
سیاست خارجی حکومت طالبان
امیرحسام هاشمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی سعی کرده است تا ضمن اشاره به وضعیت سیاست خارجی دوران طالبان اول و مبارزات آنها با اشغالگری آمریکا، الگوی کنونی سیاست خارجی حکومت طالبان نیز تشریح و تبیین شود.
ادامه مطلبامیرحسام هاشمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی سعی کرده است تا ضمن اشاره به وضعیت سیاست خارجی دوران طالبان اول و مبارزات آنها با اشغالگری آمریکا، الگوی کنونی سیاست خارجی حکومت طالبان نیز تشریح و تبیین شود.
ادامه مطلبمهدی سهرابی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به گزارشهای متفاوت و بعضاً متناقض در خصوص آخرین وضعیت مواد مخدر در افغانستان، گزارش حاضر در تلاش است تا ضمن تشریح رویکرد طالبان نسبت به مواد مخدر در سه دهه گذشته و همچنین تشریح فرامین اخیر این گروه، به تبیین آمارهای ضد و نقیض در حوزۀ مواد مخدر و واکاوی اقدامها و اهداف امارت اسلامی در این خصوص بپردازد.
ادامه مطلببقایی در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره میانجیگری عراق و قطر میان ایران و سوریه برای ازسرگیری روابط میان تهران و دمشق گفت: «برقراری روابط تابع مجموعه ملاحظات و نیازمند یکسری پیش نیازهاست که ما با رصد دقیق تحولات درباره آنها تصمیم خواهیم گرفت. اینکه کشورهای دوست بخواهند میان ما و سوریه تبادل پیام کنند امری طبیعی است و ما از همه فرصت ها برای اتخاذ تصمیم صحیح استفاده می کنیم.» وی در پاسخ به پرسش دیگر دیپلماسی ایرانی درباره احتمال تمدید حضور نیروهای امریکایی در عراق دست کم برای سه سال دیگر نیز گفت: «ما حضور نیروهای بیگانه در منطقه را به هیچ عنوان در جهت ثبات و امنیت منطقه نمی دانیم و موضع در این زمینه موضع ثابتی است.»
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حضور چین، هند، روسیه، ایران، توانمندی اقتصادی و سرعت پرشتاب حرکت این قاره به سوی رهبری نظم جهانی جدید، نشان می دهد که قاره آسیا و تحت شعاع آن، افغانستان، کماکان در محور رقابت های خونین باقی خواهند ماند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: ایران باید ضمن ایجاد محدودیت برای ورود اتباع غیرقانونی به داخل کشورمان از مرزهای شرقی، دغدغههای امنیتی خود را نیز به کشورهای همسایه منتقل کند و برای رفع این دغدغهها آنها را تحت فشار بگذارد. همچنین هوشیاری بالایی به خرج دهد و اجازه ندهد که وضعیتی پیش بیاید که قرهباغ به بحرانی برای ایران تبدیل شود.
ادامه مطلبماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران از همان روز نخست دچار یک دوگانگی شد. در حالیکه دولت می کوشید تا پیروزی طالبان را شکست آمریکا و بیرون رفتن نیروهای بیگانه بخواند و قندهار را در بخشی از محور مقاومت جای دهد، جامعه مدنی و به ویژه دانشگاهیان ایرانی بر سر کار آمدن نیروهایی که سر ستیز با اسلام شیعی و زبان فارسی و زنان و دختران افغانستان داشتند را تهدیدی آشکار برای ایران و دیگر کشورهای حوزه فرهنگی مشترک می دیدند. هرچه که جلوتر آمدیم، رفتار و گفتار طالبان کفه ترازو را به سوی استدلال های دانشگاهیان ایرانی سنگین تر کرد. طالبان نتوانست برادری اش را به ایران ثابت کند.
ادامه مطلبسید محمدعلی مدرسی یزدی و علی اصغر بهشتی لتحری در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: اگرچه در دولت سیزدهم رویکرد اصلی جمهوری اسلامی ایران گسترش روابط در سطح منطقه ای و نگاه به شرق و به دنبال کاهش تنش با همسایگان و ایجاد منافع مشترک منطقه ای میان خود و دیگر بازیگران بود. اختلافاتی حل نشده کماکان میان این دوکشور پابرجا ماند. از جمله مهمترین بحران در روابط میان دو کشور همسایه، اختلاف بر سر تقسیم آب است. اختلاف ایران و افغانستان بر سر حقابه رود هیرمند پدیده ای نیست که مربوط به چند سال اخیر باشد؛ بلکه ۱۵۰ سال است که ایران و افغانستان بر سر این مسئله اختلافاتی داشته اند. با به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، این روند ادامه پیدا کرد. با اینکه تهران پیش از کشورهای دیگر دست دوستی خود را به سوی این گروه دراز کرد بود، اما به نظر می رسد بحران آب و چالش های آن در مقطع زمانی کنونی تاثیر خود را بر روابط ایران و طالبان خواهد گذاشت.
ادامه مطلبکنعانی با اشاره به توافق طولانیمدت هند با ایران، گفت: روند اجرایی خوبی میان دو کشور در حال طیشدن است؛ بندر چابهار مرکز مهم ترانزیتی و تجاری است که ظرفیتهای آن در خدمت منافع کشورهایی است که علاقهمند به استفاده از ظرفیتهای بنادر ایران هستند. دو کشور ایران و هند مایل هستند با نادیدهگرفتن تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه کشورهای مستقل، همکاریهای خود از جمله اقتصادی را بنیانگذاری کنند؛ توافقنامه ایران و هند طبیعتاً با درک کشور هند از ماهیت تحریمهای غیرقانونی آمریکا انجام شده و به کشور هند محدود نیست. گستره تعاملهای اقتصادی ایران با کشورهای مختلف نشان میدهد که تحریمهای یکجانبه به رغم محدودیتها، در مسیر همکاریهای سازنده، بازدارندگی ایجاد نکرده است و کشورها میتوانند با حفظ استقلال سیاسی خود، همکاریهای تجاری خود با ایران را دنبال کنند. هند یکی از کشورهایی است که بدون توجه به تحریمهای آمریکا، در حال تلاش و پیگیری برای اجرای توافقنامه با ایران است.
ادامه مطلبمهدی امیرجعفری در یادداشتی مینویسد: از یکسو، امریکا تلاش میکند در قالب سازمان ملل متحد نقش خود در افغانستان را احیا کند و از سوی دیگر، ایران، چین و روسیه تلاش میکنند موضوع افغانستان را در قالب ابتکارها و تماسهای منطقهای حل و فصل کنند.
ادامه مطلبمهدی امیرجعفری در یادداشتی می نویسد: نگرانی پکن از آیندۀ روابط با طالبان زمانی بیشتر میشود که نگاهی گذرا به سیاست همسایگی طالبان نشان میدهد این کشور به شیوههای گوناگونی برای همسایگان خود بحران و تنش به وجود آورده است.
ادامه مطلبوی در پاسخ به سؤالی درباره مناسبات ایران و جمهوری آذربایجان در پی سفر حسین امیرعبداللهیان به باکو و اظهارات اخیر وزیر خارجه آذربایجان و همچنین موضوع بازگشایی سفارتخانه آذربایجان در تهران نیز گفت: در مسیر خیلی خوب و سازنده دوجانبه قرار گرفتیم و دو طرف اتفاق نظر دارند که آن چیزی که در روند روابط دوجانبه و موضوع ناگوار مرتبط با حمله به سفارت را در چارچوب گفتوگوهای دوجانبه عبور کرده و روابط را به مسیر درست خود برگردانند. سفر امیرعبداللهیان مشارکت در جنبش عدم تعهد بود و با توجه به اهمیت روابط دوجانبه و هم دیدار با همتای آذربایجانی و هم گفتوگوهای سازنده و مثبتی با رئیس جمهور آذربایجان انجام شد هم نفس این دیدارها و هم گفتوگوهای انجام شده همگی بیانگر آن است که خوشبختانه در مسیر درست قرار گرفتیم و اینکه اتفاق نظر وجود دارد از این شرایط با گفتوگو عبور کنیم.
ادامه مطلبغفور کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخلاف دوره زمانی طالبان اول که نظامی جایگزین در افغانستان با عنوان ائتلاف شمال وجود داشت و بسیاری از دولت ها، آن حکومت را به عنوان نماینده مردم افغانستان شناسایی کرده بودند، این بار سخن از شناسایی حکومت رقیب طالبان نیست بلکه بسیاری از کشورها اعلام کرده اند که منتظر رویکرد عمل گرایانه طالبان می مانند و پس از آن در مورد شناسایی امارت اسلامی افغانستان، تصمیم خواهند گرفت، انتظاری که بی شک با تفکرات دگم و جزم گرایانه این گروه تضاد کامل دارد.
ادامه مطلبسعید دانشمند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افغانستان نمی توانند از هیرمند با استفاده از موقعیت هیدروپلتیکی خود، مانند کشور ترکیه که توانسته با استفاده حداکثری از منابع آبی دجله و فرات و استفاده از موقعیت هیدروپلتیکی خود با محدود کردن میزان آب ورودی این رودها به عراق و سوریه، باعث مشکلات عدیده اجتماعی و اقتصادی و تاثیرات سیاسی، امنیتی و زیست محیطی جدی بر وضعیت این کشورها شده، را به ایران تحمیل کند. سامانه آبی هیرمند جایگاهی که آب دجله و فرات به عنوان یکی از مناطق استراتژیک خاورمیانه و اصلی ترین سیستم رودخانه ای غرب آسیا محسوب می شود را ندارد.
ادامه مطلبمحمد کاظم کاظمی در یادداشتی می نویسد: اخیراً دوباره بحث هیرمند داغ شده است. صرف نظر از مسائل فنی که به عهده کارشناسان است، به نظر میرسد که در میان مردم و به ویژه اهل قلم و اهل رسانه دو کشور هم بعضی ابهامها و انتظاراتی وجود دارد که بیسبب میتواند در تیرهساختن مناسبات میان دو ملت اثرگذار باشد.
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران چون در سال جاری بعد از نشست ماه ژوئن سازمان همکاری های شانگهای، عضویت کامل آن را به دست می گیرد، می تواند نظر سایر اعضای پرقدرت آن مانند چین و روسیه در مورد تعامل تاکتیکی و عملیاتی در برابر طالبان را تغییر دهد. اگر وضعیت به منوال کنونی ادامه یابد، احتمال کاهش حمایت های منطقه ای از طالبان به ویژه از جانب چین و روسیه وجود دارد و می تواند طالبان را در تنگنای بیشتر سیاسی و اقتصادی توام با فشار های نظامی قرار دهد.
ادامه مطلبابوالفضل خرم روز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بنای بد روابط جمهوری اسلامی ایران و طالبان میتواند طالبان را به سمت رژیم صهیونیستی سوق دهد. رژیم صهیونیستی در آذربایجان و آسیای مرکزی لانه کرده است و اگر پایش به افغانستان باز شود خطراتی جدی ایران را تهدید خواهد کرد. کما اینکه در مصاحبهای یکی از سخنگویان گروه طالبان اعلام کردند که ما مشکلی با اسرائیل نداریم.
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تلاش می شود تا طالبان به خوب و بد تقسیم شوند و از این گروه یک چهره مناسب تر، ترسیم شود تا زمینه های تعامل با این گروه، به هدف بر آورده ساختن نیت های استراتژیک بعدی در منطقه مساعد شود.
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نشست سمرقند نه یک فرصت برای طالبان بود و نه زمینه را برای همکاری با آنها فراهم آورد، بلکه تلاش برای شکل دهی یک نظام مبتنی بر رژیم امنیت بود. هیچ پیام خوشی به طالبان نداشت و تنها برای طالبان گوشزد شد که در صورت ادامه وضعیت موجود، واکنش در برابرشان، جدی و هماهنگ خواهد بود.
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طالبان در بیشتر از پانزده ماه گذشته، متواتر به ایجاد تعامل با کشورهای منطقه، امریکا و اتحادیه اروپا برخلاف دور اول حاکمیت شان که تنها روابط شان منحصر به پاکستان، کشورهای حوزه خلیج فارس و عربستان بود، علاقمندی نشان داده و تلاش دارند خود را از اجنداهای پاکستانی به اجنداهای امریکا و فرا منطقه ای بکشانند.
ادامه مطلبحامد کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: صحبت های اخیر بهادر امینیان، سفیر ایران در کشور افغانستان، که به رسانه ها درز کرده، بر این نکته تاکید دارد که ایران در مواجهه با طالبان مستاصل شده، وی با تاکید بر اینکه طالبان یک جریان ضد فارسی است از رهبر طالبان نقل قول کرده است که گفته بوده، حتی یک قطره آب به ایران نمی دهیم.
ادامه مطلبافغانستان برای توسعه سایر حوزهها ابتدا به توسعه صنعت حمل و نقل خود نیازمند است و صنعت حمل و نقل بیشتر از هر چیز دیگر با توسعه زیرساختهای ریلی میسر است. هرچند سیستم جادهای هم در صنعت حملونقل نقش خود را دارد اما تأکید بر توسعه حملونقل ریلی به دلیل این که حجم عظیمی از کالا از این طریق میسر است، به مراتب مقرون به صرفهتر است، امنیت آن نسبت به جاده بالاتر است و توسعه این نوع مسیر حملونقلی کم هزینهتر است. افغانستان که یکی از اهداف بزرگ ملی آن تبدیل شدن به چهارراه منطقهای است، توسعه زیرساختهای ریلی اولین گام تحقق این هدف بزرگ است.
ادامه مطلبماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در جهان بینی تمدنی ایرانی – هندی که از هزاران سال پیش تاکنون منطق ویژه خود را در تعریف نوع روابط میان این دو کشور با یکدیگر، با همسایگانشان و با دیگر قدرت های بزرگ جهان داشته است، و همواره در تاثیر و تاثر از یکدیگر بوده اند، نیز شاهد تحولاتی هستیم.
ادامه مطلبحامد کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طی هفته های گذشته حملات متعددی به اقلیت شیعه و صوفیان سنی که میانه رو و در برخی وجوه با شیعیان اشتراکاتی دارند در پایتخت در مرکز کشور، در مزار شریف و کندوز در شمال کشور و در هرات در غرب افغانستان صورت گرفت. این حملات صدها کشته و زخمی در پی داشت و خونبارترین حملات به مراکز مذهبی بعد از به قدرت رسیدن طالبان محسوب می شود. داعش مسئولیت همه این حملات را بر عهده گرفت. شیعیان افغان که تشکیل دهنده لشکر "فاطمیون" هستند و در تامین اهداف نظامی ایران خاصتا در کشور سوریه نقش بسزایی داشته اند در افغانستان هدف قرار گرفته اند و در حال کشتار سیستماتیک قرار دارند.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: . در حالی که همه کشورهای غربی به دنبال نیروی کار هستند و آلمان نیز به دنبال جذب ده ها هزار نفر نیروی کار است، اگر یک سیاست گذاری صحیح در راستای مدیریت افغانستانی های مقیم ایران صورت بگیرد، این نیروی کار ارزان قیمت به جای تبدیل شدن به یک معضل امنیتی که از داخل ایران تا روابط خارجی ایران با خود افغانستان را تحت تاثیر قرار دهد، می تواند به اهرمی در راستای رشد صنعتی و اقتصادی ایران تبدیل شود، اما در صورتی که تحریکات از بیرون تداوم داشته باشد و مردم و اتباع افغانستان تحت تاثیر این تحریکات قرار بگیرند و همچنین بخشی از مردم ایران نیز تحت تاثیر این تحریکات در یک بازی باطل نژادپرستانه علیه اتباع افغانستان قرار بگیرند این پتانسیل نیروی کار می تواند به یک پتانسیل نامنی بدل شود.
ادامه مطلبسید میثم موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تاریخ نشان دهنده روابط دیرینه این دو سرزمین است، که گهگاهی هم یک سرزمین واحد و یا یک ملت واحد بودند که خود نمایانگر دوستی، همدلی و همگرایی بوده است. در نتیجه، پیشرفت و آرامش در هر دو کشور بر دیگری تاثیرگذار خواهد بود، در آینده هم روابط ملتها و دولت های ایران و افغانستان الزام و ملزوم همدیگر خواهند بود.
ادامه مطلبسجاد کوچکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در آینده نه چندان دور طالبان به تجهیزات نظامی آمریکایی و اروپایی تجهیز شده که آموزشهای آن توسط اسرائیل و پاکستان شروع شده است؛ پول این تجهیزات را عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس میپردازند. طالبان داعش وار از نوار مرزی سیستان و بلوچستان و خراسان ایران را آرام نخواهد گذاشت همچنان که هم اکنون شاهدیم از مرزهای شرق کشور گروه های سنی معاند با انواع سلاح های سبک و سنگین وارد کشور می شوند.
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با مدنظرداشت بحران اوکراین و تقابل غرب با روسیه، صف بندی جدید چین و روسیه در برابر غرب و امریکا، ممکن روس ها یک سلسله تحرکاتی را در جنوب راه اندازی کنند. در عوض، امریکا با اتکا بر کشور های عربی، پاکستان تحرکات بالمثل را نیز در منطقه راه اندازی کنند که بدون شک افغانستان میدان گرمی برای آنها خواهد بود. این احتمال در صورت مبدل شدن به واقعیت، هیچ امیدی را برای صلح و آرامی در افغانستان باقی نمی گذارد و این کشور جنگ زده را همچنان در شعله های گرم آتش جنگ نگه خواهد داشت.
ادامه مطلبمحمد حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از پیچیدگی، هوش، علم و دانش و نقش ایرانی ها در شکل دادن به بسیاری از ابداعات و نوآوری ها بسیاری از تحولات علمی و تمدنی و روشنفکری نیز ادعا های زیادی وجود دارد. روزی نیست که تکرار نکنیم ایرانیان زیادی مدیریت بزرگترین شرکت های مطرح جهانی را به عهده دارند و نقش ایرانی ها در مدیریت بزرگترین شرکت های تکنولوژیک جهانی در "سلیکون ولی" بسیار برجسته است و یا عالمان متولد شده در جغرافیای ایران بسیاری از پروژه های "ناسا " و یا کرسی های علمی دانشگاه های بزرگ جهان را در اختیار دارند. اصلا راه دور نرویم تمام رهبران بعد از انقلاب اسلامی در کنار گوش چشمی به مسائل ایران حل مسائل دنیا را در نظر داشتند و برای آن نسخه ها پیچیده اند. باوجود این محسنات تاریخی و ژنتیکی و پیچیدگی های ذهنی، ایرانی ها بطور عجیبی و به سادگی فریب داده می شوند.
ادامه مطلبحسین فرجاد امین در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه برای ما به عنوان کشور همسایه افغانستان مهم است، این است که هر حکومتی که در کابل روی کار می آید منافع ملی جمهوری اسلامی ایران را رعایت کند. نوع حکومت و اینکه نظام این کشور جمهوری باشد، پادشاهی باشد و یا نظام امارت اسلامی به رای و نظر مردم این کشور مربوط است. مردم هر کشور می توانند اراده خود را در ساختار حکومتی خود متجلی کنند. ما به عنوان کشور همسایه افغانستان طی صد سال گذشته با انواع نظام های حکومتی در کابل کنار آمده ایم و روابط خود را استمرار بخشیده ایم. انصافاً همه حکومت های مستقر در کابل روابط خوبی با ما داشته اند و دو طرف به منافع ملی یکدیگر احترام گذاشته ایم. هر حکومتی در کابل در صورت رعایت منافع ملی ما مستحق به رسمیت شناخته شدن است.
ادامه مطلبمحمد صادق امینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از خاطره نویسی ها و ارائه سخنرانی های تحقیقی پرطمطراق در باره افغانستان کم کنیم، و به آسانی هم از کنار طالبان رد نشویم که این روزها مسبب فقر و تنگدستی بیشتر مردم شده است. به راهکارهای حل مسائل جاری توجه کنیم و این احساس را در مردم مان تقویت کنیم که با وجود مشکلات اقتصادی داخلی مان، مصمم به کم کردن مصائب کشور همسایه هم هستیم.
ادامه مطلب