پیچیدگی ها و دورنمای نتایج انتخابات امریکا

نویسنده: اکبر قاسمی، سفیر پیشین در اوکراین

دیپلماسی ایرانی: انتخابات امریکا در همه دوره ها در صبحگاهان روز دوم انتخابات، نتایج کلی انتخابات روشن و کاندیداهای بازنده و برنده، نتایج کلی را پذیرفته و سنت کاندیدای شکست خورده با تبریک به طرف پیروز، همواره رعایت می شد و بدین وسیله با پذیرش آراء به قانون امریکا احترام می گذارند و مابقی جزئیات را به پروسه تکنیکی که تا مراسم تحلیف رئیس جمهوری، دو ماه و نیم طول می کشد، واگذار می کنند.

چرا این دوره خارج از رویه های قانونی و اخلاقی، این مهم محقق نشد و جنگ قدرت بین دو کاندیدا با بدترین شکل قانونی و اخلاقی در اصطکاکترین وجه آن به نخبگان و افکار عمومی جهان، نشان داده شد که اعتبار و حیثیت امریکا به زوال گرائیده و از همه مهمتر، ارزش های لیبرالیسم و دموکراسی برگرفته از مهد آن، به شدت تضعیف و موجد فرومایگی و تمسخر جهانیان شده است؟

شاید دلیل این را در دو پدیده بتوان جستجو کرد؛ یکی شخصیت قانون گریز ترامپ و رویکردهای غیرمتعارف و هنجارشکن و خصلت فرد محوری ترامپ که در چهار سال گذشته، بر همه زمام امور در داخل امریکا و در مناسبات با همه کشورها، سایه افکنده بود. دیگری، آثار و پیامدهای ناشی از ویروس کرونا که بطور ناآگاه همه مردم کشورهای جهان به یک درجه متاثر ساخته اما به علت قصور و ناشیگری های ترامپ در اتخاذ رویکردهای ناصواب وغیر علمی، موجب شد تا کرونا بیشترین خسارت را به مردم امریکا بویژه اقتصاد این کشور، مترتب کند. این رفتارها سبب شد تا رتبه ترامپ را در این نارکارآمدی ها، به ویژه طی هشت ماه گذشته بد باشد و آثار معکوس بر روح و روان و معیشت و کار و امور روزمره مردم امریکا بگذارد و نهایتا نمره رفوزه گی ترامپ را در مدیریت سیاسی و اجرایی را بر ذهن قاطبه افکار عمومی ثبت و مسجل کند.

در این میان ترامپ به علت خودشفیتگی و خودکامکی، و در پرتو بهره برداری حداکثری در دوازده ایالت خاکستری که معمولا آراء آن در هفته اخر منتهی به سوم نوامبر جزء مترددین و در سیالیت به سر می برد و به همراه اتخاذ رویکردهای شبیه پوکربازها، سعی کرد از صبح روز سوم نوامبر شروع انتخابات با دو رویکرد منفی، یکی پیروز خواندن خود به طور زودهنگام در این ایالت ها و دیگری رفتارهای غیر قانونی با ضرورت بستن دفاتر آراء درحالی که مردم هنوز درصفوف رای بوده اند، فضای متشنجی را به وجود آورد .

ترامپ به علت نگرانی از منحنی موج افزایش رای رقیب خود و توصیه به عدم لحاظ کردن آرای پستی و اقدامات روانی منفی نسبت به آرای طرف پیروز و مخدوش کردن پروسه شمارش آراء و از روز دوم با آشکار شدن قطعی پیشی گرفتن بایدن، با توئیت های ناگهانی تقلب و دزدیدن اراء مردم را مطرح کرد.

این زیکزاگهای ترامپ برآمده از رویکردهای دمدمی مزاج او، عملا فضای سنگینی از اتهام را در فضای انتخابات حاکم کرده اما پروسه شمارش آراء طی سه روز تا عصر روز سوم که عقربه رقم آرای کالج بایدن را به عدد 264 رساند، روال امور را به سمت حقایق امور هدایت می کرد و این امر در وضعیتی در حال شکل گیری بود که بایدن با پختگی و سنجیدگی، توصیه به اتخاذ رویکرد، صبوری و انتظار ماندن برای شمارش شفاف آراء را تعقیب می کرد.

روز جمعه، روز سوم بعد از انتخابات، ترامپ دیگر امیدهای خود را در دور نهایی مسابقه در ایالت های باقیمانده از دست داده بود. به طور عادی او می بایست رسما شکست را می پذیرفت ولیکن به علت غرایز خودکامگی و همچنین پروسه ساختارهای قانونی، قضایی و نظارتیِ انتخابات بر اساس رویه های بیطرفانه، ناگزیر است تمامی مراحل شمارش آرای پستی و حضوری را در پرتو رعایت پروتکل های شرایط کرونا در ایالت های باقیمانده تا روز ششم به آرامی طی کند.

دو ماه قبل، نگارنده در یادداشت منتشره در روزنامه اعتماد، پیروزی قطعی بایدن را برآورد کرده بود و اینک نیز در فرصت های باقیمانده تا اعلام نتایج رسمی کمیسیون انتخابات چند حالت را می توان متصور بود. یکی اینکه ترامپ تا روز یکشنبه آینده، که خود را در وضعیت روحی بحرانی و سختی می بیند، ناگزیر شود یا بطور زود هنگام خود را تسلیم نتایج آرای به دست آمده کند یا اینکه منتظر بماند تا نتایج پروسه شمارش عادی، بطور کامل سپری شود و آنگاه نتایج امر واقع شمارش آرا را بپیذیرد و بطور رسمی پیروزی بایدن را اما غیرعلنی قبول کند.

ولیکن کار سخت ترامپ، اینجاست که او تا ۲۰ ژانویه، چگونه تحمل کند و بتواند دوره تصدی خود را سپری کند. احتمال واگذاری امور به پنس و کناره گیری رسمی و یا به استراحتگاه رفتن و بی تحرک ماندن و سپری کرددن خاموش دوره انتقالی به عنوان وجه الضامن و تامین زندگی بی ضرر او در آینده نیز وارد است.

برآورد میزان واقعی تفاضل عدد و رقم آرای کالج و مردمی بایدن و ترامپ در خصوص اینکه فاصله این دو در مقایسه با افکارسنجی های منتشره، علیرغم اینکه میزان خطای افکارسنجی در امریکا، یک امر اثبات شده بوده چقدر است، کاری دشوار نیست. ضمن اینکه این موضوع در مجموع تاثیر چندانی در بالا رفتن عدد واقعی آرای ترامپ در هر دو طیف رای نمی گذارد چراکه عدد تفاضل آرای ترامپ نسبت به بایدن نزدیک نیست و در هر دو شاخص آرای کالج و مردمی بایدن، رقم قابل ملاحظه ای دارد و شکاف فراوانی بر فاصله فیمابین به وجود آمده است، هرچند که ترامپ و تیم و طرفداران او همچنان مقاومت می کنند و درصدد کم رنگ کردن تفاضل عدد بین کاندیدا هستند./ انتشار هم زمان با اعتماد