استراتژی اشتباه آقای شی جین پینگ

دیپلماسی ایرانی: اصل رهبری جمعی که توسط دنگ شیائوپینگ، رهبر اسبق چین معرفی شده بود، در قرن بیستم به تصویب رسید. سپس کنگره ملی حزب کمونیست در بیستمین سالگرد خود در ماه اکتبر، دوباره به نفع اصل حکومت یک نفره ملغی شد. از آن زمان، شی جین پینگ تنها حاکم 1.4 میلیارد چینی بوده و همانطور که وقایع اخیر به ما نشان داد، همچنین بزرگترین خطر برای دومین ابرقدرت در حال ظهور قرن بیست و یکم است.

قدرت حاکمان چین به لطف سرمایه گذاری های عظیم در دستگاه های امنیتی، پیشرفته ترین سیستم های نظارت دیجیتال برای فضاهای عمومی و کنترل کامل رسانه ها، نامحدود به نظر می رسد. قدرت کنگره ملی حزب کمونیست، نه تنها بر نظارت همه جانبه و سرکوب کارآمد، بلکه بر موفقیت‌های شگرف در مدرن‌سازی چین استوار بوده است. از پایان قرن بیستم، این کشور خود را در بازار جهانی ادغام کرده، به "میز کار گسترده" آن تبدیل شده و به عنوان یک کشور صادراتی جهانی به صدر رسیده است.

چین ثروتمند شده، به یک محرک رشد جهانی تبدیل شده و علاوه بر نوسازی اجتماعی همه جانبه، قدرت نظامی خود را نیز افزایش داده است. این موفقیت که بیشتر مبتنی بر بخش عمدتا خصوصی با فناوری پیشرفته دیجیتال است، این کشور را در عرض چند سال به رقیب جدی برای ایالات متحده آمریکا تبدیل کرده است. تا همین چند سال پیش این طور به نظر می رسید فقط زمان بسیار محدودی مانده تا چین از آمریکا به عنوان بزرگترین اقتصاد و ابرقدرت فناوری های دیجیتال آینده سبقت بگیرد.

سپس ویروس کرونا شیوع پیدا کرد. کشورهای مختلف بر اساس سنت های فرهنگی و تاریخی خود، واکنش های متفاوتی نشان دادند. جوامع باز و دموکراتیک غرب به انزوای داوطلبانه جمعیت خود و توسعه سریع ترین واکسن های مؤثر برای ایمن سازی جمعیت خود و همچنین شفافیت و همکاری متکی بودند.

از سوی دیگر، چین از ابتدا از طریق تمهیدات اجباری سختگیرانه به انزوا متکی بود، امری که به اصطلاح به استراتژی صفر کووید منجر شد. هر مورد ابتلای شناسایی شده به انزوای کامل افراد تحت نظارت دولت و همچنین انزوای شدید از محیط حرفه ای و خصوصی آنها منجر می شود.

برای مدت طولانی، به نظر می رسید که استراتژی چین از نظر نرخ مرگ و میر بهتر از استراتژی غربی باشد. اقتصاد چین نیز سریعتر از ایالات متحده آمریکا و اروپا بهبود یافت. در رده های رهبری اقتصادهای غربی، این باور رو به رشد وجود داشت که یک اقتصاد فرماندهی اقتدارگرایانه با یک رأی می تواند با چنین پاندمی، بهتر از جوامع لیبرال دموکراتیک غرب که علنا مورد مناقشه قرار می گیرند، مقابله کند. این نظر اشتباه بزرگی بود، زیرا استراتژی سخت و مستبدانه پکن در واقع به لغو قرارداد اجتماعی بین حزب و اکثریت مردم منجر شده است. انزوای رادیکال کلان شهرها، مناطق مسکونی، کارخانه های عظیم و تأسیسات بندری، دیگر با واقعیت های چین جدید سازگار نیستند. زمانی که کلانشهرهای صنعتی بزرگ در معرض قرنطینه یک ماهه قرار گرفتند، وابستگی اقتصاد جهانی به چین به مشکلات بزرگی در زنجیره تامین بین‌المللی منجر شد و به شدت به اقتصاد صادرات محور چین آسیب رساند.

علاوه بر این، شی جین پینگ می‌خواست از پاندمی برای نشان دادن برتری نظام چین بر غربِ رو به زوال استفاده کند و بنابراین به دلیل غرور ناسیونالیستی از واکسن‌های غربی اجتناب کرد. بدین ترتیب، بخش بزرگی از جمعیت عظیم چین کاملا واکسینه نشدند و در نتیجه محافظت نشدند. 

رویگردانی از استراتژی صفر کووید خطر بزرگی برای جمعیت چین است. چین در حال حاضر به خاطر تک روی خود و اشتباه محاسباتی شی جین پینگ، هزینه سنگینی می پردازد.

منبع: در اشتاندارد (اتریش)/تحریریه دیپلماسی ایرانی/11