دوران سخت جهان عرب

دیپلماسی ایرانی: درگیری میان قطب ها در منطقه عربی در شدیدترین دوران خود است. از زمان جنگ امریکا علیه عراق تحولات عمیقی به وجود آمده که برگه های بازی استراتژی خاورمیانه را کاملا دگرگون کرده و دروازه های جدیدی برای درگیری هایی برای اطماع همه کشورها گشوده است که تلاش می کنند دامنه حضور خود را به خارج از مرزها امتداد دهند تا ثروت های بیشتری را به دست آورند و این بار به کشورهای عربی خلیج فارس آباد رسیده اند و می خواهند کالاهای بیشتری را بگیرند و قراردادهای تسلیحاتی بیشتری را منعقد کنند.

بعد از آن که امریکا قواعد بازی را تغییر داد تصمیم گرفت که بر داخل خود متمرکز شود در حالی که طرف های دیگری هم بودند که در حال بازسازی خود برای از سرگیری ماجراجویی های جدید در اراضی عربی هستند.   

آن چه بهار عربی نامیده شد، فرصتی بود برای کشورهای طماع منطقه ای تا دوباره از نو برای رسیدن به منافع خود برخیزند.

امریکا با جنگ خود عراق را در سینی ای از طلا به ایران هدیه داد. ایرانی که تلاش کرد نفوذ خود را گسترش دهد و از سوریه تا یمن و بحرین نفوذ کرد.  

در این میان و در همین چارچوب رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه می خواهد خود را خلیفه مسلمین اهل تسنن جا بزند. با پیمان هایی متناقض و با مواضعی به شدت غریب ترکیه که از اتحادیه اروپا رانده شده است می خواهد خود را وارد منطقه کند. با فرصت طلبی دینی اردوغان سوار موج اسلامی سیاسی شده و تلاش می کند گام به گام پیش برود. ترکیه در مصر و لیبی و تونس تلاش کرد طرح خود را پیش ببرد و خود را جا بیاندازد و تلاش کرد در همین مقام قطر را وارد بازی اسلامی سیاسی خود کند و از جمله جریان اخوان المسلمین را پیش ببرد. به این ترتیب در این کشور پایگاه نظامی تاسیس کرد. حالا هم تلاش می کند در سوریه دستور العمل خود را پیش ببرد. با همان منطق و با کمک به حکومت عمر البشیر، اردوغان تلاش می کند پایگاه دیگری را در کرانه های دریای سرخ در سودان ایجاد کند. قبل از آن مشابه همین کار را در سومالی کرده بود.   

بنابراین بازی در منطقه برای همه سناریوها باز است. خلیج فارس و مصر قطعا دو هدفی هستند که ایران و ترکیه برای پیشبرد این بازی شطرنج با یکدیگر رقابت می کنند.

در منطقه بعضی سازمان های فرصت طلب هم هستند که تلاش می کنند با سوء استفاده از این تناقضات به دستاوردهای تاکتیکی خود برسند. این مساله سبب می شود تا وقفه ای در ترسیم دوباره استراتژی جدید میان و مصر خلیج فارس برای بازگرداندن موازنه به معادلات قدرت و نفوذ در سرزمین و آب های عربی به وجود آید.

منبع: الاهرام / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11