ترامپ دوم و شورای همکاری خلیج فارس
درحالیکه لابی طرفدار اسرائیل تلاش میکند تا روایتها را به ایدئولوگهای ترامپ بفروشد، لابیهای کشورهای شورای همکاری جیبهای گشادی دارند که شبکههای تجاری اطراف ترامپ را درگیر کرده است.
ادامه مطلبدرحالیکه لابی طرفدار اسرائیل تلاش میکند تا روایتها را به ایدئولوگهای ترامپ بفروشد، لابیهای کشورهای شورای همکاری جیبهای گشادی دارند که شبکههای تجاری اطراف ترامپ را درگیر کرده است.
ادامه مطلبدستور کار رئیس جمهور منتخب دونالد جی. ترامپ در خاورمیانه همچنان نامشخص است، اما آنچه مسلم است این است که او چشم انداز ژئوپلیتیکی را در خاورمیانه به ارث خواهد برد که در مقایسه با چهار سال پیش به طور قابل توجهی متفاوت است.
ادامه مطلبرئیس امارات متحده عربی با هیئت افغان به ریاست وزیر داخله طالبان، «تقویت روابط دوستانه و همکاری بین دو کشور» و راههای توسعه آن در راستای تامین ثبات منطقه را بررسی کرد.
ادامه مطلبآمار و ارقام موجود نشان میدهند که حجم مبادلات تجاری میان امریکای جنوبی و کشورهای شورای همکاری بین سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ از ۱۱ میلیارد دلار به ۳۰ میلیارد دلار افزایش یافت. حدود یک دهه بعد و در سال ۲۰۲۰ این رقم به ۲۰ میلیارد دلار رسید که سهم عمده آن را واردات کشورهای عربی تشکیل میداد. در طی این مدت، برزیل تقریبا نیمی از حجم کل صادرات را به خود اختصاص داد و میزان تجارت غیرنفتی این کشور امریکای لاتین و امارات به تنهایی به رقمی بالغ بر ۴.۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ رسید. این در حالی است که حجم کل تجارت بین امارات و امریکای لاتین در حال حاضر رقمی بالغ بر ۹ میلیارد دلار است.
ادامه مطلبماتشزا به پایگاه میدل ایست آی در این باره می گوید: “«هر بار که منبعی کشف می شود، پیامدهای وحشتناکی برای جامعه دارد.» این درحالی است که بخش هایی از زمین های واگذار شده به امارات شامل ذخائر طبیعی نیز هستند.
ادامه مطلبنشریه آمریکایی «وال استریت ژورنال» به نقل از روزنامه نگاران عربستانی که با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان ملاقات کردند نوشت، بن سلمان معتقد است امارات از پشت به عربستان خنجر زده است و حتی تهدید کرد ریاض همان طور که قطر را محاصره کرد، می تواند امارات را هم محاصره کند.
ادامه مطلبترکیه که ششمین شریک تجاری بزرگ امارات به شمار می رود، در ماه مارس یک توافقنامه تجاری ۵ ساله به ارزش ۴۰ میلیارد دلار را با این کشور امضا کرد که این توافق در ۳۱ ماه مه پس از انتخاب مجدد اردوغان به تصویب پارلمان نیز رسید. کارشناسان این توافق اقتصادی دوجانبه را صرفا یک نشانه از رفاقتی قلمداد می کنند که در حال ریشه گرفتن بین رهبران دو کشور است.
ادامه مطلبصلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بهار عربی از لحاظی مانند مانند انقلاب فرانسه بود. انقلاب فرانسه با ایدەها و آرمان های تازه به سود مشارکت اجتماعی و دموکراتیک شدن سیاست، مفهوم اروپای جدید را در مقابل اروپای قدیم مطرح کرد. بهار عربی هم آتش در خرمن استبداد و اشرافیت منطقه انداخت و چند صباحی آسمان خاورمیانه را روشن کرد. اما به زودی شعلەهایش خاموش و گرفتار ترمیدوری زودرس شد.
ادامه مطلبسید محمد عیسینژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تجربه مشارکت و روابط نظامی و اقتصادی پکن و ریاض و در قیاسی کوچکتر سئول و ابوظبی تاکنون موفقتر از حد گمانهزنیهای اولیه بوده است و انتظار میرود با منتفی شدن امکان خرید جنگندههای اف-۳۵ برای اعراب خلیج فارس و پیشروی سریع روند تولید جنگنده بومی و نسل پنجمی ترکیه و نیز جدیتر شدن تجهیز ایران به اسکادرانی از جنگندههای نسل ++۴ روسی سوخو-۳۵ و البته حجم بالای خریدها و تولیدات تسلیحاتی رژیم صهیونیستی (از جمله نسلی ارتقا یافته از جنگندههای اف-۱۵ و فشار برای دریافت بمبهای سنگرشکن یا بانکر باستر – که تاکنون ایالاتمتحده منحصرا به کره جنوبی اعطا کرده تا در برابر خطر هستهای پیونگیانگ ایمن باشد – و بمبافکنهای استراتژیک و قادر به حمل سنگرشکنها چون بی ۲) کره جنوبی تجربه پرسود ساخت نیروگاه اتمی براکه را با قرارداد فروش جنگنده نسل ++۴ بومی خود (کیاف-۲۱) تکرار کند.
ادامه مطلبگفته می شود که بن سلمان همچنان در تلافی رفتارهای بایدن، روی دونالد ترامپ "هم پیمان عزیزش" برای بازگشت به قدرت حساب کرده و احتمال می دهد دوباره رئیس جمهور شود یا حداقل فردی نزدیک به او با مواضعی شبیه به او به کاخ سفید برود. جرد کوشنر، داماد ترامپ بن سلمان را متوهم کرده که او برای بازگشت به دولت با قدرت تلاش می کند و موفق خواهد شد که جای بایدن رئیس جمهور شود. محمد بن زاید، ولیعهد سابق و رئیس فعلی امارات نیز همین موضع را دارد.
ادامه مطلبجنگ اوکراین اگرچه از نظر جغرافیایی با خاورمیانه فاصله دارد، اما جدیدترین آزمون برای چگونگی واکنش رهبران عرب به رقابت جهانی بین قدرت های برتر قلمداد می شود.
ادامه مطلبسخنگوی دولت اعلام کرد، علاوه بر سیاست انرژی، موضوعات مورد گفت وگو شامل چگونگی برخورد با ایران بر سر برنامه هسته ای اش و مسائل مرتبط با نفوذ این کشور در منطقه و سرمایه گذاری این کشورها در آلمان است. اولاف شولتز در این سفر توسط نمایندگان تجاری همراهی می شود.
ادامه مطلبابوالقاسم دلفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پس از سفر پرحاشیه جو بایدن به سرزمین های اشغالی و عربستان و تلاش در جهت تحقق راهبرد ایالات متحده برای دوران کمرنگ شدن حضور فیزیکی در منطقه، بسیاری از سران منطقه که با رئیس جمهوری امریکا در سفر به این منطقه دیدار و ملاقات کرده بودند راهی پاریس شدند.
ادامه مطلباعزام سفیر جدید امارات به تهران پس از حدود شش سال بدون نمایندگی دیپلماتیک در جمهوری اسلامی، یکی از ابزارهایی است که ابوظبی از آن استفاده خواهد کرد. عبدالله بن زاید، وزیر امور خارجه امارات پس از تماس تلفنی خود با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود گفت: «ارتقای سطح نمایندگی دیپلماتیک بین دو کشور به منظور گسترش روابط دوجانبه مهم است». در همین حال، همتای ایرانی وی از فرصت استفاده کرده و «نگرش مثبت مقامات ارشد دو کشور در مورد روابط دوجانبه» را تبریک گفت.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: شاید بتوان گفت پیام کشورهای منطقه به بایدن که خواستند حضوری به او دهند این بود که "آقای رئیس جمهوری دموکرات امریکا، به منطقه ما خوش نیامدید، ما این برهه را هم تحمل می کنیم تا دوست واقعی ما در کاخ سفید بر سر کار آید."
ادامه مطلبرئیس جمهوری ترکیه ابراز امیدواری کرد که این سفر «دوران جدیدی» را در روابط ترکیه و عربستان بگشاید. وی افزود: «تقویت همکاری ها در حوزه های دفاعی و مالی به نفع دوجانبه است.»
ادامه مطلبمحمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، انسانی احساساتی، آشفته حال و اغلب نزدیک بین است. او مورد توجه بایدن قرار نگرفت. با این حال معتقد است که وجهه بین المللی اش را می تواند به عنوان یک اصلاح طلب نجات دهد. به رغم اینها، بن سلمان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری را تحسین می کند و حتی از برخی جهات از او الگو می گیرد. مرد قدرتمندی که قدرت خود را استوار کرده و استراتژی های غیر متعارف و نامتقارن را دنبال می کند. الیگارش های روس همواره در دبی مورد استقبال بوده اند. امارات به طور مخفیانه اجازه ایجاد یک پایگاه نظامی چین در خاک خود را داده است. تماس امارات با بشار اسد متحد کلیدی پوتین در منطقه نیز اقدام دیگری بود که به مذاق ایالات متحده خوش نیامد.
ادامه مطلبعابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امارات متحده عربی نخستین کشور خارجی بهشمار میآید که سامانه چئونگانگ ۲ را بهخدمت میگیرد. طارق عبدالله رحیم الهوسانی، مدیرعامل شورای اقتصادی «توازن» در ابوظبی که مسئولیت خرید تسلیحات از خارج را برعهده دارد، معتقد است که خرید این سامانه کیفیت دفاع موشکی امارات متحده را بهبود میبخشد.
ادامه مطلبتمایل امارات متحده عربی برای تبدیل شدن به بازیکن مهم مستقل ژئو سیاسی در خاورمیانه با احتیاط و حسادت زیادی از سوی واشنگتن و تل آویو ارزیابی می شود و آشکارا، این کشورها تمایلی برای آزاد کردن ابوظبی از قفس خود ندارند.
ادامه مطلبچرا ترکیه و امارات متحده عربی که در خاورمیانه در نوعی رابطه نفرت متقابل قرار دارند، ناگهان تصمیم به آشتی گرفتند؟ برای درک این موضوع، باید به تغییراتی نگاه بیاندازیم که در خاورمیانه در حال وقوع است.
ادامه مطلبمحمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امارات در مقطع فعلی درصدد ترمیم روابط با همه کشورهایی برآمده که در سال های اخیر روابطی چالش برانگیز با آنها داشته است؛ این کشور در روزهای اخیر مقامات دیپلماتیک خود را روانه سوریه و ترکیه کرده و همچنین میزبان معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان بوده تا ثابت کند برای دستیابی به جایگاه برتر منطقه ای و ارتقای موقعیت خود در منطقه غرب آسیا هیچ دشمن دائمی ندارد و حاضر است به هر تغییری تن در دهد.
ادامه مطلبسیاستهای امارات در خاورمیانه ذاتا ثباتزدا بوده، باعث تشدید بسیاری از جنگهای داخلی منطقه شده، قوانین بینالمللی را نقض کرده و تلاشها برای تغییرات دموکراتیک را با شکست مواجه کرده است. به علاوه، امارات بارها تلاش کرده در سیاستهای داخلی آمریکا در بالاترین سطوح مداخله کند و دیپلماتها و مقامات دولتی سراسر جهان را تحت نظارت بگیرد.
ادامه مطلبتحلیل بلومبرگ این است که در روابط بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی، «عقل سلیم در حال ناپدید شدن است» و طرفین وارد مرحله رقابت بر سر رهبری منطقه ای شده اند. این شبکه خبری همچنین می نویسد که روابط بین محمد بن سلمان و محمد بن زاید، دو ولیعهد عربستان و امارات، که روزگاری بسیار دوستانه بود رو به تیرگی نهاده است.
ادامه مطلباختلافات اقتصادی دو کشور ادامه خواهد یافت حتی اگر پشت درهای بسته باشد و روزی خواهد آمد که مانند چهارم ژوئیه علنی خواهد شد یعنی روزی که نشست اوپک پلاس شکست خورد و وزیر انرژی عربستان به صورت علنی و بی سابقهای از امارات شدیدا انتقاد کرد.
ادامه مطلبخصوصیات فردی و همچنین تلفیق منافع ملی و جاه طلبی های شخصی شکاف بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی را بزرگ تر کرده است. شکی نبود که محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، نهایتا از زیر سایه محمد بن زاید، مربی سابق خود و ولیعهد امارات، بیرون خواهد آمد. همچنین، شکی نبود که شاهزاده سعودی و احتمالا پادشاه بعدی، سعی خواهد کرد این تفکر کلی که امارات در منطقه خلیج فارس و همچنین در خاورمیانه تعیین کننده است را تغییر دهد.
ادامه مطلبسید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر اساس دادههای گزارش موازنه نظامی ۲۰۲۱ موسسه مطالعات استراتژیک بینالملل، تاکنون، هزینههای دفاعی خاورمیانه و آفریقای شمالی در سال ۲۰۲۰ به ۱۶۲ میلیارد دلار رسیده که حدود ۸.۹ درصد کل جهان و بهطور متوسط ۵.۵ درصد از تولید ناخالص داخلی مربوط به خود را اختصاص داده است. هزینههای منطقهای از سال ۲۰۱۴ هرسال بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار بوده اما از سال ۲۰۱۸ روند نزولی داشته و علت این افول تا حدود زیادی ناشی از کاهش قیمت نفت بوده که مشتریان منطقهای تسلیحات را در اختصاص هزینههای نظامی تحت فشار قرار داده است. در همین چارچوب شش کشور شورای همکاری خلیج فارس بهطور مداوم بین ۵۵-۶۰ درصد از هزینههای نظامی منطقهای را به خود اختصاص میدهند و کاهشهای اخیر عمدتا به دلیل کاهشهای اعمالشده توسط عربستان سعودی است که بیشترین بودجه منطقه را دارد.
ادامه مطلبسید قاسم ذاکری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امنیتی شدن شرایط هر کشوری دقیقا نقطه مقابل جذب سرمایه گذاری خارجی و رونق اقتصادی است. امارات عربی متحده طی ۴۰ سال گذشته در پرتو تشدید تنش میان ایران و غرب و البته بخاطر دور نگه داشته شدن این کشور از انواع و اقسام جنگ ها و تنش ها در غرب آسیا و محیط خلیج فارس، موفق به جذب سرمایه گذاری خارجی و رشد و شکوفائی اقتصادی در دو امیر نشین دبی و ابوظبی شده بود. بدیهی است جلب و جذب سرمایه های ایرانیان نقش بسیار مهمی در شکوفائی اقتصادی دو امیر نشین یاد شده داشته است. اینک در پرتو اجبار امیرنشین ابوظبی از طرف ترامپ به عادیسازی روابط امارات با اسرائیل عملا شرایط این کشور از محیطی امن برای جذب سرمایه های خارجی به محیطی امنیتی تغییر ماهیت داده است.
ادامه مطلبحیدر حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخی از فعالان صنایع تسلیحات،عادی سازی روابط را یک مشکل می دانند، زیرا اکنون همه چیز از جمله معامله هایی که ترجیح می دهند پشت درهای بسته بمانند، در معرض دید عموم خواهد بود. با این وجود، بیشتر این منابع اذعان دارند که عادی سازی روابط احتمالاً منجر به افزایش فروش تسلیحات، سیستم های امنیت سایبری و فرماندهی و کنترل به کشورهای حوزه خلیج فارس خواهد شد. هیچ یک از مقامات وزارت جنگ اسرائیل پس از اعلام توافق عادی سازی تل آویو – ابوظبی از اعزام هیات به امارات سخن نگفته اند.
ادامه مطلبمحمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: شاهزاده های جوان و میان سال از پان عربیسم جمال عبدالناصر، وحدت عربی و دیگر ایسم ها فاصله گرفته اند و بیشتر به فکر کشور خودشان و آیندۀ اقتصادی آن هستند. از این زاویه، با نسل های گذشته و پدران خود تفاوت هایِ جدی استنباطی دارند. رهیافت های جدید سیاست خارجی و امنیت ملی این کشورها تحتِ تاثیرِ تلقیات سیاست مداران آنها ازشرایط میان مدتِ منطقه، غرب، آمریکا، چالش های سیاسی – اقتصادیِ نظامِ بین الملل، تعریفِ جدیدِ قدرتِ ملی و شبکه سازی های جهانی است.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: امارات پذیرفته است که نقش تخریب کننده یا به اصطلاح "بولدوزور" سیاست غرب در منطقه را بر عهده داشته باشد. عادی سازی روابطش با اسرائیل نیز در همین چارچوب می گنجد. علاوه بر آنکه گمان می کند با این کار می تواند حلقه فشار به ایران را – که برای تضعیف آن در طول یک دهه گذشته نهایت تلاش خود را کرده است – تنگتر کند.
ادامه مطلب