توهم جنگ با ایران

نویسنده: راغده درغام 

دیپلماسی ایرانی: در بحبوحه مذاکرات هسته ای با ایران، این پرسش همچنان مطرح است که آیا «توافق بد» بدتر از سناریوی «بدون توافق» است که می تواند به جنگ منجر شود.

در حال حاضر، به احتمال زیاد، طرف های مذاکرات توافق برای احیای برجام را امضا می کنند؛ زیرا هیچ یک از طرف ها خواستار جنگ نیستند و حتی برخی در داخل ایران و اسرائیل هم ترجیح می دهند، اگر جنگی هم اتفاق بیفتد، نیابتی باشد.  

اسرائیل می داند در صورت شکست مذاکرات، نمی تواند برنامه هسته ای ایران را از طریق حملات نظامی یکجانبه متوقف کند. راه حل نظامی برای تهدید هسته ای تهران مستلزم دخالت آمریکاست و آمریکا هم علاقه ای به جنگ و درگیر کردن نیروها و منابع خود ندارد. از سوی دیگر، دولت ‌های اروپایی می ‌توانند در صورت توافق با ایران از انرژی این کشور به عنوان جایگزینی برای نفت و گاز روسیه استفاده کنند.

سیاست داخلی نیز به فشار دولت بایدن برای دستیابی به توافق دامن می زند. 

تردیدی وجود ندارد که بعد غیرهسته ای تهدید ایران برای امنیت منطقه بسیار قوی است و اسرائیل تأکید کرده است به توافقی که آن را لحاظ نکند، متعهد نخواهد بود. کسانی که اصرار دارند جنگ مستقیم بین اسرائیل و ایران مسائل را حل یا به کاهش نفوذ ایران در لبنان و سوریه کمک می کند، دچار توهم هستند.

منافع اسرائیل محدود به آرام نگه داشتن مرزهایش با لبنان و سوریه است، که تنها به مهار حزب الله از سوی ایران بستگی دارد.  

دو دیدگاه در مورد توافق احتمالی اسرائیل و ایران وجود دارد. بر اساس یک دیدگاه، این امر در خدمت منافع لبنان است و مانع از جنگی می شود که می تواند این کشور را ویران و مردم آن را آواره کند. دیدگاه دیگر این توافق را به نفع اسرائیل و ایران و به ضرر لبنان می داند؛ زیرا این کشور را در عمل تحت قیمومیت حزب الله و در نتیجه ایران قرار می دهد.

خوشبینان فضای مثبت و جدیدی را برای همکاری پیش بینی می کنند که به تعیین مرزهای دریایی لبنان و اسرائیل کمک و حکومت ایران را مجبور به مهار تندروهای خود و در نهایت ایران را دوباره در اقتصاد جهانی وارد خواهد کرد.

اما ایران دست از توسعه طلبی های خود نخواهد کشید و گروه 1+5 باید تهران را به کاهش تنش ترغیب کند.

اصرار ایران بر محدود کردن نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر تأسیسات این کشور، از جمله مسائلی است دولت بایدن به علل مختلف نمی تواند در آنها مصالحه کند. با فرض این که این موضوع حل شود و توافقی حاصل شود، آمریکا باید بداند که اگر قرار است تحریم‌ها علیه ایران برداشته شود، نباید برنامه هسته‌ای پنهان ایران را تأمین مالی کند. 

علاوه بر این، در جریان هر گونه کوته بینی راهبردی آمریکا، ایرانی قدرتمند می تواند بیشتر به شرکای راهبردی خود یعنی چین و روسیه نزدیک شود.

منبع: نشنال / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11