چرخشی در خاورمیانه اما بدون اسرائیل
پیش از حملات حماس در ۷ اکتبر، عربستان سعودی به ایجاد روابط قویتر با اسرائیلیها علاقهمند بود. اکنون، پس از گذشت یک سال از جنگ در غزه، این کشور به دشمن قدیمی خود، ایران، نزدیکتر میشود.
ادامه مطلبپیش از حملات حماس در ۷ اکتبر، عربستان سعودی به ایجاد روابط قویتر با اسرائیلیها علاقهمند بود. اکنون، پس از گذشت یک سال از جنگ در غزه، این کشور به دشمن قدیمی خود، ایران، نزدیکتر میشود.
ادامه مطلبجمشید پرویزی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بیانیه مشترک شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا، نشان دهنده تداوم حرکت خزنده امارات، براساس درک اشتباه از بحران خاورمیانه و فرصت طلبی این کشور از وضعیت روبه روی ایران است.
ادامه مطلباجلاس قریب الوقوع کشورهای شورای همکاری و اتحادیه اروپا که قرار است در ۱۶ اکتبر در بروکسل برگزار شود، فرصت مهمی برای تقویت همکاری راهبردی میان دو طرف در زمینههای متعدد اقتصادی، سیاسی و امنیتی ایجاد میکند.
ادامه مطلبشرکتهای بریتانیایی شل و بیپی، شرکت ژاپنی میتسویی و شرکت فرانسوی توتال، هر کدام ۱۰ درصد سهم در پروژه LNG رُویس (امارات) به دست آوردهاند. این قراردادها ممکن است به آمریکا و متحدان کلیدی اش، جای پای تازه ای دهد تا بتوانند روابط بهتر و متوازنتری را در خاورمیانه بازسازی کنند. این امر بهویژه برای آمریکا و متحدانش اهمیت دارد چرا که امارات متحده عربی از دیرباز رابطه بسیار نزدیکی با هند داشته است.
ادامه مطلبسیاست «به غرب فکر کن» دولت هند تعامل با غرب آسیا را در اولویت قرار داده و امارات متحده عربی سنگ بنای این گسترش روابط در منطقه شورای همکاری است.
ادامه مطلبرئیس امارات متحده عربی با هیئت افغان به ریاست وزیر داخله طالبان، «تقویت روابط دوستانه و همکاری بین دو کشور» و راههای توسعه آن در راستای تامین ثبات منطقه را بررسی کرد.
ادامه مطلببه دنبال سفر محمد بنزائد آلنهیان به پکن، یکشنبه هفته جاری دولتهای چین و امارات در بیانیه مشترک جدید به موضوع جزایر سهگانه ایرانی اشاره کردند و ذیل آن، خواستار حل تعیین تکلیف جزایر میان تهران و ابوظبی شدند. هرچند در این بیانیه هیچ اشارهای به مالکیت امارات بر جزایر مذکور یا حمایت چین از مالکیت امارات بر جزایر نشده است، اما پکن از موضع ابوظبی درباره بهرسمیتشناختن موضوع جزایر بهعنوان یک مسئله و اختلاف میان ایران و امارات حمایت کرده است.
ادامه مطلبازسرگیری روابط بین عربستان و ایران روند تقاربی را میان کشورهای منطقه آغاز کرده که در واکنشها به شهادت رئیس جمهور ایران و همراهانش به وضوح نمایان شد.
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در نوشتاری تاکید دارد که آمریکا، انگلیس و اتحادیه اروپا در یک تعامل بدبینانه در قسمت افغانستان پساطالبان اشتراک مساعی دارند؛ درحالیکه منطقه مانند ترکیه، امارات متحده عربی، عربستان، هند و روسیه، در عین بدگمانی امنیتی نسبت به نیات یکدیگر، در تقابل با هم قرار دارند. همسایهها مانند ایران، پاکستان، چین و آسیای مرکزی هرکدام تلاشهای امنیتی را انجام میدهند تا از گزند رویکردهای امنیتی منطقه و فرامنطقه مصون بمانند.
ادامه مطلبامارات و عربستانسعودی در حال حاضر روابط نزدیکی با کشورهای آسیای مرکزی مخصوصا آذربایجان و قزاقستان دارند. در سالهای اخیر نیز همکاریهای نزدیکی میان این کشورها در حوزه سرمایهگذاریهای سبز صورت گرفته است؛ برای مثال امارات در راستای حفظ هدف کاهش گرمایش زمین تا یک و نیم درجه سانتیگراد، در ماه فوریه ائتلاف سهجانبهای (تروئیکا) را با حضور دو کشور آذربایجان و برزیل تشکیل داد. این در حالی است که امارات سال گذشته میزبان کنفرانس آب و هوایی سازمان ملل (COP۲۸)در دبی بود و آذربایجان و برزیل نیز به ترتیب میزبانی این رویداد را در دو سال آینده بر عهده خواهند داشت.
ادامه مطلبمسعود نوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به اینکه همه طرفین کلیدی که اعضا در طول این دیدار با آنها تعامل داشتند ظاهراً بر نیاز فوری به آتش بس تأکید می کنند، به نظر می رسد این سفر حداقل به برخی از شرکت کنندگان انرژی داده است تا به کار برای رسیدن به این هدف ادامه دهند. اعضا همچنین بر جنبههای دیگری مانند اهمیت بهبود کارآیی ترتیبات ارسال کمکهای بشردوستانه و توقف طولانیتر در نبرد تأکید کردند و بر لزوم اجرای قطعنامه ۲۷۱۲ تأکید کردند.
ادامه مطلبدر سال های اخیر، دبی به دومین مرکز بزرگ تجارت الماس در جهان تبدیل شده است، و تجارت الماس در این شهر از ۳.۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۳ به ۱۷.۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ و ۲۲.۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱ افزایش یافته است.
ادامه مطلبپیشتر روابط امریکا با شورای همکاری طی سال های گذشته با بحران های پیاپی در زمینه اعتماد میان یکدیگر همچون کاهش نظامیانش در منطقه، روابط با ایران و عقب نشینی آشفته وهرج ومرج گونه از افغانستان در سال ۲۰۲۱ روبرو شده بود، این در حالی است که تضادهای مبهمی همچنان در خصوص تجاوز کنونی اسرائیل در این روابط وجود دارد.
ادامه مطلبغلامرضا مصدق در یادداشتی می نویسد: در سال ۲۰۲۳ تولید جنوب خلیج فارس از ۲۵۰۰ میلیارد دلار گذشت، تولید شمال آن به ۴۰۰ میلیارد هم نمی رسد، آیا با استمرار وضعیت فعلی در آینده نه چندان دور، باید شاهد باشیم، شمال در تاریکی فرو رود و جنوب آن نورانی شود؟
ادامه مطلبآمار و ارقام موجود نشان میدهند که حجم مبادلات تجاری میان امریکای جنوبی و کشورهای شورای همکاری بین سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ از ۱۱ میلیارد دلار به ۳۰ میلیارد دلار افزایش یافت. حدود یک دهه بعد و در سال ۲۰۲۰ این رقم به ۲۰ میلیارد دلار رسید که سهم عمده آن را واردات کشورهای عربی تشکیل میداد. در طی این مدت، برزیل تقریبا نیمی از حجم کل صادرات را به خود اختصاص داد و میزان تجارت غیرنفتی این کشور امریکای لاتین و امارات به تنهایی به رقمی بالغ بر ۴.۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ رسید. این در حالی است که حجم کل تجارت بین امارات و امریکای لاتین در حال حاضر رقمی بالغ بر ۹ میلیارد دلار است.
ادامه مطلبحمید ابوطالبی در گفت وگویی تاکید دارد: یکی از مهمترین مشکلات این است که ما در تعریف، تبیین، تنظیم و پیشبرد روابط خود با قدرتهای بزرگ و حتی دیگرانی چون عربستان و... از ضعف انسجام و توازن رنج میبریم. به دیگر سخن، چون دیپلماسی ایران از عدم توازن و عدم انسجام در مناسباتش با قدرتها رنج میبرد، شاهد این مشکلات هستیم. یعنی همان مشکلاتی که در رابطه ما با آمریکا و اتحادیه اروپا وجود دارد اینک به شکل دیگری در روابط ما با روسیه و چین بروز و ظهور پیدا کرده است
ادامه مطلبدر بازی در حال تغییر یارگیری های منطقهای، که در آن منافع سیاسی و اقتصادی عامل اصلی «جنگ نیابتی» است، به نظر میرسد که درگیری ها بیشتر به منطقهای کوتاه مدت و فرصتطلبانه تکیه دارد تا به اصول ایدئولوژیک روشن و مشخص. برای بازیگران محلی و منطقه ای، مسئله بیش از هر چیز ایجاد عواملی برای دفاع از منافع سیاسی و اقتصادی آنهاست. از این نظر، ما شاهد تحول محیط استراتژیک به سمت سیالیت بیشتر اتحادها هستیم که غلبه بر اختلافات خاص را موجب می شود: گرم شدن روابط ترکیه و امارات، ادغام مجدد قطر در بازی منطقه ای، نزدیک شدن چندین کشور عربی به دشمنان بزرگ دیروز مانند اسرائیل و ایران و غیره.
ادامه مطلبدر سراسر جهان عرب، خشمی بر سر غزه درگرفته است. بسیاری از رژیم های عربی اکنون خود را در موقعیت دشواری برای آرام کردن افکار عمومی خود و همچنین حفظ پیوندهای اقتصادی و دیپلماتیک با اسرائیل می بینند. آنها تلاش دارند در صحنه بین المللی خود را در موقعیت رهبران صلح خواه قرار دهند، تا حدودی برای اینکه به جمعیت خود بگویند که وقتی نوبت به فلسطین برسد، آنها هم خاموش نیستند و به این ترتیب اعتراضاتی را خاموش کنند که می تواند از کنترلشان خارج شود.
ادامه مطلباکنون کاخ سفید، پنتاگون و کنگره همگی بر سر چشم اندازی در زمینه یکپارچه سازی امنیت در خاورمیانه همنوا هستند. اگر اسرائیل، امارات متحده عربی و عربستان سعودی این فرصت همنوایی نادر در واشنگتن را برای همکاری در زمینه یک چارچوب چندجانبه امنیتی، که به همه سود می رساند، در نیابند، غمگینانه به یاد این جمله وزیر امور خارجه پیشین اسرائیل در سال ۱۹۷۳ می افتیم که عرب ها و اسرائیلی ها هرگز هیچ فرصتی برای از دست دادن فرصت را از دست نمی دهند.
ادامه مطلبعملیات طوفان الاقصی فقط به جنگ نظامی حماس و اسرائیل منجر نشد، بلکه همزمان در ۱۹ روزی که از آغاز این عملیات میگذرد، یک کشمکش دیپلماتیک و سیاسی تمامعیار نیز در سازمان ملل و شورای امنیت شکل گرفته است؛ جنگی که از یک سو دامنه آن به اعضای دائم شورای امنیت رسیده و در سوی دیگر تنشی کمسابقه یا حتی میتوان گفت بیسابقه را هم بین سازمان ملل و اسرائیل به وجود آورده است. در همین راستا و تاکنون، شورای امنیت سازمان ملل پنج جلسه اضطراری برگزار کرده و همزمان سه پیشنویس قطعنامه درباره جنگ و اسرائیل نیز ارائه شده است. این سه پیشنویس قطعنامه منهای دو پیشنویس قطعنامه جدیدی است که دیروز (چهارشنبه) توسط روسیه و نیز گروه عربی ارائه شده است. درمجموع، برگزاری این پنج جلسه اضطراری شورای امنیت و ارائه سه پیشنویس قطعنامه نتیجه و خروجی خاصی در پی نداشته است.
ادامه مطلباگرچه پیش از این نفوذ مخرب و به دنبال آن ناکارآمدی نهادهای حقوق بشری و بین المللی مشخصاً در قبال موضوع فلسطین مسجل بود، اما طی ۱۷ روزی که از کشتار بیامان ساکنان غزه توسط صهیونیستها میگذرد نقطه عطفی در استانداردها و سیاستهای دوگانه حقوق بشری از سوی نهادهای جهانی و بازیگران غربی شکل گرفت. با توجه به این نکته به نظر میرسد ایالات متحده آمریکا در کنار تروئیکای اروپایی آلمان، فرانسه و انگلستان عملاً اجازه موثر نهادهای حقوق بشری و بینالمللی برای توقف کشتار و جنایت صهیونیستها در باریکه غزه را نمیدهند.
ادامه مطلبماتشزا به پایگاه میدل ایست آی در این باره می گوید: “«هر بار که منبعی کشف می شود، پیامدهای وحشتناکی برای جامعه دارد.» این درحالی است که بخش هایی از زمین های واگذار شده به امارات شامل ذخائر طبیعی نیز هستند.
ادامه مطلباز آنجا که پهپادهای مدرن عموماً توسط رادارهای پدافند هوایی، که در اصل برای شناسایی هواپیماهای بزرگ و سریع طراحی شده اند، غیرقابل شناسایی هستند، کشورهای عربی منطقه به تازگی و به ویژه پس از آسیب هایی که برخی از این کشورها مانند عربستان و امارات طی چند سال گذشته متحمل شدند، به فکر یافتن سامانه هایی برای شناسایی و مقابله با این پهپادها افتاده اند.
ادامه مطلبمجله انگلیسی اکونومیست با عکسی از آسمانخراشهای کاملاً جدید با عنوان «خاورمیانه جدید، وعدهها و خطرات» روی جلد خود به موضوع دگرگونیها و تغییرات عمیق در این منطقه چه از نظر سیاسی و چه از نظر اقتصادی اختصاص داده است. عنوان یکی از مقالات این موضوع این است: «کشورهای خلیج فارس میخواهند خاورمیانه را به تصور خود تغییر دهند».
ادامه مطلبپایان مثبت دور اول مذاکرات مقامات سعودی و هیات انصارالله یمن و نیز دیدار دیروز چهارشنبه خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان با این هیأت (انصارالله یمن) در جهت تکمیل تلاشها با هدف حمایت از روند صلح در یمن نشان از این دارد که دو طرف در پیشبرد این هدف جدی هستند. خبر این دیدار را خالد بن سلمان رسانه ای کرد. وزیر دفاع عربستان در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت، «من با هیئت صنعا که برای تکمیل تلاشها با هدف حمایت از روند صلح در یمن به ریاض سفر کرده، دیدار کردم.»
ادامه مطلبحسن فتاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چالش ژئوپلیتیکی یکی دیگر از اِنتروپی های مهم در نظام های سیاسی است که در صورت تداوم باعث فروپاشی یک سیستم سیاسی می شود. در سال های اخیر برخی کشورها در دام چالش های ژئوپلیتیکی گرفتار شده اند و در نتیجه اِنتروپی آنها به مرحله خطرناکی رسیده است.
ادامه مطلباین خبر خوبی است که در سطوح بالای دولتی، بخش قابل توجهی از خاورمیانه به تعامل گرایش دارد. اما این لیوان تنها تا نیمه پر است. حمله یک پهپاد حوثی به یک مجتمع خرید در ابوظبی، یک مرد لبنانی که از روی سیم های خاردار مرز با اسرائیل می گذرد تا به یک اتوبوس حمله میکند، نیروهای امنیتی اسرائیلی که جوانان فلسطینی را در مسجدالاقصی به قتل میرسانند و تمام جهان اسلام را به خشم وا می دارند، یا مصر که قادر به پرداخت بدهیهایش نیست و ناچار به قطع یارانه های نان و سوخت است (نیمه خالی لیوان را نشان می دهد) و بسیار آسان است تصور کنیم که یک حادثه ممکن است به سرعت موجب به هم ریختن پایداری کنونی در منطقه شود.
ادامه مطلبتوجه گسترده به صنایع نظامی ترکیه ناشی از علل متعددی است که مهم ترین آنها خوش نام بودن این صنایع در سطح بین المللی و سرعت بالای پیشرفت ترکیه در این زمینه در سال های اخیر و کم هزینه و کارآمد بودن تسلیحات ساخت ترکیه است.
ادامه مطلبپیوستن عربستان سعودی و امارات به بریکس همچنین چالش بزرگی برای سلطه دلار آمریکا بر نظام مالی جهانی خواهد بود.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: این پروژه عظیم در سال ۲۰۱۰ آغاز شد، اما طی سال های اخیر و با افزایش درآمدهای نفتی عراق، تمرکز بر آن افزایش یافت و در سال ۲۰۲۲ دولت عراق برای تکمیل آن ۴۰۰ میلیون دلار در نظر گرفت. زمانی که کار ساخت این بندر آغاز شد، «نوری المالکی»، نخست وزیر اسبق عراق آن را یکی از برجسته ترین نشانه های مرحله جدید عراق برشمرد.
ادامه مطلب