اهمیت اسناد افشا شده امریکا

نویسنده: فرانک گاردنر Frank Gardner

دیپلماسی ایرانی: بازرسان آمریکایی در تلاشند تا دریابند چگونه دو سند اطلاعاتی بسیار محرمانه این کشور، در فضای آنلاین فاش شده است. این اسناد که روز جمعه حدود دو هفته پیش در پیام‌رسان تلگرام منتشر شدند، شامل ارزیابی ادعایی آمریکا از برنامه‌های اسرائیل برای حمله به ایران هستند. این ارزیابی بر اساس تحلیل تصاویر ماهواره‌ای و دیگر اطلاعات است. روز دوشنبه، جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، گفت که رئیس‌جمهور جو بایدن از این افشا "به شدت نگران" است. کربی گفت که مقامات هنوز مشخص نکرده‌اند که این اسناد از طریق هک یا به علت نشت اطلاعات منتشر شده‌اند. اسرائیل تهدید کرده بود که در پاسخ به حمله موشکی گسترده ایران به اسرائیل در اول اکتبر، به ایران حمله سختی خواهد کرد. ایران می‌گوید آن حمله در پاسخ به ترور حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله توسط اسرائیل در ۲۷ سپتامبر بوده است.

آیا اسناد معتبر هستند؟

تحلیل‌گران نظامی می‌گویند که عبارت‌های استفاده‌شده در عنوان‌ها معتبر به نظر می‌رسند و با اسناد محرمانه مشابهی که در گذشته فاش شده‌اند، سازگار هستند. این اسناد که با عنوان "فوق محرمانه" مشخص شده‌اند، شامل مخفف "FGI" به معنای "اطلاعات دولت‌های خارجی Foreign Government Intelligence" هستند. به نظر می‌رسد که این اسناد میان آژانس‌های اطلاعاتی در اتحاد پنج چشم، یعنی پنج کشور غربی که به طور منظم اطلاعات را به اشتراک می‌گذارند، یعنی آمریکا، بریتانیا، کانادا، استرالیا و نیوزیلند توزیع شده‌اند. مخفف "TK" در این اسناد به "تالنت کی‌هول Talent Keyhole"  اشاره دارد که یک کلمه رمزی برای اطلاعات سیگنال مبتنی بر ماهواره (SIGINT) و اطلاعات تصویری (IMINT) است.

آنها چه چیزی را نشان می‌دهند؟

به طور کلی، این دو سند حاوی یک ارزیابی محرمانه آمریکا از آمادگی اسرائیل برای ضربه زدن به اهدافی در ایران است که برپایه اطلاعاتی است که در روزهای ۱۵-۱۶ اکتبر توسط آژانس ملی اطلاعات جغرافیای – فضایی آمریکا تحلیل شده است. آنچه به وضوح دیده می‌شود، اشاره به دو سامانه موشکی بالستیک هواپرتاب (ABLM) به نام‌های "گلدن هورایزن Golden Horizon " و "راکس Rocks" است. راکس یک سامانه موشکی دوربرد است که توسط شرکت اسرائیلی رافائل ساخته شده و برای هدف قرار دادن مجموعه‌ای از اهداف، هم در سطح زمین و هم زیر زمین طراحی شده است. گلدن هورایزن گمان می‌رود به سامانه موشکی بلو اسپارو Blue Sparrow اشاره داشته باشد که بردی در حدود ۲۰۰۰ کیلومتر (۱۲۴۰ مایل) دارد. اهمیت این موضوع در این است که نشان می‌دهد نیروی هوایی اسرائیل در حال برنامه‌ریزی برای انجام نسخه‌ای مشابه اما بسیار گسترده‌تر از حمله موشکی بالستیک هواپرتاب (ABLM) به یک سایت راداری ایران نزدیک اصفهان در ماه آوریل است. با پرتاب این موشک ها از فاصله دور و دور از مرزهای ایران، به عبور جنگنده‌های اسرائیلی از کشورهای خاصی در منطقه مانند اردن نیازی نخواهد بود.
اسناد همچنین گزارش می‌دهند که هیچ نشانه‌ای از آمادگی اسرائیل برای فعال‌سازی بازدارندگی هسته‌ای خود مشاهده نمی‌شود. به درخواست اسرائیل، دولت آمریکا هرگز به‌طور علنی تأیید نمی‌کند که هم‌پیمان نزدیک خود، اسرائیل، حتی دارای تسلیحات هسته‌ای است، و این موضوع باعث برخی مشکلات در واشنگتن شده است.

این اسناد، چه چیزی را بیان نمی‌کنند؟

آنچه به وضوح در این اسناد غایب است، هرگونه اشاره به اهدافی است که اسرائیل قصد دارد در ایران مورد حمله قرار دهد یا زمان آن. آمریکا هیچگاه مخالفت خود با هدف قرار دادن تأسیسات تحقیقاتی هسته‌ای یا تأسیسات نفتی ایران را پنهان نکرده است. این موضوع پایگاه‌های نظامی را در نظر می‌گیرد، به‌ویژه آنهایی که متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (IRGC) و شبه‌نظامیان وابسته به بسیج هستند، زیرا این دو نهاد به عنوان ستون فقرات جمهوری اسلامی دیده می‌شوند که قدرت نظامی آن را در خارج از کشور گسترش می دهند.
در مورد زمان‌بندی، بسیاری انتظار داشتند که اسرائیل تاکنون انتقام وعده‌داده‌شده خود را انجام داده باشد. اما در ماه آوریل، ایران ۱۲ روز صبر کرد و سپس با شلیک ۳۰۰ پهپاد و موشک به اسرائیل پاسخ داد، پس از آنکه حمله هوایی اسرائیل ساختمان‌های دیپلماتیک آن را در دمشق هدف قرار داد و چندین فرمانده ارشد سپاه پاسداران را کشت.

آیا این اسناد عمداً فاش شده‌اند؟

احتمالاً بله، توسط کسی که می‌خواست برنامه‌های اسرائیل را مختل کند. ایران دارای قابلیت جنگ سایبری بزرگ و پیچیده‌ای است، بنابراین احتمال هک توسط دشمن نیز در حال بررسی است. این اسناد، در صورت اصالت که احتمال آن بسیار بالاست، نشان می‌دهند که علی‌رغم روابط نزدیک دفاعی بین آمریکا و اسرائیل، واشنگتن همچنان برای اطمینان از دریافت تصویر کامل از هم‌پیمان خود جاسوسی می‌کند. آنها نشان می‌دهند که برنامه‌های نیروی هوایی اسرائیل برای انجام نوعی حمله انتقام‌جویانه دوربرد علیه ایران به خوبی پیشرفت کرده و تدابیری برای مقابله با واکنش احتمالی ایران در نظر گرفته شده است.
به طور خلاصه: اگر زمانی اسرائیل این برنامه‌ها را اجرا کند، خاورمیانه بار دیگر دوره‌ای از تنش شدید را تجربه خواهد کرد.

منبع: بی بی سی ورلد / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱