ایران، همه امید و فرانسه و اروپا برای نجات

نویسنده: هدی الحسینی

دیپلماسی ایرانی: یک منبع بلندپایه فرانسوی نزدیک به امانوئل مکرون گفت رئیس جمهوری فرانسه اعتقاد راسخ دارد کشورش که نفوذ خود را در بسیاری از مناطق جهان به نفع کشورهای بزرگتر مثل آمریکا و چین از دست داده، اکنون فرصتی مناسب به دست آورده است تا از دروازه ایران به دستاوردهای عظیمی دست یابد. کمترین دستاورد فرانسه می تواند دستیابی به منافع عظیم اقتصادی در کنار چین پس از لغو تحریم های ایران باشد. از این رو پاریس که روابط خوبی با ایران دارد، همواره به دنبال یافتن راه حل و زدودن موانع بین ایران و آمریکا به طور علنی و در پشت پرده در مذاکرات وین و دیگر اماکن بوده است. 

از نظر مکرون، دستیابی به منابع انرژی ایران، تنها راهی است که اروپا می تواند واردات گاز و نفت از روسیه را به علت حمله این کشور به اوکراین، محدود یا آن را به طور کامل متوقف کند. به همین علت مقامات دیپلماتیک فرانسوی فعالیت های خود را در همه کشورهای تصمیم گیرنده برای دستیابی به توافق هسته ای با ایران و لغو تحریم های آمریکا افزایش داده اند تا نفتکش های عظیم بتوانند نفت و گاز ایران را بارگیری کنند چرا که در غیر این صورت با فرا رسیدن فصل زمستان، کمبود منابع انرژی و قیمت بالای آن می تواند نارضایتی و خشم مردم را در همه کشورهای اروپایی به دنبال داشته باشد. 

موضع فرانسه در خصوص توافق هسته ای با ایران در واقع موضع همه کشورهای عضو اتحادیه اروپاست که درباره تاثیر کاهش یا توقف صادرات نفت و گاز روسیه بر صنایع خود نگرانی جدی دارند. همچنین افزایش قیمت حامل های انرژی موجب شده است تورم در اروپا به 10 درصد برسد و پیش بینی می شود در صورت ادامه این وضع به 22 درصد در سال آینده خواهد رسید. خواسته طبقه کارگر برای افزایش دستمزدها به منظور جبران افزایش قیمت ها، فشار بر دولت ها را افزایش خواهد داد و ممکن است اقتصاد کشورهای اروپایی را گرفتار دور باطل کند. 

آمریکا که عراق را اشغال کرد و آن را دودستی به ایران تحویل داد، اکنون به جای آن که درصدد حل دیپلماتیک نزاع بین روسیه و اوکراین برآید، اروپا را مجبور به تحریم گاز روسیه کرده است و در عین حال برای احیای توافق هسته ای با ایران آماده می شود. اروپای نگران از مرگ بر اثر سرما ترجیح می دهد چشم خود را به روی اقدامات ایران ببندد و بازارهایش را به روی جریان گاز ایران باز کند. 

بزرگترین معما، موضع روسیه است که از دستیابی به توافق هسته ای حمایت می کند در حالی که لغو تحریم ایران و صدور نفت و گاز این کشور به زیان منافع روسیه است و کارآیی استفاده از انرژی روسیه را به عنوان یک سلاح، کاهش می دهد. شاید پاسخ این معما در قراردادهایی است که روسیه با جمهوری اسلامی امضا کرده است تا با آزاد شدن دارایی های مسدود شده ایران، این کشور بتواند بهای قراردادهای امضا شده با روسیه را بپردازد و زیان ناشی از کاهش صادرات نفت و گاز روسیه با اروپا را جبران کند. 

چین نیز اشتیاق زیادی به دستیابی به توافق در وین دارد تا بتواند در مقابل صادرات کالاهایش به ایران، از این کشور به جای نفت، پول نقد دریافت کند. پکن که قراردادی 25 ساله با ایران امضا کرده، همچنین چشم به اجرای پروژه های زیربنایی در ایران دوخته است. 

در این میان اسرائیل باقی می ماند که تبدیل شدن ایران به قدرتی هسته ای برایش غیرقابل قبول است و از همه امکانات خود برای توقف برنامه هسته ای ایران و عمل کردن این کشور به تعهداتش در صورت دستیابی به توافق، استفاده می کند تا اطمینان لازم را به دست آورد. اگر ایران طبق توافق، همه اورانیوم غنی شده 20 و 60 درصدی خود را تحویل دهد، در این صورت مشکل ایران از نظر اسرائیل برطرف خواهد شد و به طور غیرمستقیم، خیال کشورهای عربی خلیج فارس را نیز راحت خواهد کرد.

منبع: الشرق الاوسط / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11