
چرا تندروها از ترامپ نمیترسند اما از برجام میترسند؟
اسفندیار خدایی در یادداشتی می نویسد: برخلاف تصور مخالفان جمهوری اسلامی، ظهور مجدد ترامپ در انتخابات ۲۰۲۴ کمترین آسیب را به اصولگرایان تندرو میزند.
ادامه مطلباسفندیار خدایی در یادداشتی می نویسد: برخلاف تصور مخالفان جمهوری اسلامی، ظهور مجدد ترامپ در انتخابات ۲۰۲۴ کمترین آسیب را به اصولگرایان تندرو میزند.
ادامه مطلبسید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران هم به دلیل اینکه در منطقه حساس غرب آسیا قرار داشته و هم توانسته است در سال های اخیر اثرگذاری بالایی در این منطقه و محیط بین المللی داشته باشد، در این سال با مسائل و موضوعاتی رو به رو بود که در برخی از آنها نتایج ملموسی کسب کرد و برخی دیگر از موضوعات کماکان به پیگیری و بهره گیری از توان و ظرفیت های همه جانبه نیاز دارد تا بتواند منافع ملی خود را در حد قابل قبول تامین کند.
ادامه مطلباکبر فیجانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر همیشه اطلاعات سیاسی را از رسانه های منتسب به یک جریان فکری یا جبهه سیاسی کسب کنیم، به احتمال زیاد به کشف و درک واقعیات قادر نخواهیم بود و از حقیقت دور می مانیم.
ادامه مطلباگر گفتمان مسلط را باور کنید، سیاست خارجی غربی عبارت است از صدور دموکراسیِ لیبرال و قانون به بقیه کشورهای جهان. درحالی که همان طوری که جان مرشایمر نظریه پرداز عمده ی واقع گرایی در روابط بین المللی توضیخ می دهد، مناسبات مابین قدرت ها بیش از اینکه از ایده آل ها تبعیت کند، از ملاحظات راهبردی پیروی می کند.
ادامه مطلبعلی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: «جهان چند قطبی» مطلوب روسیه چگونه است؟ این سوال از آن جهت حائز اهمیت است که معمولا چنین برداشت می شود که در پشت واژه ها و اصطلاحات مشترک مفاهیم مشترکی هم وجود دارد و وقتی تهران، مسکو، پکن و استانبول از «جهان چند قطبی» می گویند همگی یک فهم واحد از این جهان دارند.
ادامه مطلبعلی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید اشتباه نباشد اگر بگوییم که مترجمان مثل نوازندگانی هستند که تلاش می کنند یک قطعه موسیقی را با ساز خود بنوازند. یک قطعه موسیقی به وسیله سازهای گوناگون و با توجه به ظرافت های مخصوص به خود نواخته می شوند. آن قطعه موسیقی اگرچه دست نخورده باقی می ماند و به گوش شنونده می رسد، اما با این حال هر سازی به شیوه خود آن قطعه را ترجمه می کند. به همین دلیل است که وقتی از زبان خارجی صحبت می کنیم باید از دو زبان صحبت کنیم: یکی زبان انگلیسی، عربی، ژاپنی و غیره و دیگری فرهنگ یا روح زبان انگلیسی، عربی، ژاپنی و غیره است!
ادامه مطلبقاسم محبعلی می گوید: ایران بعد از هفتاد سال روابط دوستانه وارد مناقشه با پاکستان شده و با عراق که به نظر میرسید متحد ایران باشد وارد چالش شد. دیگر این روابط، حداقل روی کاغذ چنین نخواهد بود.
ادامه مطلبصادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با وجود کاستی ها در سیاست های چهار دهه گذشته، ما به عنوان ایران در بحران غزه نشان دادیم که در مدار عقلانیت قرار گرفته ایم و بازیچه دیگران نشده ایم. به نظر می رسد با وجود زخم و صدمه ای که غرور ملی ایران و ایرانیان خورده است، تنها و تنها راه نجات کشور باید تداوم و تثبیت نگاهی باشد که در قبال بحران غزه اتخاذ شد.
ادامه مطلبمحمد باقر نوبخت در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: بدون اینکه دولت ها در خصوص موثر بودن روابط خارجی بر مسائل داخلی، نفیاً یا اثباتاً، اظهار نظر کنند باید گفت برای کشوری که سالانه حدود ۱۰۰ ملیارد دلار از منابع بالقوه آن از خارج تامین می شود و تاثیر اتخاذ سیاست های عوامل خارجی در ارزش پول ملی برای همگان قابل رویت است، همین خود دلیلی است بر اهمیت ویژه سیاست خارجی از جمله برجام که تلاش می کرد تحریم ها را لغو کند و سرمایه گذاری خارجی را به کشور بیاورد. با حاشیه رفتن برجام کل درآمد ارزی دولت که در اوایل دهه ۹۰ حدود ۱۰۰ میلیارد دلار بود به ناگاه به ۷.۵ میلیارد دلار در سال ۹۹ کاهش یافت، همین نشان می دهد که برجام تا چه اندازه بر روند سیاسی و اقتصادی کشور تاثیرگذار بوده و این واقعیتی غیر قابل انکار است.
ادامه مطلبکوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: سیاست خارجی با دیپلماسی که راهکار اجرا و پیشبرد سیاست خارجی است، متفاوت است. همانقدر که تصمیمگیری در سیاست خارجی باید از طریق بحث عمومی صورت گیرد، دیپلماسی امری محرمانه و مختص کارگزاران مربوطه است.
ادامه مطلبرامین مهمانپرست در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: در رابطه با بحران هایی که پیش آمد به ویژه دو بحران روسیه – اوکراین و بحران غزه و طوفان الاقصی، من فکر می کنم در سیاست خارجی ما باید روی انسجام و اقتدار سیاست خارجی بین همه عواملی که تاثیر دارند و دخیل هستند بیشتر تاکید کنیم. من اعتقاد به جدا بودن عوامل مختلف ندارم. بحثی هم که از قبل بین دیپلماسی و میدان مطرح بود بنده این بحث را به این شکل قبول ندارم. من معتقدم که میدان بخشی از سیاست خارجی است. همان طور که بخش های اقتصادی بخشی از سیاست خارجی هستند. کما این که روابط سیاسی و روابط مستقیم نیز بخشی از سیاست خارجی محسوب می شوند. بحث های فرهنگی و اجتماعی و دیپلماسی عمومی، همگی اینها با هم می توانند یک سیاست خارجی را شکل بدهند. ولی حتما یک انسجام و هماهنگی لازم است. ما در بعضی جاها ممکن است به لحاظ دیپلماسی دفاعی یا بحث میدان توفیقاتی بزرگ به دست آورده باشیم اما چون آن هماهنگی لازم در سیاست خارجی و دیپلماسی نبوده است ما نتوانسته ایم از فواید اقتصادی آن هم بهره ببریم.
ادامه مطلبنعمت اله مظفرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد همانگونه که پژوهش نیازمند اخلاق و روحیه مساله مندانه است، دیپلماسی نیز باید مساله مندانه و روشمند باشد. دیپلماتها بویژه دیپلماتهای دوجانبه کار عمیقا نیازمند دیسیپلین اندیشه و جامعه شناسی سیاسی هستند.
ادامه مطلبدکتر مهدی رحیمی رئیس مرکز رشد و نوآوری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در تشریح ایده این مرکز و اهداف آن گفت: ما در مرکز رشد و نوآوری پژوهشگاه در پی فعالسازیِ استعاره «هزار تدبیر هزار اراده» یا حل مسائل حاکمیت توسط اکوسیستم نوآوری کشور و ایفای نقش تنظیمگری حاکمیت و ارکان آن در مقابل استعاره «یک تدبیر یک اراده» یا حل مسائل حاکمیت صرفاً توسط ارکان حاکمیت هستیم. بر همین اساس مرکز در راستای چشمانداز و اصول تحولی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در نظر دارد از رهگذر استفاده ظرفیت نخبگانی موجود در کشور متشکل از پنج گروه «اساتید»، «کارگزاران نظام»، «نخبگان جوان»، «نوآوران» و «خبرنگاران»، در قالبی نظاممند، فعالانه و کنشمندانه، اول اینکه اتصال ظرفیت یادشده را با شبکه مدیریتی کشور برای شناسایی و حل حوزههای مسئلهخیز و طرحهای تحولی حاکمیت ایجاد کند و دوم آنکه بر شکلدهی و توسعه فناوریهای نرم و سخت نوظهور و تحولآفرین «در» و «بر» حوزه حکمرانی توسط آن ظرفیت اقدام کند.
ادامه مطلبمحمد نصیرزاده و طاهره حسن پور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: تاثیر هوش مصنوعی بر امنیت و سیاست بینالملل و بویژه حوزه دیپلماسی در حالی است که سیاست و رفتار سیاسی یکی از پیچیدهترین رفتارهای انسان بوده و این پیچیدگی در عرصه بینالملل به حد اعلی خود میرسد.
ادامه مطلبعلی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حتی اگر به اندازه چین هم قدرتمند شویم باز هم باید با دیگران تعامل کنیم. در واقع همین قدرت تعامل است که یکی از عناصر موفقیت چین در جهان به شمار می رود. فرقی نمی کند که ایالات متحده باشد یا جزایر سیشل، باید با همه کشورها و بر اساس منافع ملی خود در تعامل باشیم.
ادامه مطلبدر این رویداد، با بررسی و ارزیابی پیشنهادها (پروپوزالها)، افراد و موسسات نخبه در زمینه دیپلماسی شناسایی شده و از طریق حمایتهای معنوی و مالی مرکز رشد، تشویق میشوند تا پیشنهادهای خود را به ثمر برسانند.
ادامه مطلبپری آزرم وند - مختاری در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: مسؤولیت من در سفارتخانه (در استرالیا) در زمینۀ مطبوعاتی و سیاسی این بود که تقریباً تمام صبح به بررسی دقیق مطبوعات عمدۀ استرالیا و نیز بریده های جراید دیگر و مطالب پخش شده از رادیو و تلویزیون های استرالیا می پرداختم و بعدازظهر گزارش هایی می نوشتم که از بررسی های صبح استخراج و استنتاج کرده بودم. این گزارش ها – بسته به ماهیت و فوری بودن یا غیرفوری بودن آنها – بعدازظهر به تهران فرستاده می شد یا در گزارش هفتگی/ دوبار در هفته گنجانده می شد. به دلیل اختلاف ساعت بین ایران و استرالیا گزارش ها و تلگراف هایی که صبح و اوایل بعدازظهر روی آنها کار شده بود و اواسط بعدازظهر به مرکز فرستاده می شد عملاً صبحِ تهران به وزارتخانه می رسید. کارهای دیگر از جمله تماس با مقامات مربوطۀ استرالیا، کارهای فرهنگی و همکاری با مراکز آموزشی یا مراکز جهانگردی و فرهنگی استرالیا طبعاً بخش دیگری از کار در سفارتخانه بود که در طول روز به آنها پرداخته می شد و این کارها گاه جنبۀ واکنشی داشت و گاه به ابتکار ما آغاز می شد.
ادامه مطلبناصر نوبری, سفیر پیشین ایران در اتحاد جماهیر شوروی در نامهای سرگشاده به شورای نگهبان به انتقاد از دوگانگی دیپلماسی و میدان پرداخته و می نویسد: شورای محترم نگهبان، اگر هنوز در کشور بلوغ ساختاری برای ایجاد اتحاد و هماهنگی و یکپارچگی بین میدان و دیپلماسی حاصل نشده، حداقل اجازه ندهید دوگانگی و تعارض، قانونی و تثبیت گردد.
ادامه مطلبمحمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: به نظر میرسد در عرصۀ سیاسی، آنهایی که با ایران دوست هستند بیشتر سنت «دوری و دوستی» را برگزیدهاند. Hedging و Leverage ایران بیشتر در مدارهای نظامی و در جهتِ بازدارندگی و با پشتوانۀ مکتب امنیتی و اندیشۀ Keeping enemies at bay است. به یک معنا، سیاست خارجی ایران، از Leverage نظامی و امنیتی بهرهمند است و آن هم با احتیاط مدیریت میشود.
ادامه مطلبعلی ودایع در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخی میگویند که دست کیسینجر به خون هزاران نفر در کشورهای مختلف آلودهاست. برخی میگویند او یک آمریکایی میهن پرست بود. برخی میگویند او توانست با دیپلماسی مانع جنگهای بزرگ شود. شاید طنز ماجرا همین جمله باشد که متهم به ارتکاب جنایت جنگی برنده جایزه صلح نوبل بودهاست.
ادامه مطلبافزایش فعالیتهای دیپلماتیک در منطقه این امید را ایجاد کرد که کشورهای شورای همکاری قادرند بر کارزار نظامی اسرائیل علیه نوار غزه تاثیر بگذارند و از گسترش درگیریها در منطقه جلوگیری کنند، چرا که به هر حال برخی از کشورهای شورای همکاری همچون امارات متحده عربی و بحرین با اسرائیل کانالهای ارتباطی رسمی دارند.
ادامه مطلبمحمد کرمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گرچه قدرت توضیح اصلی ترین معیار ارزیابی یک نظریه است. اما نظریه ای که بر مفروضات غیر واقع بینانه یا غلط مبتنی باشد، نمی تواند در مورد حقایق جهان و نحوه عملکرد آن توضیح چندان دقیقی ارائه کند. در نتیجه نظریه های محکم بر مفروضات محکم استوارند.
ادامه مطلبمحسن بهاروند در یادداشتی می نویسد: محور مقاومت در دیپلماسی نیازمند نمایندگان صادق و جدی تری است. محور مقاومت نیازمند طراحی یک دیپلماسی پیشرو و فراتر از قالبهای موجود است. از دیدگاه شخصی من ایران به عنوان کشوری که همواره حمایتهای بی دریغ معنوی و انسانی به محور مقاومت مبذول داشته است باید بتواند در شکل گیری دیپلماسی مقاومت نیز نقش محوری را به عهده بگیرد. هیچ کشوری به اندازه ایران نمی تواند منافع حداکثری مقاومت را در میدان دیپلماسی تأمین کند.
ادامه مطلبمریم شایگان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به گفته آستانا تایمز، «اگر قاسم جومارت توکایف، رئیس جمهور قزاقستان یک هدف سیاست خارجی داشته باشد، آن ادامه روند توسعه و تبدیل کشور به یک مرکز منطقهای برای تجارت، فناوری، امور مالی و تبادل فرهنگی است.»
ادامه مطلبصادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چندیست نشانه های رفتار مبتنی بر نرم ها در سیاست خارجی ایران ظاهر شده و به نظر می رسد با علنی شدن این رویکرد اتفاق میمونی برای ایران و ایرانیان علی رغم دیر کردن و هزینه های پرداختی آن به وقوع بپیوندد. باشد که این چنین شود.
ادامه مطلبتنها شمار اندکی از متحدان آمریکا از توانایی های فناورانه (یورشِ) سایبری برخوردارند از جمله اسرائیل، هلند، بریتانیا، تاحدودی هم استرالیا. این در حالیست که حریفان آمریکا از چنین توانایی هایی برخوردارند: چین، روسیه، کره شمالی و ایران هم در یک سطح حداقلی.
ادامه مطلبهدف عربستان سعودی از این توافقها و جهتگیریها ترسیم مجدد حضور خود در نقشه ژئوپلیتیکیای است که در جهان بهویژه در خاورمیانه در حال شکلگیری است. این توافقها را میتوان تلاشی برای دستیابی به «کمربند امنیتی» از طریق تقویت گفت وگو با قدرتهای مختلف منطقهای در خاورمیانه و جنبشهای قدرتمندی مانند حوثیها دانست.
ادامه مطلبعابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: استفاده درست از ظرفیت های دیپلماسی عمومی میتواند به تقویت روابط بینالملل، افزایش اعتماد و احترام متقابل، ایجاد تعامل و همکاری، حل و فصل اختلافات و مناقشات و بویژه «ارتقای تصویر و شناخت» و انتقال پیام و ارزشها کمک کند.
ادامه مطلبمحمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر میرسد امنیت بینالمللی و روابط بینالملل جاذبههای جدید جهت ابتکارات هوش مصنوعی و برنامههای کاربردی است. در میان تمامی بخشهای رفتاری انسان، شاید سیاست دشوارترین رفتاری است که بتوان آن را به صورت اتوماسیون در آورد. سیاست به طور ذاتی امر بسیار پیچیدهای است که پیچیدگی رفتار انسان هم به عنوان یک فرد و هم در ابعاد اجتماعی را انعکاس میدهد. این پیچیدگی در سطح روابط بینالملل بسیار واقعیتر به نظر میرسد و ضرورت پرداختن به موضوع دیپلماسی در عصر هوش مصنوعی را پر رنگ میکند.
ادامه مطلبمحمدرضا لشینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حوزه ی تمدنی ایران که جغرافیایی مشخص چه از نظر تاریخی و چه از نظر مردمی، فرهنگی و زبانی دارد، اساساً جمهوری اسلامی هیچ دخالتی نکرده است. با وجود اینکه جمهوری اسلامی تنها دولتی بود که کشورش بیشترین قرابت هویتی را با افغانستان داشت اما در قبال تغییر دولت در افغانستان و تشکیل مجدد امارت طالبان، مطلقا نظاره گر بود تا بازیگرانی همچون پاکستان نقش اصلی را ایفا کنند. حتی در قبال حق آبه ی هیرمند نیز کاملاً محجوب به حیا و با گذشت بوده است. در مورد جنگ بین دولت باکو و ارمنستان بر سر آرتساخ، مطلقا هیچ دخالتی نکرد، حال آنکه حتی با دولت الهام علیاف که تمایلات کاملاً ضد ایرانی دارد، تنها به سبب مسلمان بودنش، همدلی داشت. حتی پس از فروپاشی شوروی با وجود اینکه عده ای در اران و شروان، به خصوص تالش ها خواهان الحاق مجدد به ایران بودند اما از آن زمان تا کنون دولت جمهوری اسلامی ایران هرگز ادعایی بر قفقاز نداشته است.
ادامه مطلب