امریکا و سوریه بعد از اسد جدید
تصمیماتی که ایالات متحده در آینده نزدیک میگیرد، بر توانایی رژیم تازه برای گسترش حاکمیت خود در سراسر سوریه و بازسازی کشور تأثیر خواهد گذاشت.
ادامه مطلبتصمیماتی که ایالات متحده در آینده نزدیک میگیرد، بر توانایی رژیم تازه برای گسترش حاکمیت خود در سراسر سوریه و بازسازی کشور تأثیر خواهد گذاشت.
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، جمعه گذشته از ارسال اولین دسته کمک غذایی اوکراین به سوریه، متشکل از ۵۰۰ تن آرد گندم، به عنوان بخشی از طرح بشردوستانه در کییف "غلات از اوکراین" با همکاری برنامه جهانی غذا خبر داد، این کشور به عنوان تولیدکننده و صادرکننده مهم جهانی غلات و دانه های روغنی، به طور سنتی گندم و ذرت را به کشورهای خاورمیانه صادر می کند. سازمان ملل متحد نیز رسما اعلام کرده که حدود یک سال طول می کشد تا مردم سوریه پس از سقوط حکومت خانواده اسد و پایان ۱۳ سال جنگ داخلی تغییرات ملموس را شاهد باشند.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فروپاشی نظام سوریه و سرنگونی دولت بشار اسد در مقابل شورشیان مورد حمایت ترکیه، اسرائیل و قطر در کمتر از یک هفته، پرسشهای مهمی پیرامون سکوت یا ناتوانی ایران در میدان سوریه در افکار عمومی داخلی و دوستداران ایران در منطقه ایجاد کرده است. پرسشهایی مانند: وضعیت دشمنی یا دوستی ایران با ترکیه و قطر چگونه است؟ چرا روسیه تنها توانست خروج یا فرار خاندان بشار اسد را مدیریت کند؟ چرا ایران اقدام راهبردی برای حفظ دولت بشار اسد یا انتقال قدرت به کارگزار قدرتمند همسو با ایران (کودتای درون ساختاری سوریه) را عملیاتی نکرد؟
ادامه مطلبحامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ابزار فشار ایالات متحده شامل تحریمهای اقتصادی و حضور نظامی در سوریه به همراه نیاز دمشق به سرمایهگذاری اروپایی و عربی و بودجه برای بازسازی و توسعه، قدرت انتقالی را وادار میکند تا خواستههای این بازیگران را در مسیر ترسیم آینده در نظر بگیرد. این سیستم حکومتی بهویژه با توجه به بازگشت پناهندگان میتواند با شکل دیگری از فشار بر مقامات در نتیجه افزایش جمعیت و بار اقتصادی مواجه شود.
ادامه مطلبدر یک نگاه کلی ژئوپلیتیکی، به نظر می رسد که محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی در تله مهلکی گیر افتاده است. او باید در اسرع وقت تصمیمات سرنوشت سازی را در مورد سیاستهای عربستان در قبال ایران، سوریه و یمن اتخاذ کند.
ادامه مطلبنوید کمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این واقعیت برای سیاستگذاران منطقهای این پیام مهم را دارد که نباید به موفقیتهای مقطعی دل بست و همواره باید برای مواجهه با تغییرات ناگهانی در معادلات قدرت آماده بود.
ادامه مطلباز زمان سقوط رژیم بشار اسد، نیروهای اسرائیلی کنترل مناطق وسیعی را در امتداد نوار حائل به دست گرفته است. این در حالی است که نیروهای حافظ امنیت سازمان ملل نیز در این مناطق غایب هستند و مقامات تازه به قدرت رسیده دمشق که به جای حکومت بشار اسد قدرت را به دست گرفته اند، با استدلال این که سوریه تحمل جنگی دیگر را ندارد، از آنچه در جنوب اتفاق می افتد فاصله گرفته اند و هیچ موضعی اتخاذ نکرده اند و نسبت به آن سکوت کامل اختیار کرده اند.
ادامه مطلبکارشناسان بر این باورند با وجود آشفتگیها در سوریه و منطقه، قیمت کالاها در عراق تثبیت خواهد شد و این کشور از لحاظ اقتصادی چندان تحت تاثیر اوضاع و تحولات سوریه قرار نگیرد.
ادامه مطلبشقایق متقی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با سقوط بشار اسد آیا احتمال دارد کشور سوریه به کشورهای متعددی تجزیه شود و نقشه خاورمیانه دچار تغییرات متعددی شود.
ادامه مطلبفرزاد محمدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حال سؤال اینجاست که چگونه یک جامعه با توجه به دیدن و شنیدن نتایج خشونت و تأثیرات ویرانگر آن بر مؤلفههای امنیت، اما بهطور عجیبی بهسوی جریانها و گروههای حامی و ترویجدهنده آن تمایل پیدا میکنند؟ مگر چه اتفاقی رخداده است که حاضر میشوند ناامنی و بحران را به آرامش ظاهری خود ترجیح دهند؟ در این نوشتار قصد داریم بهاختصار به چرایی و علل گرایش جامعه سوریه به خشونت یا بهتر بگوییم به ریشههای همآمیزی خشونتگرایی در سوریه بپردازیم.
ادامه مطلببیژن عبدالکریمی در یادداشتی می نویسد: این رویداد تاریخی میتواند حاوی درس بزرگی باشد و آن این که احساسات، عواطف، خواست و ارادۀ مردم، حتی اگر در پارهای موارد نیز درست نبوده و نیروهای بیگانه بخواهند از آن در جهت منافع خویش بهرهبرداری سیاسی کنند، آنچنان که آمریکا، اسرائیل و ترکیه از نارضایتی و اعتراضات مردم سوریه و سقوط اسد در سوریه یک چنین بهرهبرداریای را به عمل آوردند، به هر تقدیر، امری مهم و اساسی در تعیین نیروها و موقعیتهای سیاسی، امنیتی و ژئوپلیتیک است و در جبهۀ مقاومت نمیتوان صرفاً بر نیروهای نظامی حاضر در میدان تکیه داشت.
ادامه مطلبرژیم صهیونیستی که به واسطه تحولات شتابان دچار نوعی سردرگمی شده است، سه تهدید اصلی را متوجه خود میداند و به همین منظور اخیرا هیئتی را در پوشش گفتوگو در زمینه تبادل اسرا در غزه، روانه روسیه کرد تا ملاحظات خود را درباره آینده سوریه با مقامات مسکو مطرح کند.
ادامه مطلباعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر میرسد، تحلیلهایی که تا کنون در حوزه تحولات منطقه صورت گرفته بیشتر در قالب رویکرد سنتی و نیوتنی بوده و به همین دلیل نتوانسته تصویر درست و دقیقی از این تحولات ارائه دهد. به عبارت دیگر، تحلیلهای سیاست خارجی در ایران و سایر کشورهای منطقه بسیار به الگوی فیزیک نیوتنی نزدیک بوده که بر اتم محوری و جبرگرایی (دولت محوری و پیش بینی پذیری حوادث) تکیه داشته است. بنابراین تغییر دولت در سوریه یک مورد مطالعاتی جدید و جالب است که می تواند برای تحلیلگران و تصمیم سازان حوزه سیاست خارجی و روابط بین الملل مفید باشد و به آنها در انتخاب رویکرد تحلیلی جدید کمک کند.
ادامه مطلبامیرهوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از جامع ترین و دقیق ترین مبانی نظری برای نقد تحول اخیر در سوریه، نظریه رئالیسم (Realism) یا واقع گرائی است. به طورکلی واقع بینی سیاسی و واقع گرائی نظری لازمه تحلیل درست از حوادث کنونی در سطح بین المللی است. تحولاتی که بیش از پیش بر درستی نظریه رئالیسم صحه گذارده و ظرفیت درونی آن را در نقد صحیح روندهای سیاسی، نظامی و امنیتی به منصه ظهور رسانده است. در این مجال مختصر، با بهره گیری از عناصر کلیدی و آموزه های نظریه رئالیسم تلاش می شود به نقد و بررسی واقع بینانه و واقع نگرانه واقعه عظیم"سقوط شام" پرداخته شود.
ادامه مطلبمحمدرضا بابایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: الشرع از جنگ در راه تحکیم شریعت تبدیل به یک شخصیت سیاسی شد که دارای یک رویکرد کثرتگرا و در عین حال مصلحتگراست که برای بقای سیاسی فرسنگها از ایدئولوژی گذشته فاصله گرفت.
ادامه مطلبسید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه با استفاده از استراتژیهای متنوع نظامی، سیاسی و دیپلماتیک، نقش برجستهای در فشار به دولت سوریه برای کنار رفتن ایفا کرد. این یادداشت به بررسی استراتژیهای ترکیه در راستای سقوط دولت بشار اسد و تحولات کلیدی در این زمینه میپردازد.
ادامه مطلبایالات متحده باید در واقع به ایران برای شرکت در مذاکرات منطقهای درباره آینده سوریه فرصتی بدهد، به نگرانیهای امنیتی تهران رسیدگی کند و در عین حال از تهران ایران بخواهد تا در سایر جبههها تنشزدایی کند.
ادامه مطلبغسان سلامه در گفتوگویی اختصاصی با روزنامه الشرق الاوسط تصریح کرد که جدای از مسائل سیاسی در سوریه و موضوعاتی چون خشونت و سرکوبگری و روحیه طائفه گرایی و فرقهگرایی، این کشور با چهار عامل اصلی روبهروست که مانع ایجاد ثبات در آن خواهند شد.
ادامه مطلبسهراب انعامی علمداری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تحولات پرشتاب در منطقه غرب آسیا از جمله جنگ غزه و لبنان و بحران در سوریه همگی نشانه هایی از کلان روند آشوب و گذار نظم در این منطقه ژئواستراتژیک دارد. محیط امنیتی آشوب زده خاورمیانه پس از سالهای ۲۰۱۱ تا به امروز با فضایی مبهم و حتی میتوان گفت که منحصربه فرد روبه رو شده است، فضایی که از دید روزنا «امنیت آشوب زده» نامیده میشود و بحرانها در زنجیرهای از پیشبینیناپذیری و تداخل، در فقدان ساز وکار مدیریت نظم منطقهای، وضعیت و روندی پیچیده ای به خود می گیرد. در چنین فرایندی از بحران های مزمن، دستیابی به صلح امری پیچیده، درهم تنیده و چندوجهی خواهد بود.
ادامه مطلبرجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در راه تبدیل کردن سوریه به کشوری تحت حمایت ترکیه، وقت تلف نمی کند. قطر و ترکیه در سیاستهای سنیگرایانه خود در خاورمیانه شرکای قدیمی هستند، ترکیه پایگاه نظامی بزرگی در قطر دارد، آنها با هم در لیبی فعالیت و همکاری دارند و هر دو روابط نزدیکی با حماس و ایران دارند. به نظر می رسد که این دو کشور از فرصت ایجاد شده برای رهبری تامین مالی و بازسازی سوریه صرف نظر نخواهند کرد، به خصوص که سوریه میتواند آنها را مرکز تامین انرژی اروپا کند.
ادامه مطلببشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فاجعه سوریه را باید در شش ماه آینده دید، اکنون هنوز شادی مردم از تحول سیاسی پابرجاست و مردم برای فهمیدن آنچه بر سر کشور خود آوردند، به اصطلاح «هنوز گرم هستند». هر چند امیدواریم اوضاع و احوال سوریه به طور معجزه آسایی رو به بهبود رود، اما شواهد حاکی از آن است که آیندهای سخت در انتظار مردم سوریه خواهد بود. پس سوریه برای بخشی از مردم ما که به راحتی تعویض یک سرمربی فوتبال یا ریست کردن یک دستگاه رایانه، از تغییر رژیم سیاسی صحبت میکنند، دیدن آنچه بر سر سوریه آمد میتواند پیچیدگیهای فراوان دوران گذار سیاسی را نمایان کند.
ادامه مطلبعلی اکبر ولایتی در یادداشتی می نویسد: به دولتهای منطقه یادآوری میکنم که بترسند از روزی که هر بلایی سر سوریه آمده توسط تروریستهایی دیگر که راهی انحرافی را به نام اسلام در پیش گرفته اند بر سر آنها نیز بیاید. در آن روز پشیمانی برایشان سودی نخواهد داشت. به دوستان خود در ترکیه میگوییم که هر نوع کمک به آتش افروزی به سرعت گریبان آنها را خواهد گرفت لذا قدری اندیشه کرده و به سرنوشت خائنان به مردم مسلمان منطقه فکر کنند و به جای اعتماد به نیروهای بیرون از منطقه و بیگانگان غربی در کنار مسلمانان باشند.
ادامه مطلبمارک سیکا در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: منافع بازیگران خارجی کلیدی در مناقشه سوریه، به ویژه ترکیه را نمی توان نادیده گرفت که احتمالاً بر این تحولات نیز تأثیر گذاشته است. ترکیه بازیگر کلیدی این میدان بود.
ادامه مطلبمحمدعلی مهتدی در یادداشتی می نویسد: گناه بشار اسد این بود که به مقاومت در برابر اسرائیل و حمایت از آرمان فلسطین ایمان داشت و تا آخرین لحظه نیز به این عقیده پایبند ماند و تسلیم پیشنهادهای پر زرق و برق مادی مبنی بر خروج از محور مقاومت در مقابل دریافت ده ها یا صدها میلیارد دلارهای نفتی و گازی نشد.
ادامه مطلبیورام شوایتزر Yoram Schweitzer، افسر سابق اطلاعاتی اسرائیل، درباره حملات هوایی در سوریه گفت: «این مثل یک عمل ریشهکنی دندان بود. ایران همیشه بخشی از این تصویر است.»
ادامه مطلبسید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: پروژه ترکی مهندسی خاورمیانه متضمن ترکیبی از ژئوپلتیک، تاریخ، آرزوهای فردی رهبران، شرایط متحول منطقهای و احساسات پیچیده و پرلایه است.
ادامه مطلبمحمدرضا عبداله پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سوژه های تکفیری با خلق فضاهای تجزیه شده جغرافیایی در سوریه و عراق در راستای الحاق سرزمینی مناطق تسخیر شده به ترکیه، تلاش می کنند، چرا که بزرگترین مامن و ملجا گروه های تکفیری در دنیا، ترکیه است. در این راستا، میتوان گفت که گرایش ایدئولوژیکی گروههای سلفی همراستا با بردار فکری ترکیه در مناطق مرزی عراق و سوریه را مرگ مرزهای کلاسیک سایکس – پیکوئی دانست که همیشه تلاش برای تغییر در این مرزها، مطمع نظر ترکیه بوده است.
ادامه مطلبمحمد گل افروز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این مرحله عقلای ژیوپلتیک بهتر است بیشتر به کمک میدان و دیپلماسی بیایند تا با ارائه راهکارهایی، ایران را از این بن بست ژئوپلتیک بیرون بیاورند.
ادامه مطلبترکیه میتواند با دعوت از همسایگان سوریه و کشورهای خلیج فارس برای ایفای نقش کانونی در گذار سیاسی، نگرانیهای کشورهای عربی درباره سلطه اسلامگرایان را کاهش دهد.
ادامه مطلبکریدور زمینی به مرز اسرائیل از دست رفته است. رقبای منطقهای، از جمله ترکیه، اسرائیل و قدرتهای عربی، در حال پر کردن این خلأ هستند. به همین دلیل است که ایران می گوید رویدادهای سوریه نتیجه یک توطئه توسط اسرائیل و آمریکاست.
ادامه مطلب