
ایران در پی یک اتحاد نامعمول در بالکان
موضع تهران در موضوع کوزوو، که مهمترین پرونده بین المللی بلگراد است، حسن نیت چشمگیری برای ایران در صربستان فراهم آورده است.
ادامه مطلبموضع تهران در موضوع کوزوو، که مهمترین پرونده بین المللی بلگراد است، حسن نیت چشمگیری برای ایران در صربستان فراهم آورده است.
ادامه مطلببا درنظرگرفتن این پارامتر مهم که تا زمان تداوم حملات وحشیانه اسرائیل به نوار غزه، سایه تسری ناامنی به کل منطقه مانند شمشیر داموکلس بر سر خاورمیانه سنگینی میکند، ظاهرا باید پذیرفت تلآویو به این زودیها خیال پایاندادن به جنگ در غزه را ندارد. از این حیث نگرانیها بابت جنگ گسترده و فراگیر هر روز تشدید پیدا میکند. در همین راستا و برخلاف برخی اخبار واصله دال بر امکان شکلگیری وقفه پنجروزه در جنگ بهواسطه تبادل زندانیان بین حماس و اسرائیل، تاکنون خبری رسمی مبنی بر شکلگیری این وقفه منتشر نشده است.
ادامه مطلبانتشار گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره پرونده فعالیتهای هستهای ایران در کنار صدور قطعنامه حقوقبشری علیه تهران به موازات تحولات طوفانالاقصی و آغاز جنگ حماس و اسرائیل و اتهامزنیهای واهی علیه تهران، حکایت از آن دارد که فضای ضد ایرانی به صورتی چندوجهی در حال تشدید است تا تهران را در موضوعات مختلفی با چالش مواجه کند. اگرچه به گفته خبرنگار رویترز احتمالا در نشست هفته آینده شورای حکام آژانس، قطعنامهای علیه ایران صادر نخواهد شد؛ اما باز نمیتوان با استناد به این خبر، این احتمال را نادید گرفت که نشست فصلی پیشرو برای ایران بیدردسر خواهد بود.
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: با تحولاتی که در روابط روسیه با غرب پیش آمده است، کریدور غیرفعال شمال-جنوب اکنون دوباره مطرح و در حجم قابل توجهی ارتباطات روسیه با حوزه خلیج فارس و اقیانوس هند را برقرار می سازد.
ادامه مطلبچند سال پیش فیلمی پخش شد که درباره عملیات "آرگو" در بحبوحه سال های اولیه انقلاب ایران و در پی تسخیر سفارت امریکا در تهران بود. آن فیلم ماحصل یک اتفاق واقعی بود که برای شش دیپلمات امریکایی در ایران روی داد. در ادامه جزئیات این واقعه را می خوانید.
ادامه مطلبپیرو بحثهای روزهای گذشته و به استناد گفتههای نیویورکتایمز که تأکید داشت جو بایدن تمایلی به درگیری شدید با تهران ذیل تداوم جنگ حماس و اسرائیل ندارد، اکنون خبرهای جدید حکایت از آن دارد که با وجود تمام حملاتی که به رئیسجهوری آمریکا درباره توافق یا تفاهم با تهران بر سر تبادل زندانیان دوتابعیتی و آزادی شش میلیارد دلار از پولهای بلوکهشده ایران نزد بانکهای کره جنوبی و انتقال آن به بانکهای قطر شده بود، احتمالا آمریکا با انتقال ۱۰ میلیارد دلار از منابع مالی ایران در عراق به عمان و اروپا موافقت کند. این در حالی است که در روزهای نخست آغار جنگ حماس و اسرائیل، منتقدان دولت بایدن سعی داشتند پول آزادشده ایران در قطر را به عملیات طوفان الاقصی مرتبط کنند.
ادامه مطلبهرچه دایره حمله زمینی اسرائیل در نوار غزه گستردهتر میشود، خاورمیانه نیز خود را به لبه پرتگاه جنگ فراگیر منطقهای نزدیکتر میبیند؛ تا جایی که تنها با رصد اخبار و تحولات ۴۸ ساعت گذشته میتوان سناریوی تعمیم و تسری جنگ به دیگر مناطق غرب آسیا را جدیتر از هر زمان دیگری دانست؛ چراکه از یک سو تلآویو و شخص نتانیاهو فعلا با هرگونه راهکار و تحرک دیپلماتیک، چه از سوی آمریکاییها، چه از سوی قطریها و چه دیگر بازیگران منطقهای و فرامنطقهای، برای برقراری آتشبس حتی به صورت کوتاهمدت و موقت، مخالف و در حال گسترش آتشافروزیهای خود است.
ادامه مطلبمحمد حسین واحدی و محمدرضا لشینی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: در حال حاضر نیروهای مسلح ایران از نظر امکانات و انسجام درونی به پیشرفت بسیار خوبی رسیدند تا جایی که توجه برخی مقامات و رسانه های غربی را بر انگیخته و از طرفی نگرانی بسیار زیادی برای اسرائیل و کشورهای غربی به وجود آورده است. گویا ایران دیگر آن کشوری که در زمان جنگ هشت ساله تصور می کردند نیست؛ برای مثال در یک مصاحبه تلویزیونی با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل مجری می پرسد بزرگترین مشکل اسرائیل در حال حاضر چیست نتانیاهو سه مرتبه نام ایران را تکرار می کند.
ادامه مطلببه نظر می رسد که ترکیه و ایران در پی آن هستند که ببینند آیا همگرایی شان در غزه می تواند به حل و فصل پرونده های دشوار دوجانبه بینجامد. قرار است ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران اواخر این ماه به ترکیه برود.
ادامه مطلببا تشدید تنش در غزه و به دنبال آن فشار بیشتر گروه های مقاومت به اسرائیل و متحد و پشتیبان اصلی آن، ایالات متحده امریکا، به نظر می رسد امریکایی ها برای دفاع از سیاست خود و تداوم این رویکرد حمایت آمیز از اقدامات ایذایی اسرائیل و پشتیبانی از فعالیت های خصمانه آن در غزه، به سیاست تهدید و رعب رو آورده اند و به این ترتیب تلاش دارند فشارها را دفع کنند.
ادامه مطلبتاکنون تنها خروجی نشستهای منطقهای و فرامنطقهای به قطعنامه سیاسی و غیرالزامآور مجمع عمومی سازمان ملل در تاریخ پنجم آبان/۲۷ اکتبر بازمیگردد که قید الزامآوری برای اسرائیل ندارد. از طرف دیگر به دلیل اختلافات جدی در میان اعضای دائم شورای امنیت و بهویژه مخالفت آمریکا با صدور هرگونه قطعنامهای علیه اسرائیل، این شورا فعلا به بنبست رسیده است. همچنین دیگر تحرکات و نشستهای بینالمللی فعلا راهکار مؤثر و فراگیری برای پایاندادن به جنگ حماس و اسرائیل ارائه ندادهاند؛ بنابراین در مجموع به نظر میرسد که افق پیشرو نمیتواند در صحنه میدانی، وضعیت را برای ساکنان غزه بهبود ببخشد.
ادامه مطلببه رغم نشانه های آشکار از عقب نشینی نظامی آمریکا از منطقه، ایالات متحده به آسانی از خلیج فارس دست نمی کشد. دولت بایدن طرح تازه ای را ابداع کرده که هدف آن تاثیرگذاری و نتیجه گیری بیشتر با امکانات کمتر برای مقابله با نفوذ چین در این منطقه است.
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: ولی آنچه کمتر مورد توجه قرار می گیرد نبود یک استراتژی معین و مدون، در راستای بهره گیری از فضای جغرافیایی کشور برای افزایش درآمد های ملی، ارتقای جایگاه کشور در محیط بین الملل بویژه در منطقه پیرامونی است. اینکه وجود کریدور یا کریدورهایی که می توانند کشورهای محصور در خشکی در پیرامون ایران را به آبهای گرم متصل و آنها را در دسترسی به دیگر کشورها یاری رساند، نباید موجب ایجاد توقعاتی شود که در صورت عدم دستیابی به آنها، شائبه کم کاری و کم توجهی دولت و دست اندرکاران عرصه اقتصادی و بویژه حمل و نقل و لجستیک محسوب شود.
ادامه مطلببه دنبال تداوم جنگ حماس و اسرائیل، شدت زدوخوردهای منطقهای هم افزایش پیدا کرده است. در ۴۸ ساعت گذشته نیروهای نظامی ایالات متحده آمریکا و گروههای مسلح سوری، عراقی و یمنی ضرباتی را به همدیگر وارد کردهاند. اینها در حالی است که در عرصه دیپلماتیک چشمها به عربستان دوخته شده است که آیا نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی بتواند خروجی ملموس و عملی برای توقف جنگ و کشتار در غزه به دنبال داشته باشد یا خیر. در همین راستا ابراهیم رئیسی امروز شنبه، تهران را به مقصد ریاض ترک میکند. هرچند شاید بعید به نظر میرسد که از دل این نشست (اضطراری سازمان همکاری اسلامی) بتوان امیدی برای پایاندادن به جنگ متصور بود، اما نفس برگزار این نشست و حضور رئیسجمهور ایران در عربستان سعودی که احتمالا به دیدارهای جانبی با برخی از سران عربی و بهخصوص پادشاه و ولیعهد عربستان منجر خواهد شد یک قاب کمنظیر برای عکاسان و خبرنگاران پس از سالها قطع روابط تهران-ریاض خواهد بود.
ادامه مطلبدر حالی بعد از عملیات طوفان و آغاز جنگ حماس و اسرائیل، محور تنشها در منطقه و در قبال ایران، حول موضوع فلسطین میچرخید و کمتر به دیگر حوزههای مناقشه توجه میشد که با بیانیه مشترک دیروز (چهارشنبه) اتحادیه اروپا و گروه هفت، دوباره موضوع پرونده فعالیتهای هستهای به دستور کار غرب بازگشت. ایسنا دراینباره گزارش داد که کشورهای عضو گروه هفت و اتحادیه اروپا در بیانیهای در نشست خود که دیروز (چهارشنبه) در توکیو، پایتخت ژاپن، برگزار شد، به اتهامپراکنی علیه ایران پرداختند و از تهران خواستند تا از حمایت از حماس و اقدامات بیشتر که به ادعاهای آنها خاورمیانه را بیثبات میکند، ازجمله حمایت از حزبالله لبنان و دیگر بازیگران غیردولتی خودداری و از نفوذ خود در این گروهها برای کاهش تنشهای منطقهای استفاده کند.
ادامه مطلبشکستن طلسم منطقهای، نیازمند فراتر رفتن از مرزهای سنتیِ رقابتهای ژئوپولیتیک است. یک پیشنهاد قابل اجرا، ایجاد یک بلوک منطقهای است – مشابه سازمان دولتهای آمریکای لاتین (OAS) یا اتحادیه آفریقا (AU) که بر چالشهای مشترک و نیز منافع مشترک تمرکز دارد. این ایده پیشنهاد میکند که فراتر از سازمانهای کنونیِ همکاری زیرمنطقهای مانند اتحادیه عرب، اتحادیه مغرب عربی، شورای همکاری خلیج فارس و شورای همکاری چهارجانبه گام برداریم. نمونههای گذشته نشان میدهد که سازمانهای منطقهای اغلب پس از تنشهای مزمن یا در روند تنش زدایی شکل می گیرند، سناریویی که در منطقه خاورمیانه بزرگ یا MENA غریبه نیست.
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: می توان گفت در حال حاضر ایران در موقعیت های بین المللی بسیار خوبی قرار دارد و تنها چیزی که از انجام بازی های خود در خاورمیانه مانع می شود، حضور نظامی آمریکاست که امیدوار است با کمک چین، روسیه و حتی ترکیه از شر آن خلاص شود.
ادامه مطلبواقعیتهای سیاسی، دیپلماتیک و میدانی در منطقه همچنان متأثر از جنگ حماس و اسرائیل حساستر و بحرانیتر از قبل شده است. دراینمیان مقامات تهران و واشنگتن هم از روز دوشنبه مواضع یکدیگر بر سر ارسال پیامها به پایتختها را تکذیب میکنند.
ادامه مطلبذهنیتی که آشفته شد، این بود که تلاش های چنددهه ای ایران برای تحکیم نفوذ منطقه ای اش، در حال میوه دادن است. اوایل سال جاری، آشتی عربستان سعودی و ایران، شناسایی ضمنی شبکه بازیگران غیردولتی منطقه ای ایران توسط عربستان را در خود داشت. هم زمان، پیشرفتی در کاهش تنش میان واشنگتن و تهران حاصل شد. ایران همچنین با کمک نیروهای نیابتی اش توانست اسرائیل را در احاطه بگیرد. امروز همه اینها، ناکار شده است. جایگاه ایران ارتقا یافته، قدرتش به رخ همگان کشیده شده و به بازیگری موثر تبدیل شده است که در هیچ حالتی نمی توان آن را نادیده گرفت.
ادامه مطلباحمدرضا تمدن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه در حال رخ دادن است، ادامه تنش ها و انتظار مردم مسلمان برای موضع گیری قوی تر از سوی دولت ها به خصوص سران کشورهای (عرب) اسلامی است. هرچند بسیاری از این سران در عمل تنها به اتخاذ مواضع کلامی بسنده کرده اند و در عمل چه بسا به اسرائیل کمک هم می کنند، با این عملکرد مقامات محور مقاومت می تواند این خط سیر را تحت تأثیر خود قرار دهد و واقعیاتی را پیش روی سیاستمداران منطقه قرار دهد که چشم پوشی از آنها برای ایشان ممکن نباشد.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: در حالی که اسرائیل اعلام کرده که محاصره غزه را تکمیل کرده و عملا غزه را به شمال و جنوب تقسیم کرده است، نمی توان انتظار داشت پیام های امریکا به ایران و پاسخ های تهران به تهدیدهای امریکا بتواند به راحتی جلوی واکنش گروه های مقاومت را بگیرد. به ویژه که ایران تاکید دارد، گروه های مقاومت مستقل هستند و بر اساس احساس ملی خود عمل می کنند و از ایران دستور نمی گیرند.
ادامه مطلببا ورود جنگ حماس و اسرائیل به دومین ماه شرایط منطقه نیز هر روز ملتهبتر میشود. دراینبین تداوم و تشدید حملات به مواضع ایالات متحده آمریکا در سوریه و عراق و اعلام جنگ رسمی یمنیها در کنار نگرانی درباره ورود حزبالله لبنان به این منازعه، شرایط را پیچیدهتر و حساستر از هر زمانی کرده است. بهویژه آنکه تلآویو فعلا با هرگونه تلاش برای برقراری آتشبس مخالف است. در جدیدترین مورد، بنیامین نتانیاهو توقف در جنگ بدون آزادسازی اسرا را غیرممکن دانست. خبرگزاری اسپوتنیک نوشت که نخستوزیر اسرائیل میگوید عملیات ارتش تا زمان پیروزی ادامه خواهد داشت. اظهارات نتانیاهو در پی این موضوع مطرح میشود که جنبش جهاد اسلامی با انتشار بیانیهای اعلام کرد اگر یک آتشبس موقت حاصل شود، اسرای غیرنظامی خارجی را آزاد خواهد کرد.
ادامه مطلبسخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره سفر السودانی نخستوزیر عراق به تهران و امکان گسترش دامنه جنگ در منطقه اظهار داشت: این احتمال کاملا وارد است. با حجم و نوع جنایاتی که این رژیم در حال ارتکاب است و با سابقهای که از جنایات و تهدید این رژیم علیه کشورهای منطقه وجود دارد و اینکه در طول تاریخ تاسیس نامشروع و منحوس ۷۵ ساله بیش از ۲۰ جنگ را علیه کشورهای منطقه تحمیل کرده است و این رژیم همچنان بخشهایی از خاک سوریه و لبنان را تحت اشغال دارد و همواره اقدامات ضد امنیتی علیه امنیت دیگر کشورهای منطقه را مرتکب شده و پشتوانه بسیاری از اقدامات و تحرکات تروریستی در منطقه بوده قابل پیش بینی است که همه دولتها و ملتهای منطقه با نسبتهای متفاوت این رژیم را تهدیدی علیه خود تلقی میکنند.
ادامه مطلببه گفته خبرگزاری رسمی عراق (واع)، قرار است امروز (دوشنبه) محمد شیاع السودانی، نخستوزیر این کشور بهمنظور بررسی و تبادل نظر درباره جنگ حماس و اسرائیل و تحولات غزه سفر منطقهای خود را از تهران آغاز کند.
ادامه مطلبچند سال پیش فیلمی پخش شد که درباره عملیات "آرگو" در بحبوحه سال های اولیه انقلاب ایران و در پی تسخیر سفارت امریکا در تهران بود. آن فیلم ماحصل یک اتفاق واقعی بود که برای شش دیپلمات امریکایی در ایران روی داد. در ادامه جزئیات این واقعه را می خوانید
ادامه مطلبمحمدرضا لشینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران کشوری بسیار ثروتمند است که با وجود داشتن یک درصد جمعیت جهان ۹ درصد معادن دنیا را در خود جای داده است. نقاط قوت ایران در آینده جهان میتوانند انرژی خورشیدی، داشتن ذخایر نفت، معدن، گاز و همچنین ژئوپولتیک خاص ایران باشند.
ادامه مطلبصادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چندیست نشانه های رفتار مبتنی بر نرم ها در سیاست خارجی ایران ظاهر شده و به نظر می رسد با علنی شدن این رویکرد اتفاق میمونی برای ایران و ایرانیان علی رغم دیر کردن و هزینه های پرداختی آن به وقوع بپیوندد. باشد که این چنین شود.
ادامه مطلبسعید هاشمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این اتفاق در مقابل اقدامات دو سال اخیر امریکا که با کمپین های مختلف در راستای تعلیق عضویت ایران از کمیسیون مقام زن در سازمان ملل تلاش می کرد، یک شکست برای امریکایی ها محسوب می شود. این در حالی است که ایران اخیرا به کمیسیون پیشگیری از جرم سازمان ملل نیز انتخاب شده است.
ادامه مطلبصبح دیروز یک هیئت عالیرتبه اقتصادی و تجاری از افغانستان به سرپرستی ملا عبدالغنی برادر آخوند، معاون رئیس الوزرای حکومت طالبان بنا به دعوت رسمی ایران وارد تهران شد و مورد استقبال حسن کاظمی قمی، نماینده رئیسجمهور در امور افغانستان قرار گرفت. گفته میشود که این سفر هیئت طالبان در حوزه همکاریهای اقتصادی، تجاری، سیاسی، حملونقل، بهداشت و درمان (توریسم گردشگری) و کشاورزی خواهد بود و به میزبانی نماینده رئیسجمهور در امور افغانستان حسن کاظمی قمی میباشد.
ادامه مطلبذیل یک سناریوی احتمالی باید در نظر داشت که همین تحولات میتواند مؤیدی بر این باشد که تهران برای خارجنشدن شرایط و وضعیت از «کنترل»، بیش از گذشته به دنبال ازسرگیری مذاکرات هستهای با طرفهای غربی باشد تا از این مسیر، موفق به مدیریت تحولات و اتفاقات در دیگر حوزهها شود. فراموش نکنیم که نشست فصلی شورای حکام را پیشرو داریم و با توجه به لاینحلماندن اختلافات پادمانی و تشدید گسل تهران-آژانس، امکان بغرنجترشدن پرونده هستهای ایران به موازات وضعیت شکننده منطقه بعد از عملیات طوفان الاقصی نیز وجود دارد که میتواند یک مشکل چندبُعدی سیاسی و دیپلماتیک را شکل دهد تا جایی که دیگر فعالیتهای دقیقه ۹۰ طرفین در آستانه نشست فصلی هم نتواند کاری از پیش ببرد. به همین دلیل بدیهی است که تهران از دالان مذاکرات هستهای و دیپلماسی در نقطه جوش، حتی صوری، نیمنگاهی به این دارد که وضعیت به نقطه غیرقابل مدیریت سوق پیدا نکند.
ادامه مطلب