امریکا و ایران به آستانه جنگ نزدیک می شوند؟!

دیپلماسی ایرانی: در 100 روزی که از حمله حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر می گذرد، رئیس‌جمهور بایدن در تلاش بوده تا به اسرائیل در جنگ غزه کمک کند و از تبدیل شدن این مناقشه به یک جنگ منطقه‌ای با ایران و نیروهای نیابتی اش جلوگیری کند. اکنون این کار دشوارتر می‌شود چرا که "محور مقاومت" ایران در حملات بیشتر و خطرناک‌تری با اسرائیل و ایالات متحده آمریکا، و از جمله در ترورها، درگیر می‌شود.

خود پرزیدنت بایدن اذعان دارد که حملات آمریکا مانع از اقدامات حوثی‌ها نخواهد شد. با این حال، واشنگتن پست گزارش می‌دهد که دولت بایدن در حال تدوین برنامه‌هایی برای یک "کارزار نظامی پایدار" در یمن است، هرچند برخی مقام های دولت او در این زمینه تردیدهایی دارند.

بنابراین، آمریکا و ایران در حال انجام یک بازی خطرناک موازنه بخش هستند. ایران به متحدان خود در "محور مقاومت" کمک می کند تا حملاتی را انجام دهند که هدف آنها تضعیف اسرائیل، دور کردن آمریکا از منطقه و بی‌اعتبار کردن کشورهای عربی است که با اسرائیل رابطه رسمی برقرار کرده اند (یا در پی برقراری آن هستند). آمریکا هم به اقدامات محدود تلافی‌جویانه روی آورده است.

واشنگتن و تهران، هر دو، از درگیری مستقیم خودداری کرده‌اند. اما این موازنه ممکن است دوام نیاورد. رهبر ایران، آیت‌الله علی خامنه‌ای، از نیروهای ایرانی خواسته است که "صبر استراتژیک" داشته باشند اما علی واعظ از گروه بین‌المللی بحران استدلال می‌کند که اکنون ایران احساس می‌کند نیاز دارد تا "بازدارندگی را احیا کند" و ابتکار عمل را به دست گیرد. واعظ می گوید: "ایرانی‌ها هنوز هم از ریسک پرهیز می‌کنند. آنها می‌خواهند این تصور را که در موقعیت دفاعی قرار گرفته اند، تغییر دهند اما همزمان این گمان وجود دارد که اسرائیل برای آنها تله‌ای گذاشته باشد تا یا جنگ را تمدید کند یا پای ایالات متحده را به آن بکشاند."

آرون دیوید میلر از بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی، یک اندیشکده در واشنگتن، می گوید: "دولت آمریکا می‌داند که با یک مشکلِ بدون راه حل روبه روست که تنها می‌تواند تلاش کند که آن را مدیریت کند." امیدواری بزرگ آقای بایدن این است که اسرائیل به زودی در این جنگ برنده شود یا دست کم از شدت جنگ خود در غزه بکاهد و خشم موجود در سراسر منطقه را کاهش دهد. اما اسرائیل نه تنها حماس را سرکوب نکرده و اسرای خود را آزاد نکرده بلکه نشانه‌های کمی از آمادگی برای توقف جنگ نشان داده است. تعداد کشته‌های فلسطینی از 25 هزار نفر گذشته است. برخی اسرائیل را به نسل‌کشی متهم می‌کنند. نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، صراحتاً درخواست جو بایدن برای ایجاد یک دولت فلسطینی در آینده را رد کرده است.

به باور دیوید میلر، در حالی که بایدن برای کنترل اوضاع خاورمیانه تلاش می‌کند، ممکن است تنها یک اشتباه یا یک حمله تروریستی با یک جنگ منطقه‌ای فاصله داشته باشد. میلر می گوید: "اگر این وضعیت ادامه پیدا کند و یکی از این حملات واقعاً به کشته شدن شمار زیادی از آمریکایی‌ها منجر شود، دولت آمریکا هیچ گزینه دیگری به جز حمله مستقیم به سپاه پاسداران ایران نخواهد داشت."

منبع: اکونومیست / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱