اختلاف تهران و ریاض بسیار عمیق است و بعید است که مذاکرات پنج روزه با نظارت چین آن را برطرف کند؛ زیرا هر یک از آنها دیدگاه بسیار متفاوتی نسبت به منطقه دارند و نقشه روابط آنها بسیار متناقض است.
ادامه مطلب
مهم است که ریاض مانع از بازگشت واشنگتن به برجام نشود. همچنین باید سرعت ایجاد بلوکه ضد ایرانی که بر پایه نزدیکی اسرائیل با کشورهای عربی است، کاهش یابد.
ادامه مطلب
با توجه به مرز مشترک تقریبا هزار کیلومتری بین ایران و افغانستان سابقه روابط آشفته بین ایرانی ها و جنگچویان مسلمان سنی از جمله طالبان، این کشور ممکن است به محل بعدی رقابت ایران و عربستان سعودی تبدیل شود.
ادامه مطلب
تغییر شرایط در واشنگتن غیرقابل انکار است: خاورمیانه دیگر اولویت اصلی ایالات متحده نیست. خروج آمریکا از منطقه با خروج نیروها از افغانستان و کاهش تعهدات نظامی در قبال عراق، اردن، کویت و عربستان سعودی و تمرکز بیشتر بر چین و روسیه مشهود است. در همین حال، یکی از بهترین فرصت ها برای ثبات خاورمیانه در میانه خروج آمریکا از منطقه، مذاکرات نوظهور بین ایران و عربستان سعودی است. ریاض و تهران، هر دو، دلایل خوبی برای حل اختلافات دیرینه خود دارند.
ادامه مطلب
در حقیقت، چرخش ایران به سمت سرق به نوعی با تغییرات گسترده تر در توازن جهانی قدرت و ظهور آسیا به عنوان قطب اقتصاد جهانی همزمان بوده است. از دیدگاه بسیاری در ایران، نظم کنونی حاکم در جهان، نظم «جهانی پسا غرب» است که در آن دیگر نه غرب و نه شرق برتر نیستند. با این حال، چین در این نظم جدید یک نقش مرکزی دارد و ایران می تواند از آن سود ببرد. از این رو، ایران به رغم فشارهای فزاینده از جانب آمریکا، سعی دارد در تغییر شکل نظم اوراسیا و تعامل با نیروهایی که بر «جهان پسا غرب» سلطه دارند، جایگاهی ویژه داشته باشد.
ادامه مطلب
علیرضا محمدی نیگجه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مساله مهم این است که برنده واقعی این رقابت کیست؟ به نظر می رسد کشور ترکیه، چین و اسرائیل برندگان اصلی این بازی هستند. ایران و عربستان رقابت و هزینه می کنند و آنها از این رقابت استفاده و کسب درآمد می کنند. کشور ترکیه و چین به عنوان بازیگران اصلی اقتصادی توانسته اند بازارهای این کشور ها را در دست بگیرند و میزان صادرات خودشان را به بالاترین حد ممکن برسانند. چرا نباید دو کشور به جای رقابت و خصومت همکاری کنند؟
ادامه مطلب
از زمان خیزش های عربی در سال ۲۰۱۱، خاورمیانه دستخوش تحولات بنیادی شده است. در موارد متعدد، کشورهایی که شاهد چنین قیام هایی بودند، یا به شدت ضعیف شدند یا در حالی که مرزهای زمینی آنها به شدت شکننده شده بود، در میانه درگیری های خارجی فروپاشیدند. جنگاوری نیابتی که زمانی چندان متداول نبود، به یک قاعده تبدیل شده، بحران های بشردوستانه را تشدید کرده و ساز و کارهای پاسخگویی را کاهش داده است. بازیگران منطقه ای از زمان آغاز جنگ با داعش در عراق و سوریه در سال ۲۰۱۴ ظرفیت نظامی خود را تقویت کرده و به رقابت های ژئوپلیتیک دیرینه روی آورده اند که بارزترین آنها تنش های مداوم بین عربستان و ایران و اختلافات در شورای همکاری خلیج فارس بوده است. به علاوه، لایه های دیگری از تنش ها و اختلافات از جمله تنش میان ترکیه با عربستان و امارات متحده عربی هم مطرح بوده که پس از بحران شورای همکاری خلیج فارس در سال ۲۰۱۷ یک اتحاد ژئواستراتژیک بین ترکیه و قطر را امکان پذیر کرده است.
ادامه مطلب
اگرچه قدرت های اقتصادی چین و اروپا در خاورمیانه نفوذ دارند، اما همچنان روسیه و ایالات متحده بازیگران خارجی غالب در منطقه به شمار می روند. روسیه با مداخله نظامی در سوریه خود را به عنوان یک قدرت خارجی معتبر در منطقه تثبیت کرده است. یکی از اهداف اصلی آن جلوگیری از سرنگونی بشار اسد بود که اساسا مخالف طرح های سیاست خارجی ایالات متحده است. خاورمیانه بخشی از چشم انداز بزرگ تر کرملین درباره نظم بین المللی چند قطبی و مخالفت آن با سیاست های تغییر نظام به رهبری غرب به شمار می رود. ظهور روسیه در خاورمیانه تا حدی به دلیل توانایی آن در تعامل و چانه زنی با همه بازیگران منطقه از طریق یک رابطه عمدتا معاملاتی بوده است.
ادامه مطلب
از زمان حمله حوثی ها به دو تاسیسات مهم عربستان سعودی در ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹، ایران به طور جدی به دنبال به دست آوردن قراردادهای تامین نفت به ویژه در رابطه با مشتریان عزیز آسیایی عربستان بوده است. پس از آنکه عربستان از تصمیم به کاهش یک جانبه تولید نفت خود به میزان یک میلیون بشکه در روز نسبت به سهمیه اوپک پلاس خبر داد، ایران اعلام کرد شرکت ملی نفت این کشور قراردادهایی به ارزش ۱.۲ میلیارد دلار آمریکا برای ۸ پروژه جدید امضا کرده که هدف از آنها افزایش سطح تولید نفت خام است. اگرچه این پروژه ها به طور گسترده توسط شرکت های ایرانی مدیریت خواهند شد، اما بخشی از پروژه هایی به شمار می روند که به طور همزمان با توافق ۲۵ ساله با چین تنظیم شده اند.
ادامه مطلب
دولت ترامپ به جای تمرکز روی خاورمیانه، روی جایگزین کردن توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ ایران با یک توافق جایگزین که فعالیت های منطقه ای این کشور را نیز در بر بگیرد، متمرکز شده و این رویکرد صرفا به ایجاد بی ثباتی بیشتر در منطقه انجامیده و منافع ایالات متحده را به خطر انداخته است.
ادامه مطلب
دولت ترامپ به جای تمرکز روی خاورمیانه، روی جایگزین کردن توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ ایران با یک توافق جایگزین که فعالیت های منطقه ای این کشور را نیز در بر بگیرد، متمرکز شده و این رویکرد صرفا به ایجاد بی ثباتی بیشتر در منطقه انجامیده و منافع ایالات متحده را به خطر انداخته است.
ادامه مطلب
خاورمیانه از لبنان گرفته تا ایران بار دیگر شاهد دور جدیدی از اعتراض های مردمی است که عوامل متعددی در شکل گیری آنها نقش داشته است؛ اما این مرتبه، اختلافات متداول اهل سنت و شیعه که در دهه های گذشته عامل برخی از دیگر درگیری ها در منطقه بوده، در این ناآرامی ها نقشی ندارد. این کاهش درگیری های مذهبی-فرقه ای نشان می دهند که تقسیم خاورمیانه به بلوک های مذهبی یک دیدگاه ساده انگارانه است...
ادامه مطلب
قواعد بازی در رقابت بین ایران و عربستان تغییر کرده و قتل جمال خاشقجی در کنسولگری سعودی در استانبول گواه این پیچیدگی وحشتناک است.
ادامه مطلب
وزیر امور خارجه بریتانیا در سفر خود به تهران و در حالی که از برنامه صلح یمن سخن می گفت، تصریح کرد یک رویداد کوچک می تواند جرقه ای برای بروز یک فاجعه در منطقه باشد.
ادامه مطلب
اگرچه این قطعنامه الزام اور نیست، اما حمایت اکثریت قاطع اعضای پارلمان، قدرت سیاسی فراوانی را در اختیار اتحادیه ی اروپا و فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا قرار می دهد تا اقدامات مشخصی برای کنترل سیاست های ایراد دار عربستان در قبال حقوق بشر و منطقه، اتخاذ کند.
ادامه مطلب
اقدام اخیر عربستان در خصوص واداشتن نخست وزیر لبنان و حصر خانگی وی، باعث خشم بسیاری از مردم لبنان و دیگر نقاط شده است و احتمال دارد نتیجه معکوس در پی داشته باشد.
ادامه مطلب
بعید است که ایالات متحده بتواند ایران را از برخی از فعالیت هایش مانند حمایت از حزب الله یا حماس باز دارد، اما می توان حد وسط را به صورتی در نظر گرفت که دو کشور بتوانند بر آن توافق نظر حاصل کنند.
ادامه مطلب
سوال این است که آیا سعودی ها فشار بیشتری بر ایران خواهند آورد، و اگر پاسخ مثبت است، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
ادامه مطلب
اکثر اوقات، به ویژه در سال های اخیر، عربستان سعودی و ایران به صورت نیابتی با یکدیگر مبارزه می کنند، و در اکثر آنان ایران پیروز میدان است.
ادامه مطلب