ایران و قره باغ

یادآوری نکاتی چند

ایران و گشایش مسیرهای مواصلاتی در قفقاز جنوبی

سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انتخاب نام زنگه زور که برگرفته از نام قدیمی این منطقه و در بردارنده ادعاهای تاریخی بود روایت سازی شد. این شیوه مواجهه با مسائل و تکیه بر برشی از گذشته هر چند برخی امکان های محدود و مقطعی ایجاد می کند اما اگر قرار باشد کل رویدادها را واکاوی کنیم به نتایجی می رسند که باب میل آنها نخواهد بود و پذیرش و هضم آن برایشان دشوار خواهد بود. متاسفانه این شکل از برخورد با مسائل تاریخی که به‌صورت یکجانبه و به سود خود دیدن حوادث و رویدادهاست وجود دارد که از نظر علمی و منطقی درست نیست و منشا مشکلات و سوء تفاهمات در منطقه شده است.

ادامه مطلب

به بهانه حضور رئیس MI۶ انگلیس در باکو

گسترش بازیگری اروپا در قفقاز جنوبی؛ چرا و به چه علت؟

احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حضور مقامات دو کشور مهم اتحادیه در قفقاز و به‌ویژه سفر رئیس سرویس اطلاعاتی مخفی انگلیس به باکو دارای اهمیت خاصی است. ریچارد مور، رئیس ام‌آی ۶ در دیدارهای خود با مقامات جمهوری آذربایجان به‌طور ضمنی از ایده تشکیل نیروی نظامی مشترک کشورهای به‌اصطلاح ترک در قفقاز و آسیای مرکزی سخن راند. او همچنین با حضور در جمع تعدادی از دانشجویان در شهر باکو، بر علاقه‌مندی لندن برای تقویت همگرایی میان جمهوری آذربایجان با کشورهای آسیای مرکزی تأکید کرد. اما اینکه وی چرا در این بازه زمانی از همگرایی میان کشورهای منطقه قفقاز و آسیای مرکزی سخن می‌گوید معنادار است. 

ادامه مطلب

تضاد منافع تهران و مسکو در قره باغ

کریدور زنگزور، طرح ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک روسیه در قفقاز جنوبی

قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در سه سال اخیر این ذهنیت در ایران شکل گرفت که آذربایجان و ترکیه تبانی کرده اند تا "دالان تورانی – ناتویی – صهیونیستی" در آن سوی مرز ایران را ایجاد کنند و به این وسیله تغییرات ژئوپلیتیک جدیدی را در منطقه رقم بزنند. اما احتمالاً به این فرضیه مهم توجه نشد که چه بسا گرداننده بازی ژئوپلیتیک در آن سوی مرز، روسیه باشد و روس ها قصد دارند فصل نهایی استراتژی جدید خود در قفقاز جنوبی را عملیاتی کنند. در واقع از ابتداء مشخص بود که بازیگران دیگر به دلیل محدودیت های جدی ژئوپلیتیکی قادر نیستند قاعده بازی را به نفع خود تغییر دهند. این بدان معناست که ایجاد کریدوری در جنوب ارمنستان با طراحی روسیه در حال پیگیری است نه ناتو، غرب و یا صهیونیست ها.

ادامه مطلب

سلسله یادداشت‌های دیپلماسی ایرانی درباره بایدها و نبایدهای سیاست خارجی دولت چهاردهم (بخش سوم)

لزوم درک واقعیت‌های امنیتی – سیاسی شرق و شمال غرب کشور

علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: ایران باید ضمن ایجاد محدودیت برای ورود اتباع غیرقانونی به داخل کشورمان از مرزهای شرقی، دغدغه‌های امنیتی خود را نیز به کشورهای همسایه منتقل کند و برای رفع این دغدغه‌ها آنها را تحت فشار بگذارد. همچنین هوشیاری بالایی به خرج دهد و اجازه ندهد که وضعیتی پیش بیاید که قره‌باغ به بحرانی برای ایران تبدیل شود.

ادامه مطلب

در سایه برداشت‌های منفعت طلبانه و یکسویه ترکیه

توسعه همکاری های ایران و جمهوری آذربایجان

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: ایران و جمهوری آذربایجان دو کشور همسایه با وجوه اشتراک بنیانی از تاریخ و فرهنگ، با همکاری با یکدیگر به عنوان دو کشور همسایه ظرفیتهای خوبی برای تعاملات و روابط همه جانبه دارند. احترام متقابل و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر و جلوگیری از ورود جریانهای مخالف در روابط مشترک و تک صدایی در سیاست خارجی و خنثی کردن جریانهای مخرب با پیامدهای منفی می تواند برای شکوفایی منطقه و بهره مندی همسایگان سودمند باشد.

ادامه مطلب

فرصت‌ها و تهدیدهایی که وجود دارد

فرسایش سیاست خارجی ایران در قفقاز

سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: نگاهی به روندهای حاکم سیاسی، امنیتی، اقتصادی و زیست محیطی منطقه قفقاز نشان می‌دهد، تهدیدهای فزاینده‌ای در این محیط علیه منافع سیاسی، امنیتی، اقتصادی و زیست‌محیطی ایران در حال شکل‌گیری است.

ادامه مطلب

تهران چه باید بکند

ایران و قفقاز جدید

سهراب انعامی علمداری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با تکمیل فرایند پیوستن منطقه قره باغ به جمهوری آذربایجان و تغییرات ژئوپلیتیکی جدید این پرسش به ذهن خطور می کند که الگوی رفتاری جمهوری اسلامی ایران چه خواهد بود و ایران در قبال این تغییرات جدید چه باید بکند؟

ادامه مطلب

اولویت الزامی آتی چیست؟

بازیگران و حساسیت های موجود قفقاز

علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: البته این منطقه بحران‌های نهفته زیادی ازجمله ترانس نیستر، اوستیای جنوبی، قره باغ، نزاع مرزی تاجیکستان و قرقیزستان و غیره در درون دارد که پدیده جدایی طلبی را در منطقه تقویت کرده است. رسیدگی به این بحران‌ها و دستیابی به راه حل درازمدت از اولویت های جمهوری اسلامی ایران و دیگر قدرت های منطقه ای و حتی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپاست. در بحران جدید قربانی اصلی ملت‌ها و کشورهای منطقه خواهند بود و واقعیت مهم این است که چنانچه رهبران آذربایجان و ارمنستان و دیگر کشورهای منطقه از درایت و کفایت سیاسی و حکمرانی قوی برخوردار باشند، به راحتی می‌توانند از بروز فاجعه عظیم و ویرانگر پیشگیری کنند.

ادامه مطلب

منطقه ای که حضور ناتو پررنگ‌تر و نقش روسیه کم‌رنگ‌تر شده است

ایران در مخمصەی قفقاز!

صابر گلعنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سخت اشتباه است که تحولات پرپیامد قفقاز جنوبی را تنها در بازگشت قره باغ به آذربایجان خلاصه کرد، بلکه این مهم به شکلی محقق شده که در حال دگرگونی موازنه قوا در این منطقه به نفع مثلث جدید ترکیه، اسرائیل و آمریکا (غرب و ناتو) و به زیان دو بازیگر سنتی ایران و روسیه است. 

ادامه مطلب

در مقابل پانترکیسم و زیاده خواهی های طرفداران آن

دفاع از ارمنستان، دفاع از تمامیت ارضی ایران است

میرمهرداد میرسنجری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حال حاضر ایجاد منطقه حائل در عمق ۳۰ کیلومتری آن سوی ارس به ویژه در قراباغ و سیونیک و نخجوان، حق طبیعی ایران برای پیش گیری از هرگونه حرکت متجاوزانه است. با توجه به تحرکات ضدایرانی باکو، ایجاد منطقه حائل در عمق ۳۰ کیلومتری آن سوی ارس به ویژه در قراباغ و سیونیک و نخجوان، حق طبیعی ایران برای پیش گیری از هرگونه غافلگیری از سوی دشمنان متجاوز به خصوص صهیونیست ها، وهابی ها و تجزیه طلبان است.

ادامه مطلب

منطقه‌ای که خط قرمز تمامیت ارضی ایران است

تهران رویکرد انفعالی در قره‌باغ را کنار بگذارد

محمدحسین معصوم زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در صورت سقوط استپاناکرت (مرکز قره‌باغ کوهستانی) سناریوهای ناخوشایندی پیش روی منطقه قفقاز جنوبی و مناطق اطراف آن از جمله ایران قابل تصور است. حذف مانعی همچون قره‌باغ کوهستانی راه را برای اشغال سرزمینی ارمنستان و تغییر نقشه منطقه و در بلندمدت ضربات امنیتی به مناطق شمال غربی ایران را هموار می‌کند

ادامه مطلب

به زودی بازی عوض می شود؟

قره باغ در شرف تحولات جدید

روشن است که به دلایل و اهداف گوناگونی، امریکا و اروپا از شمال و ایران از جنوب، بازی ارمنستان را آغاز کردند. در این میان، ترکیه همچنان در منطقه ای فعال است که تهران آن را منطقه ای از منافع ملی خود می داند و آمادگی خود را برای نشان دادن قدرتش نشان داده است. بر این اساس، می توان گفت که برخی از رویدادهای مهم در خاورمیانه و قفقاز در شرف وقوع است.

ادامه مطلب

بی‌طرف، بَرطرف می‌شود

نقدی بر سیاست ایران در قبال جنگ قره باغ

سالار سیف الدینی در یادداشتی می نویسد: از نقطه‌نظر منطقه‌ای، جنگ اخیر دارای یک پیوست مشخص ضدّایرانی نیز بود. پیوستی که در اتاق‌های فکر ترکیه با هدف فشار و تحت تأثیر قراردادن سیاست‌های تهران از دو جنبهٔ مذهبی و قومی تدوین شده بود. می‌توان ادعاکرد که بر خلاف معمول در طول درگیری‌ چهل روزه، خبر یا مقاله‌ای با بار منفی علیه ایران در رسانه‌های باکو منتشر نشد. برعکس گویی این رسانه‌های دولتی ترکیه بودند که به طور هماهنگ مالیخولیایی به نام «آذربایجان جنوبی» را به‌صورت سازمان‌یافته برجسته‌کرده و حتی مدیران رسانه‌ای نزدیک به اردوغان ساعت و روز تظاهرات میدانی عوامل نزدیک به خود را در شهرهای ایران اعلام می‌کردند.کمال اوزتورک، مشاور رسانه‌ای اردوغان و مدیرعامل سابق خبرگزاری آناتولی یکی از این چهره‌ها بود./این یادداشت در نشریه «گفتگو» منتشر شده و مدیرمسئول این نشریه در اختیار دیپلماسی ایرانی قرار داده است.

ادامه مطلب

برندگان، بازندگان و ایران

جنگ دوم قراباغ، ملاحظاتی چند

کاوه بیات در یادداشتی درباره تحولات قفقاز و جنگ دوم آن پرداخته و برندگان و بازندگان این جنگ را بررسی کرده است. وی در این یادداشت می نویسد: جنگ دوّم قراباغ برخلاف جنگ اوّل یک جنگ کوتاه و قاطع بود؛ در عرض شش هفته ـ ۲۷ سپتامبر تا ۹ نوامبر ۲۰۲۰ ـ تمامی دستاوردهای ارمنی‌ها در جنگ پیشین از دست رفت و باکو به یک پیروزی اساسی دست یافت. 

ادامه مطلب

مهمانان ناخوانده ای که می توانند دردسر آفرین شوند

نقش مزدوران خارجی در مناقشه قره باغ

لیلا فقیه لو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حضور مزدوران از کشورهای مختلف از جمله سوریه می تواند در مناقشه قره باغ منجربه پیچیده شدن اوضاع، بین المللی شدن آن و تبدیل شدن آن از درگیری قومی-سرزمینی به قومی-مذهبی بشود، که این امر منطقه را با بحران مواجه خواهد ساخت و زمینه رشد سلفی گری در منطقه را فراهم خواهد ساخت، که با توجه به ماهیت ضد شیعی این گروه ها تهدیدی برای ایران باشد اما نکته حائز اهمیت آن است که با توجه به اهداف ورود این مزدوران به منطقه که عمدتا مالی هستند، حضور این نیروها در کوتاه مدت نمی تواند تهدیدی برای ایران باشد لکن با توجه به فعالیت گروه های وهابی در آذربایجان در بلندمدت می تواند به آسیب پذیری جمهوری اسلامی ایران منجر شود.  

ادامه مطلب

وجه تسمیه و سیر تاریخی

نگاهی به قره‌باغ در تاریخ و فرهنگ ایران

رسول اسماعیل زاده دوزال در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: "قره‌باغ" از حیث فرهنگ و هنر و شخصیت‌های تاریخی برای ایران و آذربایجان بسیار اهمیت دارد، زیرا هرگونه فعالیت هنری، فرهنگی و ادبی در قره‌باغ یا در تداوم مکاتب تبریز و اردبیل و تهرانند و یا اینکه به‌ نوعی نماینده فرهنگ و تمدن ایران و آذربایجان محسوب می شوند.

ادامه مطلب

دلایلی که باعث شد از تحولات شمال غرب عقب بمانیم

ما و خواب آشفته قفقاز

احسان شاکری خوئی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از قدیم الایام حضور ایران در هستی و تار و پودِ قفقاز، چنان درآمیخته بود که حتی بعد از درد و جراحتِ جنگ‌های ایران و روس و جدایی آن مناطق از ایران، به حضور معنوی فرهنگی و تاریخی مان تداوم داده بودیم. اما بر اساس غفلت، بی‌تدبیری و مشکله راهبرد روشن و عقلانی، حضورمان به غیاب و یا در خوشبینانه ترین صورت، به حاشیه رانده می شود.

ادامه مطلب

بحران قره باغ، عوامل و راهکارها

چرا ترکیه در جنگ ارمنستان و آذربایجان بیگدار به آب زد؟!

محسن زاهدی موحد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دوری از بحران در عین اجتناب از انفعال و حفظ هوشیاری ضروری است و باید در مورد هر گونه تجاوز و نزدیکی نیروهای تروریستی به خاک ایران به همه طرف ها  هشدار  داد.

ادامه مطلب