ایران

از اینجا رانده و از آنجا مانده

تشدید گسل ریاض – واشنگتن چه تاثیری بر مناسبات عربستان و ایران خواهد داشت؟

حال که واشنگتن با مواضع و اقدامات خود به دنبال کاهش سطح همکاری ها با عربستان در پی تصمیم سعودی ها برای کاهش تولید در اوپک پلاس است، این سوال بیشتر خودنمایی خواهد کرد که سردی روابط ریاض – واشنگتن لزوما به معنای گرم شدن مناسبات عربستان با ایران خواهد بود؟ در همین رابطه مقامات سعودی در تازه ترین اظهارنظر پس اوج گیری تنش با واشنگتن، از آمادگی برای ازسرگیری گفت وگوها در بغداد برای احیای روابط با ایران گفتند. این موضع جدید ریاض می تواند پاسخ این سوال را تا حدی روشن کند، با اینحال نمی توان این اعلام آمادگی عربستان را مترادف آن دانست که عمیق شدن شکاف در روابط ریاض – واشنگتن، گرم شدن مناسبات عربستان با ایران را به دنبال داشته باشد. 

ادامه مطلب

مکررند برخی حرف ها و این تاریخ مکرر!

وحدت اسلامی؛ از ادعا تا عمل

محمد صادق امینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت های اسلامی باید الگوی اصلی در حکومت را پیش رو داشته باشند تا جیره خوار چشم و گوش بسته اغیار نباشند و مراقب داشته های راهگشای خویش. اگر سید جمال الدین اسدآبادی بر مراقبت از خلافت عثمانی سخن گفته است، این پیام شامل مسئولان ایران نیز هست که دولت و ملت اش مراقب جمهوری اسلامی باشند. 

ادامه مطلب

تلاش دیپلماتیک برای احیای برجام یا ایجاد اجماع علیه تهران

تعمیق گسل قاره سبز با ایران چه آینده ای را برای برجام رقم خواهد زد؟

احیای برجام و مذاکرات هسته‌ای از آن دست مقولاتی بود که به واسطه اعتراضات سه‌ هفته گذشته به حاشیه رفت. اگرچه این به حاشیه رفتن، دلیلی برای توقف و سکون در روند تحولات این حوزه نشد؛ ضمن اینکه تبعات تداوم و تشدید اعتراضات در ایران آثار خود را به شکل مستقیم یا غیرمستقیم بر آینده مذاکرات داشته است.

ادامه مطلب

نگاهی به ابعاد خارجی تحولات اخیر کشورمان

به اعتبار کشور بیندیشیم

جاوید قربان اوغلی می نویسد: براساس اخبار منتشرشده در چندین شهر در اقصانقاط جهان تجمعات و تظاهراتی در حمایت از مطالبات معترضان صورت گرفته، تعدادی از کشورهای اروپایی سفرای ایران را احضار کرده‌اند و اخیرا هفت کشور غربی به اتباع خود توصیه کرده‌اند که به ایران سفر نکنند و در صورت حضور به‌فوریت آنجا را ترک کنند.

ادامه مطلب

موج سواری علیه ایران

صدر و تقابل تمام عیار با تهران

جریان سیاسی و رسانه ای صدر طی سه هفته گذشته با نعل وارونه، عملا سعی در القای هراس از جمهوری اسلامی ایران با هدف تاثیرگذاری بر مخاطب خود در عراق دارد. کما اینکه در اعتراضات عراق نیز صدر، ایران و جریان سیاسی وابسته به تهران (چارچوب هماهنگی) را متهم اصلی فساد و بن بست سیاسی در این کشور معرفی کرده است. مکمل این فضاسازی رسانه ای به اقدامات میدانی او طی ۱۰ روز اخیر در عراق باز می گردد.

ادامه مطلب

ایران به تنهایی قدرت ساخت جنگنده را ندارد

آیا تهران به امید خرید سوخو - ۳۵ به روسیه پهپاد داده است؟

محسن جلیلوند در گفت وگویی تصریح کرد:اساسا توان دفاعی و نظامی ایران مبتنی بر بازدارندگی با اتکا به توان موشکی و پهپادی است. یعنی توان بازدارندگی نظامی و دفاعی ایران بر نیروی هوایی و جنگنده استوار نیست، چون طی چند دهه اخیر بعد از جنگ تحمیلی، ایران به واسطه نبود جنگنده‌های پیشرفته و عدم توان ساخت آن سعی کرده است برای ایجاد موازنه و پر کردن این خلاء عملا توان موشکی و پهپادی خود را ارتقا دهد. بنابراین اساسا بودن یا نبودن جنگنده‌های پیشرفته نقطه عطفی در توان بازدارندگی دفاعی ایران نیست.

ادامه مطلب

حقوق بین الملل در راستای قدرت تعریف می شود

ایران می‌تواند از بی‌بی‌سی فارسی و ایران‌اینترنشنال شکایت کند؟

یوسف مولایی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تاکید دارد: از نگاه کشورهایی چون انگلیس و آمریکا فعالیت شبکه‌هایی مانند بی‌بی‌سی فارسی، ایران‌اینترنشنال، صدای آمریکا و... مطابق با قوانین بین‌المللی و در راستای جریان آزاد اطلاع‌رسانی است. لذا در مجموع ادعای طرح شکایت از این شبکه‌ها توسط نمایندگان یا هر فرد دیگری به نظر من از نظر حقوقی یک ادعای غیرکارشناسی و فاقد اعتبار حقوقی است.

ادامه مطلب

تلاش دولت سیزدهم برای گسترش روابط اقتصادی با کشورهای حاشیه دریای خزر

نگاهی به آن سوی خزر

ه موازات بسته شدن درهای مذاکرات وین و پررنگ تر شدن عدم احیای برجام، دولت رئیسی چشم امید به همسایگان و تحقق طرح هایی چون کریدور شمال - جنوب دوخته است تا بتواند با تعمیق مناسبات تجاری جایگزینی برای تحریم ها پیدا کند.  این در حالی است که به اذعان بسیاری از کارشناسان هر گونه توسعه مناسبات تجاری، چه با کشورهای حاشیه دریای خزر و چه با دیگر همسایگان ایران عملا منوط به لغو تحریم هاست.

ادامه مطلب

بحران بازنمایی و مدیریت تصویر

چالش‎های اصلی نظام ترجمه زین سوی جمهوری اسلامی

امیر داود حیدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آثاری که یک کشور برای ترجمه و توزیع در سایر کشورها برمی‌گزیند، نقش مهمی در تصویرسازی از هویت اندیشگانی و فرهنگی و وجهه کلی آن نزد افکار عمومی جوامع هدف ایفا می‌کند.

ادامه مطلب

گزارش دیپلماسی ایران از تاثیر اعتراضات بر آینده برجام

امیدها کم رنگ تر از همیشه

دور جدید اعتراضات در ایران به شکل پررنگی بر سیاست خارجی جمهور اسلامی ایران تاثیر  گذاشته است. در این بین شاید یکی از محورهای دیپلماسی ایرانی که تحت الشعاع قرار بگیرد به مذاکرات احیای برجام باز گردد. با توجه به مواضع طرف اروپایی و آمریکایی و نیز کنش ها و واکنش های چند روز اخیر از سوی دولت رئیسی به نظر می رسد که گسل های دیپلماتیک به واسطه مرگ مهسا امینی عمیق تر از قبل خواهد شد و از این رو باید به این نکات در روند گفت وگوهای هسته ای توجه کرد، خاصه آنکه روند احیای توافق هسته ای به شکل مستقیم و غیرمستیم و با شدت و ضعف از هر مسئله حاشیه ای تاثیر می گیرد.

ادامه مطلب

گزارش دیپلماسی ایرانی از دور جدید تحولات جنگ اوکراین

صلحی که پر کشید/تهران کجای غائله قرار دارد؟

در فضای دو قطبی که تقریباً تمام کشورهای جهان مشروعیتی برای همه پرسی و الحاق مناطق چهارگانه اوکراین به روسیه قائل نیستند و در طرف مقابل کشوری مانند کره شمالی آن را قانونی می‌داند؛ جمهوری اسلامی ایران در واکنش به این اقدام مسکو، سعی کرده است به نحوی عمل کند که نه خود را طرفدار این همه پرسی و الحاق مناطق اشغال شده اوکراین به روسیه نشان دهد و نه واکنش تندی را در برابر کرملین از خود نشان دهد. لذا موضع گیری نرم دیپلماتیک با هدف موازنه سیاسی در  دستور کار تهران قرار گرفته است. خصوصا که اخیراً اوکراین تصمیم به کاهش روابط دیپلماتیک خود با جمهوری اسلامی گرفته است.

ادامه مطلب

تاثیرات سیاسی – اقتصادی آزادی نمازی ها

گشایش یا ترفند سیاسی؟

در شرایطی که اخبار و تحولات حکایت از بن بست جدی در مذاکرات هسته ای می داد تا جایی که مقامات دولت بایدن از شکست رسمی در پروسه گفت وهای غیرمستقیم با ایران گفتند، خبر آزادی سیامک و محمدباقر نمازی تا اندازه ای می تواند این فضای منفی چند هفته اخیر را تحت الشعاع خود قرار دهد. البته در یک تحلیل عمیق تر و با در نظر داشتن به شرایط کنونی در داخل کشور، سطح منطقه و جهان می توان این را هم گفت که اقدام ایران برای آزادی نمازی ها از چند جهت قابل ارزیابی است. 

ادامه مطلب

آینده ای که چندان خوشایند نخواهد بود

قلب برجام برای همیشه ایستاد؟

در سایه اتفاقات دو هفته اخیر در کشور ذیل مرگ مهسا امینی و اعتراضات مردمی عملا اخبار و تحولات مربوط به برجام به حاشیه رفته است. این در حالی است که به عقیده بسیاری از تحلیلگران یکی از عوامل بروز این اعتراضات به تاثیرات مخرب تداوم تحریم ها بر اقتصاد و معیشت کشور باز می گردد. از این رو تعلل و تاخیر دولت رئیسی در احیای توافق هسته ای یکی از پارامترهایی است که به شکل جدی و حتی مستقیم سبب شکل گیری اعتراضات و انتقادات در ادوار گذشته و اعتراضات پیشرو خواهد شد.

ادامه مطلب

حقیقت موجود درباره توافق هسته ای ایران (بخش اول)

برجام یک توافق ناقص، اما کاربردی است

اگر جمهوری خواهان برجام ۲.۰ را دوست ندارند، باید ترامپ را مقصر بدانند نه بایدن را. برجام حاصل شده در سال ۲۰۱۵ یک توافق ناقص، اما کاربردی بود که محدودیت های جدی بر برنامه هسته ای ایران اعمال می کرد و امکان نظارت کامل آژانس را فراهم می آورد.

ادامه مطلب

دور جدید تلاش های میانجی گرایانه عراق موفق خواهد بود؟

احیای روابط عربستان و ایران، از توهم تا واقعیت

حال مشخص نیست که سیاست یکی به میخ و یکی به نعل‌زدن‌های عربستان سعودی در قبال ایران، پیگیری راهبرد چماق و هویج است یا اساسا ریاض تمایلی به احیای روابط با ایران ندارد و صرفا به دنبال بازی با کلمات و وقت‌کشی سیاسی و دیپلماتیک است؟! صدالبته مشابه همین سؤال در قبال ایران هم مطرح است. از‌این‌رو اگرچه بغداد امیدوار به احیای روابط تهران – ریاض است‌ اما سؤال اینجاست که آیا دو طرف اختلاف هم مانند عراق آن‌چنان مایل و مشتاق هستند؟

ادامه مطلب

رویارویی‌های خارج از کنترل در خاورمیانه

اقلیم کردستان می تواند محلی برای بحران جدید باشد

ولید فارس می نویسد: کسی که تحولات در خاورمیانه و شمال آفریقا را به ویژه از زمان جنگ اوکراین رصد می کند متوجه می شود برخی رویارویی ها در این مناطق، ظرفیت تبدیل شدن به رویارویی های کنترل نشده را دارد.

ادامه مطلب

نگاه به حاشیه‌های مرزی شمال ایران و بررسی تدوین راهبردهایی که ضرورت دارند

ماجرای ناتمام قره باغ

ناگفته پیداست که پس از جنگ دوم قره‌باغ، اسرائیل همواه به دنبال تعمیق نفوذ خود در قفقاز جنوبی با هدف تحت‌الشعاع قرار‌دادن ایران بوده است. در همین راستا به اذعان برخی مقامات و رسانه‌های داخلی در کشور، صهیونیست‌ها توانسته‌اند از نفوذ خود در قره‌باغ برای انجام برخی از اقدامات مخرب علیه امنیت ایران سوءاستفاده کنند؛ از جاسوسی و خرابکاری گرفته تا ترور برخی مقامات کشور که مشخصا می‌توان به ترور دکتر فخری‌زاده اشاره کرد.

ادامه مطلب

بهترین سیاست تهران در قبال قره باغ بی طرفی فعال با تاکید بر درگیر کردن سازمان های بین المللی است

ایران در قفقاز جنوبی بازنده است؟

علیرضا محرابی تاکید دارد: چون اقتضائات ژئوپلیتیک در سایه هم‌مرز بودن با جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان و همچنین بافت قومی و مذهبی در برخی از استان‌های مجاور با این دو کشور به گونه‌ای است که طرفداری و جانبداری صریح جمهوری اسلامی ایران از جمهوری آذربایجان یا جمهوری ارمنستان هزینه‌های زیادی را برای کشور به دنبال دارد که قطعا بیشتر از سود و منفعت آن است؛ بنابراین چون در شرایط کنونی استعداد و توان سیاسی، دیپلماتیک، نظامی، امنیتی و اجتماعی و به‌خصوص اقتصادی کشور چندان پررنگ نیست، تهران نمی‌تواند استراتژی جانبداری از یکی از طرف‌های مناقشه قره‌باغ را به صورت بلند‌مدت ادامه دهد و این راهبرد را در ادامه پیش ببرد.

ادامه مطلب

آمار تکان دهنده از میل به مهاجرت

چرا ایرانیان می روند و برنمی گردند؟

مجتبی لشکربلوکی در یادداشتی می نویسد: خوب ممکن است بگوییم که مهاجرت امری عادی است. ۷۵۰ میلیون نفر در جهان میل به مهاجرت دارند. بگذارید ایران را با کشورهای دیگر جهان مقایسه کنیم. میانگین تمایل به مهاجرت در جهان برابر با ۱۵% است، در آمریکای لاتین ۲۷٪، غرب آسیا ۲۴٪، اقیانوسیه ۹٪ و جنوب شرقی آسیا ۷٪ است. در نتیجه می‌توان گفت تمایل به مهاجرت ایرانیان (با ۳۳٪)  تقریبا بیش از دو برابر میانگین جهانی است.

ادامه مطلب

کورسوی امیدها برای احیای برجام جدی است؟

بن بست در وین، مذاکره در نیویورک

در حالی که شاهد بن‌بست در مذاکرات وین هستیم برخی چشم به واپسین تکاپوهای دیپلماتیک کشورها در نیویورک برای احیای برجام دارند.

ادامه مطلب

نقش مخرب ترکیه در قفقاز، عامل تحریک آمریکا برای سفر نانسی پلوسی به ارمنستان

سیاست تهاجمی جمهوری آذربایجان با جانمایی مرزها

محسن پاک آیین در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که باکو از دوشنبه هفته گذشته با اقدام تهاجمی خود به خاک ارمنستان سعی کرده است به موازات تلاش های دیپلماتیک در حوزه میدانی هم یک برتری را با نفوذ و اشغال بخشی از خاک ارمنستان فراهم کند تا آن را به عنوان اهرم فشار در مذاکرات به کار ببرد که بتواند دالان زنگزور را بدون حاکمیت ارمنستان با جانمایی مرزها اجرایی کند.

ادامه مطلب

قدرت بین الملل بر حقوق بین الملل تفوق ندارد

شکایت ایران از آمریکا چالشی برای احیای برجام؟

مهد ذاکریان تاکید دارد: ایران در صورت پیروزی در این شکایت می‌تواند به دستاوردهایی فراتر از دستاوردهای نمادین و سمبلیک دیپلماتیک دست پیدا کند. چون پیروزی‌‌های حقوقی مقدمه‌ای برای مشروعیت‌بخشی به پیروزی‌‌های دیپلماتیک و سیاسی خواهد بود. پس اگر ایران بتواند با منطق قوی حقوقی رأی در دیوان را به نفع بکشاند و به موازاتش از مؤلفه‌‌های قدرت سخت بهره بگیرد، یقینا آن زمان اقدامات بعدی تهران دارای مشروعیت است، در‌صورتی‌که پیش‌از‌آن ایران هر اقدامی را انجام دهد، می‌تواند تمام خواسته‌ها، ولو خواسته‌‌های بحق ما را هم را زیر سؤال ببرد.

ادامه مطلب

تلاش برای عدم حضور رئیس جمهور ایران در نیویورک

حضور رئیسی در نیویورک، فرصت یا چالش؟!

اولین سفر و تجربه حضور سیدابراهیم رئیسی به نیویورک و مقر سازمان ملل در حالی انجام می‌شود که برخی آن را یک فرصت بسیار مناسب برای تقویت دیپلماسی دولت سیزدهم تلقی می‌کنند. این طیف معتقد است حضور روسای جمهور ایران در مقر سازمان ملل و سخنرانی از تریبون این سازمان همیشه مورد توجه جامعه جهانی بوده است. از این منظر رئیس دولت سیزدهم می‌تواند از پتانسیل سازمان ملل در جهت تبیین نگاه و برنامه‌های خود در حوزه سیاست خارجی نهایت استفاده را ببرد.

ادامه مطلب

بایسته ها و نبایسته های دیپلماسی ترجمه؛ زبان روسی

چگونه با ادبیات خود در روسیه نفوذ کنیم

محمد صادق امینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بررسی سیر ترجمه فارسی به روسی در دوره معاصر و روزگار ما و رویکرد روس ها به ادبیات و متون دینی، عرفانی، تاریخی مجال مفصلی می طلبد که در این نوشتار مقدور نیست، اما باید اشاره کرد که حرکت ترجمه از این سو هیچ گاه متوقف نشده و جریان داشته و دارد. از سوی دیگر، در قرن بیستم، ترجمه نوشته های روس ها به فارسی نیز آغازی داشت که راه را برای ترجمه های بعدی گشود. ترجمه آثار کلاسیک روسیه به ویژه الکساندر پوشکین و نوشته های فرهنگی و ادبی دیگری همچون آثار تولستوی، ماکسیم گورکی، آنتوان چخوف، داستایوفسکی، تورگنیف از بارزترین آن بودند که تا به هنوز خوانندگان بسیاری دارد. 

ادامه مطلب

از آمریکا اصرار از ایران انکار

پیچ عدم احیای برجام سفت تر از قبل

با در نظر گرفتن شرایط کنونی، به نظر می‌رسد به این زودی‌ها توافقی در کار نخواهد بود. فارغ از اینکه کدام طرف و به کدام دلیل احیای برجام را به تأخیر انداخته‌، عملا سکون، توقف و انسداد دوباره به میز وین بازگشته است.

ادامه مطلب

گزارش دیپلماسی ایرانی از دور جدید درگیری های مرزی جمهوری‌ آذربایجان و جمهوری ارمنستان

طمع ژئوپلیتیک اردوغان و علی اف و تحمیل دالان زنگه زور به تهران

دور جدید درگیرهای مرزی بین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان از دوشنبه هفته گذشته آغاز شد. اگرچه تداوم این درگیری‌های مرزی پس از جنگ ۴۴ روزه پاییز سال ۲۰۲۰ امری طبیعی به نظر می رسد، اما با  بررسی دقیق تر دور جدید های تنش های مرزی آن‌گونه که پیداست باکو با تحریک آنکارا به دنبال تشدید درگیری و حتی ایجاد جنگ مرزی با هدف تصرف و اشغال بخشی از خاک ارمنستان در استان سیونیک برای ایجاد دالان موهوم زنگه زور و تحمیل آن به ایروان و همچنین تهران است. 

ادامه مطلب

معضل امنیتی خاورمیانه

لطفا ایران را تهدید نکنید

آمریکا و متحدانش در حال کار برای تقویت امنیت خود از گذر زنجیره ای از تدابیر دفاعی هستند، اما ایران، همین تدابیر دفاعی را تهدیدی برای امنیتش می بیند و وادار می شود با تدابیر خودش به آن واکنش نشان دهد. نتیجه این که، در گذر زمان، دو طرف احساس امنیت کمتری خواهند کرد.

ادامه مطلب

کشوری که برای خوش‌خدمتی به واشنگتن به خود می‌بالد

آلبانی پیاده نظام امریکا در خصومت با ایران

یک کارشناس که خواست ناشناس بماند، خلاصه می کند: «امریکا صحبت می کند، آلبانی اجرا می کند». آلبانی در اوت ۲۰۲۱ از پناهجویان افغان پس از درخواست واشنگتن از آن برای «خدمت به عنوان یک کشور ترانزیت» استقبال کرد.

ادامه مطلب

چشم انداز مبهم برجام

بدون قطعنامه، بدون بیانیه

اگر‌چه نشست فصلی شورای حکام با صدور قطع‌نامه علیه ایران یا انتشار بیانیه‌ای همراه نبود و به همین دلیل وضعیت پیچیده‌تر و بغرنج‌تر از قبل نشد‌ اما چشم‌انداز فعلی مذاکرات و حصول توافق هم چندان روشن نیست.

ادامه مطلب

خوانش یک خیانت تاریخی

بحرین، حکایت جراحت جدایی

امیرعلی لردگانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پهلوی دوم با رضایت سهل به جدایی بحرین از مام وطن کاری کرد که شاهان ضعیف بنیه قجر نیز تن به آن ندادند و بدنامی ابدی پاره پاره کردن وطن را به جان نخریدند. هر کس در شقاوت و بی‌وطنی اندازه‌ای دارد. 

ادامه مطلب