پس از فعال‌شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تمامی قطع‌نامه‌های پیشین شورای امنیت علیه ایران، فضای سیاسی و دیپلماتیک میان تهران و غرب عملا به مرحله‌ای از رکود و بن‌بست رسیده است. در چنین شرایطی، اغلب ناظران و تحلیلگران بر این باورند که در هفته‌ها و حتی ماه‌های پیش‌رو، چشم‌انداز روشنی برای ازسرگیری گفت‌وگوهای هسته‌ای وجود ندارد؛ مگر آنکه رخدادی پیش‌بینی‌ناپذیر بتواند معادلات فعلی را به‌طور اساسی دگرگون کند.
ادامه مطلب
سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: فرزندان ایران سزاوارند که فردا را نه با ترس از جنگ، که با رؤیای ساختن وطن در سر داشته باشند.
ادامه مطلب
محمدعلی مهتدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: جنگی که اکنون در منطقه جریان دارد جنگ روایت ها و گفتمان سازی است که متاسفانه دشمن در این مورد دست بالا دارد و ما کار زیادی انجام نداده ایم. باید تبیین شود که ما جنگ طلب نیستیم.
ادامه مطلب
بازگشت تحریم‌های موسوم به «ماشه» در هفته ای که گذشت و پیش تر از آن، تجربه تلخ جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل، صحنه خاورمیانه را به نقطه‌ای پرابهام و متزلزل رسانده است؛ نقطه‌ای که بسیاری از تحلیلگران آن را «بن‌بست دیپلماتیک» می‌نامند. هرچند غرب در موضع‌گیری‌های علنی خود همچنان از «باز بودن درِ مذاکره» سخن می‌گوید، اما در عمل، پیش‌شرط‌های سختی را مطرح کرده که ایران آنها را غیرقابل‌پذیرش می‌داند.
ادامه مطلب
رسول عبدالهیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: با توجه به مجموعه شرایط موجود می‌توان گفت که احتمال وقوع جنگ مستقیم جدید میان ایران و آمریکا و اسرائیل در کوتاه‌مدت پایین است.
ادامه مطلب
هدف اصلی کشورهای عربی از تقویت روابط دفاعی با پاکستان، ایجاد نوعی بازدارندگی در برابر اسرائیل است. اسرائیل به عنوان تنها قدرت هسته‌ای در خاورمیانه، پس از هفتم اکتبر سیاست‌های تهاجمی‌تری را در منطقه در پیش گرفته و این مساله نگرانی بسیاری از کشورهای عربی را برانگیخته است. از سوی دیگر، پاکستان به عنوان قدرت اتمی جهان اسلام، می‌تواند به عنوان وزنه‌ای مهم در معادلات بازدارندگی منطقه‌ای ایفای نقش کند و این همان نقطه‌ای است که همکاری‌های اخیر را معنادار می‌سازد.
ادامه مطلب
سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: واقعیت آن است که نهاد و رژیم‌های بین‌المللی در حوزه های سیاسی، اقتصادی و امنیتی هم افزا با تغییرات و تحولات بسیار گسترده‌ای که در محیط داخلی و محیط بیرونی دولت‌ها و افزایش بازیگران و مهمتر از اینها پیشرفت‌های بسیار گسترده‌ای در حوزه‌های فناوری به وقوع پیوسته، رشد نکرده و این شکاف بین قوانین و تحولات در سال‌ها و دهه‌های آینده بیشتر نمود عینی خواهد داشت و جهان را با تهدیدهای بیشتری مواجه خواهد کرد.
ادامه مطلب
جمشید پرویزی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در پیچاپیچ بازی سایه‌ها و مهار پلکانی یک حقیقت تلخ و پایدار خود را نمایان کرده است که خروج بی هزینه از پرونده هسته‌ای ایران برای هیچ یک از طرفین متصور نیست. هرچه زمان می‌گذرد نه تنها هزینه‌‌ها کاهش نمی‌یابد، بلکه بازیگران این صحنه پرچالش ناچارند در عمق عمیق‌تری از پیچیدگی‌ها، با فاکتورهای جدید و بهای سنگین تری به توافق دست یابند.
ادامه مطلب
حسن فتاحی، زهرا محبی‌پورکانی، فریدون علی‌مازندرانی و مصطفی روستایی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسند: این مقاله نتیجه‌ی یک دورهمی اینترنتی بود که با دشواری بسیار برگزار کردیم و هرکدام از ما دیدگاه‌هایی را مطرح کردیم. در این مقاله تلاش کردیم نشان دهیم که اگر جنگ دربگیرد، چه خواهد شد و پیامدهای آن چیست؛ و وقتی پیامدها را بخوانید درمی‌یابید که چرا تلاش برای صلح – به‌ویژه صلح بزرگ‌مقیاس منطقه‌ای یا جهانی ضروری است.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می‌نویسد: اخیراً روسیه و اوکراین در نبردهای هوایی بزرگی شرکت کرده‌اند و زیرساخت‌های انرژی و حمل‌ونقل را هدف قرار می‌دهند، زیرا مسکو در چهارمین سال جنگ به حمله زمینی شدید خود در شرق اوکراین ادامه می‌دهد و نوعی سلاح مافوق صوت را آزمایش می‌کند.
ادامه مطلب
در هفته‌های اخیر، دولت ایالات متحده به رهبری دونالد ترامپ با ادعای مبارزه با قاچاق مواد مخدر، سلسله اقداماتی نظامی و امنیتی علیه ونزوئلا انجام داده که به‌سرعت تنش میان دو کشور را به اوج رسانده است. نقطه عطف این تحولات، حمله مستقیم کشتی جنگی آمریکا به یک قایق ماهیگیری ونزوئلایی بود؛ حادثه‌ای که ونزوئلا آن را «تهاجمی غیرقانونی و خصمانه» خواند. بر اساس بیانیه رسمی کاراکاس، کشتی جنگی آمریکایی «جیسون دانهام» مجهز به موشک‌های کروز و تفنگداران آموزش‌دیده، روز جمعه به قایق «کارمن روزا» حمله کرد، ۱۸ سرباز خود را به آن سوار نمود و هشت ساعت مانع فعالیت صیادان بی‌دفاع شد.
ادامه مطلب
تجاوز اخیر اسرائیل به دوحه در روز سه‌شنبه گذشته، نشانه‌ای آشکار از رفتار غیرقابل‌کنترل این رژیم است. اسرائیل با سابقه حملات به لبنان، سوریه، ایران، یمن و درگیری‌های دهه های پیشین با اردن و مصر، ذیل جنگ شش روزه پتانسیل ایجاد تنش با دیگر کشورهای منطقه را از خود نشان داده است. این اقدامات، به‌ویژه حمله به قطر، زنگ خطری برای کشورهای منطقه، به‌خصوص ترکیه و پاکستان، به صدا درآورده است.
ادامه مطلب
اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: هرچند به احتمال زیاد دونالد ترامپ به واسطه شخصیت خودشیفته‌اش حاضر به اعتراف به این مسأله و تغییر اساسی در سیاست خارجی آمریکا نخواهد شد، اما چنانکه وی از حوادث ۹ سپتامبر درس نگیرد و همچنان بر رویکردهای یکجانبه و سیاست خارجی قلدرمأبانه خویش اصرار ورزد، اعتبار و جایگاه آمریکا در سطح جهانی بیش از پیش تضعیف خواهد شد.
ادامه مطلب
دونالد ترامپ با امضای فرمانی اجرایی، مجوز استفاده دوباره از نام «وزارت جنگ» به جای «وزارت دفاع» را صادر کرد. این اقدام به‌ظاهر نمادین، در واقع ریشه در تاریخ آمریکا دارد؛ چرا که تا پیش از سال ۱۹۴۹، وزارت دفاع با همین عنوان شناخته می‌شد. اما امروز، این تغییر معنای فراتر از یک بازگشت تاریخی دارد و نشانه‌ای از نگاه جدید ترامپ به قدرت نظامی و سیاست خارجی ایالات متحده است.
ادامه مطلب
علی منصوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: سوالی که مطرح می‌شود این است رژیم در جنگ آینده کجا را مورد ضربه قرار خواهد داد؟ طبیعی است نقاط قوت را. نقاط ضعف (مدیریت ناکارآمد) که مطلوب رژیم است. رژیم در طول نبرد دوازده روزه، مراکز و مجامعی را مورد ضربه قرار داد که نقاط قوت بودند.
ادامه مطلب
پس از سلسله نشست‌هایی که امیدها برای پایان جنگ اوکراین را زنده کرده بود؛ از دیدار ترامپ و پوتین در نشست آلاسکا تا رایزنی‌های رهبران اروپا در واشنگتن اکنون نشانه‌ها آشکارا حاکی از آن است که روند صلح به بن‌بست رسیده است. در حالی که فشارهای اقتصادی و تحریم‌های غرب نتوانسته کرملین را به عقب‌نشینی وادار کند، کاخ سفید به‌ویژه تحت رهبری ترامپ بیش از پیش به ابزار تهدید هسته‌ای تکیه می‌کند؛ رویکردی که به‌نظر می‌رسد تنها گزینه باقی‌مانده برای تغییر معادلات باشد.
ادامه مطلب
محمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در مقطع کنونی، منافع ایران و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس به ویژه عربستان، در یک راستا قرار گرفته است؛ امنیت و ثبات در خلیج فارس! در این راستا لازم است تا رایزنی ها و گفت و گوهای منطقه ای بار دیگر برای ساختن تاب‌آوری و کمک به ایجاد نظم منطقه‌ای پایدارتر از سر گرفته شده و از عربستان سعودی و سایر قدرت‌های متوسط نوظهور این منطقه خواسته شود که نفوذ خود را به ابتکار عمل برای صلح و امنیت تبدیل کنند و در کنار ایران، مانع درگرفتن جنگی دیگر در خلیج فارس شوند.
ادامه مطلب
جلال خوش‌چهره، تحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل تاکید کرد: دیپلماسی معامله‌محور و آمرانه ترامپ، بدون توجه به پیچیدگی‌های جهان چندقطبی، محکوم به شکست است و صلح پایدار در اوکراین تنها با همکاری اروپا و احترام به حقوق بین‌الملل ممکن خواهد بود. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، با رویکردی معامله‌محور و با هدف پایان دادن سریع به جنگ اوکراین، فشار بر اروپا را برای پذیرش مسئولیت اصلی تضمین‌های امنیتی این کشور افزایش داده است. بر اساس گزارش پولیتیکو، مقامات ارشد پنتاگون در دیدار با وزرای دفاع کشورهای اروپایی تأکید کرده‌اند که آمریکا نقش حداقلی در این زمینه ایفا خواهد کرد و بار اصلی بر دوش اروپا خواهد بود. این رویکرد، که در نشست ۱۸ اوت در واشنگتن با حضور سران اروپا و ولودیمیر زلنسکی نمایان شد، نشان‌دهنده شکاف عمیق در روابط فراآتلانتیکی است. اروپا، نگران از کاهش تعهدات آمریکا به ناتو و تحمیل صلحی شکننده، به دنبال استقلال امنیتی و تقویت دیپلماسی خود است.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در گفت‌وگویی تصریح می کند: «رفتار کشورهای اروپایی در ارسال نامه به شورای امنیت بیشتر یک عملیات روانی است تا اقدام عملی و ایران با هوشمندی می‌تواند اطلاعات خود را مدیریت کند و برنامه‌های هسته‌ای صلح‌آمیز را بدون آسیب به منافع ملی پیش ببرد.»
ادامه مطلب
محسن هاشمی رفسنجانی می نویسد: انتصاب دکتر علی لاریجانی به سمت دبیر شورای عالی امنیت ملی، در جامعه اقدامی امیدبخش فرض شده است. انتظار نخبگان و افکار عمومی از دکتر لاریجانی آن است که با توجه به سابقه طولانی مسئولیت‌های حساس خود در گذشته، راهکاری مؤثر و به‌موقع برای برون‌رفت کشور از بلاتکلیفی به دلیل خطر جنگ و تهدیدات نظامی خارجی ارائه کند و کشور را به سمت رفع مشکلات معیشتی و رشد و توسعه سوق دهد. طبیعتا پرونده هسته‌ای و فعالیت‌های برون‌مرزی که مهم‌ترین موضوع سیاست خارجی جمهوری اسلامی در طول ۲۲ سال گذشته بوده و بهانه تجاوز غیرقانونی اسرائیل و آمریکا به ایران در خردادماه قرار گرفت، اولویت کاری دبیر شعام محسوب می‌شود.
ادامه مطلب
رزمایش موشکی «اقتدار پایدار ۱۴۰۴» نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران نشان‌دهنده بازتعریف قدرت دریایی کشور پس از جنگ ۱۲ روزه اخیر با اسرائیل است. در این رزمایش، طیف گسترده‌ای از سامانه‌های موشکی شامل موشک‌های کروز دریایی «نصیر و قدیر»، موشک ساحل‌پایه و ضدکشتی «قادر» و پهپاد انهدامی «باور ۵» در شمال اقیانوس هند و دریای عمان شلیک شد.
ادامه مطلب
محمد مونسان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: چه بخواهیم و چه نخواهیم باید بپذیریم که همه ضرباتی که در جنگ ۱۲ روزه خوردیم، همه اینها شکست در جنگ شناختی و پذیرفتن القائات و توهمات دشمن در امر بازدارندگی بوده است. آنچه آسیب‌پذیری کشور را چند برابر کرده، فریب افکار مدیران ارشد کشور بوده است نه کارکنان عادی دولتی و نظامی و عامه مردم. باید فکری به حال آن کرد که اگرچه دیر شده ولی باز هم فرصت جبران هست.
ادامه مطلب
دیدار قریب‌الوقوع ترامپ و ولادیمیر پوتین در آلاسکا، در حالی که هنوز خطوط اصلی توافق احتمالی روشن نشده، نگرانی‌های گسترده‌ای را در میان متحدان واشنگتن برانگیخته است. پیشنهاد پوتین مبنی بر توقف جنگ در ازای به رسمیت شناختن کنترل روسیه بر شرق اوکراین، از نظر بسیاری از سیاستمداران اروپایی نه یک «طرح صلح» بلکه نوعی «معامله ارضی» است که می‌تواند اصول بنیادین امنیت اروپا را تضعیف کند.
ادامه مطلب
حامد نقی‌لو می نویسد: هم‌زمان با پیچیده‌ترشدن معادلات ژئوپلیتیکی منطقه، نقش روسیه در کنار ایران از یک شراکت سیاسی به یک پرسش راهبردی تبدیل شده است: کرملین در مسیر ثبات قدم می‌زند یا در معماری بحران‌ها نقش ایفا می‌کند؟
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی: به‌طور کلی روابط مسکو و پکن در هزاره سوم روند رو به رشد چشمگیر را طی کرده است به‌طوری که ولادیمیر پوتین و شی جین پینگ در ۴ فوریه ۲۰۲۲، سه هفته قبل از حمله روسیه به اوکراین، همکاری بدون محدودیت خود را اعلام کردند و از آن زمان چین و روسیه به طور قابل توجهی روابط خود را در زمینه‌های کلیدی تقویت کرده‌اند.
ادامه مطلب
شاید اکنون بیش از هر زمان دیگری، نخست وزیر محمد شیاع السودانی و دولت مرکزی در بغداد مجبور شده‌اند برای حفظ ثبات به سختی به دست آمده عراق، بین ایران و ایالات متحده تعادل ظریفی برقرار کنند.
ادامه مطلب
دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا ضرب‌الاجل ۵۰ روزه به پوتین برای آتش‌بس در جنگ با اوکراین را پس گرفت و به او تا روز هشتم اوت فرصت داد تا جنگ با کی‌یف را پایان دهد. این اولتیماتوم نه تنها در مسکو جدی گرفته نشد؛ بلکه روس‌ها حملات خود را به نقاط مختلف اوکراین شدت بخشیدند.
ادامه مطلب
تشدید اختلافات بین نهادهای نظامی و سیاسی اسرائیل ریشه در شکست امنیتی ۷ اکتبر ۲۰۲۳، فشارهای جنگ‌های چندجبهه‌ای (از جمله جنگ ۱۲ روزه با ایران در ژوئن ۲۰۲۵) و سیاست‌های نتانیاهو برای حفظ قدرت دارد. عیال زامیر، رئیس ستاد کل ارتش، به دلیل اختلافات با کابینه بر سر استراتژی غزه و توهین‌های وزرای راست‌گرا، در آستانه استعفا یا برکناری قرار دارد.
ادامه مطلب
سید عباس عراقچی صبح امروز (دوشنبه ۱۳ مرداد ماه) در نشست خبری سخنگویی اظهار کرد: روز خبرنگار با یاد شهید صارمی نامیده شده است. شهید صارمی در کنار دیپلمات‌ها به شهادت رسید. میدان، دیپلماسی و رسانه در کنار یکدیگر هستند.
ادامه مطلب
کیومرث اشتریان می نویسد: جنگ ۱۲روزه زمینه‌ای برای بازاندیشی و تحلیل امنیتی مسئله نفوذ است. نیروهای امنیتی کشورها در جنگی بی‌پایان‌اند که از چشم همگان پنهان است. این مبارزه وجوه گوناگونی دارد که از تخلیه تئوریک و تضعیف نیروی انسانی تا نفوذ و عملیات را در بر می‌گیرد. سرمنشأ این مبارزه فکری می‌تواند تئوریسین‌هایی باشد که آشکار و نهان در خدمت دولت‌های خود قرار دارند. ما نمی‌دانیم چه می‌کنند و چگونه کارزار می‌کنند، اما از روی نشانه‌ها می‌توان ابعاد بازی‌های آنها را تا حدودی درک کرد.
ادامه مطلب