامات آمریکایی میدانند گفتههایشان درست نیست، میدانند دیگران هم میدانند، اما همچنان تکرار میکنند. این دیگر صرفاً «چرخش خبری» نیست، بلکه نوعی راهبرد است: خوشبینی بیپایه در برابر همه شواهد.
ادامه مطلب
رودررو با فروپاشی سیارهای
پیامدهای ناگوار جنگهای بزرگ و ضرورت یافتن سازوکار صلحآمیز
حسن فتاحی، زهرا محبیپورکانی، فریدون علیمازندرانی و مصطفی روستایی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی مینویسند: این مقاله نتیجهی یک دورهمی اینترنتی بود که با دشواری بسیار برگزار کردیم و هرکدام از ما دیدگاههایی را مطرح کردیم. در این مقاله تلاش کردیم نشان دهیم که اگر جنگ دربگیرد، چه خواهد شد و پیامدهای آن چیست؛ و وقتی پیامدها را بخوانید درمییابید که چرا تلاش برای صلح – بهویژه صلح بزرگمقیاس منطقهای یا جهانی ضروری است.
ادامه مطلب
بنبست اجماع و تداوم بیثباتی
افغانستان در میان رقابت قدرتها
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: اختلافات ایدئولوژیک و مذهبی میان بازیگران منطقهای، ظرفیت ایجاد یک اجماع واقعی را بهشدت کاهش داده است. هیچ بازیگری حاضر نیست منافع حیاتی خود را در افغانستان فدای یک توافق منطقهای کند.
ادامه مطلب
عامل اقتصادی نقش اساسی دارد
ورود امریکا به کشمکش بغداد و اقلیم کردستان
تصمیم بغداد برای قطع بودجه اقلیم کردستان در ماه ژوئن پس از امضای قراردادهای توسعه گاز اقلیم کردستان با شرکتهای مستقر در ایالات متحده HKN Energy و Western Zagros، سوالات جدیدی را در مورد اینکه آیا این رابطه به دوره جدیدی از خصومت وارد خواهد شد یا خیر، مطرح کرده است.
ادامه مطلب
رقبای جدید با قدرت به میدان آمدهاند
پایان سلطه مطلق جهانی امریکا
سعید محمدی کاوند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: در نهایت، دادهها و روندهای جاری نشان میدهند که آمریکا دیگر قادر به حفظ سلطه مطلق جهانی نیست و برای جلوگیری از انزوای ژئوپولیتیکی بیشتر، باید مدلهای سنتی همکاری و ائتلافسازی را بازتعریف کند.
ادامه مطلب
دروزیها محور معادلهاند
نقش کلیدی سوریه در طرح صلح خاورمیانهای ترامپ
اسرائیل و سوریه، به جای ورود به یک درگیری تازه، در مسیر عادیسازی روابط قرار گرفتهاند. این دو کشور که تاکنون هشت دهه خصومت را تجربه کردهاند، ممکن است با میانجیگری ایالات متحده، توافقی امنیتی امضا کنند.
ادامه مطلب
یادداشت اختصاصی روزنامهنگار روس برای دیپلماسی ایرانی
وضعیت ویژه اوراسیا برای صهیونیستها
دمیر نظروف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: امروز با توجه به وقایع اوکراین و فلسطین اشغالی (شکست صهیونیسم قبلا رخ داده و خروج یهودیان اجتناب ناپذیر است)، حامیان اروپایی "توسعه اوراسیا" قطعا به موضوع وضعیت جدید کریمه بازمیگردند تا "مسئله یهودی" را حل کنند.
ادامه مطلب
سرمایهگذاری شکستخورده بر هند
چرا امریکا باید روی پاکستان حساب کند؟
سرمایهگذاری آمریکا روی هند، برخلاف انتظار، چندان موفق نبوده است. هند نهتنها بهطور کامل با خواستهای آمریکا همسو نشد، بلکه سیاست «چندقطبیگرایی» را دنبال کرد.
ادامه مطلب
خشونت جزئی از سیاست امریکا شده است
دو قطبیسازی، کسب و کار سیاسی ترامپ
دلایل زیادی وجود دارد که باور کنیم رفتار دونالد ترامپ در شب قتل کرک ادامه خواهد یافت: قطبی شدن همیشه مدل کسب و کار سیاسی او بوده است.
ادامه مطلب
اهرمهای کنترل در منازعات جهانی
ایران و ابزار فشار کریدورها
ابوالفضل حسینی نیک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: امروز رقابت چین و آمریکا بر سر طرح «یک کمربند یک جاده» و ابتکار «کریدور هند–خاورمیانه–اروپا»، نشان میدهد که کریدورها عملاً به میدان جدیدی برای بازتعریف قدرت و امنیت بدل شدهاند.
ادامه مطلب
یادداشت اختصاصی:
مشکل آمریکا و تأثیر آن بر بازارهای داخلی و بازارهای مالی ایالات متحده
هیثم الخزعلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: اگرچه ایالات متحده از جهان سوءاستفاده میکند، جهانی که آنچه را میخواهد تولید میکند و به دلیل قدرت دلار آن را با قیمت پایینتری میفروشد، سپس آنچه را از فروش محصولات خود به دست میآورد به آن وام میدهد و پول خود را در بازارهای سهام و اوراق قرضه آمریکا سرمایهگذاری میکند، با وجود همه اینها، رئیس جمهوری آمریکا میگوید: "ما فریب خوردهایم" و میخواهد به همه اینها پایان دهد.
ادامه مطلب
افول هژمونی یکجانبهگرا؛
از حملات ۹ سپتامبر تا درسهای ۱۱ سپتامبر
اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: هرچند به احتمال زیاد دونالد ترامپ به واسطه شخصیت خودشیفتهاش حاضر به اعتراف به این مسأله و تغییر اساسی در سیاست خارجی آمریکا نخواهد شد، اما چنانکه وی از حوادث ۹ سپتامبر درس نگیرد و همچنان بر رویکردهای یکجانبه و سیاست خارجی قلدرمأبانه خویش اصرار ورزد، اعتبار و جایگاه آمریکا در سطح جهانی بیش از پیش تضعیف خواهد شد.
ادامه مطلب
دو سوال بزرگی که باید پاسخی برای آن یافت
گذار نظم کهن به نظم جدید از گذرگاه جنگ اوکراین
سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: جنگ اوکراین از ۵ اسفند ۱۴۰۰ آغاز و به موضوعی پیچیده، با نقشآفرینی بازیگران متعدد، پر ابهام و مملو از عدم قطعیت تبدیل شده است. مروری بر ۵۲ ماه گذشته یعنی از آغاز جنگ تاکنون دو سؤال بزرگ را پیش روی تحلیلگران روابط بینالملل قرار میدهد.
ادامه مطلب