
نقش طبقه بیکار در تغییرات
فرشاد مومنی در یادداشتی می نویسد: گروه سنی ۱۵ تا ۲۶ ساله بیکار در «بهار عربی» نقشآفرین بودند. این در حالی است که جمعیت بیکار در میان زنان تحصیل کرده ایران بالای ۷۰ درصد است.
ادامه مطلبفرشاد مومنی در یادداشتی می نویسد: گروه سنی ۱۵ تا ۲۶ ساله بیکار در «بهار عربی» نقشآفرین بودند. این در حالی است که جمعیت بیکار در میان زنان تحصیل کرده ایران بالای ۷۰ درصد است.
ادامه مطلبرضا منصوری در یادداشتی می نویسد: چه کنیم که اقتصاد در وضعیتی که قیدهای حکمرانی مانع است رشد کند؟ چه کنیم که علم و سیاستهای علمی شکوفا شود در وضعیتی که نهادهای حکمرانی درصدد خورد کردن ساختارهای نوپروردهء آناست؟ یافتن پاسخِ این پرسشها با خودمان است و وظیفهء متخصصان باتجربهای که توانا باشند در تفکر خلاق و نه نقّال.
ادامه مطلبمجتبی لشکربلوکی در یادداشتی می نویسد: تجربه تاریخی نشان داده، ایران سرزمین قوهای سیاه است (از بلایای طبیعی گرفته تا غیرطبیعی)، قوهای سیاه هم تاثیرات مثبت هم تاثیرات منفی بالایی دارند. نمی توانیم قوهای سیاه را صید کنیم یا رام کنیم، اما می توانیم شمع بخریم و خود را برای قوی سیاه بعدی آماده نگاه داریم.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در شرایطی که تولید داخلی خودرو مزیت بسیار کمی دارد و تولید تسلیحات و تجهیزات نظامی ایرانی از مزیت نسبی و بلکه مطلق نیز برخوردارند، اصلاح و تغییر مسیر سیاست اقتصادی کشور ضرورت دارد. ضرورت جایگزینی صنعت کارآمد تولید تسلیحات ایرانی به جای صنعت ناکارآمد تولید خودروی ملی.
ادامه مطلببشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی درباره فیلم «هفت سر اژدها» می نویسد: مجموعه تلویزیونی «هفت سر اژدها»، کوشیده است تا پاسخ به این سوال را در ترسیم الگویی از فساد غیر سیستمی در نظام اقتصادی کشور نشان دهد که با همدستی تعدادی از مدیران و مسئولین فاسد در کنار پروژه نفوذ غرب به پیش میرود.
ادامه مطلبحسین عبده تبریزی در یادداشتی می نویسد: در سال ۱۴۰۳، با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران و موقعیت تحریمها، به نظر میرسد متغیر «سیاست» هم تأثیر عمدهای بر قیمت ارز در این سال داشته باشد.
ادامه مطلبمحمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: حاکمیت کشور از دو سو، زیر فشار است: بی ثباتی اقتصادی داخلی و تحریم های خارجی. هرچند بتوان داخل را با کنترل های گاه و بی گاه و چاپ ۵ همت (هزار میلیارد تومان) در روز، مدیریت کوتاه مدت کرد ولی لغو تحریم ها بدواً به اتخاذ یک منطق جدید در حکمرانی نیاز دارد که مجموعۀ غرب نیز امکان پذیرش آن را داشته باشد. طبیعی است که حاکمیت کشور، چنین چرخشی را نخواهد پذیرفت زیرا باید در ساخت قدرت خود تجدید نظر کند. در عین حال، لغو حدود چهارهزار تحریم، یک پروژۀ عظیمی است که تصورِ فرآیند مذاکراتی و اجرایی آن سرگیجه آوراست. پس می ماند تداوم سیاست های فعلی اقتصادی و رویکرد فعلی سیاست خارجی.
ادامه مطلبمجتبی لشکربلوکی در یادداشتی می نویسد: به تجربه دریافته ام فرآیند گفت وگو برای دستیابی به تصویر مشترک از آینده از فرآورده (خود تصویر مشترک) مهم تر است. به قول آن شاعر: من و تو حق داریم که به اندازه ما هم شده با هم باشیم. گفتنی ها کم نیست.
ادامه مطلبمحمد طبیبیان در یادداشتی می نویسد: نرخ تورم بالا در هر اقتصاد فقط نشان از سیاست پولی غلط نیست، بلکه سیاست پولی غلط خود نشان از سوء مدیریت وسیع اقتصاد کشور است. این پدیده ها را باید شاخص های ترکیبی بارز از رویکردهای متعدد پنهان تفسیر کرد.
ادامه مطلبعلی ربیعی در یادداشتی می نویسد: نگاه کنید به آثار تحریم از سال ۹۰ تا ۱۴۰۲، که کشور به میزان ۱۲۱۰ میلیارد دلار دچار عقبماندگی شد. یک مطالعه دیگر نشان میدهد هزینههای اعمال شده علیه ایران طی چهار سال به حدود ۱۹.۱ درصد تولید ناخالص داخلی واقعی رسیده است (اکونگار). نوسانات رشد در دورههای تحریم که در سال های تحت تحریم، به رشد منفی منجر شد که این رشد منفی، بخش های صنعتی را نیز درگیر کرد، و در مجموع، اقتصاد ایران را به یک بیماری مزمن دچار کرد. بیماری که درمان آن با گذشت زمان پیچیدهتر می شود.
ادامه مطلبرهبر انقلاب اسلامی با گرامیداشت یاد و نام شهیدان و امام شهیدان و آرزوی بهرهمندی ملت ایران از دو بهار طبیعت و معنویت، نگاهی گذرا به شیرینیها و تلخیهای سال ۱۴۰۲ داشتند و گفتند: از جمله شیرینیها و خبرهای خوش سال گذشته، پیشرفتهای چشمگیر علمی و فناوری، تولیدات زیربنایی، حضور حماسی مردم در اجتماعات مختلف بهویژه روز قدس و روز ۲۲ بهمن، برگزاری امن و سالم انتخابات اسفند ماه و تحرک بینالمللی دولت در عرصههای گوناگون اقتصادی و سیاسی بود.
ادامه مطلبمسعود نیلی: عملکرد بلندمدت را اصولاً سیاستهای بلندمدت میسازند، نه منابع طبیعی یا شوکهای مقطعی یا موضوعات دیگر. در اقتصاد ایران هم سیاستهای بلندمدتی مقصر اصلی هستند که از هویت نظام حکمرانی نشأت میگیرند.
ادامه مطلبکوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: بلاتکلیفیها به هم مربوط هستند و تشدید یا تعدیل هریک میتواند اثر مثبت یا منفی بر دیگری داشته باشد. قاعدتا هیچ کشوری اجازه نمیدهد با چنین بلاتکلیفیهایی برای مدتی چنین طولانی که برای اقتصاد و شرایط اجتماعیاش سم است، مواجه باشد.
ادامه مطلبمحمدرضا اسلامی در یادداشتی می نویسد: وقتی یک رویداد به ظاهر جزئی در اقتصاد عظیمی مانند اقتصاد آمریکا باعث می شود تا مردم ۵۵۰ میلیارد دلار را جابه جا کنند، ما چگونه انتظار داریم که بازار محدود کشورمان با تصمیمات «ناگهانی» و «شتابزده» دچار شوک های بزرگ نشود؟
ادامه مطلبکوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: بدون شک، عدم اجرای برخی توصیههای ۴۰گانه افایتیاف توسط ایران شرایط کار با کشورهای دیگر را پیچیده کرده است. قرار گرفتن ایران در لیست سیاه افایتیاف موجب شده است تا بانکهای خارجی درباره ارائه خدمات مالی برای تبادل کالاهایی که مشمول تحریم آمریکا نیستند نیز تردید کنند یا کنترل مضاعف اعمال کنند.
ادامه مطلببه نظر میرسد که در آستانه برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی یکی از مهمترین وظایف نمایندگان آینده مردم در قوه مقننه باید مجاب کردن دولت به انضباط سیستم بانکی و رعایت تمامی دستورالعملهای مبارزه با پولشویی در روابط داخلی و خارجی باشد.
ادامه مطلبحسین سلاح ورزی در یادداشتی می نویسد: تحریم منع یا محدودیتی است که با اتکا به وضع مجازات از سوی نهادها و ساختارهایی به مبادله میان کشور و طرفهای تجاری بینالمللی آن اعمال میشود. آنچه این روزها زنجیره ارزش تولید و تجارت ایران در مواجهه با فرصتهای بینالمللی تجربه میکند، باید با تعابیری همچون «نادیدهانگاری بینالمللی» در چارچوب ریسکپرهیزی بازیگران این عرصه فهمید و توصیف کرد.
ادامه مطلبمحمد باقر نوبخت در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: بدون اینکه دولت ها در خصوص موثر بودن روابط خارجی بر مسائل داخلی، نفیاً یا اثباتاً، اظهار نظر کنند باید گفت برای کشوری که سالانه حدود ۱۰۰ ملیارد دلار از منابع بالقوه آن از خارج تامین می شود و تاثیر اتخاذ سیاست های عوامل خارجی در ارزش پول ملی برای همگان قابل رویت است، همین خود دلیلی است بر اهمیت ویژه سیاست خارجی از جمله برجام که تلاش می کرد تحریم ها را لغو کند و سرمایه گذاری خارجی را به کشور بیاورد. با حاشیه رفتن برجام کل درآمد ارزی دولت که در اوایل دهه ۹۰ حدود ۱۰۰ میلیارد دلار بود به ناگاه به ۷.۵ میلیارد دلار در سال ۹۹ کاهش یافت، همین نشان می دهد که برجام تا چه اندازه بر روند سیاسی و اقتصادی کشور تاثیرگذار بوده و این واقعیتی غیر قابل انکار است.
ادامه مطلبحجت میرزایی در یادداشتی می نویسد: دولت سیزدهم از نیمه گذشته و همچنان چشماندازی از آینده اقتصادی ایران به دست نمیدهد و حتی در برنامه هفتم که پس از دو سال (و لابد بر مبنای یک تحلیل واقعبینانه از شرایط موجود) تدوین شده، هیچ گزارهای نه به روشنی و نه به قرینه درباره چشمانداز اقتصادی ایران پیدا نمیشود. پیش از این هم گفتهام که ارائه چشمانداز روشنی از آینده اولین مأموریت دولتها و آغازی برای نظمبخشیدن و پایاندادن به آشفتگی است. در پاسخ به پرسشهای پیشگفته چهار سناریو برای آینده اقتصاد ایران میتوان شناسایی و معرفی کرد؛ دو سناریو با احتمال و فرض حذف تحریمها و دو سناریو با احتمال ادامه تحریمها.
ادامه مطلبحجت میرزایی در یادداشتی می نویسد: نرخ رشد اقتصادی خیرهکننده و کمنظیر عربستان در دهه اخیر همچنان با آهنگی شتابان ادامه دارد. این نرخ در سال ۲۰۲۲ به حدود ۹ درصد و در ششماهه اول سال ۲۰۲۳ به حدود ۱۱ درصد رسیده است. اقتصاد عربستان البته از ۱۹۶۰ به این سو یعنی در شش دهه گذشته در بیشتر سالها نرخ رشد مثبت داشته است؛ اما برخلاف سه دهه اول این دوره که رشد اقتصادی بیشتر وابسته به تولید و صادرات انبوه نفت خام بوده، از دهه ۱۹۹۰ سرمایهگذاری صنعتی از جمله در صنایع پتروشیمی مورد توجه قرار گرفت.
ادامه مطلبروح الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تا زمانی که شاهد تغییری در الگوی سیاست خارجی خود و به دنبال آن تغییر جایگاه اقتصادی کشور نباشیم پاسخ به این سوال که آیا ایران قادر خواهد بود که مانع از تکرار چنین مواضع و رفتارهایی از سوی چین و روسیه شود پاسخی منفی خواهد بود. ایران در حال حاضر نه از آن چنان اقتصاد حائز اهمیتی برخوردار است که بر رفتار کشورهایی مثل روسیه و چین اثرگذار باشد و نه از امتیازهای لازم در سیاست خارجی برای تحت فشار گذاشتن آنها. بنابراین اگرچه اقداماتی مثل اعتراض رسمی ایران و احضار سفیر روسیه یا چین از نظر سیاسی و حقوقی لازم است اما بعید است در تغییر موضع واقعی روسیه و چین اثرگذار باشد.
ادامه مطلبتوافقنامه آشتی تاریخی ایران و عربستان سعودی می تواند آرامش بخشیدن به بازارها را موجب شود و پیشبینیهای امیدبخش برای تقویت همکاریهای اقتصادی و گشودن افقهای جدید برای توسعه پایدار را به وجود آورد.
ادامه مطلبمحسن بهاروند در یادداشتی می نویسد: در سیاست خارجی بیان آرزو بدون در نظر گرفتن امکانات، حساسیت دو چندان دارد. جهانی شدن و ایجاد دهکده جهانی مرکب از همه کشورها، سیاستها و روشها را به طرز شگفت انگیزی به هم پیوند زده است. تجارت، بانکداری، پیشرفت و توسعه کشورها بشدت جهانی، بین المللی و جمعی شده است. هیچ کشوری در انزوا پیشرفت نکرده است. باید اعتماد جامعه بین المللی را به انحای مختلف جلب کرد و در درون آنها جا گرفت تا بتوانیم به توسعه کشور کمک کنیم.
ادامه مطلبمجتبی لشکربلوکی در یادداشتی می نویسد: یکی از معدود منافذ باز برای توسعه پیش روی ایران، نیلوفران آبی دومینوساز است. نیلوفر آبی گلی است خود رو که در مرداب رشد می کند. سپس نه تنها خودش رشد می کند که زیست بومی که در آن هست را هم تمیز و دگرگون می کند. حتی اگر بمیرد دوباره بعد از مدت ها سربرمی آورد. نیلوفرآبی، دومینوی توسعه را استارت می زند.
ادامه مطلبمهدی پازوکی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: به نظر بنده روند دلارزدایی که اخیرا با تنش ها در اوکراین که به بلوکه شدن بالغ بر ۵۰۰ میلیارد دلار ذخایر ارزی روسیه منجر شد، در بلندت مدت به احتمال بسیار فراوان به نتیجه خواهد رسید و دلار را از به اصطلاح پادشاه ارزهای جهان (King Dollar) به پایین خواهد کشید. نکته ای که من سعی در تبیین آن در پرسش قبلیتون داشتم این بود که ما نباید منتظر باشیم که دلار همین فردا از صحنه اقتصاد جهانی به کلی حذف شود. این برداشت که برخی سعی بر آن دارند تا آن را تبلیغ کنند کاملا اشتباه و پوپولیستی است. این یک روند طولانی و گام به گام است.
ادامه مطلبممکن است که دو کشور در بازار نفت و گاز با هم رقابت کنند اما روسیه، دست کم فعلا، برنده این رقابت است و با توجه به افزایش تجارت دو کشور از گذر کریدور شمال جنوب، دستاوردهای مسکو در مجموع از تهران بیشتر خواهد بود.
ادامه مطلبحسن فتاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هربرت شیلر، استاد علوم ارتباطات معتقد است غرب برای تداوم سلطه خود به روش های انحصاری رسانه ای، تبلیغاتی، و کنترل جریان اخبار و اطلاعات (کتاب، مجلات، اینترنت، فیلم، سریال، تبلیغات، اخبار و ...) و پان کاپیتالیسم سایبری متوسل است. دنیس راس از معماران تحریم ها علیه ایران بیش از هر چیز بر آثار دراز مدت این تحریم ها تأکید داشت که به گفته او دهه ها بعد خود را نشان می دهد. دنیس راس اخیرا گفته است که باید تصویر حرف های ما علیه ایران با اقدامات تندتر علیه این کشور تقویت شوند. از منظر روش مطالعه و پژوهش، تحریم ها متغیر مداخله گر محسوب می شوند که باید در کنار متغیرهای مستقل و وابسته تحلیل شوند.
ادامه مطلبدر مرحله اولیه، می توان انجمنی را بدون هیچ گونه رسمی سازی جدی به عنوان باشگاه منافع اعلام کرد. در چارچوب آن، در مورد طیف گسترده ای از مسائل می توان بحث کرد و کنفرانس ها و میزگردهای دور همی ترتیب داد. برای یک موقعیت بین المللی بالاتر، یک توافقنامه بین دولتی تایید شده توسط بالاترین مقامات دولتی ضروری است.
ادامه مطلبمحمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایجاد تعادل و توازن در روابط خارجی کشور، سنگین نکردن ناموزون وزنه تعادلی سیاست خارجی به سمت شرق یا غرب و بازی متعادل با کارت همه کشورها و قدرتهای اثرگذار بین المللی به منظور ایجاد رقابت بین آنها برای همکاری با ایران و بهرهگیری حداکثری از توافقات راهبردی با روسیه و چین از دیگر اولویتهای راهبردی سیاست خارجی ایران در سال ۱۴۰۲ است. گذاشتن همه تخم مرغها در سبد شرق و تحریک و دادن بهانه به غرب جهت دشمنی و خصومت ورزی بیشتر علیه کشورمان، نه تنها فشار تحریمها و قطعنامه های سلسلهوار بین المللی علیه ایران را بیشتر می کند و به تضعیف جایگاه کشورمان در سازمانهای معتبر بین المللی منجر می شود، بلکه چین و روسیه را نیز به سمت بدعهدی در تعهداتشان با ایران و امتیاز گیری از کشورمان سوق می دهد.
ادامه مطلباردوان امیراصلانی در یادداشتی می نویسد: ایران برای تعامل منطقهای و جهانی به رویکرد گشایش روابط دیپلماتیک خود با امارات متحده عربی و بحرین که از سال ۲۰۱۶ با همبستگی با متحد سعودی خود روابط دوجانبه را با تهران قطع کرده بودند، ادامه میدهد. چنین پیشرفتهای دیپلماتیکی با هدایت سرمایهها به سمت مشارکتهای اقتصادی به جای مسائل امنیتی میتواند باعث ثبات و آرامش منطقه شود.
ادامه مطلب