ایران

توازن میان شرق و غرب باید حفظ شود

چشم‌اندازِ راهبرد جدید سیاست خارجی ایران

حمیدرضا اکبرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: قالب برجام در حال حاضر، بستر بالقوه‌ای برای تنش‌زدایی از روابط میان ایران و غرب است. اما عدم استفاده از این بستر و یا کانال‌های مشابه سبب می‌شود کارکرد مخالف آن فعال شود و با تنش‌زایی فزون‌تر، سطح تنش‌های میان ایران و غرب را بیش از پیش کند. این مسئله زمانی بغرنج‌تر می‌شود که مکانیسم ماشه از طرف یکی از دول اروپایی فعال شود و تحریم‌های سازمان ملل برگردد. آن زمان بسترهای ایجاد شده از مسیرِ راهبردهای خرد و کلان سیاست خارجی، به شدت تحت تاثیر قرار خواهند گرفت و عملاً فرصت‌های پیش آمده را به زمین سوخته تبدیل خواهد کرد.

ادامه مطلب

کویت هم در راه است

امارات پیشتاز رابطه با ایران

اعزام سفیر جدید امارات به تهران پس از حدود شش سال بدون نمایندگی دیپلماتیک در جمهوری اسلامی، یکی از ابزارهایی است که ابوظبی از آن استفاده خواهد کرد. عبدالله بن زاید، وزیر امور خارجه امارات پس از تماس تلفنی خود با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود گفت: «ارتقای سطح نمایندگی دیپلماتیک بین دو کشور به منظور گسترش روابط دوجانبه مهم است». در همین حال، همتای ایرانی وی از فرصت استفاده کرده و «نگرش مثبت مقامات ارشد دو کشور در مورد روابط دوجانبه» را تبریک گفت.

ادامه مطلب

چرا باید بمب اتم داشت؟!

ایران یا باید به سمت ساخت سلاح برود یا احیای برجام

احمد بخشایش اردستانی معتد است:ایران با توجه به تجربه تاریخی در جنگ جهانی اول و دوم نباید و نمی‌تواند دیگر بی‌طرف باشد. ما باید یک طرف را انتخاب کنیم. دیگر سیاست بی‌طرفی جواب نمی‌دهد. ما در جنگ جهانی اول و دوم سیاست بی‌طرفی را در پیش گرفتیم و هر دو بار هم اشغال شدیم. این بار دیگر نباید آن اشتباه را تکرار کنیم.

ادامه مطلب

بعید است در وین دود سفید بلند شود

موتور مذاکرات روشن شد، اما ...!

باید دید این دیپلماسی سینوسی و قطع و وصل مذاکرات توسط دولت رئیسی نهایتاً ایران را به گریز هسته می رساند و شکست برجام را به دنبال خواهد داشت یا اینکه می توان در سایه ازسرگیری مذاکرات به احیای توافق هسته‌ای امیدوار بود؟ هرچند که جواب این پرسش کلیدی از قبل روشن است.

ادامه مطلب

برجام احیای می شود؟

مذاکره در سایه اوج‌گیری تقابل

از مجموعه سخنان، اقدامات و تصمیمات جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا چنین برمی‌آید که نشست احتمالی در وین، حتی در صورت برگزاری نمی‌تواند به نتیجه و خروجی ملموسی برای احیای برجام منجر شود، چراکه شدت اختلاف‌نظر و گسل بین تهران و واشنگتن به‌حدی است که عملا تنش کنونی به نقطه غیرقابل‌مدیریت رسیده است.

ادامه مطلب

روند و سوابق فرایند اداری

عضویت در اینترپل و کشورهایی که عضو بودند و دیگر نیستند

زهرا باطنی و معصومه زمانیان در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: مجمع عمومی سازمان پلیس جنایی بین‌المللی-اینترپل ("اینترپل") (۱)قرار است در اکتبر ۲۰۲۲ برای نودمین جلسه عادی خود در هند تشکیل جلسه دهد. در آستانه گشایش جلسه، کمیته اجرایی اینترپل باید دستور کار جلسه را نهایی کند. یکی از مواردی که باید در دستور کار قرار گیرد عضویت در اینترپل است.

ادامه مطلب

بدون احیای توافق هسته‌ای و FATF می‌توان زندگی کرد، اما دیگر نباید دنبال پیشرفت، رشد و رفاه بود

تهران در دوراهی «احیای برجام» و «گریز هسته‌ای» کدام را انتخاب می‌کند؟

علی ماجدی در گفت وگویی معتقد است که نبود اجماع سیاسی، تأخیر دولت بایدن در مذاکره با دولت روحانی، تأخیر دولت رئیسی در آغاز گفت‌وگوها، خروج ترامپ از برجام، سیاست کاهش تعهدات هسته‌ای ایران، صبر استراتژیک تهران و ناتوانی اروپا در حفظ برجام، عواملی هستند که ما را به این نقطه در ابهام هسته ای کشانده است.

ادامه مطلب

آماده باش دوباره

برجام در مسیر مرگ یا احیا؟!

مذاکرات هسته‌ای و مهمتر از آن احیای برجام اکنون در یکی از پیچیده‌ترین، حساس ترین و در عین حال مبهم ترین دوران خود به سر می‌برد تا جایی که با گذشت ۱۴۳ روز از بن بست گفت وگوهای وین و حتی با وجود شکست نشست دوحه، این فضای گُنگ عملا هر گونه تحلیل و ارزیابی قطعی را به محاق برده است. مجموعه رفتارهای متعدد، متنوع و متضاد تهران، واشنگتن و دیگر شرکای برجامی عملاً هرگونه گزاره ای را پیرامون شکست قطعی مذاکرات و عدم احیای برجام، نه به طور کامل رد می کند و نه تایید.

ادامه مطلب

صدر، عراق را به چه سمتی می کشاند؟

از بن بست سیاسی تا هرج ومرج خیابانی

جریان صدر با اقداماتی که در یک هفته اخیر انجام داده‌اند و همچنین با در ‌نظر ‌داشتن دیگر حوادث مانند برگزاری نماز جمعه اعتراضی ۱۵ جولای/ ۲۴ تیرماه و همچنین جنجال‌سازی سیاسی‌–‌رسانه‌ای بر سر فایل صوتی منتسب به نوری المالکی، نخست‌وزیر اسبق عراق، به دنبال ایجاد یک بحران تمام‌عیار سیاسی-اجتماعی برای عراق است که می‌تواند آینده نامعلومی را برای این کشور رقم بزند؛ چرا‌که بسیاری معتقدند رهبر جریان صدر تا زمان انحلال پارلمان فعلی و برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی کماکان به اقدامات مخرب خود ادامه خواهد داد.

ادامه مطلب

ایران و دوران پساآستانه؟

تهران می تواند بازی اردوغان را به هم بزند

رحمن قهرمانپور معتقد است: ترکیه در سایه تجربیات آمریکا در افغانستان و عراق و نیز شکست اروپایی‌ها و ایالات متحده در سوریه سعی می‌کند، هم برای خود هم‌پیمانی مانند ایران پیدا کند و هم در سایه برنامه‌های بلندمدت و میان‌مدت با استفاده از آوارگان سوری دست به تعریف یک حوزه نفوذ در سوریه بزند.

ادامه مطلب

عوام فریبی صدر و آینده بحران زده عراق

مقتدی رویارویی با تهران را به بهای قبضه قدرت انتخاب می کند؟

پس از اقدام چهارشنبه گذشته جریان صدر در ورود به منطقه سبز بغداد، حمله به پارلمان و سر دادن شعار علیه چارچوب هماهنگی و جمهوری اسلامی ایران، آن هم در سایه سفر اسماعیل قاآنی به عراق حکایت از آن دارد که مقتدی صدر روی مرز باریکی از «تقابل» و «تفاهم» سیاسی با تهران گام برداشته است که با کوچک ترین سوء محاسبه می تواند تبعات جدی را برای وی (مقتدی) رقم بزند. 

ادامه مطلب

عراق وارد مرحله بحران شد

آشوب‌سازی صدر، کی و کجا متوقف می‌شود؟!

مقتدی صدر با حذف خودخواسته جریانش از پارلمان به هیچ جریانی اجازه تشکیل دولت را نخواهد داد؛ بنابراین تنها در دو صورت می‌توان شاهد توقف پروژه آشوب‌سازی صدر برای عراق بود یا باید انحلال پارلمان فعلی و برگزاری دور جدید انتخابات در عراق کلید بخورد یا با کناررفتن چارچوب هماهنگی، صدری‌ها به‌عنوان جریان اصلی تشکیل دولت و نهایتا قبضه قدرت در عراق وارد عمل شوند. در غیر این صورت بحران‌سازی صدر برای این کشور وارد مراحل پیچیده‌تری خواهد شد.

ادامه مطلب

آیا مقتدی صدر به دنبال گسل با تهران است؟

عراق از مرحله آشوب سیاسی وارد هرج و مرج خیابانی شد

صباح زنگنه معتقد است اگرچه مقتدی صدر در نطق‌ها و مواضع خود گاهی به حمایت مستقیم یا غیرمستقیم جمهوری اسلامی ایران از جریان چارچوب هماهنگی اشاره دارد؛ اما به‌واقع تهران هیچ‌گاه تفاوت، تمایز و تبعیضی بین هیچ‌کدام از شخصیت‌های سیاسی، احزاب، جریان‌ها، گروه‌ها و تشکل‌های عراق قائل نبوده است./ قاسم محب علی تاکید دارد که مقتدی صدر صرفا به دنبال قبضه قدرت کامل در عراق است و به‌همین‌دلیل تلاش جدی دارد تا شرایط به گونه‌ای رقم بخورد که همه جریان‌های رقیب از میدان خارج شوند.

ادامه مطلب

تهران جرات اعلام شکست مذاکرات را ندارد

ناکامی ابتکار عمل بورل به معنای مرگ برجام است

مهدی ذاکریان معقد است:مسئله ای به نام حمله گسترده نظامی تا پایان تابستان امسال مطرح نیست، بلکه همان دستور کار سابق یعنی ترور، خرابکاری، جاسوسی، حمله موشکی و سایبری در دستور کار اسرائیلی ها قرار گیرد، منتهی با شدت عمل بیشتر

ادامه مطلب

تقابل ایران و آژانس و آیند مبهم برجام

تا حمله نظامی چقدر فاصله داریم؟

محسن جلیلوند:چون ایران و ایالات متحده آمریکا به نقطه‌ای رسیده‌اند که نه‌تنها مسئله احیای برجام مطرح نیست، بلکه حتی از‌سرگیری مذاکرات هم در دستور کار طرفین قرار ندارد، بنابراین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز درباره ابعاد فعالیت‌های هسته‌ای ایران بیش‌از‌پیش نگران است؛ به‌خصوص آنکه پس از صدور قطع‌نامه شورای حکام آژانس، سازمان انرژی اتمی ایران مبادرت به خاموش‌کردن دوربین‌های فراپادمانی از تأسیسات هسته‌ای خود کرده است./ فریدون مجلسی:آنچه شرایط کنونی را برای احیانشدن برجام رقم زده است، به شرایط سیاسی داخلی در ایران بازمی‌گردد، نه تحولات جهانی.

ادامه مطلب

نکتی آموختنی درباره واقعیت های قانونی

آنچه قانون اساسی درباره سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می‌گوید

روح الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست خارجی را باید موضوعی تاثیرپذیرفته از مولفه های متعددی در نظر گرفت که بخشی از این مولفه ها ریشه در ساختار (نظام بین الملل) و بخشی نیز ریشه در سطح داخلی کشورها دارد.  

ادامه مطلب

تهران و ارسال پهپاد، از تهمت تا واقعیت!

جنگ اوکراین در حلقه اول منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران قرار ندارد

شعیب بهمن در گفت و گویی معتقد است که چون یک ساختار دقیق و علمی در رسانه های کشور پیرامون مسئله سیاست خارجی و ژئوپلیتیک که یک علم است، وجود ندارد برخی نگرش های فردی، جناحی، سیاسی و حزبی به عنوان تحلیل‌هایی مطرح می‌شود که در حقیقت هیچ پشتوانه علمی و کارشناسی ندارند. در حالی که هیچ دلیل، منطق و توجیهی وجود ندارد که ایران بخواهد در جنگ اوکراین حضور مستقیم پیدا کند؛ چه در قالب فروش پهپاد، چه ارسال نیروی و یا سایر مسائل. به واقع طرح برخی موضوعات در این رابطه در قالب یادداشت، مقاله و ...، این شرایط  و معضلات را شکل می دهد.

ادامه مطلب

آزمون و خطای دولت رئیسی در سیاست خارجی

دیگر بوی الرحمن برجام بلند شده است

محمد مهاجری در گفت وگویی تاکید دارد: احیای برجام مهمتر از سعید جلیلی، باقری کنی و حتی حسین امیرعبداللهیان است. مسئله سیاست خارجی و به خصوص احیای برجام در سطح سران، شورای عالی امنیت ملی و در کل مواضع جمهوری اسلامی ایران تعریف شده است. پس موضوعات برجامی اصلاً در سطح این افراد تعریف نمی شود. اگر بخواهیم در مورد برجام حرف بزنیم باید سطح معادله قدرت را تغییر داد و به افراد جدی تر پرداخت.

ادامه مطلب

روایت سازی و الهام بخشی بدون کارآمدی عینی، عقیم است

در دیپلماسی عمومی، واقعیت مهم تر است یا تصویر؟

نعمت اله مظفرپور، در یاداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اشتباه است که فکر کنیم با تصویر سازی و روایت پردازی می توانیم کاستیهای خود را در سیاست خارجی و دیپلماسی جبران کنیم. دیپلماسی عمومی، قدرت نرم و الهام بخشی مدیون کارآمدی یک نظام سیاسی در سه عرصه امنیت، حقوق بشر و اقتصاد است.

ادامه مطلب

تخم طلای برجام در دولت رئیسی هم شفک می شود؟

احیای برجام به دست اصولگرایان ممکن است

احمد زیدآبادی در گفت وگویی تصریح کرد که تمام راه هایی که برای جایگزینی برجام وجود دارند، هم برای طرف ایرانی و هم برای طرف مقابل آن قدر پرهزینه هستند که چشم پوشی از توافق به امری بی نهایت دشوار تبدیل می شود. بنابراین تا این لحظه نمی توان گفت برجام مرده و یا در آستانه مرگ قرار گرفته است؛ بله همان طور که گفتم شانس احیای برجام کاهش پیدا کرده و حتی به ۵۰ - ۵۰ هم رسیده است، اما با وجود نکاتی که گفتید باز هم من اعتقاد ندارم که برجام مرده است و عمرش تمام شده است. چون مسئله به این سادگی نیست.

ادامه مطلب

توافق هسته ای در ابهام

هفتمین نشست سران آستانه و آغاز دوران پسابرجام؟!

اگرچه در مقاطع و برهه های مختلف، چه در زمان دولت روحانی و چه با آغاز به کار دولت رئیسی از سکون، توقف، کما، مرگ مغزی و نهایتاً نابودی برجام سخن به میان آمده است، اما در روزها و هفته های اخیر و با توجه به اتفاقات و رویدادهای جاری در سطح منطقه و جهان به نظر می رسد که بیش از هر زمان دیگری می توان به دوران «پسابرجام» فکر کرد.

ادامه مطلب

دسترسی به انرژی ارزان بر خلاف امریکا و اروپا

چین مشغول بهره برداری از مزایای تحریم های غرب علیه روسیه

روسیه ممکن است نتواند تمام صادرات نفت خود که قبل از جنگِ اوکراین به اروپا می رفت را به خریدار دیگری واگذار کند. چین به عنوان بزرگ‌ترین خریدار نفت تحریم‌شده ظاهر شده و از نفت خام با تخفیف (اغلب با تخفیف زیاد) سود می‌برد، در حالی که رئیس‌جمهوری ایالات متحده مجبور است برای نفت بیشتر به تولیدکنندگان خاورمیانه التماس کند.

ادامه مطلب

خواسته های فرابرجامی که هدف اصلی امریکاست

اهداف و راهبرد واشنگتن از عدم ارائه تضمین

جاوید منتظران در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نظر به اینکه آمریکایی‌ها و متحدانش به‌صراحت می‌گویند خواسته‌های ایران (ازجمله تضمین دادن به ایران و لغو همه تحریم‌های مرتبط با برجام) خواسته‌های فرا برجامی است و این در حالی است که با توجه به سابقه بدعهدی غرب، این دو موضوع واجب‌ترین موارد در توافق احیای برجام است، لذا سؤال مطرح اینجاست که اساس چرا آمریکا حاضر به ارائه تضمین نیست و اساساً غرب، چه راهبرد و اهدافی را از عدم ارائه تضمین به ایران و عدم لغو تمام و کمال تحریم‌های مرتبط با برجام، دنبال می‌کند؟

ادامه مطلب

نه ایران نه ترکیه و نه عربستان سعودی

کسی در خاورمیانه از درگیری های روسیه در اوکراین سود نبرد

روسیه در نتیجه اشتباه محاسباتی در سطح راهبردی به خاطر تحریم‌های شدید، کنترل ضعیفش بر بازارهای انرژی در اروپا و اتکای زیادش بر چین در نبرد خود با غرب زیان خواهد دید؛ اما برخلاف تحلیل‌های رسانه‌ای در ابتدای جنگ توجه خود به شرق جهان عرب را کم نخواهد کرد و هیچ کدام از نیروهای مهم این کشور از سوریه عقب نشینی نکرده‌اند. 

ادامه مطلب

چرا الان؟

احیای روابط ایران و امارات در سایه آینده مبهم مناسبات تهران - ریاض!

علی بیگدلی عنوان می‌کند که امارات متحده عربی پروژه حضور و نفوذ در مذاکرات هسته‌ای را کلید زده اند. یعنی همانگونه که پیشتر عمانی ها و قطری ها در سایه از سرگیری روابط با جمهوری اسلامی توانسته اند با نقش میانجی گر، واسط و یا تسهیلگر در گفت وگوهای هسته‌ای خواسته ها، انتظارات و مواضع خود را در مذاکرات بگنجانند، اماراتی ها هم در تلاشند یا خواسته های خود را در مذاکرات هسته‌ای با از سرگیری روابط با تهران محقق کنند و یا اینکه اساساً این مذاکرات را به شکست بکشانند./سیدجلال ساداتیان عنوان می دارد که عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین و ...، هم در دولت دونالد ترامپ و هم در دولت جو بایدن سعی کردند از اهرم فشار کاخ سفید به خصوص در حوزه تحریم ها و سیاست فشار حداکثری برای تعدیل سیاست‌های منطقه‌ای ایران استفاده کنند. ولی چون نهایتاً این مهم تا کنون میسر نشده است، لذا کشورهای منطقه از اردن و مصر تا عربستان و امارات و حتی اخیرا بحرینی ها در این مقطع دست به تغییر نگرش و برنامه‌های خود در قبال ایران زده اند و تلاش دارند تا از دالان احیا و ازسرگیری روابط خود با جمهوری اسلامی تبعات سیاست منطقه‌ای تهران را به حداقل برسانند.  

ادامه مطلب

توافق ۲۰ ساله ایران و ونزوئلا؛ زمینه‌ها و ملاحظات

چرا اتحاد تهران - کاراکاس مهم است؟

سید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تحت تحریم‌ها، که با بحران اقتصادی و تأثیرات شدید آب و هوایی دست و پنجه نرم می‌کند، ایران در حال تقویت روابط استراتژیک خود در آسیا، با روسیه و چین است. در آمریکای لاتین، بر دو نوع شریک حساب می‌کند: سیاسی و اقتصادی. شرکای سیاسی ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه هستند. با این حال، آنها در مقایسه با بزرگ‌ترین تولیدکنندگان مواد غذایی آمریکای لاتین یعنی برزیل، آرژانتین، کلمبیا، مکزیک و شیلی، شرکای تجاری کوچکی برای ایران هستند. به هر صورت، ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه از نظر استراتژیک در افزایش قدرت ایران و دستیابی به اهداف آن اهمیت دارند.

ادامه مطلب

امریکا برای دور کردن ایران از این پرونده تلاش می کند

افزایش سرعت روند صلح قره باغ در دوره فترت مینسک

افشار سلیمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد:ترکیه بعنوان حامی آذربایجان و عضو ناتو که پروژه تبدیل شدن به هاب انرژی را در منطقه پیگیری میکند با رویکرد غرب در رابطه با تامین بخشی از نیاز خود به گاز از آذربایجان را پیگیری میکند همراهی میکند .اگرچه با روسیه هم مناسبات خوبی دارد و از این کشور گاز وارد میکند .اما روسیه به دلیل تحریم شدن ابزار موثری برای تغییر رویکرد ترکیه در دست ندارد. از سوی دیگر ترکیه به موازات پیشبرد مذاکرات صلح میان آذربایجان و ارمنستان با ارمنستان نیز درصدد عادی سازی مناسبات با اولویت بازگشایی مرزهایش با این کشور است که همزمان باید به نتیجه برسد.

ادامه مطلب

احتمال دور خوردن ایران در تهران؟!

آیا اردوغان و پوتین مناسبات دوجانبه را مهمتر از روند آستانه می دانند؟

علی اکبر فرازی تصریح کرد که چون تاثیرگذاری مناسبات و دیدار دو جانبه روسای جمهور ترکیه و روسیه به مراتب بیشتر از نشست دیروز سران روند آستانه، مصوبات و بیانیه مشترک آن است، از این جهت بی شک ناگفته های محرمانه در دیدار دوجانبه اردوغان و پوتین هم می تواند سمت و سوی آینده سوریه را مشخص کند./محسن پاک آیین تاکید داشت که ایران با استفاده از امتیاز میزبانی نشست سران محور آستانه و همچنین هوشمندی پیرامون دعوت از فیصل مقداد، وزیر امور خارجه سوریه برای حضور در حاشیه نشست سران این روند (آستانه)، فضایی را شکل داده است که تا حدی مانع از حمله احتمالی ارتش ترکیه به سوریه و اشغال حلب می شود، چراکه با نزدیک کردن دو طرف (دمشق و آنکارا) در تهران سعی دارد با پیگیری نقش واسط، میانجی و پیغام و پسغام، نگرانی های سوریه و ترکیه را کاهش دهد

ادامه مطلب

احتمال دور خوردن ایران در محور آستانه

یگانه هدف پوتین از حضور در تهران، درگیر کردن ایران در جنگ اوکراین است

افشار سلیمانی در گفت وگویی تاکید داشت که با یک سیاست خارجی فشل، ناکارآمد و منفعل نهایتاً به جایی می‌رسیم که حتی با وجود میزبانی نشست سران آستانه در تهران می توانیم توسط روسیه و ترکیه دور بخوریم و در خاک خودمان به یک شکست خورده بدل شویم

ادامه مطلب

اردوغان، دوست یا دشمن؟!

سیاست صلح بانی تهران، ذیل محور آستانه در قبال تغییر رفتار آنکارا بی فایده است

فیروز دولت آبادی در گفت وگویی تصریح کرد: واقعیت امر آن است که سیاست خارجی در ذات خود تناقض، اختلاف، تنش و کشمکش دارد. این تناقض البته به معنای ضدیت و جنگ نیست، بلکه به معنای آن است که وقتی ما در حوزه سیاست خارجی لایه های متعدد و عمیق تر همکاری های دوجانبه، چندجانبه، منطقه‌ای و جهانی را مورد کنکاش قرار می دهیم حتماً در بخش ها، لایه ها و سطوحی دچار تناقض و تضاد منافع هستیم، کما اینکه ما در محور آستانه شاهد اختلافات و تناقضات و حتی تضاد منافع بین ایران، روسیه و ترکیه در خصوص تحولات سوریه وجود دارد. از این جهت سیاست صلح بانی ایران در خصوص محور آستانه و نزدیک کردن سیاست منطقه‌ای و چند جانبه ای با روسیه و ترکیه در سوریه یک میراث پوچ و غلط دیپلماتیک است.

ادامه مطلب