فرهاد قادری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این یادداشت با رویکرد تحلیلی–تطبیقی، ابتدا پویایی‌های کل منطقه را و سپس مورد خاص قزاقستان را بررسی می‌کند تا نشان دهد چگونه تغییر در معادله ژئواقتصادی مسیرهای شمالی می‌تواند ساختار روابط منطقه‌ای را بازتعریف کند. تمرکز اصلی بر ابعاد نرم‌افزاری، فناوری و ترانزیتی این نفوذ است که مسیرهای آینده روابط منطقه‌ای را تعیین خواهد کرد.
ادامه مطلب
انتخاب جنوب سوریه توسط نتانیاهو، جایی که نیروهای اسرائیلی از زمان سقوط رژیم اسد در دسامبر گذشته چندین موقعیت را اشغال کرده‌اند و در مناطق متعدد مجاور ارتفاعات جولان، از بخش شمالی فلات تا استان درعا به سمت مرز اردن و سوریه در جنوب، گسترش می‌یابد، سوالات زیادی را در مورد زمان و اهداف آن مطرح کرده است.
ادامه مطلب
دمیر نظروف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تفاوت دیدگاه‌ها بین دو حزب اصلی ایالات متحده در مورد درگیری بین روسیه و اوکراین، عمق اختلافات درون ایالات متحده را آشکار می‌کند. در حالی که هدف بایدن حفظ و آزادسازی تمام اوکراین تاریخی بود، هدف ترامپ این است که نه تنها در مورد اوکراین، بلکه در مورد تمام اروپای شرقی، کاملاً به جاه‌طلبی‌های کرملین عمل کند.
ادامه مطلب
رهبر انقلاب اسلامی امشب در سخنرانی تلویزیونی فرمودند: در جنگ دوازده‌روزه، ملت ایران هم آمریکا را شکست داد هم صهیونیست‌ها را شکست داد؛ بدون تردید. آمدند شرارت کردند کتک خوردند و دست خالی برگشتند. این شکست به معنای واقعی کلمه این است. بله، شرارت کردند، اما دست خالی برگشتند، یعنی به هیچکدام از هدفهای خودشان نرسیدند. بنا به قولی رژیم صهیونی بیست سال برای این جنگ برنامه‌ریزی و آماده‌سازی کرده بود.
ادامه مطلب
سیروس حاجی زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در سطح راهبردی، بدون توجه به مطالبات فلسطینیان، تلاش‌های آمریکا و اسرائیل برای عادی‌سازی روابط منطقه‌ای و تثبیت موقعیت سیاسی خود صرفاً تعادل قوا را بازتولید می‌کند و بحران را حل نمی‌کند.
ادامه مطلب
ترامپ می‌تواند مشوق‌های معاملاتی – تضمین امنیتی، همکاری هسته‌ای غیرنظامی، افزایش دسترسی به تراشه‌های هوش مصنوعی پیشرفته – را ارائه دهد تا رهبر عربستان سعودی را تشویق کند که حداقل گام‌های محدودی را در جهت عادی‌سازی روابط با اسرائیل، مانند دیدار با نتانیاهو یا اعلام قصد آن در آینده، بردارد. اما ترامپ همچنین ممکن است نیاز داشته باشد از نفوذ خود بر نتانیاهو – همان‌طور که در متقاعد کردن نخست وزیر اسرائیل برای پذیرش چیزی کمتر از "پیروزی کامل" در غزه انجام داد – استفاده کند تا او را وادار کند که به اندازه کافی از شدت مخالفت خود با تشکیل کشور فلسطین بکاهد تا بن سلمان بتواند در نیمه راه با او همراهی کند.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی در یادداشتی می‌نویسد: اگر وضعیت کنونی را بن‌بست بدانیم که تمامی شواهد نشان می‌دهد هست، تعمیق آن یا خروج از آن، بدون در نظر گرفتن دیگر عوامل ممکن نیست. اگر جنگ‌های خاورمیانه از سر گرفته شوند یا اسرائیل و امریکا و اروپا برای رسیدن به اهدافشان به تشدید تنش‌ها تا رسیدن به نقطه جوش رو آورند، بی‌شک بدون در نظر گرفتن دیگر عوامل ممکن نیست، عواملی که می‌تواند به جنگ روسیه در اوکراین یا مصالحه آن در این کشور، تشدید تنش چین با جامعه غربی و همچنین در نظر گرفتن شبکه تعاملات بین‌المللی ایران در منطقه و فرامنطقه مرتبط باشد.
ادامه مطلب
پارسا جعفری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: خبرسازی اخیر در مورد طرح ترور در مکزیک، نه اولین و نه آخرین تلاش برای ایجاد شکاف میان ملت‌های مستقل، به ویژه در آمریکای لاتین، نخواهد بود. این یک پروژه شکست‌خورده برای کشاندن مکزیک به جبهه ضد ایرانی و تضعیف مواضع مستقل آن در قبال فلسطین بود. اما موضع منصفانه و عادلانه دولت مکزیک و انکار صریح این سناریو، نشان داد که دوران تحمیل اراده از سوی قدرت‌های بزرگ به پایان رسیده است.
ادامه مطلب
سید محمد شفیعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: قزاقستان از دهه‌ی نود میلادی روابط رسمی با اسرائیل را دارا بوده است و در حوزه‌هایی چون فناوری آب و کشاورزی با شرکت‌های اسرائیلی همکاری می‌کند. بنابراین پیوستن به پیمان ابراهیم به معنای آغاز رابطه‌ای جدید نیست، بلکه بیشتر نوعی اعلان نمادین وفاداری دیپلماتیک است پیامی که هم به واشینگتن مخابره می‌شود و هم به بازیگران منطقه‌ای: آستانه آماده است تا بخشی از معماری جدید نظم خاورمیانه باشد، بی‌‌آنکه از محور شرقی خود جدا شود.
ادامه مطلب
رون درمر وزیر امور راهبردی اسرائیل و چهره نزدیک به بنیامین نتانیاهو استعفا داد؛ او هم‌زمان با پذیرش شکست‌های ۷ اکتبر ۲۰۲۳، از «پاسخ پس از آن» و هدایت نتانیاهو دفاع کرد و گفت دولت کنونی با «جنگ دو‌ساله در هفت جبهه» شناخته خواهد شد.
ادامه مطلب
دمیر نظروف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بدیهی است که پوپولیست‌های راست‌گرای اروپا، با لابی کردن منافع روس‌ها و بدنام کردن اوکراین، در حال اجرای طرح صهیونیست‌ها برای انتشار اطلاعات در بین مردم هستند تا اشغال اوکراین توسط روسیه را توجیه کنند یا آن را تا حد امکان به کرملین نزدیک کنند. همین احزاب راست‌گرا با به رسمیت شناختن فلسطین به عنوان یک کشور مخالف هستند. چنین مانورهایی بخشی از استراتژی صهیونیسم برای مبارزه با برنامه‌های حسیدیم، چین و نخبگان غربی طرفدار اوکراین برای ایجاد مناطق یهودی‌نشین در کریمه و شرق اوکراین است.
ادامه مطلب
آرش رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: برخی متفکران سیاسی، مانند جان میرشایمر و استیون والت در کتاب معروف‌شان «لابی اسرائیل و سیاست خارجی آمریکا» (۲۰۰۷)، استدلال می‌کنند که لابی‌های حامی اسرائیل، مانند کمیته امور عمومی آمریکا – اسرائیل (AIPAC)، نقش قابل توجهی در شکل‌دهی به تصمیم‌گیری‌های واشینگتن ایفا می‌کنند.
ادامه مطلب
محمد گل‌افروز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: از منظر ژئوپلتیکی، پیوستن قزاقستان به طرح ابراهیم را می توان فراتر از یک توافق دیپلماتیک دانست. به این دلیل که آسیای مرکزی از قدیم تاکنون به عنوان منطقه ای سرشار از منابع انرژی، موقعیت ژئواستراتژیک و پیوندهای تاریخی با روسیه، در صحنه رقابت قدرت های بزرگ قرار گرفته است.
ادامه مطلب
محمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در نهایت باید گفت مرور تاریخ نشان می دهد، کشورهایی در نظام بین‌الملل قابلیت بازیگری فعال و نقش آفرینی مؤثر دارند، که در عرصه داخلی به تقویت فاکتورهای قدرت (اقتصادی، نظامی، اجتماعی، فرهنگی، رسانه ای) خود پرداخته باشند و در عرصه بین المللی نیز سیاستها و منافع خود را از طریق ائتلاف سازی و همکاری و مشارکت با کشورهای همسو پیش می برند.
ادامه مطلب
پیوستن قزاقستان به پیمان ابراهیم را می‌توان هشداری جدی برای سیاست خارجی ایران دانست. این تحول نشان می‌دهد در حالی که تهران بیشترین تمرکز خود را بر پرونده‌های خاورمیانه و بحران‌های سنتی مانند غزه، یمن یا برجام گذاشته، در حاشیه شمالی کشور آرایش جدیدی از قدرت در حال شکل‌گیری است.
ادامه مطلب
هشت جناح و چند گروه مسلح فلسطینی، از فتح تا حماس، پشت درهای بسته در قاهره برای تدوین سازوکار «اداره موقت غزه» مذاکره می‌کنند؛ تلاشی که اگر به جمع‌بندی برسد، با وجود وعده اسرائیل برای حذف نفوذ سیاسی حماس، می‌تواند بزرگ‌ترین جابه‌جایی قدرت در سیاست فلسطین پس از جنگ باشد.
ادامه مطلب
برخی ناظران فرض می‌کنند که جنگ جدید لبنان قریب‌الوقوع است. استدلال آنها چیزی شبیه به این است: جنگ غزه پایان یافته، در حالی که در لبنان، حزب‌الله از خلع سلاح مطابق با توافق آتش‌بس به اصطلاح منعقد شده با اسرائیل در نوامبر گذشته خودداری کرده است. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، به دنبال جنگ‌های جدید است، بنابراین بهانه‌ای عالی برای تشدید تنش در لبنان دارد، حتی اگر فقط برای به تأخیر انداختن حسابرسی داخلی در مورد اشتباهات دولتش در آستانه حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ باشد. چنین منطقی معتبر به نظر می‌رسد و به همین دلیل است که تعداد فزاینده‌ای از تحلیلگران نمی‌پرسند که آیا جنگ جدید لبنان در راه است، بلکه می‌پرسند چه زمانی. با این حال، آیا این نتیجه‌گیری لزوماً درست است؟
ادامه مطلب
غلامرضا نظربلند می نویسد: در جنگ خانمان‌سوز سودان، دو کشور عمده عربی، مصر و عربستان، از ارتش و امارات از نیروهای واکنش سریع حمایت می‌کنند. تقابل بین کشورهای عربی در جنگ داخلی کشور عربی دیگری غریب می‌نماید؛ به‌ویژه آنکه مقابل دو کشور ریشه‌دار عربی نام‌برده، کشورکی عربی است که ریشه ندارد و از‌قضا به قرار معلوم با حمایت‌های مالی و لجستیکی سنگین خود از RSF، دست‌کم در این فاز از جنگ نقش پررنگ‌تری ایفا می‌کند. این ظاهر شگفت‌آور اما باطنی غیر از این دارد. امعان نظر در تاریخِ نداشته یا دست‌کم تاریخ تاریک امارات و سیاست خارجی در‌پیش‌گرفته آن، رویکرد جاری او را در قبال تحولات منطقه و حتی فراتر از آن توجیه می‌کند.
ادامه مطلب
تحلیلگر مسائل غرب آسیا گفت: «تحولات اخیر نشان می‌دهد که روابط دمشق و مسکو در دوره احمد الشرع، بیش از آنکه حاکی از شراکتی راهبردی باشد، ابزاری برای امتیازگیری متقابل است.»
ادامه مطلب
باور اشتباه اسرائیل مبنی بر اینکه برتری استراتژیک دائمی بر دشمنان خود ایجاد کرده است، تقریباً مطمئناً به انجام اقدامات تحریک‌آمیز فزاینده‌ای منجر خواهد شد که مستقیماً اهداف کاخ سفید را به چالش می‌کشد.
ادامه مطلب
محمد محمودی کیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: یکی از پیشران‌های اصلی در وقوع پرشتاب تحولات در منطقه راهبردی خاورمیانه، تشدید فرایندها برای ساخت نظمی نوین در عرصه نظام بین‌المللی است. جنگ اقتصادی میان چین و آمریکا که در دولت دونالد ترامپ شکلی عینی‌تر و پر تنش‌تر به خود گرفته، از تغییرات بنیادین در پیشران‌های نظم‌ساز در عرصه بین‌المللی نشان دارد به طوری که شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین نیز از ضرورت باز تعریف مولفه‌های هنجاری و نیز بازطراحی ساختاری نظم بین المللی بر اساس خوانش چینی سخن به میان آورده است.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره می نویسد: تبلیغات غرب از مفهومی به مراتب متفاوت از شکل آرامش انجمادی کنونی با تهران دارد. همین مهٌم لازم می‌کند که تهران هوش حسگر خود را فعالانه به کار گیرد و مغلوب تصاویر فریبنده نشود. هشیاری با داشتن هوش لازم مرز طولانی دارد. به هرحال پرسش به قوٌت خود باقی است: باید منتظر چه اتفاقی بود؟
ادامه مطلب
تجربه‌های اخیر نشان داده است هرگاه ایران بیش از حد به نقش واسطه‌ها دل بسته، نتیجه آن تضعیف موقعیت چانه‌زنی و اتلاف انرژی سیاسی بوده است. میانجیگری، اگر بدون محاسبه دقیق از اهداف طرف مقابل انجام شود، نه‌تنها منجر به توافق نمی‌شود، بلکه به ابزار نفوذ بیگانگان تبدیل خواهد شد. در نتیجه، راهبرد هوشمندانه آن است که دستگاه دیپلماسی کشور ضمن بهره‌گیری از ظرفیت میانجی‌ها، استقلال تصمیم‌گیری و ابتکار عمل در مذاکرات را حفظ کند. بازگشت به تحلیل‌های واقع‌گرایانه، شناخت انگیزه‌های بازیگران خارجی و پرهیز از اشتباهات تاکتیکی، تنها مسیری است که می‌تواند از منافع ملی ایران در برابر رقابت‌های پنهان منطقه‌ای و جهانی صیانت کند.
ادامه مطلب
بهاءالدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در حالی که اکثر جوامع، مخصوصا در دنیاهای غربی، کنش‌های آزادی‌خواهانه و اعتراض‌های بی‌سابقه علیه جنایات رژیم صهیونیستی را شاهد بود، بخشی از ایرانیان داخل و خارج، به‌صورت آشکار، برداشت و احساس متفاوت از تمام دنیا در این عرصه از خود نشان دادند. بسیاری از اقشار جوان، تحصیلکرده و نخبگانی، با بی‌میلی تمام، از قافله یکپارچۀ بین‌المللی عقب ماند و گسست و بی‌عملی تاریخی را دچار شد.
ادامه مطلب
آسیای مرکزی امروز در میانه نقشه‌ای از منافع متقاطع ایران، روسیه، چین، غرب و اسرائیل ایستاده است. تداوم آرامش در این سرزمین نه تنها به تصمیمات تهران و تل‌آویو، بلکه به درایت رهبران این پنج جمهوری در حفظ تعادل میان منافع اقتصادی و ملاحظات ژئوپلیتیکی بستگی دارد.
ادامه مطلب
نویسندگان: الکساندر پالمر (Alexander Palmer)، عضو برنامه جنگ، تهدیدات نامنظم و تروریسم در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی (CSIS) در واشنگتن دی سی است. کندال وارد (Kendall Ward) ، کارآموز برنامه جنگ، تهدیدات نامنظم و تروریسم در CSIS بوده و یک افسر فعال ارتش است. منبع:مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی (CSIS) تهیه و ترجمه: سید علی موسوی خلخالی
ادامه مطلب
این جنگ نشان داد که پدافند هوایی ایران اگرچه شکننده است اما سیستم پدافند هوایی و موشکی اسرائیل نیز چقدر می‌تواند تحت فشار قرار بگیرد. جنگ ژوئن ۲۰۲۵ دشواری پدافند هوایی و موشکی را در درگیری‌های مدرن با شدت بالا و چالش‌های پیش روی مدافعان و استراتژی‌های تهاجمی را نشان داد.
ادامه مطلب
علی اکبر رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: نشست شرم‌الشیخ بیش از آنکه تلاشی برای پایان جنگ باشد، تصویری بود از بی‌اعتباری نظام دیپلماتیک غربی و ناتوانی ائتلاف‌های عربی در تصمیم‌سازی مستقل.
ادامه مطلب
سیروس حاجی زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: برخلاف دوره‌های پیشین که سیاست خارجی آمریکا حول محور برنامه‌ریزی بلندمدت، تحلیل‌های جامع امنیتی و دیپلماسی ساختاریافته می‌چرخید، این دوره بیشتر متکی بر واکنش‌های آنی، تصمیم‌گیری‌های سریع و اولویت‌های شخصی رئیس‌جمهوری است که اغلب فاقد هماهنگی با بدنه کارشناسی و نهادهای رسمی سیاست خارجی است. این رویکرد باعث شده که سیاست آمریکا در غرب آسیا به جای دنبال کردن اهداف کلان و پایدار، بیشتر بر حسب شرایط و موقعیت‌های گذرا شکل گیرد و انسجام و ثبات همیشگی را از دست بدهد.
ادامه مطلب
حملات اسرائیل به شرق لبنان از روز پنجشنبه به شدت بی‌سابقه‌ای رسیده است. این حملات از سوی اسرائیل مقابله با نیروهای حزب‌الله خوانده شده، اما شواهد نشان می‌دهد که غیرنظامیان از جمله زنی مسن از قربانیان حملات گسترده اسرائیل به خاک لبنان بوده‌اند.
ادامه مطلب