طالبان
ایستادگی برای حق بر آموزش؛
منع تحصیل زنان و دختران در افغانستان مصداق جنایت علیه بشریت
محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حق بر آموزش، از حقوق بنیادین بشر است که مانند سایر حقوق مشابه باید کلیه افراد بدون هیچ‌گونه تبعیضی از آن برخوردار شوند. این حق در اسناد مختلف حقوق بشری مورد تأکید قرار گرفته است. ازاین‌رو، نابرابری جنسیتی در آموزش نقض آشکار حق مزبور، محسوب می‌شود. هرزمان که تاریخ گذشته جهان را ورق می زنیم به صحنه‌های دلخراشی از رفتار ظالمانه و نابرابر با زنان در چهارگوشه جهان بر می‌خوریم که حکایت از غفلت جوامع بشری در طول تمام تاریخ دارد. دولت‌ها در اسناد متعدد بین المللی و منطقه‌ای حقوق بشر، متعهد به احترام، حمایت و‌تحقق حق آموزش به‌طور برابر و بدون اعمال هرگونه تبعیض شده‌اند. تبعیض مبتنی بر جنسیت یکی از آن مواردی است که به محرومیت از حق آموزش برابر برای دختران و زنان منجر می‌شود.
ادامه مطلب
تعلیق مطلق همه حقوق ها
افغانستان؛ نه جنگ نه صلح
طالبان نوعی وزارت اخلاقی ایجاد کرده و آزادی های مدنی را در سال های اخیر به شدت محدود کرده اند. به ویژه زنان از بخش بزرگی از حقوق اولیه خود محروم شده اند.
ادامه مطلب
پیامد تروریسم دولتی طالبانی بر افغانستان
دو سال فاجعه
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: من نگارنده قصد ندارم به علت و دلایل این فاجعه ضد تمدن و فرهنگ و این توطئه سازماندهی شده علیه مردم افغانستان، بپردازم. زیرا تاکنون که دو سال از به قدرت رسانیدن این گروه تروریستی، سپری می شود، تحلیل ها، نبشته ها و پژوهش های زیادی در خصوص آن صورت گرفته است. لذا قصد من، پرداختن به تبعات حضور این گروه تروریستی در اریکه قدرت در افغانستان است.
ادامه مطلب
اقتصاد افغانستان وخیم تر، زندگی مردم سخت می شود
افزایش مهاجرت افغانی ها به دلیل فقیر و گرسنگی
مردی سی ساله ساکن کابل که پس از بازگشت دوباره طالبان شغل خود را از دست داد، در نظر دارد برای امرار معاش به طور مخفیانه به ایران کشور همسایه نقل مکان کند. این مرد در ابتدا تلاش کرد که از طریق بستگان خود یک شغل معمولی در افغانستان پیدا کند ولی در نهایت موفق نشده است. به گفته این مرد، همسر و پنج دخترش که با وی زندگی می کنند، در ابتدا سعی کردند که با صرفه جویی در مواد غذایی هزینه های زندگی را کاهش دهند ولی با پیشرفت تورم زندگی آنان روز به روز سخت تر شده است. وی در ادامه خاطرنشان کرد: «گرفتن گذرنامه زمان زیادی طول می کشد و مهاجرت غیر قانونی راهی سریع تر و ارزان تر برای خروج از کشور است. پس از قدرت گرفتن دوباره طالبان برای بیشتر شهروندان هیچ شغل و مواد غذایی وجود ندارد. هر چند ترک خانواده واقعا سخت است ولی چنانچه به کشور خارجی مهاجرت نکنم، ممکن است خانواده من از فقر بمیرند.»
ادامه مطلب
بهره برداری از منابع و مهار افراط‌گرایان چینی
حسابی که چین روی طالبان کرده است
چین بر اساس میانجیگری موفقیت آمیز خود بین ایران و عربستان سعودی در ماه مارس گذشته، اکنون نگاه خود را به سایر حوزه های تنش بین المللی معطوف کرده است. پکن تلاش های خود را برای کمک به خروج افغانستان از انزوا در صحنه بین المللی افزایش می دهد و به عنوان ضامن سیاست خارجی کابل ظاهر می شود.
ادامه مطلب
پای چند هکتار زمین در میان است؟
وقتی یک دیوار تمامیت ارضی ایران را از بین می برد
پس از مصاحبه پنجشنبه هفته گذشته پیرمحمد ملازهی با انتخاب، دوباره موضوع «دیوار امنیتی» زابل و قرارگرفتن بخشی از زمین‌های کشاورزی مردم ایران در پشت این دیوار به محافل رسانه‌ای داخلی و خارجی بازگشت. البته در روزهای اخیر موضوع انتشار عکسی از مرزبندی میان ایران و افغانستان هم سروصدای زیادی به پا کرد؛ به‌ویژه آنکه گفته شده ایران در مرزبندی جدیدی که انجام داده، بخشی از زمین‌ها را ناخواسته به افغانستان داده است. تصویر مرزبندی جدید ایران و افغانستان همراه با نقل‌قولی از نماینده زابل فراگیرتر شد؛ صحبتی که مربوط به سال ۹۹ است و در‌این‌باره اذعان کرد «هزاران هکتار از اراضی منطقه سیستان در پشت دیوار مرزی قرار گرفته و عملا دسترسی کشاورزان به این مزارع قطع شده است».
ادامه مطلب
برنامه احتمالی بایدن برای ایران در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری چیست؟
بازی گفت‌وگوها
در‌حالی از پنجشنبه هفته گذشته توجه محافل رسانه‌ای و کارشناسی به سمت توافق احتمالی جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا بر سر تبادل زندانیان دوتابعیتی رفته است که قبل‌تر از آن انتشار چند خبر مهم مؤید آن است که شرایط در منطقه آبستن تحولات معناداری خواهد بود. در‌این‌میان تحلیلگران، توافق تهران - واشنگتن و آزادی شش‌میلیارد دلار از اموال بلوکه‌شده ایران را در یک ظرف تحلیلی مجزا بدون درنظرگرفتن دیگر حوادث و رویدادها و اقدامات آمریکا در سوریه، افغانستان، قفقاز، تنگه هرمز، خلیج فارس و دریای عمان می‌بینند.
ادامه مطلب
زمان تعامل بسیار محتاطانه با طالبان
امریکا اقتصاد افغانستان را خفه نکند
هیچ کس خوشبین نیست که بتوان طالبان را به رفتار بهتر تشویق کرد. اما تدابیر محتاطانه ای از این دست می تواند امکان چنین تحولی را بیازماید. از رهبر طالبان یعنی آخوندزاده که بگذریم، بقیه ملاهایی که بر افغانستان حاکمند، نسبت به گذشته، کمتر یکدست هستند. بیشتر وزرای افغانستان با منع تحصیل دختران مخالفند و در مجموع، کارکرد آنها در حاکمیت افغانستان، از بسیاری از دولت های قبلی فاسد و مورد حمایت غرب، بهتر است.
ادامه مطلب
وجود طالبان روند را تسریع می کند
پیوند داعش و ایغورها در افغانستان
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با این حال داعش هدف خوبی را انتخاب کرده و می داند که استفاده هوشمندانه از احساسات ضد چینی در میان ایغورها، به گسترش ساحه نفوذ داعش در خاک چین نیز منجر می شود. داعش در یک مرحله بعدی این تعامل را می خواهد با سایر گروه های ستیزه جوی اسلامی و مخالف دولت های آسیای مرکزی مانند جنبش اسلامی ازبکستان، انصارالله تاجیکستان و سایر حرکت های مسلح تندرو که در حال حاضر وضع الجیش در افغانستان دارند، ادامه دهد.
ادامه مطلب
دوجبهه، یک اجندا و تغییر در ماهیت قدرت بین الملل
افغانستان، طالبان و ابزارهای فشار امریکا بر ایران، روسیه و چین
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: منطقه با مدنظرداشت این تغییر ماهیت ژئوپولتیکی در تلاش است تا راهی جز تعامل با طالبان بیابد که هنوز نیافته است. یا باید با طالبان تعامل کند و یا اینکه در برابر آن قرار بگیرد. به یقین که هر دو انتخاب برای منطقه در شرایط بحرانی کنونی، دشوار و هزینه بر خواهد بود.
ادامه مطلب
سناریوها و احتمالات موجود
شکاف در درون طالبان زبانه می کشد
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بسیار تحلیل های وجود دارد که نشان می دهد طالبان، دچار از هم گسستگی ایدیولوژیک شده اند و این مسئله اختلاف و تقابل میان آنها در واقع، گمرنگی ماهیت ایدیولوژیک این گروه را نشان می دهد. مرز میان پشتون ها و قبایل مختلف آن، تاجیک و ازبک ها و حتی هزاره های که در صفوف طالبان جای داشتند، میزان این تقابل و تصادم را در میان طالبان به سطح قابل ملاحظه ی بلند برده است. حتی احتمال یک درگیری خودی میان طالبان در بسیاری مواقع محسوس است. باید این اختلافات را جدی گرفت.
ادامه مطلب
اسنادی که تازه منتشر شده است
افتضاح امریکا در افغانستان
بر اساس گزارشی که توسط دولت جو بایدن در مورد عملکرد وزارت امور خارجه این کشور در جریان تخلیه آشفته آمریکایی ها و متحدان افغانش منتشر شد، این وزارتخانه نتوانست برنامه ریزی مناسبی برای پیش از فروپاشی دولت مورد حمایت آمریکا در افغانستان داشته باشد.
ادامه مطلب
مراحلی که پیش روست
بررسی استراتژی ظهور داعش در افغانستان
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: می توان گفت که با مدنظرداشت عملکرد داعش در گذشته و جنایاتی را که این گروه در سوریه و عراق انجام داده و حضور اندکی که در جغرافیای افغانستان داشت، می توان استراتژی های این گروه را تخمین زد. اما چون این داعش در افغانستان صورت ساختگی دارد و وجود عینی آن با ایدئولوژی داعشی، وجود ندارد، بنابراین در حال تکمیل مراحل تکوین استراتژیک خود است. چون این گروه از ابتدای ظهورش در افغانستان ناکام بود، بنابراین تنها نظام طالبانی است که می تواند این گروه را دوباره زنده سازد و برنامه های امریکا و سایر متحدانش را عملی کند.
ادامه مطلب
با استفاده از ابزار استراتژیک طالبان
پاکستان در دوجبهه می جنگد
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هیچ منطقی منبی بر جدایی میان طالبان و پاکستان وجود ندارد و امکان ندارد تا پاکستان به این زودی ها، دست از سر طالبان بردارد. آنچه به عنوان مشت نمونه ی خروار به عنوان چالش در روابط امارت طالبانی و پاکستان گفته می شود، تنها یک سناریوسازی است تا ذهنیت ها را به سمت دیگری، سوق دهند. زیرا در حال حاضر، تنها و تنها مسئله تقویت تروریسم در شمال افغانستان مطرح است که می تواند من حیث یک گاو شیری، در اختیار پاکستان قرار گیرد.
ادامه مطلب
سناریوی پایان بخشیدن به منازعه از طریق مذاکره
الگوهای حل منازعه در افغانستان+دانلود کتاب
نویسنده: یعقوب ابراهیمی ناشر: انستیتیوت مطالعات استراتژیک افغانستان
ادامه مطلب
چشم انداز روابط با همسایه شرقی
طالبان امروز وخیم تر از دیروز
غفور کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخلاف دوره زمانی طالبان اول که نظامی جایگزین در افغانستان با عنوان ائتلاف شمال وجود داشت و بسیاری از دولت ها، آن حکومت را به عنوان نماینده مردم افغانستان شناسایی کرده بودند، این بار سخن از شناسایی حکومت رقیب طالبان نیست بلکه بسیاری از کشورها اعلام کرده اند که منتظر رویکرد عمل گرایانه طالبان می مانند و پس از آن در مورد شناسایی امارت اسلامی افغانستان، تصمیم خواهند گرفت، انتظاری که بی شک با تفکرات دگم و جزم گرایانه این گروه تضاد کامل دارد.
ادامه مطلب
دیکتاتوری که کسی نه او را دیده و نه صدایش قابل تایید است
ملاهیبت الله رهبری از جنس هوش مصنوعی
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بحث ما در این جستار این نیست که بگوییم طالبان کیستند و برای چه و چرا و با کدام اهداف روی صحنه آمدند؟ بلکه توجه اصلی ما در این بخش تلاش برای روشن سازی ابعاد تاریک یک دیکتاتوری خشن، بی رحم و اتوکراتیک است که رهبر سایه ی آن، با آن که معلوم نیست کیست، حکم می راند، دستور می دهد و برای جامعه سی میلیونی افغانستان، خط و مش ترسیم می کند. هیبت الله نام نهاد، ممکن است وجود داشته باشد، اما این که چگونه و در کجا زیست می کند، اطلاع دقیقی در دست نیست. هیبت الله یک رمز استخباراتی است و حدس و گمانه های زیادی در خصوص وی تا حال وجود داشته است.
ادامه مطلب
غیرممکن بودن هیدروهژمون افغانستان در قبال ایران
ترکیه نمی تواند الگوی طالبان باشد
سعید دانشمند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افغانستان نمی توانند از هیرمند با استفاده از موقعیت هیدروپلتیکی خود، مانند کشور ترکیه که توانسته با استفاده حداکثری از منابع آبی دجله و فرات و استفاده از موقعیت هیدروپلتیکی خود با محدود کردن میزان آب ورودی این رودها به عراق و سوریه، باعث مشکلات عدیده اجتماعی و اقتصادی و تاثیرات سیاسی، امنیتی و زیست محیطی جدی بر وضعیت این کشورها شده، را به ایران تحمیل کند. سامانه آبی هیرمند جایگاهی که آب دجله و فرات به عنوان یکی از مناطق استراتژیک خاورمیانه و اصلی ترین سیستم رودخانه ای غرب آسیا محسوب می شود را ندارد.
ادامه مطلب
سیستان و سرچشمه حیات بخش آن
پنج انگاره از هیرمند
محمد کاظم کاظمی در یادداشتی می نویسد: اخیراً دوباره بحث هیرمند داغ شده است. صرف نظر از مسائل فنی که به عهده کارشناسان است، به نظر می‌رسد که در میان مردم و به ویژه اهل قلم و اهل رسانه دو کشور هم بعضی ابهام‌ها و انتظاراتی وجود دارد که بی‌سبب می‌تواند در تیره‌ساختن مناسبات میان دو ملت اثرگذار باشد.
ادامه مطلب
بحران تا کجا ادامه دارد؟
موازنه قوا، حلقه مفقوده سیاست ایران در قبال طالبان
اگرچه عصر روز گذشته (یکشنبه) شاهد سفر هیثم بن طارق آل سعید، پادشاه عمان، به ایران بودیم که از جهات مختلف حائز اهمیت است؛ اما باعث نشد تا موضوع درگیری‌های مرزی روز شنبه بین عناصر طالبان با مرزبانان ایران از توجه محافل رسانه‌ای و افکار عمومی داخلی دور بماند تا جایی که این درگیری‌ها به تحرکات سیاسی، نظامی و دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران منجر شده است. در‌این‌باره دیروز (یکشنبه) سردار قاسم رضایی، جانشین فرمانده کل انتظامی کشور و امیر کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران، وارد منطقه سیستان شدند.
ادامه مطلب
وضعیت فاجعه بار زیر سایه طالبان
زنان در افغانستان: "ما زنده ایم، اما زندگی نمی کنیم"
پریسا پورعلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ریچارد بنت، گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر در افغانستان، و دوروتی استرادا تانک، رئیس کارگروه تبعیض علیه زنان و دختران، گزارش های خود از ملاقات با رهبران طالبان و مصاحبه با زنان و دختران در کابل، مزارشریف و ولایت بلخ، بین ۱۷ آوریل تا ۴ می۲۰۲۲ را به اشتراک گذاشتند. آنها گزارش دادند: زنان زیادی احساس ترس و اضطراب شدید خود را به اشتراک گذاشتند و وضعیت خود را به عنوان زندگی در حبس خانگی توصیف کردند. آنها گفتند: ما همچنین نگران این واقعیت هستیم که زنانی که به طور مسالمت آمیز علیه این اقدامات ظالمانه اعتراض می کنند، با تهدید، آزار و اذیت، بازداشت های خودسرانه و شکنجه مواجه شوند.
ادامه مطلب
افغانستان ناامن تر می شود
پدیده خطرناک داعش خراسان
نیروهای جهادی داعش خراسان در شمال شرق کشور در ولایات کنر و ننگرهار مستقر شدند. سپتامبر ۲۰۱۵، گزارش سازمان ملل تخمین زد که حدود ۱۰ درصد از شورشیان افغان با داعش بیعت کرده اند. گروه‌هایی که با داعش بیعت کرده‌اند یا ادعای نزدیکی به داعش کرده‌اند، در ۲۵ استان از ۳۴ استان کشور گزارش شده‌اند.
ادامه مطلب
زحمتی که طالب ها می توانند ایجاد کنند
ابزارهای بالفعل ایران برای مقابله با طالبان
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران چون در سال جاری بعد از نشست ماه ژوئن سازمان همکاری های شانگهای، عضویت کامل آن را به دست می گیرد، می تواند نظر سایر اعضای پرقدرت آن مانند چین و روسیه در مورد تعامل تاکتیکی و عملیاتی در برابر طالبان را تغییر دهد. اگر وضعیت به منوال کنونی ادامه یابد، احتمال کاهش حمایت های منطقه ای از طالبان به ویژه از جانب چین و روسیه وجود دارد و می تواند طالبان را در تنگنای بیشتر سیاسی و اقتصادی توام با فشار های نظامی قرار دهد.
ادامه مطلب
تهران احتیاط را فراموش نکند
ایران و طالبان در مقابل چالش اصلی منطقه؛ آب
ابوالفضل خرم روز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بنای بد روابط جمهوری اسلامی ایران و طالبان می‌تواند طالبان را به سمت رژیم صهیونیستی سوق دهد. رژیم صهیونیستی در آذربایجان و آسیای مرکزی لانه کرده است و اگر پایش به افغانستان باز شود خطراتی جدی ایران را تهدید خواهد کرد. کما اینکه در مصاحبه‌ای یکی از سخنگویان گروه طالبان اعلام کردند که ما مشکلی با اسرائیل نداریم.
ادامه مطلب
انسداد سهم ایران در هیرمند از سوی طالبان و موضع گیری های غیر اصولی آنان
رئیسی توان گرفتن حقابه ایران را دارد؟
همه چیز از اخطار روز پنجشنبه رئیسی به طالبان در جریان سفر یک‌روزه او به استان سیستان‌و‌بلوچستان شروع شد. رئیس‌جمهور پس از پروژه راهبردی توسعه سواحل مکران، کشت و صنعت مکران کنارک و جاذبه گردشگری دماغه راشدی در سخنانی به نقش مخرب طالبان در کمبود آب در استان سیستان‌و‌بلوچستان پرادخت و اذعان کرد که «اگر کارشناسان ما کمبود آب را تأیید کنند، حرفی نداریم؛ وگرنه اجازه نخواهیم داد حق مردم ما تضییع شود و این مسئله چیزی نیست که مشمول مرور زمان شود».
ادامه مطلب
محور دینامیک قدرت و امنیت در منطقه کار را سخت می کند
چالش های جدی طالبان
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تلاش می شود تا طالبان به خوب و بد تقسیم شوند و از این گروه یک چهره مناسب تر، ترسیم شود تا زمینه های تعامل با این گروه، به هدف بر آورده ساختن نیت های استراتژیک بعدی در منطقه مساعد شود.
ادامه مطلب
دست‌پخت قدرت های بزرگ منطقه ای و جهانی در نشست دوحه
هیچ مجالی برای خوشبینی نیست
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه از ماهیت مبهم این نشست معلوم می شود، نه تنها که تاثیری بر بهبود وضعیت افغانستان ندارد و مشکلی را حل نمی کند، بلکه اگر به توافق برای به رسمیت شناسی و یا حداقل شناسایی غیر رسمی (دی فاکتو) طالبان منجر شود، وضعیت را به نفع طالبان و به ضرر مردم افغانستان و امنیت منطقه، سوق خواهد داد. در این صورت میدان افغانستان برای سالیان دراز عرصه رقابت های خونین متفقین آسیایی و متحدین فرا آسیایی خواهد بود.
ادامه مطلب
بررسی نشست دو روزه دوحه درباره آینده افغانستان
تهران باید سوءمحاسبه خود را در قبال طالبان متوقف کند
محسن روحی صفت در گفت وگویی تاکید دارد: برخی نهادهای غیردولتی با همین نگاه خاورمیانه عربی و امتداد محور مقاومت به تحولات افغانستان و حکومت طالبان نگاه می‌کنند و به‌شدت روی سیاست خارجی ایران هم اثرگذار بوده‌اند. اگر شاهد واگذاری سفارت افغانستان به حکومت طالبان و نظایر این تصمیمات اشتباه هستیم، به دلیل تأثیرات مستقیم این نهادها‌ست؛ چرا‌که بخشی از بدنه تصمیم‌گیری در سیاست خارجی ایران هم اعتقاد و تأکید دارند افغانستان و حکومت طالبان امتدادی از خاورمیانه و محور مقاومت نیست و نخواهد بود. اما ظرفیت تأثیرگذاری این جریان چندان زیاد نیست.
ادامه مطلب