امریکا و چین

آنچه ترامپ کاشت بایدن درو می کند

سه گانۀ آمریکا، ژاپن و بریتانیا علیه چین و موقعیت ایران

بهاء الدین بازرگانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت جدید آقای رئیسی سیاست نزدیکی و حتی اتحاد با چین و روسیه و نگاه تا حد زیادی یکسویه به شرق و تنافر هرچه بیشتر از غرب را در پیش گرفته و با این روند، اخیرا با چراغ سبز چین و روسیه ی تحت فشار غرب، به عضویت کامل ایران در پیمان شانگهای درآمده است. در حالی که متحدان سنتیِ دور و نزدیک غربی ها در مناطق مختلف دنیا، با نظاره دقیق تغییراتِ عمیق ژئوپولیتیکی دنیا و شکل گیری مناسبات کاملا نوظهور، به انتظار روشن تر شدن دورنمای کارزار میان غرب با چین و روسیه نشسته و سیاست کج دار و مریز با هر دو قطب در پیش گرفته اند (از جمله پاکستان، ترکیه، مصر و حتی عربها و سعودی ها)، خیز آشکار کشورمان به سوی جناح شرقی این قطب بندی می تواند شتاب زده باشد.

ادامه مطلب

کواد ۲ چشم‌انداز مهار چین در غرب آسیا

اهداف پیدا و پنهان اتحاد تازه ای که امارات، امریکا، اسرائیل و هند تشکیل داده‌اند

شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هند که بخشی از گفت وگوی چهارجانبه امنیتی کواد ۱ با ایالات متحده، استرالیا و ژاپن در منطقه اقیانوس هند- آرام بوده و همزمان در میان اعضای چهارگانه جدید کواد ۲ در غرب آسیا نیز حضور دارد. هند دارای ۲۱۰۰ مایل مرز زمینی با چین بوده و دو کشور سابقه یک جنگ در سال ۱۹۶۲ بر سر یک اختلاف مرزی را که هنوز هم حل نشده باقی مانده، در حافظه دارند. هند از تعهد ایالات متحده در قبال جلوگیری از هژمونی چین در گستره وسیع اقیانوس هند و آرام استقبال می کند.

ادامه مطلب

منطقه به کدام سو می رود؟

آینده سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه

ایوب حطاویان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به اینکه یکی از میدان های تقابلی این دو کشور در سطوح منطقه ای صورت می گیرد، لذا اثرگذاری این رقابت استراتژیک بر فرآیندهای سیاسی – نظامی خاورمیانه که از قضا بسیار پر اهمیت در درجه اول برای چین و در درجه دوم برای آمریکاست، قابل مشاهده است. سیاستمداران آمریکایی استدلال می کنند که چین یک استراتژی صفر و جمع جبریِ هزینه – منافع در خاورمیانه پیاده کرده است. به معنای ساده تر ایالات متحده در منطقه خاورمیانه هزینه های تامین امنیت را بر عهده دارد در حالی که چین بهره و سود اصلی را می برد. حال موضوع کشف نفت شِل و عدم وابستگی شدید سابق آمریکا به نفت این منطقه نیز بر چاشنی ماجرا افزوده است. 

ادامه مطلب

چرخه جنگ، صلح، نظم، توسعه

خاورمیانه در کجای دنیای جدید ایستاده است؟

مهدی صالحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ورای تمام این مسائل، بازگشت امریکا به سرزمین مادری به منظور اختصاص منابع در جهت جبران عدم توسعه یافتگی در قیاس با استانداردهای جهانی یک ضرورت تلقی می شود. در چنین فضایی در سال ۲۰۲۱ خروج امریکا از افعانستان و ارتقای پاره ای از مسئولیت های نظامی – امنیتی به پاکستان و ترکیه در خاورمیانه – اوراسیا و در عین حال پیمان هسته ای امریکا با استرالیا و انگلستان در شرق آسیا به منظور مهار چین در دستور کارقرار گرفته است. 

ادامه مطلب

مشکلات خود با همسایگان را فورا از راه های دیپلماتیک حل کنیم

ضرورت نگاه ایران به ژئوپولیتیک جدید دنیا و اجتناب از مناقشات کم اهمیت همجواری

بهاء الدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی نیز که درگیر انواع چالش ای داخلی و منطقه ای است، باید با کنترل احساسات ملی‎گرایانه و یا ایدئولوژیک، به دنیای مدرن و هرآینه متغیر فعلی نگاه کند و درصدد تفاهم بینابینی با همسایگان مستقیم و غیرمستقیم خود با استفاده از ابزار دیپلماسی برآید و از این طریق از تنهایی و تهدیدات بیشترِ کشور ممانعت کند. گشودن باب گفت وگوهای اخیر با عربستان سعودی در همین راستای صحیح و اصولی است و نباید گذاشت بر این سیاست، باب دیگری از تضاد و تخاصم، این دفعه با ترکیه از خارج و داخل تحمیل شود.

ادامه مطلب

وقتی نوع تمرکز بر سلاح ها تغییر می کند

راهبرد نظامی آمریکا و چشم انداز رقابت تسلیحاتی جدید

بهنام وکیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هنگامی که تغیر در روش های جنگ ایجاد شود، مدل جنگ جدیدی ظهور خواهد یافت. بنابراین استفاده از سلاح های خودکار در میدان جنگ نه تنها امنیت و کنترل تسلیحات بین المللی را با چالش های جدی رو به رو خواهد کرد، بلکه ممکن است مجموعه از مسائل حقوقی را به همراه داشته باشد که شایسته توجهات بیشتری است.

ادامه مطلب

با خروج موشک های پاتریوت

امریکا رفته رفته عربستان را کنار می گذارد

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با ورود نفت شیل به بازارهای جهانی حتی اگر عربستان سعودی دچار مشکلات امنیتی نیز شود، آمریکا نه تنها زیان نمی بیند بلکه سود هم می برد، زیرا یکی از رقبایش از بازارهای جهانی حذف شده است، و خودش می تواند به چین نفت بفروشد.

ادامه مطلب

نقطه جوش تنش آمریکا با چین

قصه کریمه برای تایوان تکرار خواهد شد؟

سید قاسم ذاکری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اقدامات آمریکا در اعلام حمایت از تایوان در مقابل چین سبب شده است تا جزیره تایوان تبدیل به نقطه داغ تنش در دریای چین جنوبی بشود. جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا  اخیرا بمناسبت چهل و دومین سالگرد تصویب قانون روابط با تایوان در مجلس سنای آمریکا، یک هیات غیررسمی را به نشانه تعهد آمریکا به تایوان در اختلافات این جزیره کوچک با پکن روانه تایوان کند.

ادامه مطلب

سرعت زیاد پکن در پیشی گرفتن از واشنگتن در قدرت نظامی

امریکا برای جنگ با چین آماده نیست

موضع دفاعی کنونی واشنگتن نه مفهومی نظامی بلکه مفهومی سیاسی دارد و این وضعیت می‌تواند ادامه داشته باشد. از دیرباز، ایالات متحده فقط زمانی به نوسازی ارتشش پرداخته که دشمنانش ضعف ارتش آمریکا را در میدان جنگ به نمایش گذاشته‌اند. ممکن است این کشور بار دیگر به سمت چنین فاجعه‌‌ای پیش برود.

ادامه مطلب

پکن به جای امریکا در خاورمیانه ابراز وجود می کند

نزدیک شدن ناگهانی چین به امارات متحده عربی

کشورهای عرب تولید کننده نفت خام در حوزه خلیج فارس از جمله امارات متحده عربی و عربستان سعودی، با پیشبرد اصلاحات مربوط به کاهش وابستگی به نفت در نظر دارند مسوولیت پذیری مردم را با وضع مالیات بر ارزش افزوده افزایش دهند.

ادامه مطلب

تلاش برای دستیابی به توازن جدید در دریای سرخ

رقابت تنگاتنگ قدرت ها برای نفوذ در شاخ آفریقا

شهره پولاب در یادداشتی می نویسد: یک صحنه کاملاً استراتژیک در دریای سرخ و کشورهای ساحلی در غرب این دریا “منطقه شاخ آفریقا” در حال تشکیل است که این منطقه را به سرعت به کانون رقابت نزدیک میان قدرت های بزرگ جهان روسیه، ایالات متحده و چین تبدیل نماید تا توازن منطقه را در جهت منافع خود تغییر دهند.

ادامه مطلب

رفتارهای خصمانه اخیر تل آویو علیه تهران و مذاکرات سخت برجامی که در پیش است

معمای پیچیده ایران – امریکا – اسرائیل و مذاکرات وین

علی موسوی خلخالی می نویسد: اسرائیل می داند که ظرفیت رویارویی نظامی مستقیم با ایران را ندارد، چرا که اولا با ایران هم مرز نیست ثانیا توانایی اقتصادی و نظامی کافی را ندارد که با ایران بجنگد، تداوم وضعیت فعلی نیز صرفا افزایش هزینه های اسرائیل را به دنبال خواهد داشت، ضمن این که گذر زمان از اهمیت نگرانی های اسرائیل نیز خواهد کاست، پس ادامه این وضعیت هم به سود اسرائیل نیست. به عبارتی اسرائیل در معمایی سرگردان شده است که چاره ای برایش نمی ماند جز این که به مذاکره کنندگان در وین فشار بیاورد. 

ادامه مطلب

سندی که به نفع هر دو طرف است

ایران - چین و سودهای یک توافق راهبردی

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یک جهت گیری حد متوسط برای این توافق این است که نه آن را راهی برای رسیدن ایران به بهشت برین دانست و نه به طور کامل روابط اقتصادی ایران و چین را نفی کرد. نباید این توافق را نباید توافقی استعماری مانند ترکمنچای تشبیه کرد. چنین همانند سایر کشورهای جهان می ‌تواند روابط دوستانه ای با ایران داشته باشد و در بخشی از اقتصاد ایران حضور داشته باشد.

ادامه مطلب

بی توجهی اوباما، ترامپ و بایدن به هشدارها

پیمان همکاری راهبردی چین و ایران: خواب آشفته برژینسکی تحقق یافت

در آن هنگام، برخی از متفکران بزرگ استراتژیک آمریکایی مانند: زبیگنیو برژینسکی (مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری اسبق آمریکا، جیمی کارتر)، برنت اسکاکرافت (مشاور امنیت ملی، در زمان جورج بوش پدر) و هنری کیسینجر از عواقب خصومت همزمان با روسیه و چین هشدار داده بودند. با این حال، سیاست های دولت اوباما و سپس دونالد ترامپ و همچنین دولت فعلی، جو بایدن، تاکنون به این هشدارها بی توجهی کرده اند. 

ادامه مطلب

تقابل راهبردی واشنگتن و پکن

چین پیشتاز جهانی شدن و آمریکا پسماند آن است

غلامعلی خوشرو در یادداشتی می نویسد: هم اکنون چین پیشتاز جهانی شدن و آمریکا پسماند آن است. جهان در یک بزنگاه تاریخی مهمی قرار گرفته، جایگاه آمریکا و نه فقط اقتصاد آن در حال افول است و اقتصاد چین در کمتر از یک دهه از اقتصاد آمریکا پیشی می‌گیرد و اقتدار ایالات متحده به رتبه دوم جهانی سقوط می‌کند.

ادامه مطلب

خطراتی که واشنگتن از سوی پکن احساس می کند

استراتژی بایدن در چالش با چین، تقابل یا تعامل؟

شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین در اولویت های سیاست خارجی جدید به عنوان یک چالش اساسی قلمداد شده و بایدن در مرور خطرات موجود در افق بین المللی، بحث چین را جاسازی کرده است. وی چین را جدی ترین رقیب ایالات متحده و چالشی برای امنیت و ارزشهای دمکراتیک کشورش قلمداد کرده که مقابله با حمله این کشور به حقوق بشر، مالکیت معنوی و همچنین تخلفات اقتصادی را ضروری می کند. در کنار برشمردن چالشهای رقابت پکن با واشنگتن، همکاری های دوجانبه با تاکید بر منافع واشنگتن نیز از موارد مطروحه سیاست خارجی جدید کاخ سفید ذکر شده است. 

ادامه مطلب

چالش هایی که به دولت جدید به ارث رسیده است

از نگاه پرتردید اروپا تا چشمان نگران روسیه و چین به بایدن

علی موسوی خلخالی می نویسد: اروپایی ها بر این باورند که بعضی پرونده های اختلافی مورد اشتراک با امریکا را در دوره بایدن آسانتر می توان پیش برد. پرونده هایی نظیر پرونده ایران، روسیه، کره شمالی، سوریه، اوکراین، قفقاز و ... برای همین شاهد همگرایی بیشتر اروپا با امریکا در این پرونده ها و همکاری های بیشتر آنها در این زمینه ها خواهیم بود. اما این اشتراک نظر در کنار اختلافاتشان با امریکاست که البته قابل مدیریت است اما به آسانی قابل رفع نیست.

ادامه مطلب

تفاوت هایی که شاید زیاد محسوس نباشد

نگاهی متفاوت به سیاست بایدن در قبال ایران

محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: چه بایدن رییس جمهور می شد چه ترامپ، موضوعِ اوّل آمریکا در صحنۀ جهانی در حد ۶۰-۷۰ درصد «چالش های اقتصادی و امنیتی چین» می بود. سپس: روسیه، اتحادیۀ اروپا، بازسازی روابط دوجانبه با انگلستان، موضوع محیطِ زیست، چندجانبه گرایی برای تعدیل کرونا و احیای جایگاه اقتصادی آمریکا در جهان.

ادامه مطلب

تنش های  استراتژیک بین المللی در سال  ۲۰۲۱؛ افزایشی یا کاهشی

چرا نمی توان به کاهش تنش در دوره بایدن امیدوار بود؟

ابوالفضل پازوکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر خلاف خوشبینی های افراطی که اخیرا در نتیجه به ریاست جمهوری رسیدن جو بایدن در بین کارشناسان روابط بین الملل شکل گرفته است، سطح تنش ها و بحران ها نه تنها در بیشتر کانون های بحران کمتر نخواهد شد که متاسفانه بیشتر نیز خواهد شد.

ادامه مطلب

واشنگتن ناگزیر به همکاری است

امریکا و مساله افغانستان

پشتیبانی منطقه ای برای اجرای توافق صلح ۲۰۲۰، ضروری است. طبق توافق، ایالات متحده باید نیروهایش را تا می ۲۰۲۱ از افغانستان بیرون بکشد و در ازای آن طالبان نیز از تبدیل شدن افغانستان به اردوگاه تروریست جلوگیری کند. با این حال، اهداف دیگری نیز در دستور کار است: آتش بس آمریکا و طالبان، آزادی زندانیان، لغو تحریم ها و آغاز گفتگوهای درون افغان بین طالبان و دولت کابل بر سر یک نقشه راه سیاسی برای کشور و آتش بس فراگیر.

ادامه مطلب

دنیای دگرگون یافته ای که جانشین ترامپ به ارث رسیده است

چالش های بایدن، از ایران تا چین

تونایی بایدن برای پیشرفت در روابط با ایران جنبه بسیار مهمی از هدف او برای بازسازی پیوندهای فراآتلانتیک با بریتانیا، فرانسه و آلمان است که همگی طرف های توافق هسته ای با ایران به شمار می روند.

ادامه مطلب

ادامه مسیر واشنگتن در امتداد راه دولت جمهوریخواهان

بایدن از دستاوردهای ترامپ بهره خواهد برد

اگرچه شاید موضع بایدن در برابر روسیه سخت تر از ترامپ در قبال چین باشد ولی بعید است که او از دکترین ترامپ در قبال چین فاصله بگیرد و این نه فقط به علت روابط در حال افزایش میان ایران و چین بلکه افزایش قدرت چین در عرصه جهانی است . بایدن شاید نماینده ای را در امور چین منصوب کند و گفت وگوهایی را با چین ترتیب دهد، به تنش زدایی سیاسی و نظامی با پکن اقدام کند، مذاکرات تجاری را به تدریج از سر بگیرد و توجه بیشتری بر امور داخلی چین از جمله مساله هنگ گنک داشته باشد.

ادامه مطلب

پکن و تهران برای فرار از فشارهای واشنگتن تلاش می کنند

همکاری ایران و چین در گرو نوع رابطه با امریکا

جنگ تجاری، اعمال تعرفه بر پکن و فشار اقتصادی بر تهران نتوانسته است خواسته های ترامپ را محقق کند و تحولات اخیر نشان می دهد که چین و ایران اشتراکاتی را یافته اند. آمریکا به احتمال زیاد با این توافق مخالفت خواهد کرد. با توجه به وضعیت مالی نامناسب ایران، روشن است که این کشور از قدرت چانه زنی زیادی در توافق با چین برخوردار نیست و سند همکاری ۲۵ ساله بیشتر به نفع چین خواهد بود. حضور شرکت های چینی در ایران به معنای افزایش حضور و نفوذ چین در سیاست خارجی تهران است.

ادامه مطلب

از جنگ تجاری تا احتمال رویارویی های سخت تر

آیا ایالات متحده و چین به سوی قله جنگ سرد می روند؟

شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: "ما در کوهپایه های جنگ سرد قرار داریم"؛ این سخنان هنری کیسینجر وزیر امور خارجه اسبق ایالات متحده هنگام مصاحبه با او در مجمع جدید اقتصادی بلومبرگ در نوامبر سال گذشته در پکن بود. وی ادامه‌دار شدن تنش‌های تجاری بین چین و آمریکا را موجب افزایش زمینه‌های وقوع جنگ نظامی بین دو کشور دانسته و عنوان داشته است که روابط بین این دو کشور به دلیل جدی بودن مشکلات بسیار تیره و تار خواهد شد، به گونه‌ای که به محض اینکه مذاکرات تجاری به بن‌بست واقعی برسد، درگیری نظامی دور از ذهن نخواهد بود.

ادامه مطلب

رابرت کیگن و عامل بازگشت وضعیت جنگل

تطهیر نظم لیبرال به‌بهای انکار واقعیت‌های جهانی

احسان صادقی چیمه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی در نقد کتاب «جنگل بازمی‌گردد» می نویسد: یگن عامل بازگشت وضعیت جنگل و چالش اقتدارگرایی چین در عرصه جهانی مقابل آمریکا را ناشی از واقعیت‌های امروز جامعه آمریکا و انفعال جریانات سیاسی این کشور در عرصه سیاست خارجی می‌داند. انفعالی که از نگاه کیگن سبب شده است تا آمریکا دیگر به‌مانند سابق نقش خود را به‌عنوان رهبر نظم جهانی ایفا نکرده و رقبای آمریکا همانند درندگان جنگل می‌خواهند نظم لیبرال آمریکایی را تضعیف کنند.

ادامه مطلب

کشوری که می رود تا ابرقدرت جهانی شود

نگاه ایران به چین آینده

بهاء الدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گرچه منطقه خاورمیانه عجالتا در اولویت راهبردهای منطقه ای چین قرار ندارد، لیکن بسیاری از راهبردپردازان آمریکایی به این نتیجه رسیده اند که برای دور نگه داشتن چین آینده از منطقه باید از همین امروز به مبارزه با ایران برخاست و او را تضعیف کرد. بدون تردید چالش های سیاسی و تضادهای فکری با چنین فرضیه‎ای در داخل کشورمان فراوان است، ولی سوال این است که دورنمای مناسبات ایران با ابرقدرت شرقی در آینده چگونه و با چه تدابیر بلند و کیفیات ظریف و سیاست متوازنی رقم خواهد خورد تا از آن همانند دوران‏های دراز گذشته، دوباره رابطه گرگ و میشی رقم نخورد؟

ادامه مطلب

به بهانه انتشار کتاب آمریکا و جهان در مخاطره ما

نگاهی به نظام بین‌الملل و خیزش چین

احسان صادقی چیمه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مساله‌ حائز اهمیت در اینجا این است که چین با توجه به اینکه به مدل خاص توسعه‌ای که برای خود در پیش گرفت، توانست خود را به‌عنوان یک الگوی بدیل توسعه در مقابل الگوهای رایج لیبرالیستی و غربی قرار دهد. این مساله برای غرب و به‌خصوص آمریکا باعث نگرانی شده است چرا که این الگو با توجه به تلاش چین برای انباشت قدرت و استفاده از ابزارهای مختلف این توانایی را در اختیار دارد تا الگوی مورد نظر خود را توسعه دهد. 

ادامه مطلب

پساکرونا و ناگفته‌های ضرورت چندجانبه‌گرایی

آینده جنگ ها و مناسبات بین المللی در سایه کرونا

عابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امروز نیز مانند گذشته و همچنین آینده پسا کرونا، چندجانبه‌گرایی تنها راهی است که اطمینان می‌بخشد همه در مدیریت امور جهانی مشارکت دارند. چندجانبه‌گرایی تنها ابزاری است که مشروعیت و مردم‌سالاری را تضمین می‌کند، به‌ویژه آن زمان که باید تصمیم‌گیری‌هایی خطیر مانند تغییر قوانین و هنجارهای جهانی انجام شود. آمریکا خود یکی از بنیان‌گذاران نظم چندجانبه‌گرای بین‌الملل بوده است و امروز چون آن را مغایر با منافع خود می‌یابد سعی در تخطی از قوانین دارد.

ادامه مطلب

تنش میان آمریکا و چین به نشست شورای امنیت درباره سوریه کشیده شد

ادامه مطلب

با وابستگی بیشتر به نفت و گاز منطقه

چین جای خالی امریکا را در خلیج فارس تنگ می کند

پکن در سال های اخیر موتور محرکه رشد تولید کنندگان نفتی منطقه بوده است. ۷۲ درصد از کل نفت مصرفی چین از خارج از کشور تامین می شود و این اهمیت ژئوپلتیک واردات نفت را افزایش می دهد. در سال ۲۰۱۹، صادرات نفت عربستان سعودی به چین ۴۷ درصد افزایش یافت و عربستان حالا ۱۶.۵ درصد از کل واردات نفت چین را به خود اختصاص داده است. عراق سومین عرضه کننده نفت و عمان، کویت، ایران و امارات متحده عری به ترتیب ششمین، هفتمین، هشتمین و نهمین تامین کننده نفت چین هستند. خلیج فارس در مجموع ۴۰ درصد از واردات نفت چین را تامین می کند.

ادامه مطلب