محمد طبیبیان در گفت وگویی معتقد است که اساسا هیچ اقتصاددانی نمی تواند برای بازار ارز سقف نرخ تعیین کند. تا زمانی که مشکلات به قوت خود باقی باشد و شاهد این رویه در حوزه مدیریت دیپلماتیک و اقتصادی کشور توسط دولت باشیم مطمئناً شاهد سقوط ارزش ریال و افزایش سایر ارزها به خصوص دلار خواهیم بود.
ادامه مطلب
آن گونه که از قبل هم قابل پیش بین بود تصاعد تنش ایران با آژانس نهایتا به تحریک بازار به خصوص بازار ارز انجامید. از این منظر شکستن رکورد قیمت دلار از ابتدای هفته جاری در بازار آزاد تقریبا قطعی بود و صدور قطعنامه صرفا به عنوان کاتالیروزی در رسیدن به این نقطه عمل کرد و گرنه دولت رئیسی با این دست فرمان دیر یا روز ریال ایران را به بی ارزش ترین نرخش در تاریخ کشور می رساند.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در نوشتاری تصریح کرد که در واقع پیش و بیش از آنکه رژیم صهیونیستی یا حزب جمهوری خواه و کلاً سنای آمریکا موانعی بر سر راه احیای برجام ایجاد کند این خود ما هستیم که با مفروضات و برداشت های غلط در داخل کشور مانع از خلق فرصت ها و تبدیل چالش به فرصت می شویم. بیان و تکرار مطالبی چون «اقتصاد از سیاست خارجی و برجام جداست»، «جمعیت کشورهای مخالف قطعنامه آژانس از جمعیت کشورهای مخالف بیشتر است»، «انتظار این است که آژانس به وظایف فنی خود عمل کند»، «اینکه ادامه حضور در ان پی تی مجوز ترور دانشمندان هسته ای کشور است»، «قلدری در برابر قلدری چاره کار است» و نظایر آن دیگر حتی کاربردی در حوزه سیاست خارجی و داخلی ندارند.
ادامه مطلب
محمدجواد حق شناس در گفت وگویی معتقد است که اگرچه در دولت آقای رئیسی هم به نظر می‌رسید تلاش‌های دیپلماتیک تیم سیاست خارجی وی برای احیای برجام قابل قبول بود و حتی تحرکات دیپلماتیک موازی برای ارتقای روابط با همسایگان نیز در دستور کار قرار گرفت که نشان می‌دهد دولت علاقه‌مند است از این وضعیت در حوزه سیاست خارجی با برداشتن گام‌های جدی و بلند به‌واسطه احیای برجام خارج شود، ولی معتقدم بخشی از همراهان دولت باز هم مانند دوره روحانی سعی در کارشکنی دارند.
ادامه مطلب
رضا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: احیای برجام کاملا به سود اقتصاد و امنیت ملی ایران خواهد بود زیرا در بعد اقتصادی می تواند فرصت تنفسی برای دولت باشد تا شاید بتواند بخشی از بحران های فزاینده اقتصادی که از همه سو اقتصاد کشور را در محاصره گرفته و دائما در حال تضعیف قدرت خرید طبقات متوسط و پایین جامعه هستند حل کند و از سوی دیگر با جلوگیری از ارجاع دوباره پرونده ایران به شورای امنیت از خطراتی که به صورت بالقوه می تواند متوجه امنیت ملی کشور باشد جلوگیری کند. از سوی دیگر باید به این نکته توجه کرد که اعلام توافق نمی تواند به معنای باز شدن درهای بهشت به روی اقتصاد ایران و حل مشکلات ساختاری باشد که اقتصاد ایران با آنها دست و پنجه نرم می کند که مهمترین و ملموس ترین آنها مسئله تورم است.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: آیزایا برلین (Isaiah Berlin) فیلسوف روسی تبار انگلیسی که هم روسیه را خوب می شناسد و هم غرب را، می گوید: هر وقت قدرت اقتصادی از قدرت سیاسی جدا شد، آزادی متولد می شود. زمانی اقتصاد اولویت پیدا می کند که «من» ها، «ما» شوند.
ادامه مطلب
موسی غنی نژاد در یادداشتی می نویسد: دولت سیزدهم اقتصاد را آن‌گونه تفسیر می‌کند که سیاستمداران شوروی در دهه ۱۹۷۰ می‌کردند و ایده‌هایی که در این دولت برای سیاستگذاری اقتصادی مطرح می‌شود از جنس سیاست های شوروی سابق است. در این چارچوب، به نظر می رسد تئوریسین های دولتی توصیه می‌کنند دولت به طرف خودکفایی و بستن اقتصاد گام بردارد.
ادامه مطلب
بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: باید اذعان داشت که تحریم‌های ناعادلانه و محروم کردن کشور از درآمد ارزی، بخشی از مشکلات اقتصادی را تشکیل می‌دهد اما بخش عمده‌تر این معضلات از عدم اصلاح زیر ساختی اقتصاد نشات می‌گیرند. بی تفاوتی و عدم اقدام به موقع برای توقف چنین وضعیتی می‌تواند به بروز مشکلات امنیتی جدی در کشور منجر شود، به ویژه که بخش مهمی از نقشه دشمنان منطقه‌ای و جهانی برای فروپاشی ایران، شیفت از نارضایتی اجتماعی و سیاسی به نارضایتی اقتصادی است.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: امروز آلمان با توانایی های سیاست ورزانی مانند مِرکل و گنشر، هم با آمریکا و اتحادیه اروپا روابط عمیقی دارد و هم با روسیه و چین. با ثروتی که جامعۀ رقابتی و شفاف آلمان کسب کرده، آلمان به محبوب‌ترین، محترم‌ترین و با ثبات‌ترین کشور دنیا در انبوهی از تلاطمات جهانی تبدیل شده است. حکمرانانی که این اصول ثابت و اثبات شدۀ علم روابط بین الملل را نمی دانند یا تغافل می کنند، طبعاً از یک بحران به بحرانی دیگر، سیرِ مُعلق می کنند.
ادامه مطلب
سید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از منظر اقتصادی، بحران کووید-۱۹ تا کنون بسیار بهتر از آنچه می‌ترسیدیم برای اقشار آسیب‌پذیر جامعه توسعه یافته ظاهر شده و زیان های اولیه برای شغل و درآمد با حمایت سخاوتمندانه دولت ها کاهش یافت و منجر به بهبود چشم انداز شغلی برای بسیاری از افراد شده است.
ادامه مطلب
علی بیگدلی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که اگر با همین فرمانی که دور هفتم مذاکرات وین انجام شد و این نگاهی که کنی به گفت وگوها داشت، جلو برویم مطمئن باشید که شکست های بزرگ تری در راه است.
ادامه مطلب
محمد طبیبیان در یادداشتی می نویسد: چون نرخ دستمزد در کشور ما پائین است، پائین تر از سطح جهانی، قاعدتاً قیمت های حامل های انرژی هم نباید در سطح قیمت های جهانی قرار گیرد. این می شود ظلم. در سال های گذشته هرگاه دولتی قصد حذف یارانه کالایی را مطرح کرده عده ای این سرود را خوانده اند. چون سطح دستمزد در کشور ما پایین است قیمت سایر کالاها هم باید پائین باشد!
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه نیز علیه ارزهای دیجیتال و سخنرانی کرد. حتی دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا نیز از مخالفان ارزهای دیجیتال بوده است. جو بایدن رئیس جمهور فعلی ایالات متحده آمریکا نیز سی کشور را برای جلوگیری از استفاده غیر قانونی از ارزهای دیجیتال گرد هم می آورد. اما سوالی که مطرح می شود این است که چرا ارزهای دیجیتال برای مردم عادی تا این اندازه محبوبیت دارند ولی در میان مقامات کشورهای مختلف مخالفانی را دارا هستند؟
ادامه مطلب
در حالی که تحریم‌ها می‌توانند به عنوان هشداری برای توقف رفتارهای شرارت‌آمیز باشند، تاریخ نشان داده که اغلب تحریم‌ها، در موارد متعددی، سوء استفاده شده و سرانجام به جای پیامدهای مثبت، نتایج ناخوشایند و منفی به دست آمده است.
ادامه مطلب
در بخش دولتی، چند سازمان، همانند America Makes، نگاه کلی تری به مسیر نوآوری دارند. این شرکت در سال ۲۰۱۲ ایجاد شد و یک مشارکت ملی-خصوصی را با همکاری بیش از ۲۲۵ عضو از صنعت، دولت و دانشگاه و ۱۰۰ میلیون دلار بودجه تشکیل داد. ماموریت این شرکت، ایجاد، هماهنگی و کاتالیز با ارائه بافت پیوندی برای همه مراحل نوآوری و بازیگران در اکوسیستم نوآورانه است.
ادامه مطلب
مسعود نیلی در یادداشتی می نویسد: دولت بعد یا باید فروض سیاسی پیرامونی بودجۀ ۱۴۰۰ و سال‌های بعد از آن را تغییر دهد یا فروض اقتصادی آن را دگرگون کند یا به بودجۀ ریاضتی تن دهد و یا کشور را گرفتار تورم‌های بالا کند و مجدداً شاخص‌های بدتری را برای مورد نقد قرار گرفتن توسط افکار عمومی و رقبای بعدی خود در انتخابات ۴ سال بعد آماده کند.
ادامه مطلب
ایمان صمدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نفوذ و اهرم اقتصادی در روابط بین المللی، یکی از عناصر تعیین کننده و پیش برنده روابط میان کشورها محسوب شده و کشورها برای کسب این نفوذ و افزایش اهرم اقتصادی از راهکارهای مختلفی استفاده می کنند. یکی از این راهکار ها لابی و لابیگری اقتصادی است و کاربردهای گسترده ای در دنیای تجارت جهانی دارد.
ادامه مطلب
مجید خورشیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توافق میان جمهوری اسلامی ایران و شش کشور که در ادامه با بدعهدی و کژرفتاری ایالات متحده به پنج کشور تبدیل شدند، برای پایان دادن به تضییعاتی بود که به واسطه تحریم های مربوط به برنامه هسته ای بر کشور وارد شده بود. از آفاتی که در همان روزهای نخستین طلوع برجام از سوی برخی صاحب نظران عنوان می شد، این معنا بود که در اذهان چنین باوری پدید آید که چرخ اقتصاد ما به سامان و قاعده بوده و تنها تحریم های هسته ای حرکتش را کند یا آهسته کرده است و با وقوع توافق و امضای برجام همه گیر و گرفت ها رفع و اقتصاد چابک و پویا می شود. این در حالی بود که اقتصاد ایران برای سال ها از تک محصولی بودن و وابستگی به ارز حاصل از خام فروشی در کنار تورم و بیکاری رنج می برد و در بازه هایی بسته به وفور درآمدهای نفتی و نحوه بازتوزیع آن در جامعه گشایش یا تنگی بیشتری را متحمل می شد. اما قفل تحریم های هسته ای تنها همان روند پیشین اقتصاد متورم و نفتی کشور را دچار مشکل و رکود می کرد و توافق و گشایش تنها برای بازگشت به شرایط قبل بود و نوعی صیانت از امر "ممکن" و نه امر "مطلوب".
ادامه مطلب
پرهام پوررمضان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ر نگاه دولت مردان ایالات متحده طرح بزرگ خاورمیانه با اهداف نهان و آشکاری پا به عرصه ظهور در دکترین سیاستگذاری این کشور گذاشت ولی یکی از رویکردهای مهمی که در این باب همه پژوهشگران و تحلیلگران این حوزه بر آن بر سر یک کلام هستند رویکرد مهم اقتصاد است. البته در رابطه با ابعاد و رویکردهای نهان و آشکار این مساله احتیاج بسیار زیادی به گذشت زمان و به دست آوردن اطلاعات دقیق تری در این باب وجود دارد.
ادامه مطلب
مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این صلح روسیه و ترکیه بیش از هر کشور دیگر حضور داشته اند که نه تنها برای آرامش در این منطقه بلکه برای برخی منافع استراتژیک آینده در منطقه نقش آفرینی می کنند. اما پس از آنکه این دو کشور به صلح دست یافته اند بی تردید قدم به قدم جای پای خود را در این منطقه محکم خواهند کرد و چه بسا بخواهند از تاثیرگذاری کشورهای قدرتمند منطقه مانند ایران کاسته و استراتژی های خود را پیش ببرند که یکی از مهمترین اهداف آنها نیز در بُعد اقتصادی و نفوذ به قفقاز است. به همین علت است که به نظر می رسد ایران باید از وضعیت کنونی ناشی از صلح قره باغ به مثابه فرصتی برای دیپلماسی و دیپلماسی اقتصادی و سپس افزایش روابط مختلف به خصوص بهبود مبادلات بازرگانی و ترانزیتی استفاده کند. بنابراین مساله این نوشتار آن است که چه عواملی وجود دارد که به افزایش نقش ایران در قره باغ کمک کند و تاثیر بگذارد؟
ادامه مطلب
غلامرضا مصدق در یادداشتی می نویسد: با افول قدرت نفت، سال‌های پیش رو برای کشورهای صادر کننده این کالا از جمله ایران که وابستگی زیادی به درآمد نفت دارند، نوید بخش خبرهای خوب نیست، اما خبر خوب برای ما این است که ایران امکانات بالقوه گسترده ای مثل توریسم، ترانزیت کالا و مسافر، سرمایه گذاری خارجی، توسعه صنایع انرژی بر، IT، نانو و پتروشیمی، صادرات خدمات مهندسی و برق، تخصص و سرمایه ایرانیان خارج از کشور، مکانیزه کردن کشاورزی و استفاده بهینه از منابع آب، ارائه خدمات پزشکی به بیماران خارجی و غیره را برای تنوع بخشی به درآمد ملی را داراست، اما خبر بد این که پایبندی ما به سوگند "از دست ندادن هیچ فرصتی برای از دست دادن فرصت ها" هنوز بدون کوچکترین خللی پابرجاست.
ادامه مطلب
پرهام پوررمضان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت های خاورمیانه به راحتی می توانند تبدیل به دولت های رانتیر شوند و همین امر سبب می شود که اصلاحات اقتصادی سخت باشد. یک ویژگی مهم دیگر این دولت ها با فراز و فرود های متفاوت آن است که تقریبا انرژی عامل اصلی منبع در آمد این کشورهاست.
ادامه مطلب
محمد فاضلی در یادداشتی می نویسد: نوآوری بازارآفرین اما کاملاً متفاوت است. هِنری فورد در اوایل قرن بیستم خودرو فورد مدلی تی را به بازار عرضه کرد و ضمن ایجاد تحول در صنعت خودرو، صنعت فولاد، پلاستیک، جاده‌سازی، مسکن و ... را تغییر داد. اَپل این کار را با اولین مدل آیفون انجام داد، ماکارونی ایندومی در نیجریه و لوازم خانگی گالانز در کل جهان با اجاق‌های مایکروویو. توسعه بعدی مدل‌های اپل، گالانز یا خودروهای فورد بعدی هم همه تداوم‌بخش و متکی بر نوآوری کارآیی‌بخش بوده‌اند.
ادامه مطلب
محمد قلی یوسفی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تاثیر تحریم‌های ایالات متحده آمریکا بر اوج‌گیری مجدد نرخ ارز در بازارهای داخلی بر این باور است که اساساً مولفه اقتضائات سیاست با روی کار آمدن مجلس یازدهم و آماده شدن برای انتخابات ۱۴۰۰ و روی کار آمدن هر رئیس جمهوری با هر طیف فکری و سیاسی نمی تواند وضعیت اقتصادی و معیشتی کشور را تغییر دهد مگر آنکه از اساس راهبردهای سیاسی و دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران و نگاه تهران به مناسبات جهانی تغییر پیدا کند و در کنار آن مسئله مبارزه با فساد سیستماتیک در هر قوه و با هر فردی و در هر سطحی پیگیری شود. چون بدون شک اوج گیری دوباره نرخ ارز بی ارتباط با تحریم‌های آمریکا نیست.
ادامه مطلب
هریک از کشورهای ترکیه، برزیل و هندوستان که از مهمترین کشورهای در حال توسعه به شمار می آیند، رشد منفی در سال ۲۰۲۰ پیش بینی شده است. به علت قرنطینه شهری و همچنین تضعیف پول رایج بر اثر شیوع ویروس کرونا، رکود اقتصادی در هر یک از این کشورها از ماه آوریل بروز کرده است.
ادامه مطلب
نشریه فارن پالسی در گفت و گو با شماری از اقتصاددانان و کارشناسان مسائل اقتصادی و اجتماعی نظر آنها را درباره دنیای پساکرونا و آینده اقتصاد جهانی جویا شده است.
ادامه مطلب
نویسنده: پرویز صداقت
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: طی سه دهه اخیر ورود چین، هند و برزیل به فرایندهای تولید و خدمات، اقتصاد کشورهای غربی را دچار بحران های جدی کرده است. عده ای معتقدند که اقتصاد بین الملل به واسطه جنگ تجاری و تعرفه میان آمریکا و چین وارد دوره «جهانی زدایی» (Deglobalization) شده است. جنگ تعرفه ها صرفاً برآمده از دولت ترامپ نیست بلکه اجماعی در دستگاه هیأت حاکمه آمریکا اعم از مؤسسات تحقیقاتی، نهادهای امنیتی و کنگره این کشور است.
ادامه مطلب
محمد حسین ادیب در یادداشتی می نویسد: با نرخ موجود دلار، صادرات بخشی از ۸ میلیون بشکه انرژی به سه کشور عراق، ترکیه و افغانستان منبع عظیم ثروت در کشور است. ترکیب دو مولفه ۸ میلیون بشکه انرژی و نرخ روز دلار، ظرفیت عظیم صادرات به صورت قانونی و غیر قانونی ایجاد کرده است. با نرخ موجود دلار، اقتصاد ایران، عراق، ترکیه و افغانستان در هم ادغام شده است. با این نرخ ارز ۷۰ درصد هر چه در داخل تولید می شود اقتصادی است که به سه کشور یاد شده صادر شود.
ادامه مطلب
محمدقلی یوسفی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون چشم انداز اقتصادی ایران در سال پیش رو ذیل تحریم‌ها و فشارهای ایالات متحده آمریکا و تبعات منفی ناشی از خسارت های سیل تاکید داشت: اساساً دولت تنها به برنامه‌هایی کوتاه مدت و موقتی برای گذر از این شرایط می نگرد. این بدان معنا است که مسئولین هیچ نوع نگاه راهبردی برای تقابل با تحریم‌ها را در دستور کار ندارند، فقط نگران شرایطی هستند که نتوانند در سایه آن نفت خود را بفروشند و با پول آن کالاهای اساسی را بخرند. در صورتی که مسئله تولید اشتغال و رکود و تورم هستند که به حال خود رها شده‌اند. این مدیریت نیست. همین شرایط سبب می‌شود که آن موج نقدینگی امسال هم سر از بازارهای دلالی درآورد و شرایط را بغرنج تر از سال گذشته کند.
ادامه مطلب