پیشنهادهای بایدن به نتانیاهو برای عادی سازی روابط با عربستان

دیپلماسی ایرانی: دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا در حال تلاش برای دستیابی به یک توافق دیپلماتیک بلندمدت در ماه‌های آینده است که بر اساس آن، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی را تحت فشار قرار خواهد داد تا در ازای عادی‌سازی روابط با عربستان، تعهد جدیدی برای تشکیل کشور فلسطین بپذیرد.

روزنامه «وال استریت ژورنال» به نقل از منابع امریکایی و عربستانی، تأکید کرد که کاخ سفید به عنوان مشوقی برای به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی، به ریاض علاوه بر کمک به دستیابی به انرژی هسته‌ای غیرنظامی، پیشنهاد روابط دفاعی رسمی‌تری با واشنگتن را داده است و نیز اینکه دوباره راه را برای تأسیس یک کشور فلسطین پیش ببرد. مقامات امریکایی به این روزنامه گفته‌اند که «در مراحل نهایی مذاکره هستند» .

به گفته این روزنامه، تلاش‌های حمایت شده از سوی ایالات متحده برای اسرائیل برای یک توافق تاریخی عادی‌سازی با ریاض، در حکم “جایزه‌ای” است که اسرائیل مدت‌ها به دنبال آن بوده است.

مقامات امریکایی می‌گویند که تلاش‌های موفقیت آمیز چندین کشور برای سرنگونی موشک‌ها و پهپادهای ایرانی در روز شنبه باید برای تل‌آویو روشن کند که امنیتش در برابر تهدیدات ناشی از تهران با نزدیک شدن به عربستان سعودی قابل افزایش است.

جنگ بین حماس و رژیم صهیونیستی در نوار غزه که در ۷ اکتبر آغاز شد، تلاش‌های ایالات متحده را با هدف دستیابی به توافق عادی‌سازی بین اسرائیل و عربستان سعودی با مشکل مواجه کرد.

عربستان سعودی اسرائیل را به رسمیت نشناخت و به توافق ابراهیم که در سال ۲۰۲۰ تحت نظارت امریکا بین اسرائیل و امارات، بحرین، سودان و مراکش امضا شد، نپیوست.

چند هفته قبل از شروع جنگ در غزه، محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در مصاحبه با شبکه امریکایی فاکس نیوز گفت که عادی‌سازی عربستان سعودی با اسرائیل “هر روز نزدیک‌تر و نزدیک‌تر می‌شود”.

بر اساس این گزارش، پس از اینکه حمله حماس بر روند قبلی تأثیر گذاشت، دستیابی به توافق عادی‌سازی «فرصتی» برای بایدن برای دستیابی به یک پیشرفت دیپلماتیک بزرگ در میانه کارزار انتخاباتی ریاست‌جمهوری است.

اما این منابع گفته‌اند که متقاعد کردن نتانیاهو برای اتخاذ مذاکرات در مورد تشکیل کشور فلسطین همچنان یک «مانع دشوار» است، زیرا اعضای دست راستی کابینه وی و سایر احزاب با تشکیل کشوری برای فلسطینی‌ها به ویژه پس از حمله ۷ اکتبر مخالف هستند.

از سوی دیگر، موضوع تشکیل کشور فلسطین برای چندین دهه در اولویت رهبران سعودی باقی مانده است. دیپلمات‌های ارشد این کشور گفتند که یافتن راهی برای راه حل دو کشوری «بخشی از هزینه عادی‌سازی» خواهد بود.

مقامات عربستانی گفتند که ریاض اکنون در مذاکرات محرمانه به ایالات متحده اعلام کرده که ممکن است تضمین‌های شفاهی تل‌آویو را بپذیرد.

این مقامات معتقدند که توافق با میانجیگری امریکا ممکن است به رژیم صهیونیستی در راهبرد احتمالی خروج از غزه پس از پایان درگیری نیز کمک کند. ایالات متحده طرحی را پس از جنگ تنظیم کرده است که به نیروهای کشورهای عربی برای تامین امنیت غزه متکی است.

اما بسیاری از مشارکت کنندگان بالقوه عرب می‌گویند که بدون اقدامات آشکار رژیم صهیونیستی برای ایجاد کشور فلسطین در چنین طرحی مشارکت نخواهند کرد.

شب گذشته ایالات متحده از حق وتوی خود علیه پیش‌نویس قطعنامه‌ای استفاده کرد که از درخواست فلسطین برای عضویت کامل در سازمان ملل حمایت می‌کرد.

ودانت پاتل، سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا با بیان اینکه این اقدام (تقاضای تشکیلات خودگردان فلسطین برای عضویت کامل) زودهنگام است، گفت: «این اقدام موجب تشکیل کشور برای مردم فلسطین نخواهد شد» .

هدف از مذاکرات امریکا با عربستان سعودی در مورد عادی‌سازی حل و فصل بسیاری از مسائل، از جمله ترتیبات امنیتی بین واشنگتن و ریاض، که شامل دریافت کمک امریکا در تولید انرژی هسته‌ای غیرنظامی، و حرکت به سمت ایجاد کشور فلسطین است می‌شود. همزمان مقامات امریکایی گفته‌اند که لازم است اصلاحات اساسی در تشکیلات خودگردان فلسطینی رخ دهد.

مقامات امریکایی گفته‌اند که هدف دیگر در این گفت‌وگو‌ها محدود کردن نفوذ چین در منطقه و منزوی کردن بیشتر ایران از طریق پیوند دادن بیشتر ریاض به نزدیک‌ترین متحد واشنگتن در منطقه است.

برای سعودی‌ها، دریافت تعهدات دفاعی واضح‌تر از سوی ایالات متحده همچنان یک «هدف مهم» است.

بر اساس آنچه یک مقام امریکایی به وال استریت ژورنال گفت، کمک پنتاگون به ریاض در تقویت بنیه دفاعی خود در برابر موشک‌ها و پهپادهای ایرانی، یک زمینه بالقوه برای توافق است، اما جزئیات مذاکرات درباره کمک‌های دفاعی و هسته‌ای فاش نشده است.

منبع: وال استریت ژورنال / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱