ایران و سوریه

وقوع جنگ داخلی مطلوب نیست

رویکرد ما در مواجهه با تحولات داخلی سوریه

سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تعارض منافع میان نیروهای مدعی قدرت در سوریه شامل تحریر‌الشام، ارتش آزاد، اکراد، داعش و بقایای حزب بعثی که زین پس فعالیت زیرزمینی خواهد داشت؛ پتانسیل جنگ داخلی در سوریه را طی روزهای آینده فراهم می‌کند. آنچه این جنگ را می‌تواند به تعویق بیندازد، تحمیل اراده بازیگران خارجی به نیروهای مدعی قدرت در داخل سوریه است. ترکیه، امریکا، عراق، عربستان و ایران هر کدام با انگیزه‌های مختلف مخالف جنگ داخلی در سوریه هستند.

ادامه مطلب

در برابر توطئه‌های پیش رو هوشیار باشیم

پیامدهای سقوط بشار اسد

اکبر فیجانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بدون شک مشکلات داخلی، نارضایتی ها، نبود مردم سالاری و عدم رسیدگی کافی به درخواست های سیاسی اجتماعی مردم، در شکست سریع اسد نقش داشت؛ اما دشمنان خارجی سوریه با دامن زدن به اختلافات، فریب افکار عمومی و دادن وعده به مقامات و گروه ها، انگیزه مقاومت و توان دولت و ارتش سوریه را کاهش دادند و زمینه سقوط آن را فراهم کردند.

ادامه مطلب

گزینه تشدید تنش یا دیپلماسی

بعد از اسد ایران چه خواهد کرد؟

ری تکیه می نویسد: ارزش بازدارندگی هسته‌ای در ایران افزایش یافته است. بر اساس آخرین گزارش‌های تحلیلی، ایران سلاح هسته‌ای ندارد اما توانایی غنی‌سازی اورانیوم را تا سطوح قابل استفاده در تسلیحات اتمی به سرعت بهبود بخشیده است. با فروپاشی سایر ارکان بازدارندگی، اهمیت سلاح نهایی افزایش یافته است. با این حال، منطقه بیش از حد خطرناک و بی‌ثبات است و اقدام تحریک‌آمیز می‌تواند پیامدهای وخیمی داشته باشد.

ادامه مطلب

هشدار مذاکره راهبردی برای بقای ژئوپلیتیک

چه کسی سوریه را از دست داد؟

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روند کنونی سیاستگذاری خارجی ایران و لجبازی سیاستگذاران ایران پیرامون مذاکره با امریکا در نهایت به وضعیتی منجر می‌شود که این سیاستگذاران باید در دفتر خاطرات خود به مانند پروفسور زبیگنیو برژینسکی یادداشت کنند که: چه کسی سوریه را از دست داد؟

ادامه مطلب

ایران و ظرفیت‌های جدید منطقه‌ای

فعلا ترکیه برنده میدان سوریه است

کیومرث اشتریان در یادداشتی می نویسد: به طریقی متناقض‌نما سلطه ترکیه بر معارضان سوری هم‌زمان از دشواری کار با آنان می‌کاهد و می‌افزاید. اینان با تجربه‌ای که در مناطق تحت اشغال خود در شمال سوریه و تحت حمایت نیروهای امنیتی ترکیه اندوخته‌اند، با نهادسازی سیاسی-اقتصادی آشنا شده و مزه ثروت ناشی از قدرت چریکی را چشیده‌اند. آنان ضرورت تبدیل شورش به نهاد را دریافته‌اند هرچند هنوز کاملا آن را نیاموخته‌اند. اینک دیگر دریافته‌اند که چگونه مناسبات بین‌المللی را برای کسب ثروت و منزلت به کار گیرند و رفتاری جهان‌پسندانه در پیش گیرند تا قدرتمندان اصلی در جامعه بین‌المللی به دولت‌داری آنان رضایت دهند. به کمک ترکیه، قواعد بازی منطقه‌ای در کسب رضایت آمریکا و اسرائیل را دریافته‌اند. پرسش این است که نقشه جدید میدان قدرت چیست و چه ظرفیت‌هایی برای «کار دیپلماتیک» دارد؟ دیپلماسی صرفا مسافرت به کشورهای «دوست و برادر و هم‌پیمان» نیست. دیپلماسی ظرفیت کار با معارضان و دشمنان و مخالفان نیز هست.

ادامه مطلب

تلاش برای خاورمیانه جدید عاری از هر گونه مقاومت

هدف نهایی ایران است؟

محمدعلی مهتدی در یادداشتی می نویسد: آنچه مسلم است اینکه هدف از همه این تحرکات فروپاشی محور مقاومت در منطقه است تا سرانجام به سراغ ایران بیایند و خاورمیانه جدید را عاری از هرگونه مقاومت بر اساس حفظ امنیت دائمی رژیم صهیونیستی و تجزیه دیگر کشورها محقق سازند.

ادامه مطلب

خاطره دیداری دیپلماتیک

بشار الاسد رفت!

سید محمدصادق خرازی می نویسد: عدم ثبات در سوریه بیشتر از همه به زیان مدعی عثمانیسم مدرن خواهد بود. و آینده بسیار دهشتناک و پیچیده ای را به همراه خواهد داشت... بشار و حکومت او دیگر نیست اما سوریه هست، مقاومت هست و مردم متمدن و مظلوم و مسلمان سوریه هم هستند.

ادامه مطلب

اختلافاتی که همچنان پابرجاست

ایران، ترکیه، روسیه و معمای سوریه

هیچ تضمینی وجود ندارد که ترکیه بتواند هیئت تحریر الشام را کنترل کند یا به سادگی به این گروه دستور دهد حمله‌ای را که حتی خود این گروه هم انتظار موفقیت آن را نداشت، متوقف کند.

ادامه مطلب

سیاست تهران باید چگونه باشد؟

لزوم عملگرایی ایران در بحران سوریه

سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست خارجی ایران در تئوری باید «حمایت از تمامیت ارضی سوریه» و در عمل «عدم مداخله در بحران سوریه» با نگاهی درازمدت به منافع و مصالح کشور باشد.

ادامه مطلب

دمشق محروم از کمک‌های مسکو

کرملین برنامه‌ای برای نجات اسد ندارد

به گفته یک منبع نزدیک به کرملین، روسیه برنامه‌ای برای نجات اسد ندارد و تا زمانی که ارتش رئیس‌جمهوری سوریه همچنان مواضع خود را ترک می‌کند، چنین برنامه‌ای در افق دیده نمی‌شود. سفارت روسیه در دمشق به شهروندان روسی حاضر در سوریه توصیه کرده که هنوز می‌توانند با پروازهای تجاری از این کشور خارج شوند.

ادامه مطلب

تلاشی که برای دور کردن دمشق از تهران در جریان بود

مختل شدن تماس‌های عربی - امریکایی با اسد بعد از سقوط حلب

دیوید ایگناتیوس می نویسد: ایالات متحده به‌طور محرمانه در حال بررسی توافقی با دمشق برای قطع جریان ارسال سلاح به حزب‌الله در لبنان بود. این تماس‌های غیررسمی که طی هفته‌های گذشته از طریق کشورهای میانه روی خلیج فارس انجام شد، به نظر می‌رسد با حمله غافلگیرانه مخالفان سوری و تصرف شهر حلب، دومین شهر بزرگ سوریه، در آخر هفته گذشته، مختل شده باشد.

ادامه مطلب

سیاست منطقه ای ایران:

صیانت از دستاوردها و ترمیم چالش ها

سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حادثه حلب که بلافاصله پس از برقراری آتش بس در لبنان اتفاق افتاد، نشان داد که بازیگران و کشورهای اثرگذار منطقه هر کدام برنامه ها و سناریوهای خود را پیش می برند و منتظر فرصتی هستند که حرکت کنند و مواضع جدیدی برای خود به دست آورند.

ادامه مطلب

پیامدهای منطقه‌ای

اگر در سوریه دوباره آشوب شود

واضح است که مخالفان مسلح اسد از تضعیف جدی محور مقاومت ایران، به‌ویژه حزب‌الله، توسط اسرائیل بهره‌برداری کرده‌اند. حزب‌الله که به شدت تضعیف شده و روسیه که درگیر جنگ اوکراین است، دفاع از حکومت اسد را دشوارتر کرده‌اند. البته این گونه نیست که حزب‌الله یا روسیه کمک نخواهند کرد؛ هر دو در سوریه سرمایه‌گذاری عمیقی کرده‌اند، اما نیروهایشان مانند سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ که برای برخورد با شورشیان به کار گرفتند، دیگر در دسترس نیستند.

ادامه مطلب

پس از پیشروی شوک‌آور شورشیان

نیروهای سوری با کمک ایران و روسیه آرایش می گیرند

پس از عقب‌نشینی اولیه از برخی مناطق، به نظر می‌رسد نیروهای دولتی سوریه روز دوشنبه در حال تجدید قوا برای ضدحمله بودند. ارتش سوریه اعلام کرد که هواپیماهای جنگی اش نیز حملاتی علیه نیروهای شورشی انجام داده‌اند. این نیروها جدی‌ترین چالش برای حکومت اسد در بیش از یک دهه گذشته به شمار می‌روند. در همین حال، مقامات ایرانی تلاش‌های دیپلماتیک گسترده‌ای را برای حمایت از نظام اسد آغاز کردند.

ادامه مطلب

در نشست هفتگی سخنگوی وزارت امور خارجه با خبرنگاران

بقایی: دوستان ما در ترکیه به اندازه ما نسبت به تحولات سوریه نگران هستند

بقایی درباره نقش ترکیه در تحولات سوریه گفت: «ترکیه یک کشور تاثیرگذار و هم تاثیرپذیر در تحولات سوریه است. همه ما در منطقه مدتهاست به این جمع بندی رسیده ایم که هر گونه ناامنی فقط به سوریه محدود نمی ماند. در چارچوب فرایند آستانه، هم ایران هم ترکیه و هم روسیه طی سال های اخیر تلاش های زیادی داشته‌اند. مقامات ترکیه در اظهارات رسمی خود تاکید کرده اند که تحولات سوریه ارتباطی به ترکیه ندارد و فکر می کنم دوستان ما در ترکیه به اندازه ما نسبت به تحولات سوریه نگران هستند. همه ما به این موضوع واقفیم که تروریسم در یک جا متمرکز نمی ماند و تمایل به انتشار دارد. این نگرانی مشترک سبب می شود تا کشورهای ذی نفع در سوریه از جمله خود سوریه در این زمینه همکاری کنند.»

ادامه مطلب

سخنرانی امیرسعید ایروانی در نشست شورای امنیت پیرامون: «وضعیت خاورمیانه: سوریه»

سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل: ایران متعهد به حل سیاسی بحران سوریه است

جمهوری اسلامی ایران متعهد به حل سیاسی بحران سوریه است. ما از تلاش‌های نماینده ویژه حمایت می‌کنیم و از تعامل فعال وی با تمامی طرف‌های درگیر در حل این درگیری تقدیر می‌کنیم. ایران قویاً از ازسرگیری سریع جلسات کمیته قانون اساسی و تلاش‌ها برای برگزاری نهمین دور از مذاکرات قانون اساسی در بغداد عراق که از حمایت بیشتر طرف‌ها برخوردار است، حمایت می‌کند. 

ادامه مطلب

تل آویو در تله مانده است

اسرائیل گرفتار ایستار کنونی غزه

ایران به کنار، اسرائیل، هم در واقع و هم نمادین، در غزه گیر افتاده است. بدون یک راه حل سیاسی برای غزه، اسرائیل "گروگان" ایستارِ کنونی منطقه ای و بین المللی اش خواهد ماند.

ادامه مطلب

به مناسبت نخستین نشست کمیته مشترک قضایی سه‌جانبه ایران، عراق و سوریه

عزم راسخ ایران در مبارزه با تروریسم

حضور هیاتی قضایی از جمهوری اسلامی ایران در دمشق به منظور هماهنگی با سوریه و عراق به منظور مبارزه با تروریسم نشان از عزم و اراده ای جدی در منطقه در راستای تحقق امنیت پایدار است.

ادامه مطلب

نکاتی که باید توجه کرد

پاسخ به اسرائیل، اولویت‌ها و تناقض‌ها

حسین جابری انصاری در یادداشتی می نویسد: تجربه نشان داده افکار عمومی در حوزه عربی و اسلامی به‌دلایل مختلف سیاسی و فرهنگی و تاریخی و همچنین ضعف نسبی قدرت نرم ایران به‌ویژه در حوزه رسانه‌ای و عملیات تصویرسازی سیاسی، در بزنگاه‌ها با سیاست نظام‌های حاکم و فضاسازی‌های مشترک نظام رسمی منطقه‌ای و رسانه‌های جریان اصلی خبری جهان علیه ایران همراه شده است.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به دیپلماسی ایرانی:

کنعانی: برای جمع بندی نهایی مذاکرات برجام آماده ایم

وی در پاسخ به پرسش دیگر دیپلماسی ایرانی درباره انتشار برخی گزارش ها در رسانه های غربی مبنی بر به هم خوردن توافقات نانوشته ایران و امریکا بر اساس مذاکرات عمان بر سر احیای برجام بعد از آغاز جنگ غزه گفت: جمهوری اسلامی ایران در چارچوب التزام خود به روند دیپلمایتک و بازگشت به میز مذاکره برای انجام گفت وگوها با همه طرف های برجام آماده است و حاضر است در چارچوب مذاکرات انجام شده و تعهد و مسئولیت همه طرف ها مذاکرات نهایی برای رسیدن به جمع بندی را انجام دهد. ما نمی توانیم به همه گزارش ها و خبرهایی که در برخی رسانه ها منتشر می شوند، پاسخ دهیم. اما از نظر جمهوری اسلامی ایران فضای دیپلماتیک برای انجام دور جدیدی از گفت وگوها همچنان وجود دارد. ما در چارچوب رعایت خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران برای انجام گفت وگوها و بازگشت همه طرف ها به تعهدات خود به برجام آمادگی داریم.

ادامه مطلب

آنچه ایران می خواهد و عراق نمی خواهد

اختلاف نظر ایران و عراق بر سر کوریدور راه آهن بصره - شلمچه

دولت عراق توافقنامه احداث خط آهن دیگری به طول ۳۲ کیلومتر را امضا کرد که از منطقه شلمچه در ایران تا شهر بصره امتداد می یابد و مبلغ ۲۳۰ میلیون دلار برای احداث این خط آهن فرعی بودجه در نظر گرفته شد. از همان روز نخست، بین عراق و ایران بر سر هدف از احداث این خط آهن فرعی اختلاف بروز کرد. آیا آن گونه که عراق می گوید هدف از احداث این خط آهن صرفا انتقال زائران به عتبات مقدس در نجف و کربلاست یا آن طور که ایران می گوید، این خط آهن برای انتقال مسافر و کالا و متصل کردن شبکه راه آهن ایران به خط آهن سوریه از طریق عراق احداث می شود؟ این اختلاف نظر، در اختلاف نگرش اقتصادی و راهبردی بین دوطرف ریشه دارد. 

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی:

کنعانی درباره تحولات کرکوک: در امور داخلی عراق دخالت نمی کنیم و حفظ ثبات آن برای ما اصل است

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره درگیری هایی که در شهر کرکوک میان حزب دموکرات کردستان و نیروهای الحشد الشعبی روی داده است و این که آیا در مذاکرات و توافقات امنیتی ایران و عراق آیا توافقی در این زمینه شده بود یا خیر گفت: «ما در امور داخلی عراق هیچ مداخله ای نداریم. دولت عراق مسئول امنیت و ثبات در این کشور است. با توجه به سوابق ناامنی هایی که در این کشور شاهد بودیم دولت عراق توانسته است خود به مسئولیت خود عمل کند و برای تامین امنیت در کشور خود با موفقیت اقدام کند. درباره تحولات اخیر در کرکوک نیز طبیعتا دولت عراق به مسئولیت خود عمل می کند. کما اینکه الآن هم دیدیم که به مسئولیت خود عمل کرد و برای حل و فصل مشکل پیش آمده در آنجا اقدام کرد. آنچه برای ما اصل است حمایت از ثبات و امنیت عراق است و ما هیچ دخالتی در امور داخلی عراق نکرده و نخواهیم کرد.»

ادامه مطلب

پیوند با پرونده های دیگر

گسترش روابط الجزایر و ایران چه ارتباطی با مراکش دارد؟

در اینجا این پرسش مطرح می‌شود که آیا عادی سازی روابط میان مراکش و اسرائیل به ویژه در زمینه نظامی و امنیتی و نیز انتشار خبرها درباره تلاش ایران برای احیای روابط خود با مراکش انگیزه الجزایر برای رفتن به سمت تهران بوده است؟

ادامه مطلب

فضای جنگی در شرق سوریه

ایران و امریکا برای جنگ آماده می شوند؟

گرمای تنش نظامی آمریکا، روسیه و ایران احتمالا فراتر از تابستان در صحرای سوریه است؛ بنابراین آیا شرق سوریه در زمانی منفجر می‌شود که همه طرف‌ها آمادگی خود را برای جنگ انکار می‌کنند در حالی که تحرکات آنها تاییدی بر آن است؟

ادامه مطلب

خاورمیانه و استراتژی آمریکا

پیمان عربی - ایرانی خنثی کننده پیمان ابراهیم

غنی مجیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه می‌تواند ناتوی – ابراهیمی را خنثی و یا اینکه توازن استراتژیک در خاورمیانه شکل دهد، تشکیل پیمان منطقه‌ای سوریه – عراق – عربستان – ایران – مصر است که هم از توانایی نظامی و اقتصادی و سیاسی سنگینی در منطقه برخوردارند و هم این پیمان می‌تواند در چانه‌زنی در عرصه سیاسی و اقتصادی جهانی مستقل عمل کند و زمینه‌ساز شکل‌گیری یکی از قطب‌های قدرت در جهان چند قطبی آینده شود.

ادامه مطلب

تصمیم ناگهانی آستانه

قزاقستان دیگر نمی خواهد میزبان مذاکرات سوریه باشد

الکساندر لاورنتیف، فرستاده ولادیمیر پوتین به سوریه که در راس هیات مسکو در مذاکرات حضور داشت، گفت که تصمیم قزاقستان کاملا غافلگیر کننده بود. میزبانی رویدادهایی مانند "قالب آستانه" کاری بسیار پرهزینه ای است و نه از نظر مالی، بلکه از نظر منابع انسانی و اداری.

ادامه مطلب

ایران و گرایش کشورهای عربی به سوی دمشق

دو نکته‌ای که اهمیت سفر رئیسی به سوریه را بیشتر می کند

سفر رئیسی به دمشق با توجه به دو رویداد قابل ارزیابی است. نخست، توافق عربستان سعودی و ایران که زیر نظر چین در پکن امضا شد. دوم، افزایش تلاش ها و تمایلات برای از بین بردن شکاف بین کشورهای عربی و نظام سوریه و عادی سازی روابط با آن به گونه ای که سوریه بتواند کرسی خود در اتحادیه عرب را بازپس بگیرد.

ادامه مطلب

مارهای بزرگ و پله‌های کوتاه!

مار و پله سیاستگذاری خارجی ایران

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در سیاستگذاری خارجی نمی‌توان یک سیاست ثابت با ابزارهای تکراری و ایستا را سیاستی کارآمد و مطلوب برای شرایط مختلف دانست. سیاستگذاری خارجی کارا و مطلوب، سیاستی است که بازی بقا را به گونه‌ای پویا و دگرگون از بازی پیشین دنبال کند، زیرا همان‌گونه یکی از اندیشمندان دانش سیاستگذاری عمومی گفته‌اند: «ثبات در سیاستگذاری امری فریبنده است.»

ادامه مطلب

الزامات کنشگری فعالانه ایران

نظم نوینی در منطقه غرب آسیا در حال شکل گیری است

اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: می توان گفت در حالیکه تحولات منطقه نوید شکل گیری یک سیستم امنیت درون منطقه ای و ارتقای جایگاه ایران در این نظم جدید را می دهند، دولت آمریکا که پیش از این اعلام کرده بود دیگر تمایلی برای مداخله در مسائل منطقه غرب آسیا ندارد، حال به تکاپو افتاده تا بار دیگر در فرایند شکل گیری سیستم امنیتی جدید اثرگذار باشد. 

ادامه مطلب

تاکیدی بر نفوذ ایران در سوریه

پیام های مهم حضور رئیسی در دمشق

محمد سالم، مدیر واحد تحلیل سیاست‌ها در مرکز «گفت وگوی سوریه» در گفت‌وگو با «العربی الجدید» درباره سفر رئیس‌جمهوری ایران به سوریه گفت که این سفر «پیام‌های زیادی دارد» و افزود که «تهران نفوذ، تاثیر و سیطره زیادی بر حکومت سوریه و مناطق تحت نفوذش دارد.»

ادامه مطلب