بهاء الدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت جو بایدن طرف سه سال گذشته، سیاست ٱشکاری در استفاده از دیپلماسی پنهان و غیرمستقیم در گریز از درگیری و تشدید تنش با جمهوری اسلامی ایران در پیش گرفته و مکانیسم مدیریت مشترک بحران‌ها توسط تهران و واشنگتن در موارد متعدد، کارساز افتاده است.
ادامه مطلب
با این حال و برخلاف آنچه در این نشست روز جمعه عنوان شد، علی لقمانی اذعان دارد که صرفاً با برگزاری همایش و سخنرانی نمی‌توان از ظرفیت‌های بکر سایر نقاط جهان استفاده کرد. چراکه به باور این کارشناس حوزه بین‌الملل، «به نظر می‌رسد سیاست خارجی ایران، ریل‌گذاری خود را با تمرکز بر خاورمیانه عربی پیش برده است و مناطقی مانند آسیای میانه، شبه‌قاره و همچنین آفریقا به شکل جدی مدنظر دیپلماسی اقتصادی نیست».
ادامه مطلب
عبدالرضا فرجی راد می گوید: باید بپذیریم که پاسخ موشکی و پهپادی ایران، هم در سطح و هم در حجم و وسعت یک حمله بی‌سابقه بود. البته ایران در نهایت هوشمندی و دقت این حمله را طوری طراحی و اجرا کرد که خسارت جانی و مالی یا تخریب گسترده به بار نیاورد و صرفا ملاک و هدف، ایجاد توازن بود که به آن دست پیدا کرد و در ادامه هم با وجود برخی ادعاها، حمله اسرائیل توازنی با حمله ایران نداشت و به‌همین‌دلیل قدرت بازدارندگی تل‌آویو زیر سؤال رفته است. از طرف دیگر چون حمله ایران با این شدت و وسعت است، برای هیچ کشوری پیش‌بینی‌پذیر نبود. خود اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها بارها گفته‌اند که از پاسخ ایران دچار یک شوک شدند؛ بنابراین غرب سعی دارد که با این تحریم‌ها فضا را به نفع خود مدیریت کند.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: اسرائیل بعد از حمله ایران پیگیر اقدامات تحریمی و دیپلماتیک علیه ایران و قرار‌دادن سپاه در فهرست سازمان‌های حامی تروریسم و به‌اصطلاح «ایجاد یک جبهه جهانی و یک ائتلاف منطقه‌ای علیه ایران» شده است.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: تصمیم مشترک امریکا و اروپا برای تشدید تحریم‌ها علیه ایران، آیا اقدامی برای اطمینان دادن به اسرائیل و مجاب کردن آن در قبول آتش‌بس در غزه و نیز کاستن از سطح تنش با جمهوری اسلامی است؟ یا علاوه برآنچه گفته شد، نشان از سرخوردگی غرب در هرگونه توافق با تهران در بزنگاه کنونی دارد؟ هرچه هست، این که غرب در مسیری گام گذاشته که نه تنها تهران را در حفظ مواضع خود تشویق می‌کند بلکه سبب دور شدن هرچه بیشتر تهران از غرب و تعمیق رویکرد شرق‌گرایی در روابط خارجی آن خواهد کرد. در این صورت آیا این همان نتیجه‌ای است که غرب در همه سال‌های گذشته با سیاست‌های کج‌دار و مریز خود در قبال تهران دنبال کرده است؟
ادامه مطلب
هرچه از زمان پاسخ ایران به اسرائیل می‌گذرد، به موازات گسترده‌شدن مواضع مقامات تل‌آویو، رسانه‌های غربی هم گمانه‌زنی‌های متعددی را درباره نحوه حمله احتمالی اسرائیل مطرح کرده‌اند. این گمانه‌زنی‌ها طیفی از سناریوهای مختلف از حمله مستقیم به خاک ایران تا جنگ سایبری را شامل می‌شود.
ادامه مطلب
حسین عبده تبریزی در یادداشتی می نویسد: در سال ۱۴۰۳، با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران و موقعیت تحریم‌ها، به نظر می‌رسد متغیر «سیاست» هم تأثیر عمده‌ای بر قیمت ارز در این سال داشته باشد.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: حاکمیت کشور از دو سو، زیر فشار است: بی ثباتی اقتصادی داخلی و تحریم های خارجی. هرچند بتوان داخل را با کنترل های گاه و بی گاه و چاپ ۵ همت (هزار میلیارد تومان) در روز، مدیریت کوتاه مدت کرد ولی لغو تحریم ها بدواً به اتخاذ یک منطق جدید در حکمرانی نیاز دارد که مجموعۀ غرب نیز امکان پذیرش آن را داشته باشد. طبیعی است که حاکمیت کشور، چنین چرخشی را نخواهد پذیرفت زیرا باید در ساخت قدرت خود تجدید نظر کند. در عین حال، لغو حدود چهارهزار تحریم، یک پروژۀ عظیمی است که تصورِ فرآیند مذاکراتی و اجرایی آن سرگیجه آوراست. پس می ماند تداوم سیاست های فعلی اقتصادی و رویکرد فعلی سیاست خارجی.
ادامه مطلب
دکتر محمدجواد ظریف در گفت وگویی تاکید دارد که، دعوای برخی دوستان بر سر برجام یک دعوای سیاسی و جناحی بود. خود آقای باقری هم اعتراف کردند که آن زمان که منتقد برجام بودند یک کنشگر سیاسی بودند و اکنون مسئول اجرایی کشور هستند. خدا پدرش را بیامرزد که امروز واقعیت را می‌گوید. اتفاقا من به خاطر همین اذعان به واقعیت برای ایشان احترام قائلم. اما نمی دانم چرا هنوز در رسانه‌ها از مذاکرات رفع تحریم‌ها حرف می‌زنند. اینجا هم با صداقت بفرمایند مذاکرات برای احیای برجام.
ادامه مطلب
علی ربیعی در یادداشتی می نویسد: نگاه کنید به آثار تحریم از سال ۹۰ تا ۱۴۰۲، که کشور به میزان ۱۲۱۰ میلیارد دلار دچار عقب‌ماندگی شد. یک مطالعه دیگر نشان می‌دهد هزینه‌های اعمال شده علیه ایران طی چهار سال به حدود ۱۹.۱ درصد تولید ناخالص داخلی واقعی رسیده است (اکونگار). نوسانات رشد در دوره‌های تحریم که در سال های تحت تحریم، به رشد منفی منجر شد که این رشد منفی، بخش های صنعتی را نیز درگیر کرد، و در مجموع، اقتصاد ایران را به یک بیماری مزمن دچار کرد. بیماری که درمان آن با گذشت زمان پیچیده‌تر می شود.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: بلاتکلیفی‌ها به هم مربوط هستند و تشدید یا تعدیل هر‌یک می‌تواند اثر مثبت یا منفی بر دیگری داشته باشد. قاعدتا هیچ کشوری اجازه نمی‌دهد با چنین بلاتکلیفی‌هایی برای مدتی چنین طولانی که برای اقتصاد و شرایط اجتماعی‌اش سم است، مواجه باشد.
ادامه مطلب
در شرایطی که پس از وقوع عملیات طوفان‌الاقصی و جنگ حماس و اسرائیل تنش کم‌سابقه‌ای کل منطقه غرب آسیا را فرا‌گرفته و خاورمیانه در آستانه افزایش تنش فراگیر قرار دارد و به تبع آن، منازعه تهران-واشنگتن پررنگ‌تر از هر زمان دیگری است، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه، از آمادگی ایران برای جمع‌بندی مذاکرات احیای برجام به شرط وجود اراده در طرف مقابل می‌گوید.
ادامه مطلب
فلاحت‌پیشه در گفت وگویی تصریح می‌کند که «روسیه با قربانی‌کردن احیای برجام، مطرح‌کردن به‌کارگیری پهپادهای ایرانی در جنگ و وقوع عملیات طوفان‌الاقصی و جنگ حماس و اسرائیل، سه دست پوچ را طی دو سال گذشته رو کرد و در ازای آن، نه خبری از سوخو-۳۵ بود، نه موشک‌های اس - ۴۰۰ و نه همکاری با تهران در فناوری‌های حساس روسیه و برخی از موضوعات تجاری و اقتصادی».
ادامه مطلب
کشورهای جنوب یک بار دیگر خواستار اصلاح نظام مالی بین المللی شدند که عمدتاً تحت سلطه ایالات متحده است.
ادامه مطلب
حسین سلاح ورزی در یادداشتی می نویسد: تحریم منع یا محدودیتی است که با اتکا به وضع مجازات از سوی نهادها و ساختارهایی به مبادله میان کشور و طرف‌های تجاری بین‌المللی آن اعمال می‌شود. آنچه این روزها زنجیره ارزش تولید و تجارت ایران در مواجهه با فرصت‌های بین‌المللی تجربه می‌کند، باید با تعابیری همچون «نادیده‌انگاری بین‌المللی» در چارچوب ریسک‌پرهیزی بازیگران این عرصه فهمید و توصیف کرد.
ادامه مطلب
در مقام نتیجه‌گیری، یوسف مولایی به این نکته اشاره دارد که وقتی شکایت ایران در دادگاه های آمریکا به نتیجه نمی‌رسد و مجامع بین‌المللی هم مرجع ذیصلاحی نیستند که بتوانند آمریکا را وادار به تمکین از رای خود کنند و با اذعان به اینکه واکنش متقابل و یا تحریم‌های ایران هم نمی‌توانند منشا اثر باشد، لذا این استاد دانشگاه، راه حل نهایی را تنش زدایی دیپلماتیک می‌داند که از منظر وی، می‌تواند یک قدرت نرم را در اختیار ایران قرار بدهد.
ادامه مطلب
هفت میلیارد دلار ارز بلوکه ایران در کره جنوبی، سال‌ها روی خروجی رسانه‌های کشور خبرسازی کرد و هر بار یکی از مقامات مدعی می‌شد که این منابع آزاد شده و به‌زودی به کشور برمی‌گردد و به دنبال آن قیمت دلار سقوط می‌کند. تکرار بی‌سرانجام این خبر کار را به جایی رساند که بازار ارز نسبت به این مسئله حساسیت خود را از دست داد و حتی رسانه‌های خارجی نوشتند که این گزارش‌ها برای ایران نقش تنظیم بازار ارز را ایفا می‌کند. با این حال دولت سیزدهم خواهان انتقال منابع ارزی بلوکه از کره جنوبی به بانکی در قطر شد. مسیر پیچیده انتقال ارز در نهایت منجر به ازبین‌رفتن یک میلیارد دلار ارزش این منابع شد و حالا با گذشت شش ماه از خبر آزادسازی منابع ارزی ایران، همچنان خبری از مصرف یا انتقال آن منابع به کشور نیست و زمزمه‌های بلوکه‌شدن دوباره این منابع به گوش می‌رسد.
ادامه مطلب
به دنبال گزارش اخیر اژانس بین المللی انرژی اتمی در قبال برنامه هسته ای ایران، کماکان واکنش های سیاسی و دیپلماتیک آن ادامه دارد. در تازه ترین مورد ، آمریکا و سه کشور اروپایی عضو برجام، بیانیه‌ای مشترک درباره گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران منتشر کردند. به گزارش ایسنا، آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان شامگاه پنجشنبه و در پی انتشار گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خبرگزاری رویترز که در آن ادعا شده بود «ایران تولید اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد خود را افزایش داده است» بیانیه مشترکی را صادر و این اقدام ادعایی ایران را محکوم کردند. این چهار کشور همچنین مدعی شده‌اند یافته‌ها نشان دهنده این است که ایران میزالن تولید ماهانه اورانیوم تا ۶۰ درصد را سه‌برابر کرده است.
ادامه مطلب
اکنون شاهد یک نوسان سیاسی و دیپلماتیک بین خودداری بایدن در تنش‌زایی با تهران و تداوم تشدید اختلافات تهران-آژانس هستیم که می‌تواند وقوع هر گزاره‌ای را محتمل کند. لذا آنچه در گزارش واپسین روزهای آژانس علیه برنامه هسته ای ایران در میانه منازعه حماس و اسرائیل مطرح شده، می تواند ریل گذاری برای سال آتی میلادی در قبال تهران باشد.
ادامه مطلب
ابوالقاسم دلفی در گفت وگویی بر این باور است که هرچه تنور انتخابات در سال ۲۰۲۴ داغ‌تر شود، فشار جمهوری‌خواهان، منتقدان و هجمه‌های سیاسی و رسانه‌ای علیه دولت بایدن مشخصا در قبال ایران به‌شدت افزایش پیدا خواهد کرد و به دنبال آن کاخ سفید دیگر با فراغ بال نمی‌تواند سیاست خود را در قبال تهران در پیش بگیرد. مضاف بر آن نباید فراموش کنیم که حتی بخشی از دموکرات‌ها هم در مصوبه مجلس نمایندگان رأی به بلوکه‌کردن مجدد اموال ایران در بانک‌های قطر دادند که نشان می‌دهد حتی بخشی از بدنه دموکرات هم در مقابل بایدن قرار گرفته است.
ادامه مطلب
کتاب روشنگر "امپراطوری زیرزمینی: چگونه آمریکا اقتصاد جهان را به یک سلاح تبدیل کرده "Underground Empire: How America Weaponized the World Economy" نوشته هنری فارل و آبراهام نیومن Henry Farrell and Abraham Newman توضیح می‌دهد که چگونه واشنگتن به چنین قدرت هولناکی دست یافته و چگونه از این قدرت به شیوه های زیادی استفاده می‌کند. فارل و نیومن جزئیاتی را آشکار می‌کنند که چگونه حوادث ۱۱ سپتامبر باعث شد که ایالات متحده شروع به استفاده از امپراتوری پنهان خود کند و چگونه اجزای مختلف این امپراطوری پنهان، با هم ترکیب شده‌اند تا چین و روسیه را محدود کنند. آنها نشان می‌دهند که اگرچه دیگر کشورها ممکن است از شبکه‌های واشنگتن خشنود نباشند اما فرار از آنها هم برایشان بسیار دشوار است.
ادامه مطلب
محمد مهاجری در گفت وگویی تاکید دارد که اگر من هم جای دونالد ترامپ بودم زیر برجام می‌زدم و از آن خارج می‌شدم. چون وقتی می‌دیدم در داخل ایران برخی از جریان‌های سیاسی و رسانه‌ای مثل آب‌خوردن از پشت به تیم مذاکره‌کننده خنجر می‌زنند و به سربازان در حال جنگ دیپلماتیک از پشت تیراندازی می‌کنند، من هم جای رئیس‌جمهور آمریکا بودم قطعا به طرف ایرانی اعتماد نمی‌کردم. به دلیل آنکه وقتی می‌دیدم در داخل ایران خودشان تیم مذاکره‌کننده و دولت را قبول ندارند، چرا من پای این توافق با دولت ایران متعهد بمانم؟!
ادامه مطلب
: در ۴۸ ساعت اخیر موجی از تحریم‌ها در قالب تحریم‌های حقوق‌بشری تا موضوعات منطقه‌ای و... علیه ایران اعمال شد. در‌این‌باره دیروز (شنبه)، آمریکا دو مقام اطلاعاتی ایران را به بهانه «نقض حقوق بشر، توطئه علیه مقام‌های آمریکایی و مخالفان حکومت ایران» تحریم کرد. وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (اوفک)، «مجید دستجانی‌‌فراهانی» و «محمدمهدی خانپور اردستانی» مقام‌های اطلاعاتی ایران را در فهرست تحریم‌ها قرار داده است.
ادامه مطلب
جنگ و تحریم، موجب افزایش بهای هیدروکربن ها شده که به این معنی است که صادرکنندگان سوخت، می توانند در پول شنا کنند.
ادامه مطلب
اگر در بکارگیری ابزار تحریم زیاده روی شود، می‌تواند دیگر کشورها، از جمله متحدان آمریکا را، به رویگردانی از سامانه مالی مبتنی بر دلار ترغیب کند. به عنوان مثال، کشورهای اروپایی، با خروج یکجانبه ایالات متحده از توافق هسته‌ای ایران مخالف بودند. با این حال، به دلیل تحریم‌های ثانویه، که بخشی از کارزار "فشار حداکثری" علیه ایران بود، مجبور شدند تجارت خود با ایران را قطع کنند. این امر آنها را وادار کرد تا به تدوین جایگزینی برای سیستم SWIFT که برپایه دلار است، فکر کنند. گرچه این پیشنهاد به جایی نرسید اما اگر حتی متحدان ایالات متحده به جایگزین‌هایی برای سامانه مبتنی بر دلار بیاندیشند، آن گاه شگفت نیست که دشمنانی مانند روسیه و چین برای تضعیف هژمونی دلار تلاش کنند.
ادامه مطلب
پرفسور دوهان ضمن اظهار تأسف از اینکه در مجمع اجتماعی، هیچ پنلی به بحث تاثیر تحریم‌ها اختصاص نیافته اظهار داشت معتقدم دامنه بحث بسیار گسترده است که قابلیت برگزاری چندین رویداد و چندین کنفرانس بزرگ در مورد تأثیر تحریم علم و فناوری بر زنان، وجود دارد. متأسفانه واقعیت این است که زنان اولین نفر هستند تحت تأثیر قرار می گیرند. ایشان ضمن اشاره به دستاوردهای بازدیدهای کشوری، اذعان داشت در بازدید از زیمباوه، دریافت که از دست دادن درآمد دولت و تأثیر تجمعی اقدامات بیش از حد تبعیت، مستقیماً بر ارائه آموزش با کیفیت تأثیر گذاشته است.
ادامه مطلب
تحریم ها روسیه را از پیشرفته ترین بخش های فن آوریِ اقتصادِ جهانی جدا کرد، یعنی هر گونه طرحی برای توسعه اقتصادی آینده روسیه باید دوباره به تجارت فرآورده های انرژی متکی بشود.
ادامه مطلب
حجت میرزایی در یادداشتی می نویسد: دولت سیزدهم از نیمه گذشته و همچنان چشم‌اندازی از آینده اقتصادی ایران به دست نمی‌دهد و حتی در برنامه هفتم که پس از دو سال (و لابد بر مبنای یک تحلیل واقع‌بینانه از شرایط موجود) تدوین شده، هیچ گزاره‌ای نه به روشنی و نه به قرینه درباره چشم‌انداز اقتصادی ایران پیدا نمی‌شود. پیش از این هم گفته‌ام که ارائه چشم‌انداز روشنی از آینده اولین مأموریت دولت‌ها و آغازی برای نظم‌بخشیدن و پایان‌دادن به آشفتگی است. در پاسخ به پرسش‌های پیش‌گفته چهار سناریو برای آینده اقتصاد ایران می‌توان شناسایی و معرفی کرد؛ دو سناریو با احتمال و فرض حذف تحریم‌ها و دو سناریو با احتمال ادامه تحریم‌ها.
ادامه مطلب
از شنبه هفته گذشته و با انجام عملیات طوفان‌الاقصی عملا همه تحولات دیپلماتیک و سیاست خارجی و حتی موضوعی نظیر جنگ اوکراین هم تحت‌الشعاع قرار گرفته و به حاشیه رفته‌اند. در این میان یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که از ماه‌ها پیش منتظرش بودیم هم به تبع رخدادهای فلسطین و اسرائیل به‌واسطه اقدام حماس در هفتم اکتبر کمتر مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته است. فردا چهارشنبه ۱۸ اکتبر/ ۲۶ مهر است؛ روزی که طبق سند برجام باید یکی دیگر از بندهای غروب برجام یا (Sunset Clauses) اجرا شود که ذیل آن، شاهد لغو تحریم‌های موشکی، پهپادی و هسته‌ای ایران طبق قطع‌نامه ۲۲۳۱ شورای امنیت هستیم.
ادامه مطلب
در سال ۲۰۲۱، علی سلاجقه، نماینده ایران در کنفرانس تغییرات آب و هوایی سازمان ملل (کنفرانس ۲۶ مجمع اطراف توافق پاریسCOP۲۶ ) اعلام کرد که اگر تحریم‌های اقتصادی برداشته شوند، ایران به توافق پاریس ملحق می‌شود و توضیح داد که این تحریم‌ها مانع پیشرفت اقدامات اقلیمی می‌شوند. ایران این تحریم‌ها را به عنوان "تروریسم اقتصادی که سد راه ایران شده" می بیند و آنها را عامل عدم مشارکت این کشور در مسائل اقلیمی می داند.
ادامه مطلب