حسن فتاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چالش ژئوپلیتیکی یکی دیگر از اِنتروپی های مهم در نظام های سیاسی است که در صورت تداوم باعث فروپاشی یک سیستم سیاسی می شود. در سال های اخیر برخی کشورها در دام چالش های ژئوپلیتیکی گرفتار شده اند و در نتیجه اِنتروپی آنها به مرحله خطرناکی رسیده است.
ادامه مطلب
فقط سه ماه پس از مداخلهٔ ریاض که با حمایت واشنگتن و تعدادی از کشورهای عربی انجام شد، رئیس‌جمهور آن زمان ایالات متحده، باراک اوباما، در کنار دیگر قدرت های جهانی، توافق هسته‌ای تاریخی با ایران را اعلام کرد. این توافق در سال‌های بعد که رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، دونالد ترامپ، از آن خارج شد تحریم‌های سنگینی را بر تهران اعمال کرد، ناکار شد. این اقدام موج تازه ای از ناهنجاری‌های منطقه‌ای مرتبط با جمهوری اسلامی را به دنبال آورد.
ادامه مطلب
سید وحید کریمی و سید علی موسوی خلخالی در یادداشت مشترکی می نویسند: دیپلمات فرانسوی در لندن که یک بار گفت: «با توجه به تونل قطار بین لندن و پاریس و تعداد زیاد ملاقات ها و رفت و آمد هیات های متعدد میان دو کشور اصلا احساس نمی کنم در لندن هستم و فکر می کنم در پاریس هستم.» باید چنین جنسی از روابط میان کشورهای منطقه به وجود آید. به ویژه که سه کشور ایران، ترکیه و عربستان سه ثقل اصلی غرب آسیا محسوب می شوند.
ادامه مطلب
ایران در چارچوب این پروژه، گروه های مسلح مرتبط با سپاه پاسداران را تاسیس و مسلح و تامین مالی کرد و هیچ علامتی نیست که نشان دهد ممکن است از این پروژه دست بکشد. از نظر ایران موفقیت این پروژه مستلزم دو موضوع مهم است که فراتر از همه اقداماتی است که تا کنون در منطقه انجام داده است. موضوع نخست، اخراج آمریکا یا دست کم نیروهای آمریکایی از خاورمیانه است که آن را «غرب آسیا» می نامد و موضوع دوم، محو اسرائیل از صحنه روزگار است.
ادامه مطلب
این خبر خوبی است که در سطوح بالای دولتی، بخش قابل توجهی از خاورمیانه به تعامل گرایش دارد. اما این لیوان تنها تا نیمه پر است. حمله یک پهپاد حوثی به یک مجتمع خرید در ابوظبی، یک مرد لبنانی که از روی سیم های خاردار مرز با اسرائیل می گذرد تا به یک اتوبوس حمله می‌کند، نیروهای امنیتی اسرائیلی که جوانان فلسطینی را در مسجدالاقصی به قتل می‌رسانند و تمام جهان اسلام را به خشم وا می دارند، یا مصر که قادر به پرداخت بدهی‌هایش نیست و ناچار به قطع یارانه های نان و سوخت است (نیمه خالی لیوان را نشان می دهد) و بسیار آسان است تصور کنیم که یک حادثه ممکن است به سرعت موجب به هم ریختن پایداری کنونی در منطقه شود.
ادامه مطلب
غفور کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از آنجایی که جمهوری اسلامی ایران از ناحیه مرزهای جنوبی خود احساس تهدید می کند و مهمترین تهدید را از ناحیه اسرائیل و عربستان می داند، در راستای کاهش تهدیدات و موازنه سازی، اتحاد راهبردی با انصارالله و دولت نجات ملی یمن را دنبال کرده است. در واقع حمایت جمهوری اسلامی ایران از دولت نجات ملی یمن در دوره بحران را می توان در راستای راهبرد رفع تهدیدات امنیتی و ایجاد موازنه با عربستان ارزیابی کرد. حال که پس از سال ها تلاقی و برخورد سیاسی، نزدیک شدن دو کشور به پرتگاه درگیری نظامی، توافقات فی مابین ایران و عربستان منطقه را از اصطکاک های پر خطر دور کرده، حل بحران یمن می تواند گامی بلند در راستای کاهش تنش های دو جانبه باشد.
ادامه مطلب
پیروز غفرانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همه دنیا از فشارهای نظم آنگلوساکسونی برای تحمیل ایدئولوژی و سبک نگرش و رفتاری آن بر ملت ها به تنگ آمده اند. اما چون شناخت شان از یکدیگر کم است و تصویر ساخته شده از دیگر ملت ها را از دریچه نگاه امپراطوری های رسانه ای نظام سلطه می بینند، نسبت به نیات یکدیگر تردید دارند و طبق خصلت همه انسان ها در مقابل ابهامات ، حاضر به ریسک نیستند. مذاکرات اصولی باید با هدف رفع این ابهامات با همه کشورهای همسایه و قدرت های نوظهور شکل گیرد. مذاکراتی مبتنی بر منافع مشترک و روش های خلق ارزش در همکاری ها.
ادامه مطلب
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در پاسخ به سوالی در مورد روند کنونی تبادل زندانیان و آزادسازی پول های ایران در کره جنوبی و این که این روند چه میزان طول خواهد کشید، گفت: بازه زمانی مشخص شده در این ارتباط از سوی مقامات ذیربط حداکثر تا سقف دو ماه در نظر گرفته شده بود و در این مسیر توافق شکل گرفت.
ادامه مطلب
محمد حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر ایران در رابطه با عربستان همان گونه که عربستان دیدگاه سنتی خود را کنار گذاشت و با رویکردی به آینده از در آشتی با ایران در آمد، ایران نیز از دیدگاه سنتی خود دست بردارد و به عربستان کمک کند تا بتواند موازنه بهتری با آمریکا و اسرائیل بوجود آورد ضرری برای ایران ندارد و می تواند حوزه همکاری های دو کشور را گسترش دهد. در یک رویکرد ملی حتی با در نظر گرفتن مواضع انقلابی همچون حمایت از فلسطین، مبارزه با اسرائیل و کاهش حضور آمریکا در منطقه می توان راهبردهای مختلفی را با عربستان تعریف کرد.
ادامه مطلب
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در پاسخ به سؤالی درباره مطالب مطرح شده در رسانه‌ها در خصوص زمین‌های کشاورزی پشت دیوار مرزی با افغانستان گفت: ایران حاکمیت خود را بر مرزهای خود اعمال کرده و می‌کند.
ادامه مطلب
بخشی از دُرّه در آب های ساحلی منطقه بی طرف میان کویت و عربستان سعودی قرار دارد که در نگاه اول، حکایت از تقسیم برابر این منابع میان دو کشور دارد اما در حالی که مرزهای دریایی ایران و عربستان سعودی در سال ۱۹۶۸ نشانگذاری شد، منطقه بی طرف ایران و مرزهای آبی اش با کویت همچنان محل اختلاف است. ایران می گوید که بخشی از این حوزه گازی، که آن را آرش می نامد، در قلمروش قرار دارد. کویت می گوید که نشانگذاری ایران از مرزهای آبی، جزیره فایلکه کویت را نادیده می گیرد. کارشناسان ایرانی اما پافشاری دارند که نشانگذاری مرزهای دریایی، تابع موقعیت فلات قاره است و نه مرز زمینی. این نشانگذاری تعیین کننده دعوای حقوقی و میزان سهم هر یک از طرف هاست.
ادامه مطلب
زهرا صدرا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کشورهای عضو I۲U۲ دارای منافع همگرا هستند، اما نباید منافع واگرا را نیز نادیده گرفت. هند در یک گروه‌بندی متضاد قرار گرفته است زیرا سه عضو دیگر، یک رقیب مشترک دارند، یعنی ایران. در حالی که دهلی نو روابط خوب خود را با تهران حفظ کرده و در همین راستا برای مقابله با اهمیت روزافزون بندر گوادر پاکستان که توسط چین به عنوان کریدور اقتصادی (چین و پاکستان) cpec در حال توسعه است، در بندر چابهار ایران سرمایه گذاری کرده است. علاوه بر این موارد، هند تامین‌کنندۀ نفت خود از ایران نیز است.
ادامه مطلب
محمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: جنبه حائز اهمیت دیگر نشست جده، پیام این نشست برای ایران بود؛ عربستان سعودی کوشید با برگزاری این نشست قدرت مانور خود در بین قدرتهای شرقی و غربی را به رخ ایران بکشد.
ادامه مطلب
بهاء الدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اینکه غربِ همیشه غدّار و جلوتر از همه ایالات متحده و رژیم منطقه ای متحدش، بدشان نیاید که همچون کره شمالی در منطقه ثروتمند شرق دور، شمشیر داموکلسی را بالای سر این منطقه هم ببیند، دیگر به اراده مردم و شانیت و تمدن خواهی آحاد ملت بستگی دارد. نقش کره شمالی منطقه ای همان اندازه مضر و نکبت بار است که آرزوهای به اصطلاح اپوزیسیون معلوم الحال داخلی و خارجی که هر گاه فرصت بیابند بیگانگان را به تحریم و تهدید و مداخله نظامی علیه کیش و کیان کشور تحریک می کنند.
ادامه مطلب
سید وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در تاریخ روابط بین الملل ثبت است که وینستون چرچیل برای چندین هدف که جای بحث جداگانه می طلبد با ژوزف استالین، رهبر شوروی، بدون اطلاع آمریکایی ها، اروپای شرقی را بین انگلیس و شوروی سابق تقسیم کردند.
ادامه مطلب
فرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با بررسی دقیق اقدامات کشورهای منطقه می‌توان به این نتیجه رسید که صف بندی جدیدی در منطقه در حال شکل گیری است و کشورهای منطقه تلاش دارند با ایجاد چسبندگی اقتصادی به واسطه کریدورهای توسعه‌ای غرب آسیا را آماده‌ی تبدیل شدن به یک همکار استراتژیک برای برنامه‌های بلند پروازانه چین کنند. برنامه هایی که طی دهه های آینده گره خوردگی اقتصادی در سرتاسر پهنه ی به هم پیوسته‌ی آفرو اوراسیا را سبب خواهد شد و با ابتکار اقتصادی پهنه و راه و نیز سازمان های بین المللی نظیر شانگهای و بریکس پشتیبانی می‌شود. اما در این میان ایران بازیگری است که می‌تواند پررنگ ترین نقش را در این برنامه ها ایفا کند و به همین سبب تلاش برای مهار ایران امری است که مورد اجماع قدرت های منطقه قرار دارد.
ادامه مطلب
روشن است که روابط کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس – آمریکا در حال گذر از بحران و کاهش اعتماد میان دو طرف است مگر اینکه واشنگتن متقاعد شود که شدیدا به اصلاح روند روابط و تجدیدنظر در رویکرد خود و روابطش نیاز دارد تا به متحدان نگران خود اطمینان دهد.
ادامه مطلب
در طول چند ماه پادشاهی نشانه های استقلال را چند برابر کرده است. این کشور که دهه‌ها از نظر نظامی نزدیک به امریکاست، به نزدیکی با ایران تحت نظارت پکن، رسیده است. عربستان سعودی که سرسختانه فاصله خود را در مناقشه اوکراین حفظ می کند، به طورآشکار اختلافات خود را با مسکو بر سر سطح تولید نفت نشان داده است.
ادامه مطلب
تلاش برای برقراری روابط دیپلماتیک میان عربستان سعودی با اسرائیل که با تلاش های امریکا در جریان است، می تواند مقوم مالی و سیاسی راه حل رو به مرگِ دو کشوری باشد.
ادامه مطلب
نیمی از مردم عربستان از "اسلام میانه" حمایت می کنند و چندان حمایتی به اعتراضات داخلی ایران یا جنگ با این کشور وجود ندارد در حالی که حمله نظامی امریکا و اسرائیل به ایران را بسیار خطرناک می دانند. افکار عمومی عربستان همچنین در قیاس با ۲۰۱۷، رویکرد بازتری نسبت به خوانش مدرن از اسلام دارند. اسلام "میانه" جذابیت دارد هرچند هنوز هم مخالفت هایی می شود.
ادامه مطلب
بن سلمان گفته آماده است برای تحقق منافع عربستان به خودش اتکاء کند بدون آن که از آمریکا کمک بگیرد حتی اگر برای این کار لازم باشد در روابط با دشمنان آمریکا مثل ایران بازنگری کند یا عرضه نفت به بازارهای جهانی را کاهش دهد. هدف راهبرد او فراهم کردن شرایطی است که به عربستان امکان دهد بر طرح گسترده تحول اقتصادی موسوم به «چشم انداز ۲۰۳۰» تمرکز کند.
ادامه مطلب
با امضای توافقنامه پکن، نمی توان گفت سیاست های منطقه ای تغییر کرده است بلکه اختلافات و ناسازگاری بین ریاض و تهران ادامه پیدا خواهد کرد بدون آن که باعث برخورد یا قطع روابط شود. دوطرف کانال هایی برای گفت وگوی مستقیم در اختیار خواهند داشت و تلاش خواهند کرد اختلافات دوجانبه بر سر امنیت مرزها و تروریسم و نفت و دیگر مسائل را با گفت وگو حل کنند.
ادامه مطلب
کویت اصرار دارد که به همراه عربستان حق انحصاری میدان گازی آرش را دارد و سال گذشته با ریاض در خصوص توسعه مشترک آن توافق کرده است.
ادامه مطلب
باربارا اسلاوین گزارش مفصلی درباره سمپوزیوم "صداهای خاورمیانه" و "بازاندیشی فرصت ها و خطران بالقوه برای سیاست گذاران امریکایی" در ۱۸ ماه آینده که با حضور بیش از دوازده متخصص منطقه‌ای برگزار شد نوشته است. در این سمپوزیوم شرکت‌کنندگان بر تکانه‌های بالقوه ای که ممکن است به دخالت نظامی آمریکا منجر شود و نیز نحوه سازگاری آمریکا با پویش های نوین منطقه تمرکز داشتند. آنها همچنین نقش رو به رشد چین را مورد بررسی قرار دادند و ارزیابی کردند که آیا این نقش می‌تواند به یک سیاست فعال و سازنده فراتر از قابلگی اخیر میان ایران و عربستان سعودی برای عادی‌سازی روابط دو کشور، تبدیل شود؟
ادامه مطلب
استفان والت می نویسد: بایدن و بلینکن با تلاش برای عادی سازی میان این دو، تنها به آپاراتاید اسرائیل کمک کرده و فضا را برای ادامه اش آماده می کنند. سعودی ها هرگز مخالفت جدی ای با سر برآوردن واقعیت تک کشوری نخواهند کرد اما عادی سازی با اسرائیل به این معنی است که انقیاد همیشگی فلسطینی ها را پذیرفته اند.
ادامه مطلب
تشدید هماوردی قدرت های بزرگ، به کشورهای منطقه این امکان را می دهد که با یکدیگر با توجه به بهترین منافع خودشان، تعامل کنند.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می‌رسد برخی از عناصر ضد ایرانی بدنه حاکمیت عربستان سعودی به صورت عمدی یا شاید سهوی درصدد ایجاد بحران دیپلماتیک در روابط بین ایران و عربستان سعودی باشند، به این شکل که چند فرد ضدایرانی یا تندرو در بدنه و ساختار حکومت عربستان اقدام به ممنوع‌الخروج کردن سخنران ایرانی کنند، و منتظر این مساله باشند که در ایران نیروهای خودسر با تحریک سایر مردم اقدام به تجمع و یا حمله به محل اقامت دیپلمات‌های عربستان بکنند و در نتیجه روابط ایران و عربستان دوباره به سمت واگرایی میل کند.
ادامه مطلب
محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: . اگرچه مذاکرات برای احیای روابط طرفین نزدیک به دو سال در جریان بود، اما سرانجام موفقیت چین در میانجیگیری و به نتیجه رساندن تلاشها برای آشتی دو قدرت اصلی منطقه، تحولی جریان ساز در غرب آسیا را کلید زد و به نظر می رسد این توافق و آشتی سیاسی، نه تنها در سطح منطقه، بلکه در مقیاس جهانی نیز دارای اثرگذاری خواهد بود.
ادامه مطلب
پس از این که روابط میان جنبش حماس و کشور پادشاهی عربستان سعودی در پرتنش‌ترین و بدترین مراحل خود به سر می‌برد تا جایی که بسیاری دشواری عبور از آن یا پیدا کردن راه حل را پیش بینی کردند، ابرهای تیره به صورت تدریجی و غافلگیرکننده شروع به پراکنده شدن کرد.
ادامه مطلب
غنی مجیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه رابطه با چین برای کشورهای خاورمیانه را جذاب کرده عدم مداخله چین در امور سیاسی کشورهای خاورمیانه است. این ویژگی چین با شیوه مراوده کشورهای غربی به ویژه ایالات متحده امریکا که با مداخلات نظامی در کشورهای خاورمیانه همراه بوده تفاوت فاحشی دارد. ضمنا اکثر کشورهای خاورمیانه از مصر گرفته تا کشورهای حوزه خلیج فارس خواهان حفظ بی طرفی سیاسی خود در رابطه با چین و ایالات متحده و اروپا هستند. سیاست توازن استراتژیک میان کشورهای خاورمیانه و چین و ایالات متحده و اروپا راهبردی بس عاقلانه در دوران گذار به جهان چند قطبی آینده است.
ادامه مطلب