در منطقه ساحل یک موضوع کلیدی نادیده گرفته شده است: به جای برداشتن گام های سازنده برای مقابله با چالش ها، قدرت های خارجی و نهادهای منطقه ای در حال تشدید مشکلات هستند. نهادهایی مانند اتحادیه آفریقا و جامعه اقتصادی دولت های آفریقای غربی به علت فقدان همگرایی های راهبردی و استفاده ناکارا از منابع نظامی به تشدید اوضاع دامن زده اند.
ادامه مطلب
درخصوص کاهش نفوذ آمریکا بویژه در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ و ضرورت پر کردن خلاء ناشی از این مساله در خاورمیانه، اتفاق نظر هست. سخن درباره ی عقب نشینی آمریکا از ایفای نقش "تنها قطب جهانی" و بازگشت "جهان چند قطبی" از سال ۲۰۰۸ آغاز شد.
ادامه مطلب
داوود هرمیداس باوند در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که اگر ترامپ در مسئله تمدید تحریم های تسلیحاتی، فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت قطعنامه های شش گانه شورای امنیت علیه ایران، آن هم در این برهه حساس انتخاباتی، شکست را بپذیرد عملاً باعث خواهد شد که اعتبار خود را در میان افکار عومی داخلی در ایالات متحده از دست بدهد و این مسئله زمینه وی را برای شکستن انتخابات پیش‌رو فراهم خواهد آورد. پس نشست مشترک دیروز با حضور چهار تن از وزرای دولت ترامپ (مایک پمپئو، مارک اسپر، ویلبر راس و استیو منوچین) تلاشی برای حفظ جایگاه دونالد ترامپ در آستانه انتخابات بود.
ادامه مطلب
در حقیقت اهداف منطقه ای چین و پیامدهای آن روشن نیست. چین روابط گسترده ای با ایران و حضور پررنگی در شاخ آفریقا دارد. از سوی دیگر روابط چین با دشمنان ایران از جمله عربستان سعودی، امارات متحده عربی و اسرائیل نیز بر کسی پوشیده نیست. چین در سوریه از حکومت اسد حمایت می کند اما در یمن، طرف عربستان را می گیرد. چین تا به حال تلاش کرده با عدم دخالت مستقیم در رویارویی های منطقه ای، توازن در روابط را مدیریت کند. این کنار ایستادن و ناظر بودن در بسیاری از رویارویی ها بیش از آنکه تصویر یک حامی را القا کند کشوری را نشان می دهد که بیشتر اوقات جا خالی می کند.
ادامه مطلب
مهدی مطهرنیا در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته دارد که نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا و ۱۴۰۰ ایران به عنوان کاتالیزور تشدید تنش ها عمل می کند.
ادامه مطلب
محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران و چین در سال‌های گذشته به شرکای نزدیکی در غرب آسیا تبدیل شده‌اند و برگزاری رزمایش مشترک دریایی سه جانبه ایران، روسیه و چین در شمال اقیانوس هند که دی ماه سال ۱۳۹۸ با پهلوگیری شناورهای این دو کشور در بندر شهید بهشتی چابهار(شمال اقیانوس هند و دریای عمان) آغاز شد، شاید یکی از نخستین گامها در این زمینه باشد.
ادامه مطلب
سید رضا حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: قانون امنیت ملی هنگ کنگ با بهره گیری از اختیارات اصل ۱۸ قانون پایه و قانونگذاری اولیه در کنگره ملی خلق چین، به عنوان یکی از قوانین ملی ضمیمه سوم قانون پایه و از طریق ابلاغ بعدی دولت محلی، وارد نظام حقوقی هنگ کنگ شده است. ضمیمه سوم قانون پایه مختص قوانین امور دفاعی، سیاست خارجی و سایر مواردی است که طبق این قانون خارج از صلاحیت دولت محلی تشخیص داده شده اند.
ادامه مطلب
وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چینی ها با "اصلاحات" یا "انقلاب سوم" چه اهدافی را در دستورکار دارند؟ آقای "شی جینپینگ" اصلاحات در ۶ حوزه سیاست، اینترنت، نوآوری، اقتصاد، محیط زیست و سیاست خارجی را در دستورکار دارد. مبارزه با فساد و رشد اقتصادی، تقویت ارتش و رسیدگی به نیازهای مردم و تقویت بنیه اقتصادی اصلی ترین اهداف اوست. یک ضرب المثل چینی می گوید: "سلامت شخصی در گروی سلامت جامعه است." مبارزه با فساد و همزمان نظامیگری در دریای چین به نوعی گذر از "دنگ شیائو پینگ" و ورود به انقلاب "شی جینپینگ" است.
ادامه مطلب
وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از کشورهای امارات، هند، اندونزی، مالزی و ترکیه گرفته تا چین، امریکا، اروپا، برزیل و کشورهای اسکاندیناوی درصدد بهره کشی یک طرفه از آفریقا هستند. شرکت های خصوصی رژیم صهیونیستی نیز با همکاری شرکت های اروپایی سخت مشغول غارت و کنترل ذخایر طبیعی آفریقا هستند. اسپانیا بعد از ژاپن دومین کشور مصرف کننده ماهی در جهان است اما ۷۵ درصد ماهی مصرفی اسپانیا از آب های حوزه آفریقا تامین می شود. چین اقدام به خرید معادن اورانیوم کرده است و اروپاییان نیز برخی مناطق با ذخایر حساس معدنی را در کنترل دارند. امریکا با توجیه تحقیقات پزشکی اما با هدف آزمایش روی سیاهان، اروپا با کمک های اقتصادی برای احیای جامعه مشترک المنافع و فرانکوفیل و چین به اسم توسعه اقتصادی در آفریقا حضور دارند.
ادامه مطلب
وحید قربانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هرچند کار ویژه اصلی حزب کمونیست از ۷ دهه قبل تا به امروز، کنترل و نظارت کامل بر کار دولت (شورای دولتی) و اغلب به‌عنوان «رابطه کارفرما- کارگزار» تلقی می¬گردید، اما با تحول عصر شی جین پینگ نقش حزب در همه عرصه¬های فعالیت دولت گسترده¬تر شده است. شاید یکی از دلایل مهمی که حزب کمونیست چین اخیراً در نوک پیکان حملات آمریکایی¬ها (از جمله مایک پمپئو) قرار گرفته است، تحول نقش دستگاه اداری حزب در سیاست خارجی و دیپلماسی این کشور باشد، زیرا دیگر حزب مانند ۳۰ سال گذشته در پس پرده برنامه¬ها و سناریوهای سیاست خارجی نمی¬ماند و برای کارآمدی لایه ادراکی و راهبردی، در سطح کارکردی و اجرایی نیز مداخله می¬ورزد.
ادامه مطلب
از آنجا که همه نفت وارداتی از ایران به چین قابل نگهداری در ذخایر حفاظت شده هستند، بنابراین نبود داده های واردات از ایران در کمرگ چین چندان جای شگفتی ندارد. یعنی چین به راحتی تحریم های ایالات متحده را دور می زند.
ادامه مطلب
چین برای پایان دادن به سیطره دلار در راس کشورهای فعال برای حذف حضور یکجانبه دلار قرار دارد. برای رسیدن به این هدف چین راهبردی کامل متشکل از چندین گام تدوین کرده است.
ادامه مطلب
پروفسور سید حسن امین در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون انطباق و یا عدم انطباق تلاش های واشنگتن بر موازین حقوقی برای توسل به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل به منظور فعال کردن مکانیسم ماشه بر این باور است که اکنون مسئله دیگر از حالت حقوقی و وجاهت قانونی برای فعال کردن مکانیسم ماشه توسط آمریکایی ها خارج شده است و بیشتر حالت یک قلدری و وزن کشی سیاسی از سوی واشنگتن پیدا کرده است. چون فعال شدن مکانیسم ماشه برای ترامپ مسئله مرگ یا زندگی است، نه موضوعی حقوقی؛ خصوصا بعد از شکست جمعه گذشته در شورای امنیت.
ادامه مطلب
حسین مفیدی احمدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از پیامدهای مخاطره آمیز این کنش آمریکا در نظر اروپا، تضعیف شدید نهاد شورای امنیت است. در نگاه اروپا، خسارتی که این کنش آمریکا می تواند به شورای امنیت وارد کند بسیار فراتر از پرونده ایران است. ضمن آنکه در نظر اروپا این کنش آمریکا، موقعیت غرب را نیز در کلیت خود تضعیف می کند.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین که ادعای مالکیت بر بیش از ۸۰٪ از منطقه دریای چین جنوبی را دارد، این مانور را به عنوان هشداری علیه خود تلقی کرده است. در مقابل ایالات متحده این دریا را جزئی از آب های بین المللی می داند و بر حق قانونی کشتی ها و زیردریایی هایش در رفت وآمد در این دریا تاکید می ورزد.
ادامه مطلب
وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد در راستای اتحاد و همکاری کشورهای آسیایی، جمهوری اسلامی ایران و چین نباید بگذارند پتانسیل هنگفت نهفته در کشور هند، از یک کشور آسیایی که می تواند در خدمت ترفیع و وحدت قاره آسیا باشد به کشوری مشکوک توسط همسایگان و متحد غرب و پایگاهی برای امریکا و اهرمی در مربع اتحادیه هند/استرالیا/ژاپن/امریکا، نه تنها برای مهار کشور چین، بلکه جایگاهی برای نیروهای نظامی فراقاره ای و قطعا در ضدیت با همگرایی در قاره آسیا تبدیل شود. کشور هند همجنس کشورهای استرالیا و ژاپن و امریکا نیست و نخواهد بود و همچون دوران قبل از استقلال، که نقش سربازان جنگ جهانی دوم برای انگلیس را داشت؛ در اتحاد جدید، متحد دسته دوم در خدمت امیال امریکا خواهند بود.
ادامه مطلب
همزمان با تشدید تنش‌های مرزی میان پاکستان و هند، سیاستگذاران اسلام‌آباد نمی‌توانستند خبری بهتر از برنامه همکاری‌های بلندمدت تهران – پکن دریافت کنند. به عقیده آنان جایگاه فزاینده پکن در ایران، بسیار حائز اهمیت است. قطعاً پاکستان تحولات مربوط به تهران – پکن را فرصتی برای ایجاد روابط عمیق‌تر با جمهوری اسلامی ایران می‌داند.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: "ما در کوهپایه های جنگ سرد قرار داریم"؛ این سخنان هنری کیسینجر وزیر امور خارجه اسبق ایالات متحده هنگام مصاحبه با او در مجمع جدید اقتصادی بلومبرگ در نوامبر سال گذشته در پکن بود. وی ادامه‌دار شدن تنش‌های تجاری بین چین و آمریکا را موجب افزایش زمینه‌های وقوع جنگ نظامی بین دو کشور دانسته و عنوان داشته است که روابط بین این دو کشور به دلیل جدی بودن مشکلات بسیار تیره و تار خواهد شد، به گونه‌ای که به محض اینکه مذاکرات تجاری به بن‌بست واقعی برسد، درگیری نظامی دور از ذهن نخواهد بود.
ادامه مطلب
عبدالرضا فرجی راد در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون بدعهدی سئول و رفتار مخرب دیپلماتیک کره جنوبی بر این باور است که کره جنوبی، نه توان و قدرت و نه تمایلی برای تقابل با ایالات متحده آمریکا به خصوص در پرونده های حساسی مانند جمهوری اسلامی ایران را ندارد. پس مطمئن باشید اگر امروز مذاکراتی از جانب کره ای ها با ایران در خصوص ارسال دارو صورت گرفته است پیش از آن با آمریکایی ها هماهنگ شده است. البته در آن سو بر این باورم که کره جنوبی نیز مانند دیگر کشورها و به خصوص کشورهای اروپایی سعی می‌کند با این دست مذاکرات با ایران ضمن پیگیری نمایش دیپلماتیک، یک وقت‌کشی سیاسی تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا و تعیین تکلیف رئیس جمهور این کشور را در دستور کار قرار دهد.
ادامه مطلب
دلیله رحیمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حالی که از نظر سیاسی کشوری لیبرال (با خوانش غربی از لیبرالیسم) است، از منظر اقتصادی کشوری شرقی به‌حساب می‌آید؛ در حقیقت استرالیا در وضعیتی کاملا متناقض قرار داد؛ زیرا توسعه اقتصاد استرالیا به‌صورت مستقیم به رشد اقتصادی چین گره خورده است، در نتیجه نیاز روزافزون چین به انعقاد قراردهای تجاری خارجی برای افزایش دستاوردهای اقتصادی می‌تواند به‌عنوان یکی از دلایل عمده رویکرد تهاجمی چین در برابر استرالیا مطرح شود.
ادامه مطلب
امیر هوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نقد و بررسی و تحلیل محتوای این توافق یا نقشه راه، خود مجال دیگری می طلبد و نیازمند تعیین تکلیف نهائی و البته انتشار متن کامل آن است. اما در این نوشتار به بهانه این موضوع و طوفانی که در سطح نخبگان، سیاسیون، افکار عمومی و رسانه ها به پا کرده، به طرح و بررسی این پرسش مبنائی می پردازیم که علت رویکرد انتقادی و مخالفت تاریخی ایرانیان با قدرت های بزرگ و توافقات و تعاملاتی از این دست چیست و چرا دست کم بخش مهمی از نخبگان جامعه و حتی مردم عادی رویکرد بدبینانه یا نه چندان خوشبینانه ای در برابر چنین توافقاتی دارند؟
ادامه مطلب
نوذر شفیعی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که تلاش جمهوری اسلامی ایران برای انعقاد و امضای پیمان مشارکت استراتژیک جامع با چین لزوماً به معنای نادیده گرفتن سیاست و راهبرد نه شرقی، نه غربی و تبدیل شدن مستمره چین نیست. در این شرایط ایران باید یک «دیپلماسی همه جانبه» را در پیش بگیرد تا بتواند از ظرفیت های کشورهای مختلف برای توسعه و پیشرفت خود استفاده کند. مشکل امروز ایران وارد شدن به این بلوک یا آن بلوک نیست، مشکل ایران ضعف مدیریتی در استفاده از فرصت هاست؛ چه فرصت های داخلی و چه فرصت های خارجی. بنابراین ما بیش و پیش از آنچه سراسیمه به سمت تعامل صرف با شرق و یا غرب پیش رویم، سعی کنیم نوعی «موازنه گریزان» را در پیش بگیریم. این موازنه عبارت است از احساس تعلق به هرکدام از این بلوک ها، اما در عین حال باید رعایت فاصله از حیث وابستگی و سرسپردگی به هر کدام از این بلوک ها در نظر گرفته شود. این تعبیر دیگری از همان موازنه منفی یا سیاست نه شرقی، نه غربی است.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: آمریکایی ها به صورت تدریجی و آرام از ۲۰۰۵ به بعد شکایت های خود را از روش و منش چینی ها در تجارت، نقش آفرینی جهانی، استفاده از فناوری و مقررات بین المللی به خصوص در سازمان تجارت جهانی (WTO) مطرح می کردند ولی با واکنش های دیپلماتیک و به آینده موکول کردن (Procrastination) چینی ها رو به رو می شدند، تا اینکه دولت ترامپ اعتراضاتِ بدنۀ سیاست گذاری آمریکا را به استراتژی تقابل با چین تبدیل کرد.
ادامه مطلب
آمریکا مدت‌ها پیش از همه‌‌گیری کووید – ۱۹، شانه خالی کردن از مسئولیت و تعهدات هژمونیکش را شروع کرده بود و در نبود رهبری جهانی آمریکا، این پرسش مطرح است که آیا چین، پرکننده خلاء رهبری جهانی خواهد بود؟
ادامه مطلب
عابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نظم آتی جهان از دید اتحادیه اروپا (و بریتانیا)، نظمی دوقطبی است و جنگی سرد بین آمریکا و چین خواهد بود. اینکه آینده آن چه خواهد شد و آیا یکی از این دو موفق می‌شود به ابرقدرت بلامنازع تبدیل شود، یا خیر روشن نیست، چون هنوز زمانی طولانی باید صرف منازعات و قد علم کردن هر دو طرف مقابل یکدیگر شود.
ادامه مطلب
محمد فاضلی در یادداشتی می نویسد: متن «ویرایش نهایی برنامه همکاری‌های جامع (۲۵ ساله) ایران و چین» در ۱۸ صفحه و از طرف دبیرخانه سازوکار عالی مشارکت جامع راهبردی ایران و چین در خرداد ۱۳۹۹ تهیه شده و اکنون در دسترس است.
ادامه مطلب
مهدی تدینی در یادداشتی می نویسد: می‌توان گفت تأکید اصلی حامیان معاهده تجاری با چین این است: «چین قدرت اول اقتصادی دنیاست (یا به زودی خواهد بود) و برقراری معاهدات بلندمدت با قدرت اول اقتصادی جهان نه تنها عاقلانه و هوشمندانه، بلکه اساساً ضروری است.» اگر برای کشورم فقط یک آرزو داشته باشم، همین بود که روزی چنین استدلالی را بشنوم و چنین نگرشی به مبنای تصمیمگیری‌های کلان کشورم تبدیل شود؛
ادامه مطلب
غلامعلی خوشرو در یادداشتی می نویسد: این یک فرصت مناسب برای ایران است تا روابط خود را با چین گسترش داده و به خصوص در حوزه همکاری‌های بهداشتی و راهبردی و تهاتر نفت بیش از پیش فعال شود. در این شرایط باید سطح روابط با چین را ارتقا داد تا در چالش‌های موجود با غرب نیز بتوان از اهرم‌های سیاسی و اقتصادی قوی‌تری برخوردار بود.
ادامه مطلب
اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر چند اتخاذ چنین مواضعی از سوی قدرتهای جهانی، چین و هنگ کنگ را در شرایطی پیچیده و بغرنج قرار داده، اما مقامات چینی سرسختانه در مقابل این جهت گیریها ایستاده اند و مدعی هستند که از نظر حقوقی هنگ کنگ بخشی از خاک چین است و بنابراین این کشور می تواند ابتکار عمل تصمیم گیری در مورد آن را به دست بگیرد و کشورهای دیگر نباید در مسائل داخلی چین مداخله کنند.
ادامه مطلب
هادی محمدی می نویسد: به نظر می رسد شیطنت غربی ها برای سر درآوردن از این طرح و احیانا تلاش برای به هم خوردن چنین برنامه راهبردی مهمی میان ایران و چین باعث شده است تا دروغ هایی را به سند نسبت دهند و متاسفانه برخی در داخل ایران نیز در دام این نقشه افتادند.
ادامه مطلب