عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر اساس اطلاعات موجود، جنرال ملک نخستین رئیس آی اس آی است که تا سطح دکتورا تحصیل کرده و در امریکا و انگلیس، تحصیلات نظامی داشته است. وی مسئولیت فرماندهی واحدهای ارتش پاکستان در دو منطقه بحرانی وزیرستان و بلوچستان را به عهده داشته است. وی از جمله جنرال زاده هایی است که پدرش نیز جنرال ارتش بوده است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مشق و تمرین دموکراسی در افغانستان، علی رغم حضور بیست سال جامعه بین المللی، یک تمرین ناکام بود و با بن بست مواجه شد. حضور بیست سال جامعه بین المللی در افغانستان، علی رغم دستاوردهای محسوس در زمینه حضور زنان در افغانستان، تحصیلات عالی، تامین ارتباط افغانستان با جهان بیرون، حضور پررنگ رسانه ها، نتوانست به موفقیت برسد.
ادامه مطلب
علی موجانی در یادداشتی می نویسد: براساس سخنرانی‌ها، مواضع و تک‌پرانی‌های ترامپ طی کارزار انتخاباتی، برای نویسنده این سطور روشن است که دستور کار او معلوم است. او دریافته که یک اقدام ملی و بین‌المللی که کم‌هزینه‌تر و نتیجه‌بخش‌تر باشد، کدام است. ترامپ حتی بسیار روشن معلوم کرده اقدامی که محبوبیت داخلی او را چشمگیر کند و لگدی بر تابوت خاطره حکمرانی رقبای دموکراتش بزند، بازگشت به صحنه افغانستان است.
ادامه مطلب
خدایار سعیدورزی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در دولت دوم طالبان که از ۲۰۲۱ آغاز شد، طایفه حقانی که به سمت شکل دادن شبکه‌ی حقانی گام برداشت، قدرتی بسیار بیش از قبل پیدا کرد. در حال حاضر چهار وزارتخانه از جمله وزارت داخله (کشور) را دراختیار دارند و همچنین امنیت کابل و استخبارات طالبان نیز در اختیار آنهاست.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: با گذشت بیش از سه سال از سقوط کابل و تسلط مجدد طالبان بر افغانستان، سرنوشت ده‌ها هلی‌کوپتر و هواپیمای آمریکایی که توسط خلبانان ارتش پیشین جمهوری افغانستان در همان گیرودار ورود طالبان به کابل، به ازبکستان و تاجیکستان منتقل شد، همچنان محل مناقشه است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر کسی پوشیده نیست که طالبان مطلقا یک برنامه انگلیسی – امریکایی تحت مدیریت پاکستان اند. از سوی دیگر، پاکستان تلاش می کند با منطقه ای نشان دادن موضوع، پای منطقه را به این بحران خودساخته، بکشاند و خود امتیاز کسب کند. زیرا نظامیان پاکستانی، به‌خوبی می دانند که هر نوع دخالت بیرونی (منطقه ای و فرامنطقه ای) سرازیر شدن پول هایی را باعث می شود که بتوان از آن برای مقابله با بحران اقتصادی و مالی در پاکستان، استفاده کرد.
ادامه مطلب
مهدی امیرجعفری در یادداشتی می نویسد: هدف اعلامی دوحه ۲، انتخاب نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور افغانستان بود که طبق اعلام گوترش، قرار است این موضوع از مسیر مشورت با اعضای شورای امنیت و سازمان ملل و همچنین مقامات طالبان پیگیری شود. این سخنان دبیرکل را می‌توان نشانه شکست دوحه ۲ به حساب آورد.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید روسیه و کشورهای منطقه از درک خطر روز افزون تروریسم در خاک افغانستان تحت کنترل طالبان، احساس مسئولیت کنند، اما واقعیت مسئله این است که افغانستان با بودن طالبان به هر شکلی یا حکومت مشارکتی و یا موجودیت خود طالبان در قدرت به شکل فعلی، نمی تواند به ثبات برسد.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف از برگزاری گردهمایی نمایندگان نهادهای مطالعاتی در مسکو برای بررسی تاثیرات امنیتی وضعیت افغانستان بر منطقه، رایزنی و گفت وگو درباره شرایط کنونی افغانستان و تعریف ابتکارهای نوین برای همکاری میان اعضای سازمان پیمان امنیت جمعی با دیگر کشورهای منطقه که عضو این پیمان نیستند، بود. در ادامه کوشش شده تا با دسته بندی مطالب طرح شده در این گردهمایی تخصصی، رویکرد اصلی بحث ها و نتایج به دست آمده از این برنامه ارائه شوند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ز آن جاییکه در سال های گذشته، تشکیل یک حکومت «همه‌شمول» پیوسته در بیانیه پایانی صادر شده از سوی نشست مسکو به عنوان درخواست اصلی در دو سال گذشته دیده می‌شود، اما کدام تمایلی از جانب طالبان برای این کار دیده نمی شود و این مبین این حقیقت است که افغانستان به شدت به سوی امنیتی شدن روان است تا شکل گیری یک دولت مورد قبول همه. بنابراین روس ها به عنوان تلاش سیاسی در کنار تلاش های امنیتی و تلاش برای نفوذ و شریک بودن در قضیه افغانستان، کوشش می کنند از قافله پس نمانند و همسان امریکا و متحدانشان در خصوص مسائل مهمی همچو افغانستان که به منبع مهمی از بی ثباتی در منطقه مبدل می شود.
ادامه مطلب
سیاست حکومت طالبان در مقابله با تروریسم، یکسان نیست به طوری که در برابر گروه داعش به سرکوب کامل روی آورده است ولی در برابر القاعده، حضور آن را در افغانستان و همکاری با آن را تکذیب می کند.
ادامه مطلب
هیچ کس خوشبین نیست که بتوان طالبان را به رفتار بهتر تشویق کرد. اما تدابیر محتاطانه ای از این دست می تواند امکان چنین تحولی را بیازماید. از رهبر طالبان یعنی آخوندزاده که بگذریم، بقیه ملاهایی که بر افغانستان حاکمند، نسبت به گذشته، کمتر یکدست هستند. بیشتر وزرای افغانستان با منع تحصیل دختران مخالفند و در مجموع، کارکرد آنها در حاکمیت افغانستان، از بسیاری از دولت های قبلی فاسد و مورد حمایت غرب، بهتر است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: منطقه با مدنظرداشت این تغییر ماهیت ژئوپولتیکی در تلاش است تا راهی جز تعامل با طالبان بیابد که هنوز نیافته است. یا باید با طالبان تعامل کند و یا اینکه در برابر آن قرار بگیرد. به یقین که هر دو انتخاب برای منطقه در شرایط بحرانی کنونی، دشوار و هزینه بر خواهد بود.
ادامه مطلب
بر اساس گزارشی که توسط دولت جو بایدن در مورد عملکرد وزارت امور خارجه این کشور در جریان تخلیه آشفته آمریکایی ها و متحدان افغانش منتشر شد، این وزارتخانه نتوانست برنامه ریزی مناسبی برای پیش از فروپاشی دولت مورد حمایت آمریکا در افغانستان داشته باشد.
ادامه مطلب
جواد معصومی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توجه به نقش و تأثیرهای عربستان سعودی و امارات و همچنین کشور پاکستان در افغانستان همواره امری جدی و اجتناب‌ناپذیر است. می توان گفت امریکا و وابستگان او در منطقه در صدد تحریک و تشجیع ارتش پاکستان برای افزایش تنش در مرز و احیاناً حمله به افغانستان هستند. سازمان اطلاعات ارتش پاکستان ISI با چالش جمعیت قابل‌توجه پشتون‌های طالبان داخل پاکستان و در مرز افغانستان که برخی از آنان خواهان استقلال سرزمینی و جدایی‌طلب هستند مواجه شده است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انشعاب در ساختار ظاهرا یکپارچه طالبان، حتمی است. اختلافات میان حقانی ها، گروه قطر، قندهارهای طرفدار ملایعقوب، بر سر تقسیم منابع و ثروت دولتی، معادن، قاچاق مواد مخدر، نحوه تقسیم پول های داده شده از جانب کشورهای حامی، هر روز بیشتر می شود. این کار باعث می شود تا گروه های دیگر تروریستی نیز با مشاهده اختلافات در میان طالبان، روحیه جنگی را از دست بدهند و پیروزی هایی نصیب جبهات مقاومت شود.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اخیرا سر و صدای های زیادی از حضور گروه تندور و تروریستی داعش در برخی از ولایات افغانستان بگوش می رسد. تغییر جغرافیای قبلی (ننگرهار) و انتقال داعشیان به شمال افغانستان، تجمع سایر نیروهای تروریست هم پیمان طالبان زیر چتر داعش و آمادگی ها برای تمویل این پروژه برای مدت مدیدی، نشان از وخامت اوضاع دارد. اما متعاقب این نگرانی ها، سئوال هایی پیدا می شوند که آیا واقعا داعش در افغانستان است؟ و آیا این پروژۀ از بیرون تمویل شده نسخه موفق در افغانستان خواهد بود؟ نقش طالبان در تمویل و تقویت داعش چگونه است و چطور می توان داعشی را با حضور طالبان، پذیرفت؟
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رقابت‌های ناسالم و شدید کشورهای همسایه در افغانستان، بیشتر ناشی از نارضایتی آنها مبنی بر حضور امریکا در افغانستان و درک این مساله بود که این حضور در درازمدت منجر به گسترش ساحه نفوذ امریکا در منطقه شده و نظم موجود را بر‌هم می‌زند. بنابراین، هر کشوری تلاش داشت تا نیروهای نیابتی خود را وارد میدان ساخته و منافع امنیتی خود را در قالب آن جست‌وجو کند. این امر باعث دشوار‌تر شدن شرایط برای تامین امنیت در افغانستان شد و باعث شد تا کشورهای همسایه نه‌تنها خود را در تحولات افغانستان دخیل نبینند، بل خطر جدی را از ناحیه افغانستان احساس کنند.
ادامه مطلب
قیس احمد قادری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: لازمه تداوم و استقرار نظام‌های دموکراتیک، وجود بستر مناسب و یا نهادینه‌شدن فرهنگ شهروندی به عنوان فرهنگ جوامع دموکراتیک است. نهادینه نشدن فرهنگ دموکراتیک، مهم‌ترین علت ناکامی دموکراسی و سقوط جمهوریت در افغانستان است که نظام سیاسی متمرکز به عنوان یک کتلست، آن‌را تسریع کرد.
ادامه مطلب
افغانستانی های زیادی، به ویژه آن هایی که با ایالات متحده همکاری می کردند، از کشور فرار کردند. در میان این افراد، خلبانان نظامی هم بودند که خانواده های خود را با هواپیماها و هلیکوپترهای نیروی هوایی افغانستان به تاجیکستان و ازبکستان بردند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طالبان برای غلبه بر چالش‌های امنیتی، حکومتی و بشردوستانه‌ای که با آن روبه‌رو هستند، برای آنها بسیار دشوار خواهد بود، تا هم زمان هم بتوانند با مردم کنار بیایند و یک حاکمیت مشروع را ایجاد کنند و هم با دنیا تعامل کنند و زمینه تغییر در زندگی مردم را مهیا سازند. به این حساب، روزگار مردم افغانستان، تیره و سیاه است و تحجر طالبانی، حاکم بر آن.
ادامه مطلب
اگر همسایگان افغانستان خواهان مدیریت بهتر مرزها هستند، می توانند از همکاری با طالبان در زمینه امنیت مرزها پشتیبانی کنند. تخصص خارجی همچنین ممکن است برای کمک به طالبان در ذخیره سازی یا دفع امن سلاح هایی که به عنوان بخشی از کارزار عمومی خلع سلاح است، مفید باشد.
ادامه مطلب
قیس‌احمد قادری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امریکایی‌ها برای به رسمیت شناختن حکومت طالبان، تشکیل حکومت فراگیر، که اصلاً در موافقت‌نامه دوحه ذکری از آن نشده و تا هنوز امریکا واضح نساخته که منظورش از تشکیل حکومت فراگیر چه نوعی حکومتی است؟!
ادامه مطلب
انس حقانی آزادی، استقلال، روی کار آمدن دولتی مرکزی که کنترل کل کشور را در دست داشته باشد، حذف عوارض اجباری، حذف گروه های ستیزه جو وتوانایی پرداخت حقوق کارمندان دولت را بدون هیچ گونه عوارض یا کمک خارجی، از جمله تحولات متعددی برشمرد که طالبان برای افغانستان از اشغال درآمده به ارمغان آورده است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با اثبات موجودیت رهبر القاعده در کابل که به زعم وزارت امور خارجه امریکا، خیانت و تخطی اشکار و نقض فاحش توافق نامه دوحه است، یک بار دیگر، طالبان زیر سئوال رفته و اعتبار شان در هاله از ابهام قرار گرفته است.
ادامه مطلب
هایده فقیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ظواهری مهره ای سوخته بود که در سناریوی تقویت داعش و دیگر گروه های جدایی طلب منطقه در افغانستان، یک مزاحم محسوب می شد و حالا با رفتنش به تقویت اجرای توافقات سه جانبه میان ایالات متحده امریکا، پاکستان و طالبان کمک کرده است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افغانستان در گیرو دار رقابت میان قدرت های بزرگ، با محدودیت های جغرافیایی و عدم ثبات سیاسی، همواره دستخوش عواقب نامیمون، این رقابت ها بوده است. هند و پاکستان دو منبع تنش در شرایط و وضعیت افغانستان هستند. هر دو دارای تفکر امنیتی مبتنی بر عمق استراتژیک اند و این تفکر، زمینه را برای رقابت های امنیتی و استفاده وسیع از نیابتی ها در قلمرو افغانستان مساعد ساخته است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طالبان تروریست با اقدامات قدرت طلبانه که آن را در لفافه دین و مذهب پوشانیده اند تا از احساسات یک قشر بدون آگاهی برای اهداف سیاسی شان، کار گرفته شود، تلاش می کنند تا هر گروه برای تصاحب بیشتر امتیاز و قدرت سیاسی در کابل پیش قدم باشد.
ادامه مطلب
عبدالصابر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در ظاهر نشان داده می شود که امریکا نگران وضعیت فعلی در افغانستان است و می خواهد با ایجاد شبکه های استخباراتی و سرمایه گذاری روی منابع انسانی، وضعیت در افغانستان را زیر نظر داشته باشد، اما واقعیت این است که اگر امریکا علاقه ای به وضعیت افغانستان و کنترل آن داشت، این کشور امروز در دامن تروریسم بین المللی پرتاب نمی شد. پس می توان حدس زد که هدف از این کار، تشدید بحران تروریسم در شمال افغانستان است تا علاوه بر خلق چالش های امنیتی برای کشورهای آسیای میانه، جمهوری خلق چین را نیز ناامن کند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روند دموکراسی امریکایی در افغانستان به گند کشیده شده و تمام دست آوردهای بیست ساله مردم افغانستان به باد فنا رفته است، طالبان دوباره به قدرت رسیده اند و ما شاهد یک افغانستان منزوی و کشور جدا از تعاملات بین المللی هستیم، چگونه می توان این روند را ارزیابی کرد؟
ادامه مطلب