کوریدور شرق غرب

ظرفیت‌های بالقوه و بالفعلی که وجود دارند

بریکس و فرصت های پیش روی مشارکت جامع راهبردی ایران و چین

امیرمحمد اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مشارکت در بریکس را می توان بخشی از یک اقدام راهبردی بلندمدت از سوی پکن برای تدریجی نظام هژمونیک تعبیر کرد. اما نباید این رویکرد را با ذهنیت جنگ سردی مورد تحلیل قرار داد. چین از بریکس برای اصلاح تدریجی نظم بین الملل در جهت جهانی چندقطبی استفاده می‌کند، جایی که اقتصادهای نوظهور، استقلال و نقش عادلانه تری در حاکمیت جهانی دارند. 

ادامه مطلب

ظرفیت‌هایی که می‌توان نهایت استفاده را از آنها برد

پتانسیل های جغرافیای ایران و تاثیر آن بر توسعه کریدور شمال به جنوب

سید محمد شفیعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عده‌ای معتقدند که جاده ابریشم از بین رفته است اما این گونه نیست. نقش راه ابریشم بعد از آنکه عمده تجارت‌ جهانی توسط غرب و استعمار از مسیر دریایی شکل گرفت، کم رنگ شد. اما اکنون طرح یک کمربند – یک جاده چین همان جاده ابریشم است که چین تمایل به احیای آن دارد. طبق برآوردها تجارت از راه خشکی به صرفه‌تر و حدود ۷۰ الی ۷۵ درصد  از تجارت در مسیر دریایی ارزان‌تر است.  

ادامه مطلب

موقعیت ژئواکونومیکی منطقه‌ای کشور در حال از دست رفتن است

خطر کوریدورها برای موقعیت ژئوپلتیکی ایران

سجاد نصاری‌پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دالان‌ها در حال دور زدن ایران و در بلند مدت باعث کاهش اهمیت ژئوپولتیک و ژئواکونومیک ایران برای اتصال شرق به غرب و شمال به جنوب هستند. علت آن هم این است که ایران بیش از چهار دهه است که تحت تحریم‌های بین‌المللی قرار دارد و در انزوای منطقه‌ای و جهانی به سر می‌برد. خطوط و زیر ساخت‌های ریلی ایران به علت عدم سرمایه‌گذاری در این زمینه فرسوده هستند و حتی کشورهای هم پیمان ایران مانند چین حاضر نیستند در این زمینه همکاری کنند.

ادامه مطلب

پروژه هایی که باید سریعتر به سرانجام برسند

بندر چابهار در انتظار آینده ای سرنوشت ساز

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: استقلال بندر چابهار هم برای ایران و هم هند ضروری است. بندر چابهار برای ایفای نقشی که برای آن ترسیم شده است نیاز به اتصال ریلی به راه آهن سرسرای کشور دارد. راه آهن چابهار به زاهدان هنوز تکمیل نشده است. برنامه ریزی شده که در سال جاری این اتصال صورت گیرد

ادامه مطلب

تهران این مناطق را حیاط خلوت روس‌ها کرد

ملاحظات روسیه، مورد توجه ایران برای حضور در آسیای میانه و قفقاز

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجی خود نسبت به جمهوری های آسیای مرکزی و قفقاز، منافع ملی خود و فدراسیون روسیه را در نظر گرفته و بیشتر این مناطق را طبق مفاد سیاست خارجی روسیه به عنوان حیاط خلوت روسیه مورد ملاحظه قرار داده است.

ادامه مطلب

رویکرد دوگانه غرب به چین و هند

بی‌مهری‌های غول‌های آسیایی به ایران

ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این نخستین بار نیست که ایران در عرصه روابط خارجی اش با چنین پدیده ای روبه‌رو می شود و از بازی قدرت های بزرگ برکنار می ماند. در سده نوزدهم و اوایل سده بیستم نیز در بازی بزرگ میان روسیه و انگلیس، در حالی که تقریبا همه سرزمین های پیرامون ایران به استعمار قدرت های بزرگ در آن دوران درآمده بودند، بنا به توافق میان آن قدرت ها، ایران، با توجه به موقعیت استراتژیک و ویژگی های ژئوپلیتیکی اش که پیوند دهنده مناطق اقتصادی و مجموعه های فرهنگی گوناگون به شمار می رود و موقعیتی فرادست به قدرت های حاضر در این سرزمین نسبت به دیگر رقبا می بخشد، به عنوان منطقه حایل ماند و اگرچه توانست استقلال سیاسی و حاکمیت سرزمینی خود را حفظ کند، اما از حضور اقتصادی دولت های قدرتمند در زمینه های گوناگون و جلب سرمایه گذاری ها و گسترش زیرساخت ها بهره مند نشد. تنها با تغییر ساختار نظام بین الملل و موازنه قوا در دوران پس از جنگ جهانی اول بود که به آهستگی تحولی در جایگاه ایران و روابطش با دیگر کشورها در عرصه بین الملل رخ داد. 

ادامه مطلب

تفاوت دیدگاه تهران و بغداد به دو پروژه مهم و حیاتی

رویای بزرگ ایران رقیبی برای پروژه جاده توسعه عراق

علی موسوی خلخالی می نویسد: پروژه شرق به غرب که برای ایران اهمیت به سزایی دارد برای عراقی ها اولویت ندارد. بلکه از این فراتر، آنها پروژه شرق به غرب ایران را رقیبی برای جاده توسعه خود می دانند. حتی اگر بنا باشد این پروژه مکمل پروژه جاده توسعه باشد، باز هم برای عراقی ها اولویت، جاده توسعه است و شاید بعدها به فکر پروژه شرق به غرب و اتصال به سوریه بیفتند. 

ادامه مطلب

آنچه ایران می خواهد و عراق نمی خواهد

اختلاف نظر ایران و عراق بر سر کوریدور راه آهن بصره - شلمچه

دولت عراق توافقنامه احداث خط آهن دیگری به طول ۳۲ کیلومتر را امضا کرد که از منطقه شلمچه در ایران تا شهر بصره امتداد می یابد و مبلغ ۲۳۰ میلیون دلار برای احداث این خط آهن فرعی بودجه در نظر گرفته شد. از همان روز نخست، بین عراق و ایران بر سر هدف از احداث این خط آهن فرعی اختلاف بروز کرد. آیا آن گونه که عراق می گوید هدف از احداث این خط آهن صرفا انتقال زائران به عتبات مقدس در نجف و کربلاست یا آن طور که ایران می گوید، این خط آهن برای انتقال مسافر و کالا و متصل کردن شبکه راه آهن ایران به خط آهن سوریه از طریق عراق احداث می شود؟ این اختلاف نظر، در اختلاف نگرش اقتصادی و راهبردی بین دوطرف ریشه دارد. 

ادامه مطلب

کشورهای برای نفوذ تلاش می کنند

تشدید رقابت بین المللی بر سر خطوط ترانزیتی ترکمنستان

رقابت کشورها برای سهم جستن در پروژه های توسعه خطوط راه‌آهن‌ ترکمنستان، بیشتر از هر زمینه دیگری به چشم می‌خورد؛ در دهه گذشته، چین، روسیه و ایران بیشترین سهم را در این زمینه داشته اند اما  بازیگران منطقه‌ای، از جمله تاجیکستان، ازبکستان و افغانستان هم مطرح هستند. همچنین، سرمایه‌گذاران و دولت‌هایی از دورترین مناطق مانند هند و ایالات متحده نیز به شرکت در این رقابت پیوسته‌اند. 

ادامه مطلب

باکو و آنکارا با ساخت و پاخت با پکن تهران را کنار می گذارند؟

توسعه «کریدور میانی» و فرسایش نقش ژئوکونومیکی ایران

محسن کشوریان آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اتصال دو پروژه «کریدور میانی» ترکیه و «کمربند و راه» چین زمینه نزدیکی دو کشور را فراهم کرده و نزدیکی پکن-آنکارا می تواند به خطر خنثی سازی ژئوکونومیکی ایران منجر شود. در صورت پیوند عملیاتی آن دو پروژه به هم، این مسیر به‌عنوان تنها شریان زمینی اتصال چین و اروپا ذیل «کریدور چین-آسیای مرکزی-غرب آسیا» مطرح‌شده و نقش دیرینه دولت ایران را در پیوند آسیا و اروپا خنثی می کند. روابط ریلی ایران با چین را محدود می‌کند. درواقع جذابیت توسعه کریدور میانی برای اروپا و ترکیه این است که روسیه و ایران را دور می‌زند. 

ادامه مطلب

انتظار افزایش تعاملات حتی قبل از تکمیل راه آهن رشت - آستارا

رشد چشمگیر انتقال کالا در کوردیور شمال جنوب

با توجه به تشدید محدودیت های صادراتی از سوی کشورهای غربی، تحلیلگران پیش بینی می کنند که رشد تقاضا در مسیر ایران حتی قبل از تکمیل راه آهن رشت – آستارا ادامه یابد.

ادامه مطلب

بیم و امیدهای عشق آباد

تشدید رقابت بر سر خطوط ترانزیتی ترکمنستان

عشق آباد با تلاش برای حفظ بی طرفی و استقلال خود، تلاش می کند کشورهای هر چه بیشتری را در توسعه این مسیرهای ترانزیای شرکت دهد و باور دارد که هر چه شمار بیشتری از کشورها در این حوزه فعال باشند، فرصت بیشتری برای توسعه اقتصاد و سیاست خود خواهد داشت.

ادامه مطلب