اکنون که شاهد فضای گرگ و میش مذاکرات هستیم، نمی‌توان هیچ سناریویی را قطعی دانست، همان‌طورکه نمی‌توان هیچ گزاره‌ای را هم کنار گذاشت. فعلا همه‌چیز در نقطه کنونی فریز شده و مبهم است؛ بنابراین تحولات پیشرو روشن می‌کند چه اتفاقی برای آینده گفت‌وگوها، تعیین‌تکلیف زندانیان دوتابعیتی، پرونده فعالیت‌های هسته‌ای، برجام و... خواهد افتاد
ادامه مطلب
سفر سلطان عمان به تهران، تنها یک دید و بازدید معمول میان مقام‌‌های بلند پایه دو کشور همسایه نخواهد بود. این سفر از آن رو مهم است که حلقه‌ای از زنجیره رخدادهای سیاسی و بلکه ژئوپلتیک در هفته‌های اخیر در منطقه خاورمیانه را شامل می‌شود. «هیثم بن طارق آل سعید» در این سفر آیا آخرین بخت خود را برای میانجیگری در روابط تهران و غرب به آزمون می‌گذارد؟ یا تنها حامل پیامی از جانب غرب است که در صورت هرگونه تصمیم تهران، چشم‌انداز آتی این روابط پر تنش را در ماه‌های سرنوشت ساز پیشرو ترسیم می‌کند؟
ادامه مطلب
نتانیاهو در دیدار دوشنبه با وزیر امور خارجه آمریکا، می خواست که بر موضوع ایران تمرکز کند اما با انتقادهای آمریکا درباره بازبینی در دستگاه قضایی اسرائیل و نیز بر سر فلسطینی ها روبه رو شد.
ادامه مطلب
اسرائیل بر فراز پرتگاه قرار گرفته، زیرا دور جدیدی از خشونت با فلسطینی ها در پیش است. به نظر می رسد دولت، تحت نفوذ شدید راست افراطی و افراطی ارتدوکس، مصمم به حمله به حاکمیت قانون است و می خواهد قدرت دادگاه عالی را کاهش دهد، برای همین ده ها هزار نفر برای اقدام پیشگیرانه در برابر این طرح به خیابان ها آمده اند.
ادامه مطلب
آذربایجان در صدد آن است که با بستن دالان لاچین فشار مضاعفی را به ارمنستان برای ایجاد کریدور نخجوان یا همان دالان موهوم زنگه زور ایجاد کند که این مسئله بر خلاف توافق ۹ نوامبر ۲۰۲۰ است. چون در توافق نامه مذکور به موضوع مشخص کریدور لاچین اشاره شده است، اما بحثی از دالان موهوم نخجوان یا زنگه زور نیست.
ادامه مطلب
در حالی اعتراضات داخلی در کشور روی سیاست خارجی و مشخصاً مذاکرات هسته ای برای احیای برجام اثرات خود را داشته است که این روزها مواضع طرفین هم آینده گفت وگوهای وین را مبهم تر از گذشته کرده است.
ادامه مطلب
با مشخص شدن جزئیات پاسخ تهران به قطع نامه شورای حکام می توان این گونه استنباط کرد که جمهوری اسلامی ایران به سناریوی «پاسخ کنترل شده» روی آورده است تا از یک طرف دولت سیزدهم از نگاه جریان رادیکال داخلی متهم به مماشات، سکوت و انفعال نشود و برای خالی نبودن عریضه واکنشی را در برابر شورای حکام از خود نشان داده باشد و همزمان این واکنش به قدری تند و اصطلاحا «انتحاری» نباشد که نهایات به بحرانی تر شدن روابط ایران و آژانس و پرونده فعالیت های هسته ای ایران منجر شود. خاصه آنکه ایران اکنون در حوزه سیاست خارجی با مجموعه ای از چالش های ریز و درشت مواجه است و به همین دلیل تشدید بحران در زمینه هسته ای هم می تواند دولت سیزدهم را به نقطه غیرقابل مدیریت سوق دهد.
ادامه مطلب
با موضع گیری ها دو طرف در خصوص ارسال پهپاد به نظر می رسد که نه تهران و نه غرب اعتباری برای سخنان طرف مقابل قائل نیست و هر کدام ساز خود را می زنند. از این رو ناگفته پیدا است که موضوع ارسال پهپادهای ایران در جنگ اوکراین هم چنان به عنوان کانون نزاع دیپلماتیک عمل می کن
ادامه مطلب
این روزها که عملا مذاکرات برجام در سایه اعتراضات یک ماه اخیر و نیز موضوع ارسال پهپاد به روسیه در جنگ اوکراین به در بسته خورده است و به گفته صریح مقامات آمریکایی فعلا گفت وگو بر سر احیای توافق هسته ای در اولویت سیاسی خارجی واشنگتن قرار ندارد، تهران از مذاکره می گوید. این در حالی است که بسته های تحریمی اروپا و فشارها برای اجماع جهانی علیه جمهوری اسلامی ایران موجب شده مسیری برای مذاکره فراهم نباشد. شاید در سایه همین فشارها و تحریم ها است که دولت سیزدهم با طرح کردن آمادگی خود برای گفت وگو و مذاکره به دنبال تعدیل فشارها است.
ادامه مطلب
مواضع اولیانوف می‌تواند یک ترفند دیپلماتیک برای خروج روسیه از مظان اتهام در جهت به شکست کشاندن مذاکرات باشد و در نهایت تطهیر چهره مسکو به واسطه حضور تهران در موج جنون تحریم باشد که ذیل جنگ اوکران دامن ایران را گرفته است. اما در هر صورت به رغم پیام‌هایی که وزیر امور خارجه ایران می‌گوید ردوبدل می‌شوند به نظر نمی‌رسد که مذاکرات وین برای برجام به این زودی‌ها در دستور کار قرار بگیرد و یا شاید با ازسرگیری مذاکرات افق روشنی برای توافق در زمانی کوتاه وجود نداشته باشد؛ می‌توان این حدس را زد که احیانا تا پایان سال جاری میلادی خبری از توافق و احیای برجام نخواهد بود
ادامه مطلب
با گذشت ۴ هفته از آغاز اعتراضات در ایران کماکان سیاست خارجی کشور تحت تاثیر شرایط داخلی است. تا جایی که بخش عمده تحولات عرصه دیپلماسی طی روزهای اخیر از تماس های دیپلماتیک گرفته تا تحرکات حوزه سیاسی خارجی و موضع گیری سران و مقامات خارجی درباره حوادث جاری در کشور است. در این میان کانادا، آمریکا و انگلیس تحریم‌های جدیدی به دنبال این اتفاقات علیه برخی افراد و مقامات ایرانی اعمال کردند. با در نظر گرفتن مجموعه این شرایط چنین به نظر می رسد که شکاف جدی دیپلماتیک و نوعی اجماع سازی علیه جمهوری اسلامی ایران در حال شکل گیری است و روزه به روز هم به فاصله جامعه جهانی و تهران از همدیگر افزوده می شود. نشانه بارز این گسل و فاصله گیری به تغییر ادبیات وزیر امور خارجه ایران در تماس با مقامات اروپایی باز می گردد که دیگر تعارفات دیپلماتیک را کنار گذاشته و رسما دست به تهدید قاره سبز می زند.
ادامه مطلب
به دنبال تصمیم اوپک پلاس برای کاهش تولید نفت (دو میلیون بشکه در روز )، شماری از اعضای کنگره آمریکا خواستار کاهش فروش تسلیحات و خارج کردن نیروها و تجهیزات ایالات متحده از عربستان و امارات شده‌اند. این مهم می تواند حکایت از گسل ناخواسته ریاض و ابوظبی با واشنگتن داشته باشد.
ادامه مطلب
بحران اوکراین به نقطه حساس و سرنوشت سازی رسیده است. روسیه و شخص پوتین با درک دیرهنگام از باتلاق جنگ اوکراین در تلاش است با یک برگ برنده به تجاوز خود پایان دهد. در حالی که بدون شک اقدام مسکو در برگزاری همه پرسی نمایشی در مناطق چهارگانه اوکراین و نیز اعلام رسمی الحاق این مناطق به خاک روسیه عملا خود را در باتلاق این جنگ بیشتر فرو می برد. در این بین فراخوان پوتین برای بسیج نیرو در روسیه و به دنبال آن فرار مردم از این کشور و نیز برگزاری تجمعات اعتراضی نسبت به این اقدام پوتین سبب شده است تا رئیس جمهور روسیه علاوه بر باتلاق در اوکراین با بحران مشروعیت و مقبولیت در روسیه هم مواجه شود.
ادامه مطلب
در سایه اتفاقات دو هفته اخیر در کشور ذیل مرگ مهسا امینی و اعتراضات مردمی عملا اخبار و تحولات مربوط به برجام به حاشیه رفته است. این در حالی است که به عقیده بسیاری از تحلیلگران یکی از عوامل بروز این اعتراضات به تاثیرات مخرب تداوم تحریم ها بر اقتصاد و معیشت کشور باز می گردد. از این رو تعلل و تاخیر دولت رئیسی در احیای توافق هسته ای یکی از پارامترهایی است که به شکل جدی و حتی مستقیم سبب شکل گیری اعتراضات و انتقادات در ادوار گذشته و اعتراضات پیشرو خواهد شد.
ادامه مطلب
حولات اخیر حکایت از احتمال اوج گیری جنگ در اوکراین دارد. در این بین علاوه بر ادعای زلنسکی در تصرف برخی مناطق اوکراین، برگزاری رفراندوم در دیگر مناطق این کشور هم می تواند بستر را برای تشدید درگیری ها فراهم کند. جمهوری‌های خودخوانده لوهانسک و دونتسک قرار است ۲۳ تا ۲۷ سپتامبر برای پیوستن به روسیه رفراندوم برگزار کنند. دو منطقه دیگر یعنی زاپوریژیا و خرسون نیز روز جمعه رفراندوم برگزار خواهند کرد.
ادامه مطلب
با در نظر گرفتن شرایط کنونی، به نظر می‌رسد به این زودی‌ها توافقی در کار نخواهد بود. فارغ از اینکه کدام طرف و به کدام دلیل احیای برجام را به تأخیر انداخته، عملا سکون، توقف و انسداد دوباره به میز وین بازگشته است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با اثبات موجودیت رهبر القاعده در کابل که به زعم وزارت امور خارجه امریکا، خیانت و تخطی اشکار و نقض فاحش توافق نامه دوحه است، یک بار دیگر، طالبان زیر سئوال رفته و اعتبار شان در هاله از ابهام قرار گرفته است.
ادامه مطلب
هایده فقیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ظواهری مهره ای سوخته بود که در سناریوی تقویت داعش و دیگر گروه های جدایی طلب منطقه در افغانستان، یک مزاحم محسوب می شد و حالا با رفتنش به تقویت اجرای توافقات سه جانبه میان ایالات متحده امریکا، پاکستان و طالبان کمک کرده است.
ادامه مطلب
روز ۱۴ اوت زمانی که طالبان به نزدیکی کابل رسیدند و قرار بود به حدود ۳۰۰ میلیون دلار دست یابند آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا تصمیم گرفت این پول ها را بلوکه کند. بدین ترتیب تا امروز بانک مرکزی همچنان فعالیت دارد لیکن نقل و انتقالات مالی هنوز از سر گرفته نشده اند. با این منابع مالی بلوکه شده، اقتصاد این کشور فوری سقوط کرد و در عرض چند ماه شاهد بسته شدن بانک ها شدیدم و متعاقب آن بخش صنعت سقوط کرد، نرخ بیکاری افزایش یافت، ارزش پول به شدت کاهش یافت، تورم افزایش یافت و در نهایت گرسنگی بر این کشور عارض شد.
ادامه مطلب
توماس گراهام، کارمند ارشد سابق دولت جورج دبلیو بوش، رئیس جمهوری اسبق امریکا و راجان منون، دانشمند علوم سیاسی در کالج شهر نیویورک و دانشگاه کلمبیا که متخصص جنگ، صلح و اخلاق است ایده تعلیق ۲۰ تا ۲۵ ساله در مورد عضویت اوکراین و جمهوری های دیگر شوروی سابق در ناتو را مطرح کردند و خاطرنشان ساختند که مسکو می‌تواند این سازش را بپذیرد، زیرا روسیه می‌داند که ناتو هرگز ممنوعیت صرف گسترش به این کشورها را نخواهد پذیرفت.
ادامه مطلب
جاوید منتظران در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می‌رسد که تعیین ضرب‌الاجل از سوی غرب برای ایران ولو به‌طور ضمنی، ضمن اینکه در راستای تشدید فشار بر ایران در خلال مذاکرات است، چرایی و اهداف مختلفی را مدنظر داشته باشد.
ادامه مطلب
کمال الزغول، پژوهشگر تاریخ آمریکا در گفت وگو با شبکه اسکای نیوز عربی ابراز عقیده می کند که آرامش ناپایدار و بی ثبات است و به همین سبب هنوز سخن گفتن درباره شکل توافق زود است، زیرا مذاکرات در پشت درهای بسته درباره سه محور در جریان دارد که شامل محور تضمینهای آمریکا به ایران مبنی بر عدم خروج مجدد از توافق، محور لغو محدود و نه کلی تحریم ها یعنی تحریم هایی که دولت دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ تحمیل کرد و آخرین مورد، محور نظارت میدانی بر تاسیسات هسته ای ایران است.
ادامه مطلب
به گفته یک مقام رسمی اسرائیلی، هولاتا به سولیوان گفته است که فکر نمی کند این ایده خوبی باشد و بر نگرانی اسرائیل تاکید کرده که ممکن است هر گونه توافق موقتی، به یک توافق دائمی تبدیل شود و به ایران اجازه می دهد که زیرساخت های هسته ای اش و ذخیره اورانیومش را نگه دارد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: اظهارات روز پنج شنبه آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا و همچنین صحبت هایش در روز دوشنبه و همچنین اظهارات جیک سالیوان، مشاور عالی امنیت ملی امریکا، هیچ کدام نشانه ای از تمایل فوری امریکا برای بازگشت به برجام ندارد. این بدبینی زمانی بیشتر تقویت می شود که مشاهده می کنیم بعضی از طرف های امریکایی به صراحت از موثر بودن فشار حداکثری امریکا سخن می گویند و نسبت به تداوم آن ابراز تمایل می کنند. بنابراین این سوال به وجود می آید چرا باید بایدن برای بازگشت به برجام تمایل داشته باشد و حتی به زعم عده ای در ایران، برای بازگشت به آن عجله کند؟
ادامه مطلب
عبدالرضا فرجی راد در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که اکنون دولت جو بایدن به سمت بدل شدن به پلیس خوب در قبال برجام و جمهوری اسلامی ایران در حال گذار است، فرانسه نقش پلیس بد را بازی کند، بر این باور است که نمی توان به صرف همزمانی آزمایش این ماهواره بر با تحولات دیپلماتیک برجامی این تلقی را داشت که تهران سعی کرده است با آزمایشی ماهواره بر یک پالس و هشداری به اروپایی‌ها و ایالات متحده آمریکا داده باشد و یا به دنبال افزایش برگ برنده و توان چانه‌زنی دیپلماتیک خود بوده است. کما اینکه در زمان مذاکرات برجامی هم مشابه همین آزمایش‌ها انجام شد.
ادامه مطلب
وزیر خارجه جدید ایالات متحده گفت تا زمانی که تهران به «مطابقت کامل» با تعهدات خود در توافق هسته ای ۲۰۱۵ برنگردد، تحریم های واشنگتن لغو نخواهد شد و این مساله خشم و نومیدی ایران را برانگیخت. آنتونی بلینکن گفت که بازگشت ایران مدتی طول خواهد کشید که یعنی تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری ایران در ماه ژوئن بعید است که هیچ اتفاق قابل توجهی در مذاکرات رخ دهد. این مساله سبب شد برخی از ایرانی ها به این باور برسند که دولت جو بایدن از همان روش های چانه زنی شکست خورده دولت دونالد ترامپ استفاده می کند.
ادامه مطلب
محمدصادق کوشکی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که جریان سیاسی حامی روحانی تصورات و توهمات برجامی خود را به جو بایدن نسبت می دهند، پیرامون نگاه غایی دولت جدید ایالات متحده آمریکا به برجام، توان موشکی و نفوذ منطقه ای ایران بر این باور است که چه جو بایدن از اساس بازگشت آمریکا به برجام را منوط به پیش شرط هایی در خصوص محدودیت های بیشتر هسته‌ای و مذاکره در خصوص توان موشکی و نفوذ منطقه‌ای ایران کند یا این که در یک برنامه ریزی گام به گام ابتدا با حل و فصل برجام فعلی به دنبال اعتماد سازی برای مذاکره در خصوص توان موشکی و نفوذ منطقه‌ای ایران است، فرقی نمی‌کند. نکته اینجاست که در هر دو صورت منظور جو بایدن و وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا از برجام، نهایتا برجام دوره باراک اوباما نیست، بلکه برجامی است که نقایص و اصلاحات مد نظر ایالات متحده آمریکا را مرتفع کند.
ادامه مطلب
وحید جلال زاده در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که دولت جو بایدن با وسواس و زمان بیشتری در خصوص برجام عمل خواهند کرد، لذا منتظر انتخابات ۱۴۰۰ و دولت سیزدهم خواهند بود، پیرامون برخی مواضع دولت بایدن در خصوص توان موشکی و نفوذ منطقه ای ایران عنوان داشت که از سخنان اخیر آنتونی بلینکن گزینه تصدی وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا بوی برجام ۲ و ۳ به مشام می رسد. زمانی که وی در سخنانش در سنا از مسئولیتی «اضطراری» برای پیشگیری از دستیابی ایران به سلاح‌های هسته‌ای سخن می گوید و عنوان می کند که بازگشت به برجام در صورت پایبندی ایران به تعهداتش تنها «سرآغازی» برای «یک توافق مستحکم‌تر و بادوام‌تر» خواهد بود، نشان می‌دهد که ایالات متحده آمریکا با منطق قدرت و زور به دنبال زیاده خواهی است تا به موازات متوقف کردن توان هسته‌ای به شکل جدی‌تری مسئله توان موشکی و نفوذ منطقه ای ایران را هم با برجام های دیگر تحت الشعاع قرار دهد. این یعنی فراتر از برجام. این نگاه دولت بایدن برای جمهوری اسلامی ایران به هیچ وجه قابل قبول نیست.
ادامه مطلب