در صورت تشدید تنش ها

برخورد نظامی ایران و آذربایجان را چقدر باید جدی گرفت؟

۰۱ خرداد ۱۴۰۲ | ۱۰:۰۰ کد : ۲۰۱۹۵۵۵ اخبار اصلی آسیا و آفریقا
محمد آیت اللهی تبار، استادیار روابط بین الملل در دانشکده دولت و خدمات عمومی دانشگاه A&M تگزاس، افزود که ایران بارها، علیه افتتاح کوریدور زنگزور صحبت کرده است. وی گفت: «اگر نوعی راه حل سازش پذیری اتخاذ نشود و باکو تلاش کند، این کوریدور را با توسل به زور ایجاد کند، ایران مانند سال ۲۰۲۰ میلادی، منفعل نمی ماند و به سمت اقدام قاطع پیش می رود.»
برخورد نظامی ایران و آذربایجان را چقدر باید جدی گرفت؟

نویسنده: فرید عیسی اف

دیپلماسی ایرانی: در روزهای اخیر، آرامش نسبی در روابط ایران و آذربایجان برقرار شده است، هرچند اخیرا، این کشورها در آستانه درگیری نظامی قرار داشتند. نوعی تنش زدایی با یکسری مکالمات تلفنی وزیران امور خارجه دو کشور انجام شده است. در ایران به صراحت، اعلام کرده اند که علاقه ای به رویارویی با باکو ندارند. همچنین، سران جمهوری آذربایجان و ایران به مناسبت فرا رسیدن ماه مبارک رمضان به یکدیگر پیام تبریک ارسال کردند.

با این وجود، هنوز خیلی زود است که در مورد چشم انداز حذف کامل تنش میان کشورها صحبت کنیم. این تنش فقط از طریق مذاکره در بالاترین سطح قابل حل است، اما تا به امروز، طرفین برای آنها آمادگی نشان نداده اند. کارشناسان بین المللی خاطرنشان می کنند که حتی در حال حاضر، خطر درگیری نظامی میان طرفین بسیار زیاد است.

پرتال بین المللی تحلیلی Middle East Eye کارشناسانی را گرد هم آورده تا میزان این خطر را بررسی کنند. این نشریه یادآوری می کند که در چند ماه گذشته، تنش ها میان ایران و همسایه شمالی آنچنان افزایش یافته که خطر درگیری نظامی به یک چشم انداز بسیار واقعی تبدیل شده است. در کنار این موضوع، خطر جنگ جدید میان آذربایجان و ارمنستان نیز افزایش یافته است و اکثر کارشناسان پیش بینی می کنند که در صورت تحقق این سناریو، ایران به احتمال زیاد، از طرف ارمنی حمایت خواهد کرد.

امیل عودالیانی، استاد روابط بین الملل در دانشگاه اروپایی و پژوهشگر Geocase در تفلیس، گفت: «من فکر می کنم، اگر تهران ببیند از خطوط قرمزش در حال عبور هستند، ممکن است، واکنش شدیدتری نشان دهد». وی خاطر نشان کرد که تهران از تغییر موازنه نیروها در شمال مرز خود ناراضی است و احتمالا، تعامل خود را با منطقه افزایش خواهد داد.

محمد آیت اللهی تبار، استادیار روابط بین الملل در دانشکده دولت و خدمات عمومی دانشگاه A&M تگزاس، افزود که ایران بارها، علیه افتتاح کوریدور زنگزور صحبت کرده است. وی گفت: «اگر نوعی راه حل سازش پذیری اتخاذ نشود و باکو تلاش کند، این کوریدور را با توسل به زور ایجاد کند، ایران مانند سال 2020 میلادی، منفعل نمی ماند و به سمت اقدام قاطع پیش می رود.»

تبار همچنین، خاطر نشان کرد که به رغم نفوذ منطقه ای، ایران همچنان از مداخله مستقیم در امور کشورهای همسایه خودداری می کند. در ازای آن، این کشور ترجیح می دهد، از طریق متحدان و نمایندگان خود عمل کند. بنابراین، به احتمال زیاد، ایران به ارائه نوعی حمایت از ارمنستان یا همکاری با نیروهای شیعه آذربایجان برای مقابله با باکو و حفاظت از مرزهای شمال غربی خود از این طریق شروع خواهد کرد.

اما، همیشه احتمال تشدید و دخالت مستقیم تهران در درگیری وجود دارد. ایران روابط نسبتا خوبی با ترکیه دارد و حتی، در صورت بروز درگیری با آذربایجان، تلاش خواهد کرد آن را حفظ کند. ترکیه همچنین علاقه ای به افزایش تنش با ایران ندارد. با این وجود، به گفته تبار، بی میلی کشورهای منطقه برای تبدیل این رویارویی به مرحله داغ ممکن است، برای جلوگیری از جنگ منطقه ای کافی نباشد. این کارشناس افزود: «درگیری ها اغلب پیامدهای غیرقابل پیش بینی دارد و تنش ها در قفقاز جنوبی می تواند، رقابت سنتی میان ایران و ترکیه را تشدید کند.»

فرزین ندیمی، تحلیلگر دفاعی و امنیتی و عضو موسسه واشنگتن، نیز سناریوهایی را در نظر می گیرد که در آن، ایران حمله نظامی به آذربایجان را آغاز می کند. ندیمی گفت: «ایران درک روشنی از این موضوع دارد که مسیرهای ترانزیتی آن از طریق ارمنستان باید باز و ایمن بماند. بنابراین، اگر آذربایجان برای تصرف مناطقی به منظور کنترل کوریدور زنگزور به حرکت به سوی ارمنستان تصمیم بگیرد، به احتمال زیاد، ایران با اعزام نیرو و تجهیزات سنگین برای حمایت از ارمنستان و همچنین، تمرکز نیروهای نظامی در امتداد این مسیر، سعی خواهد کرد از این امر جلوگیری کند».

ندیمی پیشنهاد کرد که در صورت وقوع بدترین سناریو، ایران به نیروهای زمینی خود پوشش هوایی، توپخانه و پدافند هوایی را اضافه خواهد کرد. این کارشناس همچنین، به گزارش رسانه های ایران مبنی بر ارسال انواع سلاح ها از جمله پهپادهای کامیکازه به ارمنستان اشاره کرد. اما، به نظر او ایران می داند که هر گونه حمایت نظامی از ارمنستان به اقدامات تلافی جویانه از سوی ترکیه و آذربایجان منجر خواهد شد.

ندیمی در ادامه گفت: «بنابراین، فکر نمی کنم، ایران مقدار قابل توجهی تسلیحات به ارمنستان منتقل کند». او همچنین، پیش بینی کرد که هرگونه رویارویی نظامی میان آذربایجان و ایران بسیار محدود و سریع حل خواهد شد. 

با این وجود، این بدان معنا نیست که تلفات قابل توجهی از هر دو طرف وجود نخواهد داشت. این کارشناس خاطرنشان کرد: اگرچه، نیروهای مسلح آذربایجان بسیار کم تر از نیروهای ایرانی هستند، اما تجهیزات نظامی پیشرفته ای را که از اسرائیل و ترکیه خریداری کرده اند، در اختیار دارند.

منبع: حاکین (آذربایجان) / تحریریه دیپلماسی ایرانی

کلید واژه ها: ایران و آذربایجان ایران و ارمنستان روابط ایران و آذربایجان ایران و آذربایجان و ارمنستان جنگ با ایران قفقاز ترکیه ایران و ترکیه ایران و ترکیه و آذربایجان


( ۵۴ )

نظر شما :

ایران ۰۱ خرداد ۱۴۰۲ | ۱۱:۰۰
وسعت و جمعیت کم باکو نمی توان با تجهیزات پیشرفته اندک از اسراییل و ترکیه پوشش داد .تمام زیر ساخت و سرمایه باکو از سکو نفتی پالایشگاه و نیروگاه و حتی پایتخت ان در دریای کاسپین در تیرس پهباد و موشکهای ایران است .ترکیه هم ملاحظات خود را در قبال ایران دارد (واردات انرژی ارزان و مواد خام .بازار ایران و گردشگران ایرانی و...)و علنا از باکو حمایت نخواهد کرد
مهدی ۰۱ خرداد ۱۴۰۲ | ۱۴:۳۰
همین چند روز پیش آیین احداث راه آهن رشت - آستارا بدون حضور جمهوری آذربایجان میان ایران و روسیه کلید خورد. این همان نکته های است که این تحلیل گران ناآگاه و مغرض نمی دانند یا نمی خواهند بدانند. 1-کریدور شمال جنوب هم راه آهن و هم جاده از مسیر جمهوری آذربایجان عبور می کند (57 درصد صادرات زمینی ایران به روسیه از طریق جمهوری آذربایجان صورت می گیرد این یعنی پاشنه در آشیل این کریدور) 2 - آذربایجان و ارمنستان در حال امضا توافق نامه صلح هستند و چه ایران بخواهد چه نخواهد راه آهن زنگه زور که همان راه آهن دوران شوروی هست فعال خواهد شد. و اینجاست که سر ایران بی کلاه خواهد ماند همچنانکه در بازی سازی قره باغ هیچ شرکت ایرانی بخاطر اقدامات دیپلمات نادرست و تحت تاثیر افکار ایرانشهری در دفاع از ارامنه قره باغ نتوانستن شرکت کنند. شکست سیاست ایران درمورد جمهوری آذربایجان با گذشت زمان بیشتر مشخص خواهد شد.
ابراهیم قدیمی ۰۱ خرداد ۱۴۰۲ | ۱۹:۵۲
برخورد نظامی ایران با اذربایجان چنانکه مرز ایران و ارمنستان در اختیار اذربایجان قرار گیرد و سرزمین اذربایجان تلقی شود ونیروهای انها در انجا بخواهند استقرار یابند قطعی وصد در صد است۔اذربایجان میتواند از طریق ارمنستان بهرگونه ای که تفاهم کنند راهی زمینی شوسه وراه اهن وخط لوله به نخجوان پیدا وکالا ترانزیت کند۔ولی تماس جغرافیآئی ایران وارمنستان هیچگاه از منطقه تحت استیلای اذربایجان ویا غیر نخواهد گذشت۔چنانکه چنین شود برخورد نظامی قطعی است۔روابط اذربایجان وارمنستان در اختیار خودشان است ومرز ایران وارمنستان در اختیار ما وارمنستان۔ من فکر نمی کنم ارمنستان خودش را محاصره اذربایجان کند۔خود کشی است۔ایران در خاک فعلی اذربایجان با آدربایجان نخواهد جنگید ولی در خاک ارمنستان چرا میجنگد ومطمئنا میجنگد۔چه با دستور روس باشد وچه با دستور ارمنستان واذربایجان وترکیه۔
ناشناس ۰۱ خرداد ۱۴۰۲ | ۲۲:۳۶
به مهدی . الان داری جواب ما رو می دی یا نویسنده ی این مقاله . اگر جواب ما رو می دی که باید بدونی از پانترک سوال نشده که خود دعوت بخواهد جواب بدهد اما اگر داری جواب نویسنده ی مقاله را می دهی که طرف خودش ژورنالیست آذربایجانی است که حرفهایش در مورد کشورش بر ...دیات تو ارجحیت دارد . القصه . مدتی علی پانترکه لال بشه بد نیست بلکه نسیم صلح و دوستی وزیدن بگیره .
علی ۰۲ خرداد ۱۴۰۲ | ۲۰:۴۷
از هر چی تفاله ایرانشهری بدم میاد
خسرو ۰۲ خرداد ۱۴۰۲ | ۲۱:۰۱
به نظرمن درگیری نظامی بین ایران و آذربایجان بعید است با انعقاد قرارداد صلح بین آذربایجان و ارمنستان تنش ها فرو می نشیند هرگز دالان زنگه زور توسط آذربایجان تصرف نخواهد شد بلکه با توافق طرفین عبور و‌مرور آزاد صورت خواهد گرفت دقیقا مثل دالان لاچین ، که ایران هم به آن اعتراضی نخواهد داشت طی دوسال گذشته دولت و مردم ارمنستان بتدریج با قبول مالکیت آذربایجان بر قره باغ کنار آمده اند احتمال تشدید تنش و جنگ دوباره بین آذربایجان و ارمنستان نزدیک به صفر است چون دو طرف آماده قبول تمامیت ارضی یکدیگرند ولی پروپاگاندای حمایت نظامی ایران از ارمنستان هزینه کرد از جیب سیاست خارجی و منافع ملی ایران است که متاسفانه توسط مدیای ایرانشهر ی به ایران تحمیل شد و ...
به خسرو ۰۳ خرداد ۱۴۰۲ | ۱۰:۵۰
تصرف دالان زنگه زور در راستای اهداف پانترکیسم ترکیه و باکو و حمایت ناتو و غرب است و شک نکنید تا اشغال نشود نه ترکیه و نه غرب ارام نمی گیرند .اگر قرار به توافق و عبور و مرور اسان بود تا حالا مشکل نبود اما میبینیم هنوز تنش وجود دارد .ارامنه میداند که قبول قیومت باکو یعنی تکرار کشتار و نسل کشی ارامنه توسط باکو به نیابت از عثمانی با توجه به رشد افکار پانترکیسم و عدم سازش انها با واقعیت و تاریخ و فرهنگ اقوام غیر ترک (و یاد و خاطره کشتار و نسل کشی ارامنه در سومقیت باکو و نابودی و تخریب کلیسا و قبرستان ارامنه و...)باکو تمامیت ارضی خود را نه تنها در ارمنستان بلکه تا گرجستان ایران و روسیه میبیند فقط از ترکیه میترسد و ادعای ارضی ندارد .تفکرات و مروجان پانترکیسم همان تفاله های عثمانی دیروز هستند اما در گرایشات مذهبی سکولار و قومیتی
حسین ۱۲ خرداد ۱۴۰۲ | ۱۳:۲۳
با سلام خدمت دوستان و هموطن های عزیز، نمیدانم چرا ایرانشهری های عزیر اینقدر بر طبل جنگ میکوبند، آن هم با همسایه شمالی( آذربایجان)، آیا شوونیزم ایرانی میداندکه حداقل 20 میلیون ترک در ایران هستندکه نسبت به برادران شمالی خود حساس هستند،چرا اینقدر نفرت پراکنی میکنید؟ الان زمان اتحاد مردم ایران است نه فحاشی به هموطن ترک. مگر جنگ به این راحتی است که تجزیه میکنید، الحاق میکنید.مطمئنم دولتمردان هر دو کشور صلح و دوستی را پایدار خواهند کرد. انشاالله
رزمنده تورک ۲۷ مرداد ۱۴۰۲ | ۲۳:۰۳
اولا گذرگاه زنگه زور حق قانونی وتاریخی آزربایجان هست وخواست مردم آسیای میانه و با شرایط بحرانی اوکراین وتحریمها روسیه خودش بیشتر از همه به تردد از این کانال نیاز دارد و حلقه آویز بینی پوتین دست اردوغان هست و پشتیبان این جریان بله غرب وامریکاست مجددا رشد و توسعه کشورهای مسلمان دربند روسیه و چین که در استثمار بی د ینان چینی و اسلاوهای هرزه به ضرر ام القرای مسلمین ایران هست؟؟؟!!!