نگرانی صحیح اروپا

نویسنده: ساشا کورتیال، آدرین لومن

دیپلماسی ایرانی: ساشا کورتیال، پژوهشگر و آدرین لومن، اقتصاددان، در مقاله ای در «لوموند»، راهبرد پیشگیرانه ای را که اتحادیه اروپا در نظر دارد در مورد 51 ماده معدنی ضروری برای تولید توربین های بادی، پنل های خورشیدی و باتری های الکتریکی اجرا کند، شرح می دهند.

کمیسیون اروپا راهبرد مواد خام حیاتی خود را در اواسط ماه مارس منتشر کرد که شامل فهرستی از 51 ماده معدنی است که آن را «به زودی مهم‌تر از زغال سنگ و نفت» می‌خواند. از سال 2008 کمیسیون این موضوع را به دقت دنبال می‌کند زیرا به منابع لازم برای تولید بسیاری از فناوری‌های کلیدی برای انتقال انرژی، مانند توربین‌های بادی، پنل‌های خورشیدی و باتری‌های الکتریکی مربوط می‌شود.

کربن زدایی سیستم های انرژی به مقادیر زیادی از این مواد معدنی از جمله لیتیوم، نیکل، کبالت، مس و خاک های کمیاب نیاز دارد. با توجه به این که اتحادیه اروپا فقط بخش کوچکی از نیازهای خود را در سرزمین خود تولید می کند، وابستگی زیادی به کشورهای ثالث ظاهر می شود.

هدف کمیسیون اروپا تضمین تامین مواد خام حیاتی اروپا در درازمدت، با وجود انفجار مورد انتظار تقاضا تا سال 2050 و وابستگی شدید زنجیره ارزش به کشورهای غیر اروپایی و به ویژه چین است.

راهبرد اعلام شده بر دو رکن استوار است. اول، اروپایی کردن زنجیره‌های ارزش، یعنی افزایش درصد مواد معدنی تولید و تصفیه شده که صرفاً به اتحادیه اروپا وابسته باشد. دوم، کمیسیون می‌خواهد راهبردی را برای تنوع بخشیدن به منبع واردات آغاز کند که به معنای افزایش درصد مواد معدنی تولید شده و تصفیه‌شده است که به کشورهای متحد اتحادیه اروپا وابسته هستند.

برای دستیابی به این هدف میانی، کمیسیون قصد دارد زنجیره تامین را از طریق تجارت با کشورهای همسایه ایمن کند. برای این منظور، قراردادهای تجارت آزاد قبلاً با کشورهای عضو مرکوسور (برزیل، آرژانتین، اروگوئه، پاراگوئه)، کانادا، شیلی  و قزاقستان منعقد شده است. توافقات با اندونزی و استرالیا نیز در حال مذاکره است.

اگر اتحادیه اروپا امروز نگران وابستگی خود به مواد خام است، قطعا درست است. برخی از این وضعیت نیاز به بازیابی استقلال، حتی نوعی «حاکمیت اقتصادی» با جابه جایی این فعالیت‌ها تا حد امکان در سرزمین اروپا را نتیجه‌گیری می‌کنند.

منبع: لوموند / تحریریه دیپلماسی ایرانی