کاری که اردوغان با تغییر کاربری مسجد ایاصوفیه کرد

ترکیه: انقلاب بنام خدا

۲۳ تیر ۱۳۹۹ | ۱۲:۰۰ کد : ۱۹۹۳۱۷۷ اخبار اصلی خاورمیانه
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انقلابی که  اردوغان در ترکیه  به نام خدا راه انداخته، نسخه اسلامی تئوری حکمرانی پوتین است. قانون اساسی  روسیه هم اخیرا به خدا بازگشت و ائتلافی از سرخ ها و قهوه ای ها – دلبستگان به عصر شوروی و هواداران کلیسا و روسیه تزاری – پشت سر وی قرار گرفتند. ایدئولوژی اردوغان هم ملغمه ای از کمالیسم و عثمانی گرایی است.
ترکیه: انقلاب بنام خدا

نویسنده: صلاح الدین خدیو، کارشناس مسائل خاورمیانه و امور بین الملل

دیپلماسی ایرانی: ترکیه با تبدیل موزه ایاصوفیه به مسجد، یک گام پر سر و صدای دیگر در مسیر گسستن از میراث سکولار این کشور برداشت. کمال آتاترک 86 سال قبل در ادامه سیاست های عرفی سازی خود، با بستن این مسجد تاریخی و تبدیل آن به موزه، متهورانه به میراث اسلامی ترکیه پشت کرد و ایاصوفیه را به نماد سکولاریسم آمرانه و ملت سازی ترکی تبدیل کرد.

اینک در آستانه صدمین سال جمهوری ترکیه، اردوغان به عنوان قدرتمندترین زمامدار ترکیه جدید پس از مصطفی کمال، عملا در تکاپوی تخریب بنیان های سکولار جمهوری است. رئیس جمهوری ترکیه البته ایده بنیادین جمهوری ترکیه، به عنوان کشور ترک ها  را رها نکرده و صرفا با تغییرات پی در پی آنچه را که کمابیش در ساختار حقیقی این کشور نمود داشت، پررنگ تر و برجسته تر کرده است. قبل از عدالت و توسعه هم صورت بندی هویتی ترک/ سنی/ حنفی، مقبولترین برند شهروندی بود، اما اکنون به نظر می رسد آنچه در ساختار حقیقی عملا وجود داشت، در ساختار حقوقی هم جا خوش می کند. واضح تر بگویم اردوغان دارد ترکیه کمالیستی را ضمن حفظ چارچوب ها و نهادهای اصلی اسلامیزه می کند و این درست در نقطه مقابل رسالت اولیه ای است که پدران بنیادگذار حزب عدالت و توسعه به عنوان بانیان معجزه اقتصادی و گذار دموکراتیک این کشور برای خود قائل بودند.

در اوایل سده جدید، بازی دموکراسی با نوید مشارکت برابر سکولارها، اسلام گرایان و کردها شروع شد. دو دسته اخیر محذوفان نظم کمالیستی بودند و ورود آنها به عرصه جزء الزامات یک گذار دمکراتیک راستین به شمار می رفت. عدالت و توسعه برای هماوردی با جناح کمالیست که از پشتیبانی بی چون و چرای ارتش هم برخوردار بود، به جلب حمایت و پشتیبانی اقلیت کرد نیازی حیاتی داشت. در سال های نخست، شکوفایی اقتصادی و معجزه دموکراتیک از راه رسید، اما اقتدارگرایی و کیش شخصیت اردوغان همزمان کلید سیر قهقرایی روند پیشگفته را زد.

بقای دموکراسی ترکیه علاوه بر چاره جویی مساله کرد در گرو برقراری توازن میان جناح های غرب گرا و اسلام گرا و ناتوانی هر یک در حذف دیگری بود. این توازن اما در ده سال گذشته به تدریج به سود اسلام گرایان دستخوش تغییر شد و آینده دموکراتیک کشور بیش از پیش در محاق رفت.

درباره مساله کردها وضع از این هم وخیم تر است. علی رغم برخی گشایش های اولیه، دولت عملا به سرمشق های کمالیستی بازگشت و فراتر از آن به عنوان یک نمونه بی سابقه، نه تنها در ترکیه، بلکه در عراق و سوربه نیز به سرکوب کردها پرداخت.

با این وصف اگر در 1934 تبدیل مسجد ایاصوفیه به موزه، نشانه غلبه سکولاریسم و تجدد کمالیستی بر میراث عثمانی کشور و پیامی همدلانه و اطمینان بخش به جهان غربی و مسیحی بود، اکنون لغو این تصمیم نماد پیروزی بخش سنتی ترکیه بر بخش مدرن و خاطره کشورگشایی های عثمانی بر سیاست خارجی صلح در خانه و آشتی در جهان است. 

ترکیه اما کشوری آسیایی – اروپایی و  دارای فرهنگی با ملغمه ای از عناصر اسلامی و غربی است. کمالیسم و اردوغانیسم علی رغم برخی رویکردها و جهت گیری های متفاوت در یک نکته مشترکند: تاکید افراطی بر یک بعد هویتی و تهدید تعادل ها و توازن های ظریف تاریخی، فرهنگی و اجتماعی موجود.

راست میانه نقطه عزیمت لیبرال های مسلمان ترک در ده سال نخست زمامداری آک پارتی برای یافتن گرانیگاه و نقطه تعادلی میان گرایش های فکری و سیاسی مختلف ترکیه و خروج از چرخه های کودتا و بیماری اقتصادی بود. 

اردوغان اما به توقف در راست میانه بسنده نکرد و مانند سایر همتایان پوپولیست و اقتدارگرایش رفته رفته به منتهی الیه راست سیاست لغزید. انقلابی که  اردوغان در ترکیه  به نام خدا راه انداخته، نسخه اسلامی تئوری حکمرانی پوتین است. قانون اساسی  روسیه هم اخیرا به خدا بازگشت و ائتلافی از سرخ ها و قهوه ای ها – دلبستگان به عصر شوروی و هواداران کلیسا و روسیه تزاری – پشت سر وی قرار گرفتند. ایدئولوژی اردوغان هم ملغمه ای از کمالیسم و عثمانی گرایی است. ترکیه جمهوری و امپراطوری هر دو در اندیشه وی حاضرند و رجعت به خدا و آسمانی کردن دولت، اسم شب اقتدارگرایی و فرمانرواپرستی شرقی است. از این رو باید منتظر سر باز کردن شکاف ها و زلزله های سیاسی و اجتماعی برخاسته از بی تعادلی و به هم خوردن موازنه ها ماند.

کلید واژه ها: ترکیه رجب طیب اردوغان مسجد ایا صوفیه استانبول حزب عدالت و توسعه

( ۶۲ )

نظر شما :

علی ۲۳ تیر ۱۳۹۹ | ۱۲:۲۱
در برآورد ۲۰۱۲ مؤسسه آمار دولتی ترک استات (The Turkish Statistical Institute (TurkStat))، جمعیت کردهای ترکیه بیش از ۲۲ میلیون نفر (۲۲٬۶۹۱٬۸۲۴) و بیش از سی درصد از جمعیت ۷۴٬۷۰۰٬۰۰۰ نفری ترکیه را تشکیل می‌دهد، این آمار برای 8 سال پیش است و جالب اینجاست این آمار توسط دولت اردوغانی داده شده که کرد ها را ترک کوهستانی میخونه، حال دیگه خودتون حساب کنید چه خبره ، با شروع هویت طلبی کردی در آناتولی و با حمایت برادران فارس خود ، با وجود بیش از 30 میلیون نفر ملت کرد، ترکیه و اردوغان را به خاک سیاه خواهیم نشاند ، پس شما ترکا بگردید تا بگردیم، جمعیت ترکا در تهران زیاده، تهران یه شهر خفه و نازیباست ، اما کردها نصف استانبول و ازمیر را گرفته اند و خاری در چشم هر چه پانترک هست ، بوده اند ، هستند و خواهند بود
علی ۲۳ تیر ۱۳۹۹ | ۱۲:۲۲
خود اردوغان از اقوام گرجی چرکس هاست که در دوران عثمانی در مهاجرتی بزرگ به آناتولی مهاجرت کرده اند، امروزه جمعیت چرکس ها در ترکیه بین 5 تا 7 میلیون نفر تخمین زده می شود، و زن اردوغان هم کورد است ، اگر 30 میلیون کورد ها ، آلبانی ها ، چرکس ها ، عرب ها ، ارمنی ها و.. را جمع کنید ، سرجمع 30 میلیون ترک خالص از ترکیه بیرون نمی آید ، توهمی به نام ترک کیه ؟
ایرانی ۲۳ تیر ۱۳۹۹ | ۱۲:۳۸
این نوع تاکیدات تاریخی و پوپولیستی در هر کشوری اصولا ناشی از این واقعیت است که دست دولت حاکم خالی شده است. این را بسیاری از تحلیلگران حتی در داخل ترکیه هم بیان می‌کنند که دولت اردوغان در سوریه شکست خورده است و دنبال جبران آن با لیبی و نفوذ در مدیترانه است، و در داخل هم ارزش پول این کشور سیری مشابه کشور ما داشته است البته با این تفاوت که آنها تحت تحریم نیستند. در نتیجه دولت و حزب اردوغان چیزی در چنته ندارند جز تاکید بر شعارهای نئوعثمانی و بعضا افراطی که همین رویکرد باعث تحمیل هزینه بیشتر برای مداخلات خارجی و شتاب گرفتن روند رو به افول دولت اردوغان خواهد شد ولی احتمالا با بازی دادن افکار بخشی از جامعه مدت بیشتری در قدرت خواهند ماند.
دکتر امینی فر ۲۳ تیر ۱۳۹۹ | ۱۲:۵۶
مثل اینکه دوستان به تغییر کاربری یک موزه به مسجد توسط اردوغان هم ناراحت شدند.خدا شمارا هدایت کند.
ایران ۲۳ تیر ۱۳۹۹ | ۱۵:۰۵
یک فرض خطا که طیف فکری امثال خدیو دارند این است که دموکراسی صرفا با سکولاریسم ممکن است،در صورتی که دموکراسی خواست مطلق مردم است ،حال ممکن است ملت ایاصوفیه را مسجد یا جزوه بخواهد,فارغ از اینکه کدام درست است،این دموکراسی است.
امیر ۲۳ تیر ۱۳۹۹ | ۱۷:۵۸
وقتی برای مردم درست توضیح داده نمیشه مسلما همچین نظراتی رو هم باید دید! ایاصوفیه یک کلیسای معروف (قدیس مسیحی بنام صوفیه) بوده که از شاهکارهای معماری امپراتوری بیزانس (روم شرقی)‌ بحساب میاد و به زور تبدیل به مسجد شده بود و زمانی که کمال آتاترک آن را به موزه تبدیل کرد یک زخم کهنه رو مرمت کرد و به دنیا نشان داد که ترکیه کشوری متمدن میباشد و وارد عصر جدیدی شده. کار اردوغان یک حرکت پوپولیستی برای دلخوشی هواداران خود در ترکیه می باشد و نشان میدهد ترکیه در چه مسیری دارد حرکت میکند. هرچقدر اردوغان با مشکلات بیشتری مواجه میشود بیشتر دست و پا میزند و کارهای غیر عادی انجام میدهد. افرادی همچون ترامپَ، اردوغان، پوتین و احمدی نژاد همه از یک مکتب می باشد!
خسرو ۲۳ تیر ۱۳۹۹ | ۱۹:۲۷
ایا صوفیه و بسیاری از مایملک بیزانس توسط آخرین حکمران روم شرقی بنام سلطان محمد فاتح مستند است و سلطان محمد ایا صوفیه را به عنوان مسجد وقف کرده است ، حتما دوستان محترم میدانند که جایی را که برای مسجد وقف شده است نمی توان موزه کرد ودر ضمن در سال 1934ایا صوفیه با تصمیم شورای وزیران بطور موقت به موزه تبدیل شده بود و مصطفی کمال نقشی در ان تصمیم نداشت ، وامروز هم دادگاه رای به مسجد شدن ایاصوفیه داده است و اردوغان ازآن حمایت کرده و دستوری در این مورد نداده است ، خدیو مثل همیشه سعی کرده است هر مشکلی را یا هر واقعه ای مثل مسجد ایاصوفیه را با اقلیت کرد ترکیه مرتبط کند چون اینکار را با ایران نمی تواند انجام دهد ، کردها با درصد بیشتری از دیگر اقوام ، حامی اردوغان هستند و این را در هر انتخاباتی نشان داده اند ، اینکه یک دولت تصمیم میگیرد واقعیت حقوقی یک مسجد را قبول کند ، چرا موجب یاس و ناراحتی عده ای میشود ؟گفته اند که با قدرت یافتن اسلامگرایان ، دمکراسی به محاق رفته است ، چرا هیچ المانی یا اتریشی یا...هر اورپایی با قدرت یافتن احزاب دمکرات مسیحی نمی گوید دمکراسی به محاق رفت ، متوجه نیستید که با زبان اورپایی ها و با جمله های آنها ، اسلام ستیزی را تبلیغ می کنید ، بخواهید یا نخواهید 80درصد کردها در ترکیه و ایران وعراق و سوریه ، مسلمانان معتقد هستند و مطابق افکار اسلامی شان با دولت های مسلمان دشمنی نمی کنند و این اسم شب ناکامی الیت اورپاپرست و تجزیه طلب منتسب به کردها (در حالی که بیشترشان کرد نیستند مانند اوجالان و دمیر تاش و قاسملو ) است
مسلم ۲۳ تیر ۱۳۹۹ | ۲۰:۰۵
تبدیل موزه (که قبلا مسجد بوده) به مسجد کجایش بد است طرفداران کروه تروریستی pkk از هر کار خوب که اردوغان انجام می دهد ناراحت می شوند. این کار فقط خواسته مسلمانان ترکیه نبود بلکه موضوعی مربوط به تمام مسلمانان و دنیای اسلام است. سایت محترم دیپلماسی ایرانی بهتر است به اسلام اهمیت بیشتری بدهد.
علی ۲۳ تیر ۱۳۹۹ | ۲۱:۱۷
آفرین بر اردوغان درست بر قلب دشمنان اسلام خنجرش را فرود آورد، واقعا شیر مردی از سلاله فاتحین اسلام،تبدیل موزه ایا صوفیه به مسجد آنهم با در نظر گرفتن امضأ آتا ترک در تغییر کاربری از مسجد به موزه،دل وجراتی فوق العاده میخواست ،که در مدت ۸۶ سال هیچ کدام از روسای جمهور یازده گانه پیش از اردوغان نتوانستند با امضا بنیانگذار ترکیه نوین مقابله کنند،« چون مخالفت با فرمان آتا ترک کار ساده ای در ترکیه نیست» ولی اردوغان چنان در دل مردم جای دارد که می دانست این کار را فقط او می تواند. باز گشایی قدیمی ترین مسجد جهان« بنای مسجد ایا صوفیه ۱۵۰ سال قبل از تولد پیغمبر اسلام ص میباشد» که در واقع قدیمی ترین مکان دست نخورده از بدو ساخت کاربری ستایش خدای یگانه را دارد،وهزار سال هم به عنوان بزرگترین وقدیمی ترین کلیسا ،در خدمت نماز گزاران مسیحی بوده ،وبه عنوان قبله دوم مسیحیت هم گفته میشود،در واقع نماد پیروزی اسلام بر مسیحیت می باشد،وبه آن دلیل است جهان مسیحیت به تشنج وتلاطم افتاده ،پاپ خوابش پریده،یونان افسرده شده ودر مسکو عزای عمومی اعلام کرده اند وحتی کاخ سفید هم بر اردوغان خط و نشان می کشد،وکلا دنیای مسیحیت به یاد شکستهایش در جنگهای صلیبی افتاده ،« دقیقا مثل ارزش قدس ومسجد اقصی نزد مسلمانان است» پس بعد از این شاهد سنگ اندازی مسیحیان بر ترکیه ومسلمانان خواهیم بود، البته اردوغان هم بر مسیحیان اعتراض زیادی دارد ،که چرا در یونان بعد از استقلال از عثمانی که بیش از ۲۵۰۰ مسجد وجود داشت الان فقط ۴ مسجد سر پاست که در آتن تنها مسجد هم تبدیل به دانسینگ شده ومسلمانان در بیرون وحیاط مسجد با نظارت پلیس می توانند نماز بخوانند،ودر کل ممالک اورپایی که در زمان عثمانی جزو خاک آن محسوب می شدند،تعداد انگش شماری مسجد باقی مانده که آنهم استفاده غیر مذهبی دارند،وحتی در اسپانیا که بیش از ۸۰۰ سال در تسلط مسلمانان بوده وهزاران مسجد داشت همه اش تخریب ویگانه مسجد الحمرا هم تبدیل به میخانه شده،واین درست در حالی است که در استانبول علاوه بر ایا صوفیه ۱۵۸ کلیسای دیگر،ودر کل ترکیه نزدیک ۵۶۶ کلیسا وجود دارد ،که نتنها تخریب نشده اند بلکه هر سال مبالغ هنگفتی جهت نگهداری آنها خرج می گردد تا ازبین نروند،وبه عنوان آثار باستانی نگهداری میشود،ولی مسیحیان چنان دشمنی با اسلام دارند که مساجدی با قدمت بیش از ۸۰۰ سال را که علاوه بر جنبه مذهبی یک آثار عتیق وشاهکار معماری ،واوج هنر اسلامی هستند،ولی توسط مسیحیان تخریب گردیده، پس کینه ونفرت مسیحیان ،با آثار اسلامی وخود اسلام ومسلمانان پایانی ندارد، در صورتیکه بیش از هزار سال تحت تسلط مسلمانان بودند ،ومسلمانان اگر تنگ نظری آنها را داشتند الان در دنیا یک نفر مسیحی نمانده بود،وهمگی تبدیل به مسلمان شده بودند. تعجب بنده در اعتراض دنیای مسیحیت نیست بلکه تعجبم بیشتر از ناراحتی مسلمان نماها می باشد که بیشتر از کفار به اسلام ومسلمین ضربه وانگ میزنند ودشمنی علنی دارند آنهم در یک سایت به اصطلاح دیپلوماسی ایرانی،که بیشتر کاربرانش از طرفداران pkkوهمفکرانش میباشد .که بدون داشتن زره ای اطلاع از ماوقع مسجد ایا صوفیه فقط با دیدن نام ترکیه واردوغان بیدرنگ شروع به ناسزا گویی میکنند،وگوی سبقت را از مسیحیان می ربایندحتی خود نویسنده مقاله آقای خدیو هم از دلش نمی آید شرحی بی طرف از این اتفاق مهم داشته باشد بلکه فورا به یاد همفکرانش افتاده واز هر موضوعی می خواهد به نفع خود وقبیله اش استفاده کند،در صورتی که هر سخن جایی وهر نقطه مکانی دارد ،بحث اکراد محترم هم در موضوع ومقاله مختص خودش قابل ذکر است،چطور کامنت گذاران معلوم الحال وتعلیمی بلافاصله شروع به ناسزا گویی میپردازند، البته یک مسلمان واقعی ارزش کار اردوغان را بهتر میداند که در مقابل این همه تهمت وافترا وتوهین به مسلمانان بهترین ضربه را به دشمنان اسلام زد،ولی افرادی با نیت شوم وبیمار گونه چه ارزشی به مسجد وفرقی با میخانه قایل هستند،که این یکی هم اضافه باشد،، قدر زر زرگر شناسد قدر جوهر جوهری قدر قنبر را علی ع،.
علی ۲۳ تیر ۱۳۹۹ | ۲۲:۳۸
نویسنده محترم سعی دارد تلقین کندمابین اقدامات مصطفی کمال پاشا و پرزیدنت اردوغان اختلاف فاحش وجود داشته وراه ترکیه جدید از ترکیه موسس جمهوری جدا شده است ، درحالی که این گونه نیست اقتضاعات سیاسی آن زمان ایجاب می کرد آتاتورک بزرگ ایاصوفیه را به موزه تبدیل کند ولی مقتضیات این زمان تبدیل شدن آن به مسجد را می طلبد در روزگاری که اسرائیل غاصب مسجدالاقصی را اشغال کرده ، ارمنستان خونخوار مساجد مسلمانان را درقره باغ تبدیل به اوخور می کنند جایی که چینی های بی دین ، مسلمانان ایغور و مساجد آنها را نابود می کنند از کشور های بزرگی مانند ترکیه همین انتظار می رود.
محمد ۲۳ تیر ۱۳۹۹ | ۲۲:۵۱
مسئله پانترکیسم و ترک گرایی یک دروغ تاریخی هست که تنها با غلبه کلونی های ترک های سلجوقی بر مردم بومی آسیای صغیر ممکن شد و به وسیله قدرت شمشیر فرزندان سلجوقی های ترکیه یعنی حکومت عثمانی و سپس تغیر خط و قطع مفاهمه تاریخی مردم بومی آسیای صغیر با سابقه تاریخی خودشون در پناه پانترکیسم امکان پذیر شد حالا دیوار این دروغ تاریخی کی فرو بریزه خدا می دونه.
بابک ۲۳ تیر ۱۳۹۹ | ۲۳:۲۳
جناب علی ۲۳ تیر ۱۳۹۹ | ۱۲:۲۱ شما که این همه سرت تو آماره جمعیت ایران رو هم یه تجزیه تحلیل بکن بعد که نتیجشو دیدی خیلی آروم برو بشین سر جات جیکت هم در نیاد!
جامی ۲۴ تیر ۱۳۹۹ | ۰۰:۲۰
آزادی آناتولی،بازگشت دیاسپورای ارمنی و یونانی به سرزمینشان.جنوب شرقی آناتولی به ایران،شمال غربی به ارمنستان،غرب هم به یونان برگردانده می شود.مهاجران به کشورهای پهناور قزاقستان،اورخون یا گبی برمی گردند.خاورمیانه یک گام به آرامش نزدیکتر می شود.
ابراهیم قدیمی ۲۴ تیر ۱۳۹۹ | ۰۳:۳۸
همه کس طالب یار اندچه هوشیار وچه مست همه جا خانه عشق است چه مسجد چه کنشت.ایا صوفیه کلیسائی بوده است که بعد از فتح قسطنطنیه توسط مسلمین با تغییرات زیادی در داخل وخارج با معماری زیبای ترکی که نمونه ان قدس و سایر مساجد است تبدیل به مسجد شد وپس از ان با پایان دوره عثمانی که چندین صد ساله بوده است مسجد باقی ماند. اتاتورک انراپس ازجنگ اول به موزه تبدیل کردکه صلاحیت این تغییر را نداشت.مسجد و را نمیتوان تغییر کاربردی داد..مردم ترکیه صاحبان این بنای با ارزش تاریخی اند لذا کسانی که صلاحیت دارند نقشی برای ان تعیین کنند مردم ترکیه اند.از طرف دیگر با توجه به اینکه مسجد در اسلام شرایط خاص دارد فقها از نظر مافقه شیعه وسنی باید اظهار نظر کنند که اقامه نماز در این محل جایز است یاخیر. مطمئنا اینگونه فتاوی قبلا داده شده است ومیتواند توسط مردم از علمای این زمان مجددا مورد استفسار قرارگیرد.چنانچه مردم با نظرموافق با تبدیل موزه به مسجد باشند و از نظر شرعی مانعی برای اقامه نماز نباشد با توجه به در صد بالای ۹۰ در صد مسلمین در استانبول مسجد و ستایش پرودرگار که منظور همه ادیان الهی است در این مکان مقدس الهی که بازمانده ز دوران مسیحیت است مطمئنا مناسب تر از موزه و نقش نمایشی دادن به ان است. مانع خاصی ندارد.هرمسجدی میتواند ضمن مسجد بودن موزه هم داشته وبازدید کنندگانی داشته باشد..این مکان یا باید مسجد باشد یا کلیسا یا چنانچه امکان ساختمانی دارد هردو.مسجد وکلیسا را نمیتوان به موزه تبدیل کرد.در مسجد وکلیسا میتواند موزه ومدرسه هم باشد.حرکت پرزیدنت اردوغان نه خلاف شرع بوده است ونه عرف. تبدیل مسجد وکلیسا به موزه خلاف شرع وعرف بوده است وباید باعث دلتنگی میشد.
داریوش ۲۴ تیر ۱۳۹۹ | ۱۱:۰۲
جناب آقای خدیو انقلابها رو مردم پیش می برند تحت هر نامی با نام خدا یا با نام سکولار ،ترکیه نسبت به کشورهای منطقه دموکراتیک تر و مردمی تر بوده و به نظر من اصلا هم اردوغان دنبال به چالش کشیدن مدرنیته نیست.بلکه در حال به کار گیری و استفاده مفید از مدرنیته است .اردوغان و دولت او موفقترین دولت از زمان برقراری جمهوریت در ترکیه هستند.ایجاد رفاه برای مردم،آزادی اقلیتها از جمله کردها در استفاده از زبان در رسانه ها و آموزش و ایجاد احزاب سیاسی،آزادی زنان در بحث حجاب و حضور پر رنگ آنها در جامعه،پیشرفت در صنعت،و...
خان اوغلان .خ.اهری ۲۴ تیر ۱۳۹۹ | ۱۱:۱۹
واقعیت آن است که اردوغان حتی برای کردها اجازه داشتن حزب مستقلی را داد امری که در بسیاری از کشورها هنوز اجازه نمی دهندقومیت ها حتی در حد فراکسیون فعالیت کنند...اما مهم ترین مشکلی که برای کردها ایجاد شد از ناحیه پ.ک.ک و تحریک کنندگان خارجی بودکه برخلاف تحولات بنیانگذاری عثمانی و قرارداد رومانوس پادشاه روم با آلب ارسلان سلجوقی که روم سرزمین کرکوک تا عرب فرات را به آلب ارسلان بخشید و سالها قبل از پیدایش امپراطوری عثمانی این مناطق به ایالت آذربایجان ملحق شد و سپس فرزندان آلب ارسلان که ابتدا برای توسعه پادشاهان سلجوقی ایران می جنگیدند در نهایت تا قلب اروپا پیشروی کردند و امپراطوری جدیدی بنام عثمانی بوجود آوردند بنابر این برای ا ردوغان و حاکمان ترکیه سخت است بپذیرند که مناطقی را که اجدادشان از رومانوس در ازای آزادی این پادشاه پس از پایان جنگ به عنوان غرامت دریافت کرده اند و اسنادش در ترکیه م وجود است حالا گروهی بنام پ.ک.ک با تحریک خارجی و صرفا با اتکا به مجوز شهروندی ده ها سال اخیر بخواهند ناامن کنند یا مسائل تجزیه طلبی و..را دنبال کنند.البته برخی اندیشمندان کرد معتقدند یک راه حل واقع بینانه آن است که غرب فرات و برخی مناطق از جمله مین بش که ترکمان ها مین بچ تلفظ می کنندمحدوده امنیتی ترکیه هست و خواهد بود و موصل و کرکوک به دلیل ساختار چند قومیتی عرب و ترکمان و کرد لازم است به صورت خودمختاری در داخل اقلیم اداره شود.و ترکیه در این شرایط به ترانزیت نفت کرکوک و امنیت اقتصادی اقلیم و نیز عراق کمک خواهد کرد...
محمد علوم اجتماعی ۲۴ تیر ۱۳۹۹ | ۱۳:۱۷
پان ها محصول استعمار هستند پیش از قرن هیجده اقوام فارس عرب ترک کرد در منطقه کنار هم زندگی می کردند ودوست بودند پانها نفرت بین اقوام راه انداختند .پیش از انقلب که ما بچه بودیم .می خوندیم فارسی شکره ترکی هنره کردی گوهر لفط لفظ عربه .حافط بزرگ می گوید .جنگ هفتادو دو ملت همه را عذر بنه ...چون ندیدند حقیقت ره افسانه زدند
علی ۲۴ تیر ۱۳۹۹ | ۱۴:۰۸
ارامنه ها آشوری ها یونانی ها راندند از ترکیه بحث قومیتی در ترکیه ریشه تر از همسایگانش است داشتن نماینده و شبکه کردی نمایش است رفتار جامعه ترکیه در زلزله وان و الازیغ دو شهر کرد نشین گفتند اینها کرد هستند کمک های کمی فرستادند که باعث انتقاد وزیر کشور ترکیه شد معلوم بوده
آرش ۲۴ تیر ۱۳۹۹ | ۱۵:۵۷
برنامه ها ورفتارهای چند سال اخیر اردوغان از جمله تاسیس و حمایت از گروهها افراطی اسلامی همچون جبه النصره گروه تروریستی سلطان مراد ویا خود داعش که با حمایتهای مادی ومعنوی شخص اردوغان و دستگاه میت ایجاد شدند ،تجاوز به عفرین ونابود کردن المانهای ایرانی همچون مجسمه کاوه آهنگر نشان از وجود ایده ای توهم زا توسط اردوغان و همفکران اوست وآن چیزی نیست جز تجدید بنای نئو عثمانی با ملغمه ای از افکار تندروی اسلامی اخوانی و افکار پانترکیستی که متاسفانه این روزها ترکش این حرکتهای هیجانی ومتوهمانه گریبانگیر گروه اندکی از آذریهای ترک زبان ما شده است تجاوز وتهدیدهای اردوغان این روزها هرچهار طرف ومرزهای ترکیه را در برگرفته است تهدیدهای گاه وبی گاه یونان قبرس تجاوز به سوریه ،عراق ، لیبی واخیرا ادعاهای وزیر کشور ترکیه درخصوص مرزهای ایران که مطمینا این گونه حرکتهای جنون امیز آینده ای تاریک ونامشخص را برای ترکیه رقم خواهد زد و به زودی اردوغان و همفکران اون در صحنه بازی شطرنج کیش ومات خواهند شد
کاوه ۲۴ تیر ۱۳۹۹ | ۱۶:۲۴
اردوغان و ترکا میخوان این توهم را برای کورد های آناتولی درست کنند که مسلمان بودن =ترک بودن ، در صورتی که ما کورد ها خودمان با داشتن سردار بزرگ مسلمانان صلاح الدین ایوبی شکست های بزرگی را در جنگ های صلیبی بر صلیبیون و شوالیه های غرب وارد کردیم و امروز هم اقوام و همتباران اریایی مان قدرت قالب در ایران ، منطقه و جهان هستند
رستم ۲۴ تیر ۱۳۹۹ | ۱۸:۱۸
حتی بنی اسرائیل سوگلی خدا در نهایت دچار عذاب خدا شد و من فرشته ی عذاب ترکها هستم ، و این ماموریت الهی را به بهترین نحو انجام میدهم.
میلان ۲۴ تیر ۱۳۹۹ | ۱۸:۵۹
تغییر کاربری این مکان نه بخاطر باور به یک دین بلکه تنها برای تحریک احساسات مذهبی مردمیه که سالهاست افسار تعصبات مذهبی و قومی بر دهانشون بسته شده و کسایی مثل اردوغان در راستای منافع سیاسی و اقتصادیشون اونهارو به هر سمت که بخان می کشن مردمیکه وقتی ارتش کشورشون بر سر انسانهای بی گناه انواع اقسام بمبها رو می ریزه شهراشون با خاک یکسان می کنه نه تنها مخالفتی نمی کنن بلکه شعار قتل عام سر میدهند همون رفتاری که مردم یهود در برابر ظلمی که کشورشون به فلسطینیها می کنه یا کشور چین در نقض حقوق مرد ترک ایغور انجام می ده اینکه این مکان مسجد باشه یا کنیسه یا کلیسا یا معبد مهم نیست مهمه اینه که چقدر می تونه باعث صلح و اسایش انسانها بشه چقدر می تونه این باور ایجاد کنه کردها مثل ترکها، فلسطینها مثل یهودی ها ،ایغورها مثل چینیها حق زندگی دارن. من یه کردم ولی هیچ وقت یه ترک یا یک عرب یا هر انسان دیگری بخاطر قومیتش شایسته ظلم کردن نمیبینم اردوغانو امثال اون فقط دارن از ما برای تحکیم فدرت خودشون استفاده می کنن
خسرو ۲۴ تیر ۱۳۹۹ | ۱۹:۲۵
جامی آرزو کرده که ؛ ترکها به اسیای میانه برگردند و شمال غربی ترکیه به ارمنستان (با کدام جمعیت که با پیری و مهاجرت جمعیت مواجه اندواحتمالا در سی سال اینده به همراه اسراییل به خاطر خلا جمعیت به کشورهای اصلی یعنی آذربایجان و فلسطین ملحق خواهند شد ) و جنوب شرقی به ایران ( شیطنت می کنی ، منظورت پ ک ک و پژاک هست که طرفدار اونایی یا از اونا)و غرب به یونان برسد ، زهی خیال باطل ، مگر نمی بینی در بالکان کشورهای جدید مسلمان و ترک را (البانی و کوزو و بوسنی و مجارستان ) که هر روز قدرتمند تر می شوند یا جمعیت بزرگ ترکها در بلغارستان و سوریه و عراق را که با دمکراتیک شدن کشورها به حقوقشان میرسند ، در ضمن فکر میکنی در ایران غالب مردم ایران اجازه تجزیه طلبی به شماها را میدهند؟ آرزوی تجزیه ایران وترکیه وعراق و سوریه و تشکیل اسراییل دوم(کشور جعلی کردستان ) را به گور میبری ، و رستم نامی که خود را فرشته عذاب ترکها جا زده است ، انسان نماهای زیادی تا حالا توهم نابودی ترکها را داشته اند ولی همه شان با عذاب الهی نابود شده اند چون ترکها شمشیر اسلامند و ایران در همه زمانها وحتی در زمان پهلوی میدانست که ترکیه بهترین دوست ماست
محمد ۲۵ تیر ۱۳۹۹ | ۱۲:۱۴
خسرو هه، بله ترکا شمشیر اسلامند و کاباره های آنتالیا نماد اسلام ، خخخ اسلام ....
رستم ۲۵ تیر ۱۳۹۹ | ۱۲:۱۷
خدا شمشیرشو عوض کرده
علی ۲۵ تیر ۱۳۹۹ | ۱۳:۲۸
ترکها و عربها هیچگاه به خاطر اسلام شمشیر نکشیدند باعث تحرکات و جنگها و نسل کشی نژادی شدند مثل شکست عثمانی ها از صربها و چند دهه بعد نسل کشی در بوسنی یا نسل کشی ارامنه ها در دوره عثمانی یا .....
جامی ۲۵ تیر ۱۳۹۹ | ۱۳:۴۷
به خسرو یا خالیفوسور یا هر نام سازمانی ۲۰۰ دلاری دیگر.گور بابای پژاک و پ ک ک و هر گروهک چپول دیگر که مایه بدبختی ایران و ایرانی اند.ما ایرانیان از تمام جنبش‌های آزادیخواهانه ایرانی‌تباران در سرزمین های جدا شده از مام وطن،ایران،دفاع می کنیم.چه تاجیک در سمرقند،چه تالشی در لنکران ،چه کرد در عفرین.درست مانند قیام سربداران درسی اساسی به اشغالگران خواهیم داد.یک چشمه از آن را مدتی پیش در ادلب دیدید که چطور بوی کباب ترکی را در هوا پخش کردیم.
به جامی ۲۵ تیر ۱۳۹۹ | ۱۵:۳۳
کورد های دیاربکر، وان، قسطنطنیه و ... تاجیک های سمرقند و بخارای شریف در کنار جیحون، در دوشنبه، در عراق، در کشمیر، در رژاوا، در تهران ، شیراز، سنندج، مشهد ، مازندران ، شیراز، صنعا، هرات ، بلخ، بلوچستان،هوئی چین و ........... با شمشیری آخته خدا آماده ایم
علی ۲۵ تیر ۱۳۹۹ | ۱۵:۳۶
من بازم دلم کباب ترکی میخواد ، البته بیشتر ، خیلی بیشتر ..
در جواب خسرو ۲۵ تیر ۱۳۹۹ | ۱۶:۱۷
حتما میدانید که کلیسا رو نمیشه وفق کرد. و اگر هم کردن با زور کردن و با همان زور هم میتوان آن کار دگر کرد!
خسرو ۲۵ تیر ۱۳۹۹ | ۲۱:۰۱
محمد ،رستم ،علی ،جامی ، به جامی و... با نام های جعلی و مطالب دروغ و جعلی را برای فریب مردم و پراکندن نفرت بین مردم ایران و مسلمانان می نویسید ، ولی فراموش می کنید که " ایت هورر کروان گئچر" تدبیر وتعقل اجتماعی مردم ایران همیشه تجزیه طلبها و منافق ها را ناامید کرده و شکست داده است با فحاشی و نفرت پراکنی به آرزوهایتان (تجزیه کشورهای اسلامی و جنگ بین مسلمانان )نمی رسید
رضا ۲۶ تیر ۱۳۹۹ | ۰۰:۱۶
تا حالا دقت کردین چرا از شرق چین تا غرب اروپا ترک را با یک نام میشناسند ، اگه گفتی ؟ بله ...، اصلا این نام یک نام بین المللی هست، واقعا جالبه مردمان مختلفی که کمترین نزدیکی فرهنگی و جغرافیایی را با هم دارد همه به طور جداگانه به یک نتیجه مشترک رسیده اند، واقعا خیلیم منطقی و اثبات شدس. . .
كامران ۲۶ تیر ۱۳۹۹ | ۰۹:۴۷
باز هم کامنت گذارن دوزاری، فاقد تحلیل، فاقد اطلاعات درست، فاقد کوچکترین اینده نگری، صرفا کافیست یک مطلب در مورد ترکیه باشه ،از بخل یا شاید از این که در واقع حرفشان را نمیتوانند مستقیم به حاکمیت ایران بگویند، مطابشون رو در قالب این موضوعات مطرح میکنند ، اما در دل سودای پژاک و پ ک ک دارند
غلی ۲۸ تیر ۱۳۹۹ | ۱۴:۴۵
خسرو جان تفرقه و تجزیه کشورهای اسلامی خیلی وقت شروع شده غرب با ایجاد دو غده (اسلام ترکی و اخوانی و نو عثمانگری و پان‌ترکی و اسلام وهابی متعصب و خشک مذهبی) هدفش امنیت اسراییل است در پنهان و آشکار جبهه بندی کشورها در لیبی سوریه افغانستان و.....نمایان است اسلام محمدی خیلی وقت است رفته فقط ظاهر و پوسته مانده
علی ۲۸ تیر ۱۳۹۹ | ۲۰:۳۵
آتاترک به محمدعلی فروغی گفته بود که شما ایرانی‌ها قدر ملیت خود را نمی‌دانید و نمی‌دانید که ریشه داشتن در زمین چه حسی دارد.شما قدر بزرگان خود را نمی‌دانید و از شاهنامه که سند ملیت شماست سپاسگزار نیستید. حال آن‌که من ناچارم برای ملت ترک چنین پیشینه‌ای را بسازم.پیشینه ای که با مصادره اثار اقوام دیگر مثل مولوی نظامی و.... بدست امد ایین مخصوص ترکها چیست تا بدانیم اگر دارند .فقط تشابهات کم زبانی و در نژاد مختلف در پشت نقاب اسلام پنهان نکنید اهدافتان
خسرو ۲۹ تیر ۱۳۹۹ | ۱۳:۵۹
گفتگوی مصطفی کمال و رضاخان در مورد فرهنگ سازی در شبکه های اجتماعی موجود است ، و بر عکس چیزی که علی گفته ، رضاخان اظهار داشته که من مجبورم فرهنگ جعل کنم ، و رضاخان نیز ترکی صحبت کرده است ، محمد علی فروغی به عنوان عامل انگلیس ، طراح شونیزم در ایران بود که موجب نفاق و دشمنی میان ایرانیان شده است
علی ۳۰ تیر ۱۳۹۹ | ۰۹:۰۰
خسرو جان آنقدر در توهمات غرق شده ای به خودت زحمت یک سرچ ساده نداده ای در اینترنت خلاف گفته توست جانم همان‌قدر تو فروغی را عامل انگلیس میدانی من اربابت آتاترک را عامل انگلیس میدانم آرزو تفکر و تعقل برایت دارم
بهنام ۰۵ مرداد ۱۳۹۹ | ۱۸:۱۶
داعیان امروزی تروریست های پ ک ک و پژاک شب موقع دیدن تروریست های به هلاکت رسیده در کانال های تلوزیونی تروریست ها دیوانه وار شروع به گریه و فحش دادن به اردوغان میکنند و در پایان برای راضی کردن وجدان شکست خورده خود از تروریست ها به نام کردها استفاده میکنند همه مردم جهان خوب میدانند در کوه های قندیل هیج انسانی به اسم کرد به جز تروریست ها زندگی نمیکنند حال آنکه تبدیل مسجد ایاصوفیه که در دنیا موجب خوشحالی میلیون ها مسلمان شد و همه مسلمانان از آقای اردوغان تشکر نمودند پان آریایسم و ژان ایرانیست به افول رفته خواستند آرزوی میلیون ها مسلمان را با تفکرات کریستین های افراطی با توجیه نقض آزادی ادیان در استانبول خاموش کنند اما یادشان رفته که در یونان و اروپای امروزی که هزاران مسجد به کلیسا تبدیل شد چطور مثل خرمگس زمستانی سکوت کردند و خاموش شدند مشکل ژان ایرانیست و ژان ها آریایی جز دشمنی با مسلمانان و نقض آزادی تمامی اقوام در ایران و شایعه سازی پشت سر بزرگانی که فارس و آریایی نیستند چیز دیگری نیست
علی ۰۵ مرداد ۱۳۹۹ | ۲۲:۰۳
پان اریاییسم وجود ندارد ولی در ترکیه و آذربایجان احزاب افراطی حرکت ملی و حزب مساوات وجود دارد اتفاقا جفتشون شد اسلامی و ضد ایرانی اند فقط کافیه کمی زحمت بدهی در اینترنت جستجو بکنی اما درباره مسجد آیا صوفیه قبلاً کلیسا بوده اما چه هدفی سیاسی بوده پشتش که مسجد کردند زمان قضاوت میکند امام جماعت در خطبه هایش چنان آه و نفرین کرد اربابتان اتاتورک که صدای مخالفان به هوا بلند شد یونان سر لج بازی با ترکیه مساجد بسته است سر قضیه کلیسا که تمام کشورهای مسیحی اظهار تأسف از ترکیه کردند و قبل از این تمام مساجد مسلمانان یونان باز بود هدف وسیله توجه نمی کند آقای به ظاهر مسلمان امید وارم با تفکر و تعقل بدون هیچ برداشت قومی و نژادی و مذهبی مطلب را بفهمی
بهنام ۰۷ مرداد ۱۳۹۹ | ۱۹:۴۱
طرف میاد اظهار میکنه در جهان امروزی چیزی بنام پان آریایسم و یا پان ایرانیست وجود نداره و... حالا بگذار من یک نمونه اش را برایت بگویم در کشور ما از سنگ توالت گرفته تا لوازم خانگی و خودرو و.. به نام پارس میباشد آیا یک شرکتی را میتوان به نام عرب یا ترک باز کرد محال است اما وقتی کسی جلوی تلوزیون میگه من ترکم یا عربم میشه نژاد پرست نمونه بارز آن را میتوان در ترجمه فیلم ها دید با عنوان تقدیم به تمام فارسی زبان های جهان .یا اگه یکی کوروش و دار و دسته اش را قبول نداشته باشه میشه تلاش برای امنیت ملی تفکر هم خو چیزیه در آخر حرفم اینه علت این همه دشمنی و کینه با آقای اردوغان چیه مگر شما ها هستید که سرنوشت کشور ترکیه را تعیین میکنید الان عصر عصر رسانه هست اگه یک مجله داخلی بخوانند مطمن باشید برای اطمینان میرن 4 تا مجله داخلی ترکیه را میخوانند از 2015 شروع به تخریب ایشان کرده اید اما نه تنها محبوبیتش در بین جهان اسلام و خود ترکیه کاهش نیافت بلکه بیشتر هم شد که نمونه بارز آن در بین رای گیری ها محبوبترین رییس جمهور جهان اسلام و ددربین روسای جمهور جهان بعنوان چهارمین رییس جمهور محبوب جهان شناخته شد
بهنام ۰۷ مرداد ۱۳۹۹ | ۲۰:۱۳
کاربر گرامی میاد از دهنش هر چی در میاد نصیب ترک ها میکند میگه ترک ها از قزاقستان آمده اند حال سوال من از شماست فارس ها از کجا آمده اند اگر برویم بررسی دقیقی بکنیم به قول استاد رحیم پور اقوام گاو پرستی که هم اکنون در هندوستان امروزی به گاو گرستی مشغولند و ادرار گاو را هم به عنوان نوشابه مقدس میل میکنند به نژاد آریایی مشهورند ژس اگر کسی بفهمه میگه آریایی جد و آبادته تو اشتباه میکنی به من آریایی میگی مورد دیگر اینکه برگشته گفته همه ترک ها را به نام .... میشناسند خوب اگه از نظر تو ترک ها به...... معروف هستند پس عملت عکس العملی خواهد داشت و از نظر تر ها هم شما به ..... معروف هستید که پارس میکنید پس یادمان باشد که شروع کننده جرقه اصلی اختلاف بین اقوام پان آریایی های متوهم باستانگرا و پان ایرانیست ها میباشند که شروع به لجن پراکنی میکنند از نظر ترک ها حساب برادران فارس زبان ما با پانفارسیسم و زیرشاخه های افراطیش کاملا جداست چون ماها با هم برادریم در کمال پر رویی بر میگرده میگه اختصاص حزب و نشریات و شبکه تلویزیونی 24 ساعته برای اقوام غیر ترک نمایش میباشد متاسفانه از زمان شهید رجایی و بهشتی که اصل 15 و 44 قانون اساسی به تصویب رسید و در حال اجرا توسط آن دو بزرگوار بود تروریست های سلطنت طلب و کوروش پرستان افراطی شروع به ترور آن دو بزرگوار و نمایندگان نمودند و از آن زمان تا به امروز با ایجاد سفسطه و انگ پان چسباندن به اقوام غیر فارس مانع تراشی نموده اند برادر عزیز ما هم دوست داریم به عنوان اقوام غیر فارس چند شبکه تلویزیونی 24 ساعتی و نشریات به زبان مادریمان اگر نمایش هم باشد به ما واگذار کنید ما راضی هستیم اون موقع دیگه برادر عزیز عرب ترک ترکمن کرد و بلوچمان مجبور نیست بره با ترس ماهواره بخره و شبکه های هم زبان خودشو تماشا کنه ان وقت دیگه با خیال راحت جلوی تلویزیون خود خواهد نشست و با لذت به تماشای برنامه های مورد علاقه خود خواهد پرداخت . بحث من از این همه کامن بر میگرده به قانون نیوتن که میگه هر عملی را عکس العملی است مساوی ولی در خلاف جهت آن پس بیاییم لذت و خوبی و بخشش و انسانیت را به همدیگر هدیه بدهیم ما قبل از آنکه از هر نژادی باشیم انسانیم و بعد مسلمان و در عصر ارتباطات برای پی بردن به اصل واقعیت باید راسانه های خود کشور ترکیه یا شخصیت مورد نظر را دید برای مثال حجم استقبال از مسجد ایا صوفیا به حدود 400 هزار نفر میرسید که مورد استقبال شدید مردم ترکیه قرار گرفت و همه مردم ترکیه به آقای اردوغان تبریک گفتند و استقبال شدید نمودند حالا ما با مشاهده رسانه های ترکیه و اصل ماجرا قسم حضرت عباس نفرت پراکنان و مخالفان اردوغان را قبول کنیم یا دم خروس را در پایان به عنوان یک مسلمان ساکن در ایران از آقای اردوغان بابت چنین شجاعت ستودنیش کمال تشکر را دارم و برایش آرزوی سلامتی مینمایم
ایرانی ۰۳ فروردین ۱۴۰۰ | ۰۲:۳۲
یک سوال از اقای بهنام : ایا توجه به حقوق اقوام فقط در ایران مهمه یا در جمهوری اذربایجان و ترکیه هم مهمه ؟ اگر جواب بله است که در اونصورت اردوغان محترم نیست و نباید مورد ستایش شما باشه اگر جواب نه است که دیگه حرفی برای این دورویی و استاندارد دوگانه نمیمونه چون تمام حرف شما حتی با وجود منطقی بودن بدلیل استدلال پایه ایی ضعیف مردوده ( تالشی ها در جمهوری اذربایجان و کردها و اعراب ... در ترکیه تا چند سال پیش حتی در خیابان برای صحبت به زبان مادری مشکل داشتند البته نمیدونم چقدر شرایطشون عوض شده )
مهرداد ۲۷ آبان ۱۴۰۰ | ۰۶:۵۶
باز پانترک ها شروع کردن به فحاشی و جعل تاریخ