احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نگرانی الهام علیف، رئیس جمهوری آذربایجان، از سنگین شدن کفه ترازو به نفع ارمنستان به علت فشار فرانسه، آلمان و آمریکا و لابی ارامنه در این کشورها برای اولین بار باعث شده است تا او هم به پذیرش میزبانی ایران بی میل نباشد.
ادامه مطلب
در بند ۹ توافقنامه سه جانبه ایروان متعهد شد تا مسیر ارتباطی سرزمین اصلی جمهوری باکو و برونگان آن یعنی جمهوری خودمختار نخجوان را فراهم سازد. تقریبا یک سال بعد در تابستان سال ۲۰۲۱/۱۴۰۰ الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان، با توسل به همین بند کریدوری ادعایی در جنوب ارمنستان و استان سیونیک به نام «زنگه‌زور» را خواستار شد. کریدور مدنظر علی‌اف قرار نبود تحت حاکمیت ایروان باشد. این مسئله با مخالفت طرف ارمنی روبه رو شد. کارشناسان نیز به این اذعان داشتند که بند نهم توافقنامه آتش‌بس تصریحی بر عنوان «کریدور» ندارد و صرفا بر «مسیرهای ارتباطی» تاکید دارد. جمهوری اسلامی ایران نیز صراحتا با این ادعا که قطع مرز ایران و ارمنستان را متعاقبا در پی دارد مخالفت کرد.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گرجستان به عنوان تنها کشور منطقه قفقاز با دسترسی مستقیم به دریای سیاه، به افزایش نقش خود برای ترانزیت تجاری مایل است. بدون گرجستان، دسترسی اتحادیه اروپا به منابع طبیعی آذربایجان نیز محدود خواهد شد. توافق اخیر امضا شده بین بروکسل و باکو در مورد افزایش دو برابری صادرات گاز آذربایجان به اتحادیه اروپا از طریق خطوط لوله گاز ترانس آناتولی (TANAP) و ترانس آدریاتیک (TAP) نشان دهنده نقش فزاینده ترانزیتی گرجستان است.
ادامه مطلب
محمدرضا اویسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رژیم صهیونیستی دو هدف عمده در منطقه قفقاز جنوبی (آذربایجان و ارمنستان) دارد اولین هدف که مهمترین هدف اسرائیل است رصد و نظارت بر ایران است و دومین هدف این رژیم پاکسازی قومی در منطقه است. در این باره روزنامه ها آرتص عنوان کرد: "اسرائیل با تولید تسلیحات جنگی مختلف و صادر کردن آن به نقاط مختلف جهان درروند پاکسازی نژادی نقش آفرینی می‌کند."
ادامه مطلب
صابر گلعنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سخت اشتباه است که تحولات پرپیامد قفقاز جنوبی را تنها در بازگشت قره باغ به آذربایجان خلاصه کرد، بلکه این مهم به شکلی محقق شده که در حال دگرگونی موازنه قوا در این منطقه به نفع مثلث جدید ترکیه، اسرائیل و آمریکا (غرب و ناتو) و به زیان دو بازیگر سنتی ایران و روسیه است.
ادامه مطلب
به موازات عملیات نظامی اخیر جمهوری آذربایجان در منطقه قره‌باغ و تحولاتی که در این منطقه روی داده است، بیشتر کارشناسان، تحلیلگران و رسانه‌ها احتمال حمله آذربایجان با حمایت ترکیه به استان سیونیک با هدف ایجاد دالان زنگه‌زور را جدی‌تر از هر زمانی می‌دانند و دراین‌بین همکاری‌های پشت پرده مسکو – آنکارا و شکاف کنونی ارمنستان با روسیه هم سطحی دیگر از تحلیل‌ها را ارائه می‌دهد؛ تحلیل‌هایی که تأکید دارند پوتین در یک موضع کم‌سابقه در همسویی با غرب علیه ایروان قرار دارد؛ کمااینکه پولتیکو در گزارشی تصریح کرده که مقام‌های ارشد آمریکا و اتحادیه اروپا با همتایان روس خود برای حل مشکلات قره‌باغ، درست چند روز پیش از عملیات جمهوری آذربایجان در این منطقه، در ترکیه گفت‌وگو داشتند.
ادامه مطلب
میرمهرداد میرسنجری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حال حاضر ایجاد منطقه حائل در عمق ۳۰ کیلومتری آن سوی ارس به ویژه در قراباغ و سیونیک و نخجوان، حق طبیعی ایران برای پیش گیری از هرگونه حرکت متجاوزانه است. با توجه به تحرکات ضدایرانی باکو، ایجاد منطقه حائل در عمق ۳۰ کیلومتری آن سوی ارس به ویژه در قراباغ و سیونیک و نخجوان، حق طبیعی ایران برای پیش گیری از هرگونه غافلگیری از سوی دشمنان متجاوز به خصوص صهیونیست ها، وهابی ها و تجزیه طلبان است.
ادامه مطلب
بازتاب‌های منطقه‌ای و بین‌المللی رخدادهای قره‌باغ در حال شدت گرفتن است و از ظهور صف‌بندی‌های جدید در منطقه خبر می‌دهد و همچنین به احتمال بروز تنش‌های گسترده در منطقه قفقاز اشاره می‌کند.
ادامه مطلب
سید وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در مورد رفتار ولادیمیر پوتین در مورد قفقاز «گیج» هستیم، در حالی که این همه در اوکراین به روسیه کمک کردیم؛ می بینیم که پوتین در ارمنستان با ترکیه، آذربایجان و غرب همراهی می کند؟
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ساکنان چندهزار ساله قراباغ که نگران تکرار نسل کشی سال ۱۹۱۵ با همکاری باکو و ترکیه هستند، مجبور شدند با سرعت فراوان خانه و کاشانه و مشاغل خود را رها کنند و با هر وسیله ممکن به سمت شهر گوریس بروند تا جان و مال و ناموسشان در امان باشد، به خصوص که تصاویر و ویدئوهای هولناکی از مثله کردن، شکنجه و کتک زدن نظامیان و غیرنظامیان ارمنی توسط سربازان آذربایجان در قراباغ منتشر شده است. در این شرایط ایران کاملا آماده و علاقمند است تا نیروهای امدادی خود را از طریق مرز مشترک دو کشور به ارمنستان بفرستد تا در این وضعیت دشوار یار و حامی همسایه قدیمی و بی آزار خود باشند. اما اطلاعاتی که به دست نگارنده رسیده، حاکی است دولت ارمنستان برای حضور نیروهای امدادی ایران همکاری لازم را ندارد و در این زمینه مشکلاتی را ایجاد کرده است.
ادامه مطلب
ناصر نوبری در یادداشتی می نویسد: روشن است که ترک‌ها و صهیونیست‌ها با موقعیتی که به دست آورده‌اند و جای پایی که محکم کرده‌اند همراه با عطش آذری‌‌ها، مجدانه به دنبال گسترش نفوذ خود بوده و قفقاز را به یک مزاحمت فعال دائمی و خطرناک ژئواستراتژیکی علیه جمهوری اسلامی ایران تبدیل می‌کنند.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: تا پیش از این، از آغاز انسداد ارتباط جمهوری خودمختار با خاک اصلی جمهوری آذربایجان از سالهای ۱۹۸۸ به بعد تا کنون، با گذر از قلمرو جمهوری اسلامی ایران بر قرار می شد و می شود که آذری ها با استفاده از این فرصت، بین دو سو ارتباط برقرار می کردند (و اکنون نیز برقرار می کنند) و هیچگاه قدردان ایران هم نبوده اند.
ادامه مطلب
فرزاد رمضانی بونش در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران هر چند با راه اندازی کریدور راه آهن و یا اتوبان مخالفت ندارد، اما از هرگونه تغییر ژئوپلیتیک و تغییر مرزها جلوگیری می‌کند. مسلما اگر آنکارا و باکو احساس کنند تهران در موقعیتی نیست که قدرت را در قفقاز جنوبی حفظ کند، به پیشروی در ارمنستان و بدست گرفتن استان سیونیک دست می‌زنند، در این شرایط ایران واکنش های بسیار سختی خواهد داشت و آن را فاجعه‌ای ژئوپلیتیکی می‌بیند.
ادامه مطلب
گقارد منصوریان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به دور از بازی های سیاسی پشت پرده میان قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای مسئله مهم و تامل برانگیز اقدامات جمهوری باکو در آن منطقه است که می توان مصداق بارز نسل کشی ارمنیان قراباغ باشد.
ادامه مطلب
هرچند وضعیت این روزهای جمهوری ارمنستان هم چندان مثبت نیست و شاهد تظاهرات و اعتراضات گسترده هرروزه مردمی علیه نیکول پاشینیان هستیم تا جایی که حتی در مقاطعی موضوع وقوع کودتا، برکناری یا فرار نخست‌وزیر ارمنستان طرح شد، اما نخست‌وزیر جمهوری ارمنستان بارها تأکید کرده است که «هیچ کریدوری نمی‌تواند در خاک ارمنستان فعالیت کند». به موازاتش هم جمهوری اسلامی ایران بارها و به صراحت از خط قرمزش در قبال عدم تغییر مرزها، عدم تغییر وضعیت ژئوپلیتیکی منطقه قفقاز جنوبی و مشخصا استان سیونیک، تحمیل دالان زنگزور و قطع مرزهای مشترک با ارمنستان گفته است، کما اینکه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در کنفرانس خبری مشترک اخیر خود با هاکان فیدان، همتای ترکیه‌ای‌اش در تهران تصرح کرد که «هر گونه تغییر در ژئوپلیتیک در منطقه و هرگونه اقدام برای مسدودکردن یا محدودکردن مسیرهای تاریخی ترانزیتی و موجود در منطقه را هرگز برنمی‌تابیم».
ادامه مطلب
اردوان امیراصلانی در یادداشتی می نویسد: طبق ماده ۲ کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایات نسل‌کشی، هر وضعیتی که «عمدا شرایط زندگی یک گروه انسانی را که ممکن است منجر به نابودی فیزیکی آنها شود» ایجاد کند، به منزله مصداق واضح نسل‌کشی است. در واقع، همه شرایط برای ایجاد قحطی علیه قره‌باغ و جمعیت ارمنی آن فراهم شده است.
ادامه مطلب
روابط بین ارمنستان و روسیه تیره است. نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان در مصاحبه با روزنامه ایتالیایی لا ریپوبلیکا بار دیگر از ناتوانی سربازان روسی مستقر در قره باغ علیا برای تضمین حرکت آزاد در کریدور لاچین انتقاد کرد. اما نخست وزیر ارمنستان به همین جا بسنده نکرد و آینده تعهد دیپلماتیک روسیه در قفقاز جنوبی را زیر سوال برد.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این تصور که آمریکا و اروپای مسیحی به خاطر دین مشترک با ارامنه، منافع اقتصادی و نظامی و سیاسی خود را قربانی می کنند خام دستانه است و برخی که در ایران مسائل را تنها از چنین زاویه ای تحلیل می کنند باید به این نکته توجه کامل داشته باشند.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با آغاز جنگ اوکراین روسیه ناگزیر شد که همه انرژی خود را در اوکراین متمرکز کند و باتوجه به اینکه جنگ اوکراین به صورتی که روسیه تصور می‌کرد پیش نرفت و روسیه عملاً در جنگ اوکراین وارد یک باتلاق ژئوپلیتیک شد حضور روسیه در منطقه قفقاز و حتی در سوریه کاهش پیدا کرد. این مسئله به این منجر شد که ترکیه با خیال راحت‌تری برنامه‌های منطقه‌ای خود را به‌وسیله‌ی جمهوری آذربایجان در منطقه قفقاز به‌پیش ببرد و جنگ اوکراین عملاً چند فرصت طلایی را در اختیار ترکیه قرار داد.
ادامه مطلب
علیرضا رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پایش وضعیت نشانگر آماده شدن کشور آذربایجان برای نبرد نهایی و ایجاد دالان زنگه زور است؛ امری که ارتباط ترانزیتی ایران با بخشی از اورآسیا را دچار آسیب خواهد کرد و هزینه ها و پیامدهای آن کم نخواهد بود.
ادامه مطلب
سعید دانشمند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کریدور جعلی زنگه زور یا دالان تورانی ناتو بخشی از فتنه ناتو و غرب به واسطه بازیگر مکار استعمارگر یعنی انگلستان است.
ادامه مطلب
هنوز ۲۴ ساعت از اجرای توافق تهران-واشنگتن بر سر تبادل زندانیان و دسترسی ایران به اموال بلوکه‌شده نگذشته بود که جمهوری آذربایجان از دیروز سه‌شنبه حمله وسیعی را به منطقه قره‌باغ آغاز کرد. اگر‌چه این جنگ فعلا به شکل مستقیم، تمامیت ارضی و امنیت ملی ایران را تحت تأثیر خود قرار نمی‌دهد، اما این پرسش نیز قابل طرح است که این روند احتمالا به جایی نخواهد رسید که مورد انتظار و تمایل ایران نباشد؟ به عبارتی آغاز این حمله توسط جمهوری آذربایجان در منطقه قره‌باغ می‌تواند این‌گونه تحلیل شود که مقدمه برنامه اصلی باکو برای حمله به استان سیونیک ارمنستان، تحمیل دالان موهوم و جعلی زنگه‌زور به تهران و ایروان و در نهایت قطع مرزهای ایران و ارمنستان باشد.
ادامه مطلب
حدود دو ماه است که ساکنان قره باغ علیا ساعت ۴ صبح به امید یافتن نان در صف می ایستند. لوئیزا که ترجیح می دهد نام خانوادگی خود را فاش نکند، از طریق تماس تلفنی می گوید: «مردم در یک لیست ثبت نام می کنند، اما بسیاری از آنها چندین روز بدون دریافت چیزی منتظر می مانند.»
ادامه مطلب
موضع جمهوری اسلامی ایران موضع ثابت، روشن و شفافی است. موضع جمهوری اسلامی ایران درباره سرزمین قره باغ که بارها اعلام شده بر کسی پوشیده نیست. قره باغ بخشی از کشور آذربایجان است و حقوق و امنیت ساکنان این منطقه باید بر اساس چارچوب مشخص تامین شود. ما حضور نیروهای فرامنطقه ای را در منطقه نه تنها کمک کننده نمی دانیم بلکه مخل ثبات می دانیم. امنیت کشورهای منطقه باید توسط همان کشورها تامین شود.
ادامه مطلب
عابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد علیف گرفتار یک خطای شناختی نسبت به قدرت بازیگری جمهوری اسلامی ایران در خصوص تحولات منطقه ارس شمالی است. ترکیه، ناتو و رژیم صهیونیستی که در پشت سر علیف او را دچار این وضعیت کرده اند به دنبال اجرای یک سناریوی تکراری هستند و آن هم تبدیل آذربایجان برای ایران به سان اوکراین برای روسیه به عنوان یک سرعت گیر و زخم چرکین. اما نکته ای که این بازیگران از آن غفلت کرده اند قدرت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران و نفوذ معنوی ایران در بین مردم آذربایجان است.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد کشورهای منطقه قفقاز خواسته یا ناخواسته در آستانه ورود به بازی خطرناکی هستند که به نوعی منافع این کشورها را وجه المصالحه قدرت های خارجی به ویژه ترکیه، فرانسه، آمریکا، روسیه و رژیم صهیونیستی قرار داده و حتما تحولات اخیر دستاورد قابل ملاحظه ای برای هیچ کشوری بویژه مردم منطقه نخواهد داشت یا حداقل هیچ کشوری برنده حوادث اخیر نخواهند بود.
ادامه مطلب
یوری لیامین، خاورشناس و کارشناس نظامی روس استدلال کرد که در اصل، ایران می تواند بدون مداخله مستقیم و درگیری «روی زمین» با استفاده از زرادخانه موشکی و هوایی خود عمل کند. بسیار تردید دارم که باکو به خاطر سیونیک وارد درگیری نظامی آشکار با ایران شود.
ادامه مطلب
احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سرعت زیاد تحولات در قفقاز، تحرکات بازیگران متعدد از جمله امریکا، فرانسه، رفتارهای اشتباه روسیه در قفقاز و خیزش مجدد ماده گرگ پرستان در داخل ایران برای به اشتباه انداختن کشور، وضعیت پچیده ای در ترسیم وضعیت کنونی ایجاد کرده است.
ادامه مطلب
آذربایجان تنها راه دسترسی منطقه مورد مناقشه به ارمنستان یعنی کریدور لاچین را از دسامبر ۲۰۲۲ مسدود کرده است. این فاجعه انسانی نشانه یک تغییر قدرت در قفقاز جنوبی به نفع آذربایجان و متحدش ترکیه است.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران، روسیه و چین باید باکو و ارمنستان را برای انجام مذاکرات صلح از طریق یک پلتفرم شرقی جدید تحت فشار بگذارند، زیرا تداوم این مذاکرات از طریق پلتفرم غربی معنایی جز از دست رفتن گسترده منافع سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی سه کشور و عقب نشینی آنها ندارد که دامنه آن در آینده به کشورهای آسیای میانه نیز کشیده شده و جبران این میزان خسارت بسیار دشوار خواهد بود.
ادامه مطلب