عادی سازی روابط ایران و عربستان

شکست کامل نقشه های اسرائیل

توافق تهران و ریاض، جنگ با ایران را بسیار سخت کرد

جرالد فیراشتاین، از کارشناسان دیپلماسی آمریکا در "اندیشکده موسسه خاورمیانه" بر این باور است توافق ایران و سعودی، حمله فرضی نظامی آمریکا یا اسرائیل به ایران را دشوارتر خواهد کرد. بدون مشارکت عربستان در چنین حمله ای، چه از طریق اجازه دادن به استفاده از قلمرو این کشور برای حمله به ایران یا بازگذاشتن حریم هوایی خود روی هواپیماهای جنگی، اقدام نظامی علیه ایران بسیار دشوارتر خواهد شد. آنل شلاین، پژوهشگر اندیشکده آمریکایی "موسسه کوئینزی برای سیاستمداری مسئول" که مخالف دخالت های نظامی است، با این ارزیابی موافق است اما می گوید پیچیده تر و دشوارتر شدن حمله نظامی احتمالی به ایران، می تواند بازدارنده مناسبی برای آمریکا باشد.

ادامه مطلب

اهداف و منافع قاهره در خلیج فارس

تکاپو برای بهبود روابط ایران و مصر

محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ایران و منطقه غرب آسیا و خلیج فارس از چه جهاتی برای مصر اهمیت دارد و چرا این کشور شمال آفریقا، به فاصله اندکی از بهبود روابط ایران و عربستان، برای بهبود روابط با ایران ابراز تمایل کرده است؟

ادامه مطلب

تحولی که در روابط ایران و سعودی بر غرب آسیا می گذارد

وزش‌های سیاسی و مدیریت منطقه‌ای

محمد کاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: بی‌تردید تحول در روابط ایران و عربستان، وزش سیاسی قابل ملاحظه‌ای نه فقط در روابط دوجانبه بلکه در سطح منطقه‌ای است. همه انبار کلان منطقه غرب آسیا از این وزش سیاسی متأثر خواهند شد. هرچند که در مورد این وزش سیاسی نباید انتظارات را بیش از حد بالا برد ولی به نقطه عطف بودگی آن هم نمی‌توان بی‌توجه بود.

ادامه مطلب

بعد از ترک مخاصمه ایران و عربستان

نفوذ چین در خاورمیانه گسترش می یابد

برای چین، همکاری عربستان سعودی و ایران و تایید نقش سازنده چین در خاورمیانه، الزامی و حیاتی است. به زودی، پکن، بزرگترین شریک تجاری ریاض و تهران، حضور اقتصادی خود را در خاورمیانه به قدرت سیاسی و دیپلماتیک تبدیل خواهد کرد.

ادامه مطلب

الزامات کنشگری فعالانه ایران

نظم نوینی در منطقه غرب آسیا در حال شکل گیری است

اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: می توان گفت در حالیکه تحولات منطقه نوید شکل گیری یک سیستم امنیت درون منطقه ای و ارتقای جایگاه ایران در این نظم جدید را می دهند، دولت آمریکا که پیش از این اعلام کرده بود دیگر تمایلی برای مداخله در مسائل منطقه غرب آسیا ندارد، حال به تکاپو افتاده تا بار دیگر در فرایند شکل گیری سیستم امنیتی جدید اثرگذار باشد. 

ادامه مطلب

سنگ بنای خاورمیانه

ایران، عربستان سعودی، اسرائیل و جنگ در یمن

خوزه ایگناسیو کاسترو تورس، سرهنگ ارتش اسپانیا، با اشاره به جنگ یمن و تأثیرات احتمالی نزدیک شدن روابط عربستان و ایران برای اسرائیل، به تحلیل کوتاهی از سناریوی روابط ایران و عربستان سعودی پرداخته است. وی می گوید که می توان به صلح در یمن امیدوار بود. باید خوشحال باشیم زیرا وضعیت انسانی وحشتناک بود. این جنگ حدود ۴۰۰ هزار قربانی از جمعیت بیش از ۳۰ میلیون نفری یمن را گرفت. علاوه بر این، وضعیت کمک های بشردوستانه اسفناک است و مانع از این می شود که آژانس های بشردوستانه بهتر فعالیت کنند و کمک هایی را به مردم غیرنظامی که به شدت به آن نیاز دارند، ارسال کنند.

ادامه مطلب

در سایه افول و ناتوانی امریکا

آیا چین می‌تواند برای حل درگیری فلسطین - اسرائیل هم فکری کند؟

ایجاد آشتی میان تهران و ریاض باعث گسترش نقش خاموش چین و وادار کردن کشورهای عربی به بازگردادن سوریه به اتحادیه عرب و سپس آتش بس در یمن شد. این امر در زمانی اتفاق افتاد که واشنگتن با بازگشت سوریه مخالفت کرد و برای صلح یمن تلاشی قابل ذکر ایفا نکرد بلکه از امارات متحده عربی و عربستان سعودی طرفداری می‌کرد. در اینجا پرسشی که مطرح می‌شود این است که اگر کشورهای بزرگ آسیایی به ویژه چین، هند و روسیه با حمایت سایر کشورها تصمیم بگیرند درگیری فلسطین – اسرائیل را حل و فصل کنند، موضع واشنگتن چه خواهد بود؟

ادامه مطلب

ریاض مثل سابق گوش به فرمان امریکا نیست

واقعیت های عیان شده توافق ایران و عربستان

علی موسوی خلخالی می نویسد: توافق ایران و عربستان برای عادی سازی روابط، یک واقعیت را نشان داد، و آن اینکه کشورهای عربی، در راس آنها عربستان سعودی و امارات متحده عربی، چندان هم گوش به فرامین ایالات متحده و قدرت های اروپایی نیستند و منافع خود را با منافع آنها تنظیم نمی کنند. بعد از مماشات عربستان و امارات با روسیه بعد از جنگ اوکراین، توافق ایران و عربستان برای از سرگیری روابط شاهد دیگری است بر استقلال بیش از پیش عربستان سعودی و امارات متحده عربی از تصمیمات غرب و امریکایی ها، البته در چارچوب ملاحظات روابطشان با آنها.

ادامه مطلب

لزوم مدیریت سیاست خارجی از قفقاز تا خلیج فارس

مشکلات اقتصادی بدون ساماندهی به سیاست خارجی رفع نمی شود

محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایجاد تعادل و توازن در روابط خارجی کشور، سنگین نکردن ناموزون وزنه تعادلی سیاست خارجی به سمت شرق یا غرب و بازی متعادل با کارت همه کشورها و قدرتهای اثرگذار بین المللی به منظور ایجاد رقابت بین آنها برای همکاری با ایران و بهره‌گیری حداکثری از توافقات راهبردی با روسیه و چین از دیگر اولویتهای راهبردی سیاست خارجی ایران در سال ۱۴۰۲ است. گذاشتن همه تخم مرغها در سبد شرق و تحریک و دادن بهانه به غرب جهت دشمنی و خصومت ورزی بیشتر علیه کشورمان، نه تنها فشار تحریمها و قطعنامه های سلسله‌وار بین المللی علیه ایران را بیشتر می کند و به تضعیف جایگاه کشورمان در سازمانهای معتبر بین المللی منجر می شود، بلکه چین و روسیه را نیز به سمت بدعهدی در تعهداتشان با ایران و امتیاز گیری از کشورمان سوق می دهد.

ادامه مطلب

با گرایش ریاض به ایران، احتمال عادی سازی سعودی - اسرائیلی کمتر از هر زمانی است

نتانیاهو آب دهان عربستان را باران می بیند

یک مقام ارشد پیشین اسراییلی: "یا باید دور میز (گفت وگو) حضور داشته باشید یا شما را به عنوان "غذای اصلی" روی میز می گذارند. حد وسطی هم وجود ندارد."

ادامه مطلب

دستاوردهای مورد انتظار تهران و ریاض

ایران چگونه می تواند از توافق با عربستان بهره برداری کند؟

مصطفی علایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران نیازمند طراحی سیاست خارجی و امنیتی متوازن در همه ابعاد است تا بتواند به عنوان یک بازیگر مطمئن در روابط بین‌الملل ظاهر شود. سیاست خارجی که بتواند مقتدرانه از هر جهت و در هر شرایطی از امنیت ملی و منافع ملی صیانت کند. سیاست متوازن به این معنا که اولاً هیچ صاحب قدرت و عنصر تاثیر گذار در رقابت های ژئوپلیتک در شرق و غرب جهان از دایره تعامل بین المللی حذف نشود و ثانیا از تمامی ابعاد اساسی ژئوپلیتیک کشور از جمله «ژئوپلیتیک جغرافیای تمدن»، «ژئو‌پلیتیک انرژی» و «ژئوپلیتیک موقعیت» بهره برداری کامل کند و برای هر کدام برنامه مشخص داشته باشد. لذا بر اساس محاسبات عرفی می توان گفت جمهوری اسلامی ایران بطور ماهوی و زیربنایی از بسیاری از منابع قدرت در جهان و منطقه برخوردار است و با این وصف می تواند بشرط اصلاح در چشم انداز سیاست خارجی و امنیتی خود بیشترین منفعت را از هرگونه تعامل منطقه‌ای از جمله تفاهم اخیر با عربستان سعودی کسب کند.

ادامه مطلب

تلاش ایران و عربستان جهت نیل به مفاهمه مشترک

حرکت در جاده سوخته

غفور کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نوسانات و افت و خیز در روابط ایران و عربستان به صورت یک روند تاریخی جریان داشته و تداوم یافته است، در موقعیتی که جهان از لحاظ پایداری به مانند هوای بهاری مرتباً در حال منقلب شدن است، گاهی ابری، زمانی صاف و در مواقعی با رگبار مواجه است، لذا علی رغم گفتمان عامیانه و رایج در خصوص تلاش طرفین برای نابودی نهایی یکدیگر، دولت های ایران و عربستان، به منظور کم اثر کردن خطرات مشترک و پیش طراحی شده در طرح های مدون غربی و در جهت مواجهه با تهدیدات پیش رو و حداقل رساندن آسیب احتمالی باید در دژی مشترک، مترصد دفاع از موجودیت خود باشند زیرا خسران جدی به هر دولت به تحمیل آسیب های غیر قابل جبران به دولت دیگر منجر خواهد شد.

ادامه مطلب

یمنی ها آماده صلح می شوند

جنگ یمن در پایان راه

روند پایان دادن به جنگ یمن ۹ آوریل امسال شروع شد که یک هیئت سعودی برای مذاکره مستقیم با انصارالله که به حوثی ها نیز معروف است، به صنعا، پایتخت یمن، سفر کرد. عربستان سعودی و امارات متحده عربی بیش از هشت سال پیش برای مقابله با قدرت گرفتن انصارالله تشکیل ائتلاف داده و به یمن حمله کردند. سفر هیئت سعودی که نقطه عطف آن دست دادن مهدی المشاط از یمن و محمد الجابر سعودی بود، یک تغییر چشمگیر در جنگ طولانی نامتقارن و محاصره ای را نشان می دهد که تا کنون بیش از ۳۷۵ هزار یمنی را کشته و میلیون ها نفر را به مرگ از گرسنگی کشانده است.

ادامه مطلب

چند نکات که باید به آن توجه کرد

تاثیر توافق ایران و عربستان بر عادی سازی روابط ریاض با اسرائیل

با توجه به روابط نزدیک واشنگتن با تل آویو و ریاض، دولت آمریکا در تلاش ها برای عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل مشارکت دارد و حتی این احتمال وجود دارد که واشنگتن بعد از توافق عربستان و ایران، بر تلاش های خود در این زمینه بیفزاید تا نشان دهد آمریکا همچنان در منطقه نقش آفرین است.

ادامه مطلب

آشتی از روی استیصال

موضع عربستان در خصوص ایران، تاکتیکی است یا راهبردی؟!

شیوه ای که عربستان برای مدیریت اختلافاتش با ایران در پیش گرفته بود به نتایج مدنظر این کشور منجر نشد. علاوه بر این، درگیری عربستان با حوثی ها در یمن، به عامل فرسایش نظامی و اقتصادی برای ریاض تبدیل شد.

ادامه مطلب

منطقه آرام می شود

پیامدهای مثبت عادی سازی روابط ایران و عربستان

توافق عربستان و ایران پیامدهای مثبتی بر تمامی جهات خواهد داشت و در راستای پایان دادن به جنگ های شعله‌ور در منطقه حرکت خواهد کرد.

ادامه مطلب

مرکز ثقل از غرب به جنوب انتقال یافته است

توافق ایران و عربستان و برپایی نظام جدید منطقه ای

این رویداد، فراتر از عادی سازی روابط بین دو کشور رقیب است و به نشانه های برپایی نظام جدید منطقه ای در خلیج فارس و شبه جزیره عربستان اشاره دارد. علاوه بر این، میانجی گری چین در دستیابی به این توافقنامه، نشان دهنده انتقال مرکز ثقل راهبردی و ژئواستراتژیک از غرب به کشورهای جهان سوم در جنوب است.

ادامه مطلب

ابعاد توافقنامه پکن

انگیزه چین برای عادی سازی روابط ایران و عربستان

انگیزه اقتصادی چین برای میانجی گری بین عربستان سعودی و ایران ریشه در وابستگی این کشور به نفت و گاز ایران و عربستان دارد به طوری که این دو کشور ۴۰ درصد منابع انرژی مورد نیاز چین را تامین می کنند. انگیزه دیگر چین از این میانجی گری، پیش بردن ابتکار «کمربند و جاده» است.

ادامه مطلب

توافقی که می تواند سرمایه جذب کند

فرصت‌های اقتصادی عادی‌سازی روابط با عربستان برای ایران

اردوان امیراصلانی در یادداشتی می نویسد: ایران برای تعامل منطقه‌ای و جهانی به رویکرد گشایش روابط دیپلماتیک خود با امارات متحده عربی و بحرین که از سال ۲۰۱۶ با همبستگی با متحد سعودی خود روابط دوجانبه را با تهران قطع کرده بودند، ادامه می‌دهد. چنین پیشرفت‌های دیپلماتیکی با هدایت سرمایه‌ها به سمت مشارکت‌های اقتصادی به جای مسائل امنیتی می‌تواند باعث ثبات و آرامش منطقه شود.

ادامه مطلب

از پیامدهای مثبت توافق ایران و عربستان

امید یمن به پایان جنگ

سفیر عربستان در یمن، برای اولین بار به صنعا، پایتخت تحت کنترل حوثی‌ها آمده است تا با رئیس شورای عالی سیاسی حوثی‌ها مذاکره کند. این اولین نشستی بود که به طور رسمی اعلام شد و نشانه موافقت عربستان با حکومت حوثی ها در صنعاست.

ادامه مطلب

سیاست سفت و سخت کار دست تل آویو داد

شکست طرح اسرائیل برای کنترل ایران

بنیامین نتانیاهو سال ۲۰۲۰ «‌توافق ابراهیم» را برای عادی سازی روابط دیپلماتیک با امارات متحده عربی امضا کرد. هدف اسرائیل از این اقدام همبستگی میان آن و کشورهای عرب برای کنترل ایران بود. اسرائیل همچنین آشکارا نشانه های مثبت برای برقراری روابط دیپلماتیک با عربستان سعودی ارسال کرد ولی عربستان سعودی روز دهم ماه مارس اعلام کرد که پس از هفت سال برای نخستین بار روابط دیپلماتیک با ایران را از سر خواهد گرفت و به این ترتیب می توان گفت که طرح اسرائیل به نام «شبکه محاصره ایران» شکست خورده است.

ادامه مطلب

بازی با کارت های معلوم

توافق ایران و عربستان و آرزوهای بر باد رفته نتانیاهو

موضع عربستان و امضای توافقنامه با تهران، همه امیدهای نتانیاهو را که می خواست با بازگشت به ساختمان نخست وزیری اسرائیل، با قدرت به سوی برقراری روابط سیاسی و دیپلماتیک با عربستان از طریق گسترش دایره توافقنامه «آبراهام» پیش برود، نقش بر آب کرد.

ادامه مطلب

پیامدهای مثبت توافق ریاض و تهران

آیا هدفی پشت تنش زدایی با عربستان است؟

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: این روزها همچنین به موازات کاهش احتمال انواع برخوردهای نیابتی، تصادفی یا تعمدی، برخلاف گذشته، کمتر سخنی از ابزارهایی مانند پهپاد و موشک می‌شنویم. تحرکات مثبتی نیز ازجمله در جهت کمک به حل بحران یمن و خاتمه رنج مردم بی‌گناه آن کشور، مشهود است. چنین پیامدهایی تا همین جا نیز مغتنم است و نویدبخش برداشته‌شدن سدهای مصنوعی بین مردم منطقه و فراهم‌شدن حداقل‌ها برای همکاری متقابل بین ایران و کشورهای منطقه‌. اما یک نکته مهم هنوز ناروشن است‌ و آن اینکه آیا مقامات ایرانی هدف راهبردی خاصی نیز از حرکت در راستای تنش‌زدایی با عربستان دارند و این تنش‌زدایی بخشی از یک استراتژی جامع ملی است یا صرفا واکنشی است به مشکلات فزاینده ناشی از سیاست‌های داخلی و خارجی؟

ادامه مطلب

مردم منطقه باید از ثروت های خود بهره ببرند

امکانات و چالش‌های «خاورمیانه» جدید

طرح خاورمیانه جدید، باثبات و امن دارای عناوین مختلف است؛ اما اگر مختصر بگوییم می‌توان گفت عقلانی‌سازی شرطی ضروری برای معکوس کردن مسیر گذشته به سوی آینده‌ای متفاوت است و تحت این عنوان بزرگ می‌توان با تمام عناوین سیاسی، اقتصادی، امنیتی و توسعه‌ای تعامل کرد.

ادامه مطلب

گشایشی که توافق تهران و ریاض به وجود آورد

تبعیت بحرین از عربستان در رفع اختلافات سیاسی با ایران

غفور کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حال که فرایند بازسازی روابط دیپلماتیک پس از وقفه هفت ساله و تنش های پیوسته و متصل به این انقطاع دیپلماتیک، با وساطت عراق، قطر، عمان و با نقش آفرینی موثر چین، منتج به امضاء توافق نامه فی مابین شده است، دولت بحرین نیز با تبعیت از عربستان و در راستای کاهش التهابات در منطقه، تحرک های دیپلماتیک را آغاز خواهد کرد. 

ادامه مطلب

اروپا برخلاف امریکا خوش بین است

چشم امید اروپا به پتانسیل چین در حل پرونده غرب با ایران

علی موسوی خلخالی می نویسد: بسیاری بر این باورند که اروپایی ها بیش از امریکایی ها از توافق به دست آمده میان ایران و عربستان با میانجی گری چین خوشنودند. به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران از جمله تحلیلگران اروپایی، سفرهای اخیر مقامات اروپایی، به ویژه سران فرانسه و آلمان به چین و تقاضایشان از پکن برای ورود به پرونده اوکراین در حالی که امریکایی ها به پیشنهاد چین برای حل بحران اوکراین روی خوش نشان نداده اند، شاهدی است بر اینکه اروپایی ها ورود چین به پرونده خاورمیانه را موفق ارزیابی کرده اند و اکنون می خواهند از این پتانسیل برای حل مشکلات خود با روسیه بهره ببرند.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران

کنعانی: روابط ایران و آذربایجان دشمنانی دارد/تعامل با طالبان به معنای شناسایی وضع موجود نیست

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره شیطنت‌های صهیونیست‌ها در آذربایجان گفت: روابط ایران و آذربایجان دشمنانی دارد و رژیم صهیونیستی یکی از دشمنان دو کشور است. این رژیم به دلیل اینکه راهبرد امنیت ملی و بقا و حیات خودش را در ایجاد و دامن زدن به بی ثباتی و ناامنی در منطقه و جهان اسلام تعریف کرده رویکرد این رژیم نه تنها در ارتباط با روابط ایران و آذربایجان و بلکه در ارتباط با کلیت مناسبات کشورهای اسلامی رفتاری توأم با تلاش برای ایجاد تفرقه و بی ثباتی و دامن زدن به اختلافات است.

ادامه مطلب

بی اعتنا به امریکا و با تکیه بر ابتکار دیپلماسی خود

عربستان روی پا خود بر می خیزد

همچون بیشتر دیپلماسی ها، بسیاری از دستاوردهای این رویکرد سعودی هم، احتمالا نسبی است اما در سطحی خواهد بود که در دهه های اخیر دیده نشده است. سعودی ها، روی پای خود بر می خیزند.

ادامه مطلب

بلوغ ریاض

عادی سازی روابط ایران و عربستان و شورش علیه امریکا

عربستان دیگر آن اعتماد کورکورانه به آمریکا را ندارد؛ زیرا به اندازه کافی به بلوغ رسیده است تا درس های تاریخ را متوجه شود. شاید مهم ترین آنها این باشد که حمایت آمریکا به تنهایی کافی نیست و از نظر تاریخی و جغرافیایی الگوی سرنگونی شاه ایران دور نیست.

ادامه مطلب

تلاشی برای فهم نزدیکی ریاض و تهران با حمایت پکن

جایی که ایران و عربستان به درک مشترک رسیدند

برای عربستان سعودی ثابت شده درگیری با ایران در مناطق پراکنده و در راس آنها یمن هیچ دستاوردی برایش نداشته بلکه باعث فرسایش منابع این کشور شده و خطر موجودیتی مانند حمله به تاسیسات نفتی‌اش در سال ۲۰۰۹ را به دنبال داشته است.

ادامه مطلب