تناقض گویی در پرونده رابرت لوینسون ادامه دارد

نویسنده: رضا رسالت، کارشناس روابط بین الملل

دیپلماسی ایرانی: ده سال پیش، بنابر گزارش های تایید نشده، رابرت لوینسون از هتل مریم جزیره کیش به صورت مرموزی ناپدید شد. اخیرا طبق گزارش روزنامه نیویورک تایمز، فشار به دولت ترامپ برای آزادی او افزایش یافته است. رابرت لوینسون کارمند بازنشسته پلیس فدرال آمریکا بود و در ابتدا گفته می شد که برای «تحقیق در مورد قاچاق سیگار» وارد جزیره کیش شده است؛ اما بعدا گزارش شد که او یک ماموریت مخفی تایید نشده داشته است. در حاشیه توافق هسته ای جامعه بین الملل با تهران، پنج نفر از آمریکائی های زندانی در ایران، از جمله جیسون رضائیان، خبرنگار روزنامه واشنگتن پست، آزاد شدند. جان کری، وزیر امور خارجه وقت آمریکا، همان زمان گفت: «تهران متعهد شده تا در مورد پیدا کردن رابرت لوینسون نیز از هیچ اقدامی فروگذار نکند.»

خبرگزاری نیوزویک در توضیح اینکه چرا دولت آمریکا تلاش لازم را برای بازگشت لوینسون در جریان مبادله زندانیان آمریکا و ایران، در زمان مذاکرات هسته‌ای به کار نگرفت، می‌نویسد: به‌دلیل جزئیات حساس ماموریت وی، دولت آمریکا، آن را یک آبروریزی اطلاعاتی برای اف‌بی آی و سیا می‌داند. در سال ۲۰۱۴ محمدجواد ظریف در گفت‌وگویی با سی‌ان‌ان با تاکید بر اینکه هیچ مدرکی از اینکه لوینسون اصلا وارد ایران شده باشد، در اختیار نیست، گفت: «من هیچ چیزی را رویت نکردم که نشان دهد لوینسون اصلا در ایران بوده باشد. در واقع ما مدارکی را مشاهده کرده‌ایم که نشان می‌دهد او آخرین بار در خارج از مرز‌های ایران زنده دیده شده است و تصاویر منتشر شده از او هم نشان می‌دهد که وی در ایران نیست.»

یکی دیگر از موضوعاتی که به اثبات می‌رساند لوینسون از ابتدا در ایران نبوده گفته‌های برت مک‌گرک، نماینده ویژه اوباما برای تبادل زندانیان با ایران در جریان مذاکرات سال ۲۰۱۵ است. او می‌گوید: «به این دلیل رابرت لوینسون در جریان تبادل زندانیان با ایرانی‌ها، به آمریکا بازنگشت که اعتقاد دارد وی در ایران نبوده است. همانطور که در سال ۲۰۱۱ هم اعلام کرده بودیم، دلایلی در دست داریم که نشان می‌دهد که لوینسون در ایران نیست و از این رو پرونده لوینسون جنبه متفاوتی دارد.» به گفته مک‌گرک در سال ۲۰۱۵، او در تمامی دور‌های مذاکرات با ایرانی‌ها موضوع لوینسون را مطرح کرده است.

در ادامه اظهار نظرها در خصوص مفقود شدن رابرت لوینسون، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه امریکا، اظهار داشته است: «ایران میبایست به تعهد خود مبنی بر همکاری با آمریکا برای یافتن باب لوینسون احترام بگذارد.» رابرت اوبراین، مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز گفته است: «ایران باید برای آزادی باب لوینسون دست به کار شود.» در ادامه اظهار نظرها همچنین برایان هوک، رئیس گروه اقدام ویژه ایران در وزارت امور خارجه آمریکا گفته است: «جمهوری اسلامی بدون تلف کردن یک سال دیگر، لوینسون را به خانواده‌اش بازگرداند.» و ریچارد گرنل، مدیر موقت اطلاعات ملی آمریکا با مسئول دانستن ایران اظهار داشته است: «باید باب لوینسون را به خانه بازگردانیم؛ ایران مسئول است.»

تمامی این اظهار نظرها در حالی بیان شده است که ایالات متحده آمریکا خود هیچ گونه پایبندی به تعهدات خود در قبال ایران و مقررات بین المللی ندارد و انتظار دارد که ایران مسئولیت کاری را بپذیرد که ارتباطی با آن ندارد. منع تناقض گویی قاعده ای است که باید توسط جامعه جهانی از دولتمردان ایالات متحده امریکا مطالبه شود، نمی توان در مقابل رسانه های دنیا در نهایت تزویر دم از تعهد ایران زد و در مقابل هیچ گونه تعهد متقابلی را نپذیرفت و یا دم از حمایت از حقوق ملت ایران زد و از سوی دیگر نیازهای اولیه دارویی و غذایی یک ملت را آماج تحریم قرار داد.

جمهوری اسلامی ایران همواره نشان داده است که در مقابل تعهدات خود پایبند می ماند. نمونه بارز این پایبندی، انجام تعهدات توافق هسته ای موسوم به برجام بود که طبق توافق انجام پذیرفت و این طرف امریکایی بود که با کارشکنی مانع هرگونه نتیجه ای شد و چند دور مذاکرات فشرده دیپلماتیک را به شکست رساند. در مسئله مفقود شدن رابرت  لوینسون نیز امریکا در کمال وقاحت ایران را به دست داشتن در کاری متهم می کند که طبق اسناد و مدارک به دست آمده هیچ گونه ارتباطی به ایران ندارد. با این حال درصدد پاسخ گو کردن ایران به عملی ناکرده است و با نادیده گرفتن تعهدات مسلم خود ایران را به رعایت تعهدی موهوم فرامی خواند.