تهران در پرتاب موشک یمنی ها به ریاض دخالت نداشت

عبدالرحمن فتح الهی – 4 نوامبر موشکی از نوع "برکان H 2" را به سمت فرودگاه ملک خالد ریاض شلیک کردند. این پرتاب موشکی با سایر عملیات پیشین یمن تفاوت های عمده ای دارد. اول این که برای نخستین بار است که یمنی ها به عمق استراتژیک خاک عربستان موشکی را شلیک کرده اند. دوم عربستان در نزدیک به 4 سال جنگ نابرابر با یمنی ها این برداشت را داشته است که توانسته تمام توان نیروهای یمنی را نابود کند، اما این شلیک تمامی برآوردهای عربستان را زیر سوال برد. در سایه این شلیک ریاض به این واقعیت رسیده است که نه تنها توان یمنی ها کم نشده که حتی امروز نیروهای این کشور توان هدف قرار دادن هر نقطه از عربستان را دارند. سوم به موازات تحولات معنادار منطقه ای به ویژه در یک هفته اخیر با آزادسازی قائم در عراق و دیرالزور در سوریه در 3 نوامبر و نهایتا هم بازپس گیری بوکمال در سوریه در 9 نوامبر آخرین صفحه مبارزه با تروریسم داعش در سوریه و عراق نیز رقم خورد که به موازات این قدرت گیری یمنی ها، می تواند زنگ خطر و هشداری جدی برای ریاض باشد، لذا سران عربستانی برای زیر سوال بردن این قدرت گیری جبهه مقاومت دست به جنجال آفرینی علیه تهران زده اند. بررسی تاثیرات این جنجال آفرینی ها و تحلیل دقیق تر ریشه های اقدامات سران ریاض و واکنش قانونی تهران در مقابل آن را در گفت و گویی با محمدجواد جمالی نوبندگانی، نماینده دهمین دوره مجلس شورای اسلامی و دبیر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی جویا شده ایم که در ادامه می خوانید:

پس از شلیک موشکی 4 نوامبر حوثی های یمن به سمت فرودگاه ملک خالد، ریاض مدعی شد که این موشک ها ساخت ایران بوده و از طریق تهران و حزب الله به یمن قاچاق شده است؛ در این راستا عربستان تلاش دارد که این مساله را به صورت یک شکایت قانونی در شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران طرح کند، همچنین عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان سعودی این نکته را در مصاحبه 9 نوامبر (دو روز پیش) با شبکه "CNBC" ذکر کرد. شما این شرایط و وضعیت جدید علیه تهران را در پس یک هفته ملتهب در عربستان سعودی چگونه ارزیابی می کنید؟

باید گفت که عربستان اکنون به نیابت از آمریکا در حال آشوب و  بحران آفرینی جدیدی در منطقه خاورمیانه است. اقداماتی که محمد بن سلمان در یک هفته اخیر شروع کرده، از فشار بر سعد حریری برای استعفا از نخست وزیری لبنان تا آغاز موج دستگیری های بی سابقه در عربستان به عنوان حذف رقبای سیاسی که بخشی از آنان بازداشت و برخی هم به قتل رسیدند، به نظر می رسد که این غوغا سالاری ها برای سرپوش گذاشتن بر این اقدامات است؛ آن چنان که این عملکرد در خصوص جنجال های برون مرزی آنان نیز هویدا است. ما در طی چند سال اخیر شاهد آتش افروزی و جنایات بی شمار این رژیم در سوریه، عراق، بحرین و سایر نقاط خاورمیانه، حال به صورت مستقیم یا به صورت نیابتی با حمایت از گروه های تروریستی هستیم. در رابطه با مساله یمن باید گفت که طراح اصلی این جنگ خود محمد بن سلمان بوده است و پس از بمباران چندین ساله ملت یمن که باعث کشته شدن ده ها هزار کودک، زن و غیرنظامیان بی دفاع و از میان رفتن زیر ساخت های این کشور شده و در نهایت هم باعث ایجاد بیماری های همه گیری مانند وبا که متاسفانه چندین هزار کوک یمنی به آن مبتلا شده اند سبب شده تا عربستان برازنده لقب رژیم کودک کش باشد. اما در پس تمامی این شرایط اسف بار یمن هنوز عربستان نتوانسته به اهداف خود در این کشور حتی با تحریک و تقویت القاعده دست یابد و یمن را تجزیه کند. به موازاتش با وجود تحریم و محاصره شدید یمن به گونه ای که اجازه ورود کمک های انسان دوستانه به مردم بی دفاع آن وجود ندارد، هنوز این کشور در مقابل جنایات ریاض مقاومت می کند. لذا اگر در چنین شرایطی که حتی اجازه ورود کوچک ترین کمک غذایی و دارویی به یمن تحت محاصره وجود ندارد، چگونه می توان ادعا داشت که موشک به یمن حمل شده یا عامل انتقال دهنده موشک به یمن ایران بوده است. با وجود ائتلاف ضد یمن که با محوریت عربستان شکل گرفته و همه مسائل یمن زیر نظر آنها رصد می شود، چگونه اجازه حمل و انتقال این تجهیزات داده شده است؟ چرا که موشک و تجهیزات پرتاب آن یک وسیله کوچک و ساده ای نیست که بتوان آنها را از مسیری به کشوری انتقال داد یا حتی قاچاق کرد. بنابراین باید گفت که توان موشکی یمنی ها قدرت داخلی این کشور در طی سالیان گذشته بوده است. در این راستا هم باید گفت که غزه و جنوب لبنان تحت نفوذ و سیطره اسرائیل است اما آنان نیز به قدرت موشکی دست یافته اند، مگر این مناطق در محاصره اسرائیل نیست، پس چگونه ایم گروه های مقاومت به سلاح موشکی دست یافته اند، بنابراین باید گفت که اتفاقا همین محاصره و شرایط سخت است که این مردم را به فکر راه حل و ادامه مبارزه با ظلم و جور وا می دارد. از همین رو با چنین عملکردی یمنی ها نیز دست به ساخت موشک هایی زده است که بتواند عمق استراتژیک عربستان برای اولین بار هدف قرار دهد و تمام معادلات جنگی عربستان را با چالش ورشکستی اساسی رو به رو کند. گذشته از همین این نکات سوال مهم اینجا است که عربستان ده ها فرودگاه، بیمارستان و مدارس یمنی و خانه هی مردم بی دفاع این کشور را بارها و بارها بمباران کرده و هزاران نفر را در این کشور را کشته است، آیا آنها مسلمان نبودند؟ آنها انسان نبودند؟ آنها کشور اسلامی نیستند؟ آنها حق زندگی و حیات نداشتند؟ پس باید حق دفاع در یک جنگ به شدت نابرابر را برای یمنی ها نیز در دفاع از خود قائل بود، مگر می شود علیه یک کشور اعلان جنگ کرد و آن کشور از خود دفاع نکند. بنابراین این اقدامات عربستان و غوغاسالاری های ریاض نشان بارزی از آپارتاید سیاسی سران این کشور دارد. البته محمد بن سلمان 31 ساله بسیار جوان تر از آن است که جنگ 8 ساله تحمیلی عراق با حمایت های تمامی کشورهای عربی منطقه ای و فرامنطقه ای علیه ایران را به یاد آورد که چه کمک هایی از جانب عربستان به عراق بعثی نمی شد؟ چقدر نیرو از جانب این کشورهای عربی برای بغداد هزینه نمی شد؟ چقدر نفت به نیابت از صدام فروخته شد تا صرف جنگ علیه ایران شود؟ اما در نهایت تمامی این هزینه ها به شکست انجامید. بنابراین اکنون نیز تمامی این اقدامات عربستان در مقابل ایران و این اتهام زنی ها به ناکامی خواهد رسید. در این خصوص نیز باید گفت که این مسائل حاصل برنامه ریزی ترامپ، محمد بن سلمان و نتانیاهو است. البته ما از شورای امنیت هم توقع دفاع از ایران یا ملت مظلوم یمن را نداریم، چرا که همین شورای امنیت در طول 8 سال جنگ تحمیلی هم در حمایت از صدام اقدام کرد یا بان کی مون دبیر کل سابق سازمان ملل به صراحت اعلام کرد به دلیل فشار عربستان گزارش جنایات و کودک کشی این کشور ملغی شد. لذا تهران از نظر حقوق بین الملل نباید از موضع دفاع وارد شود، بلکه باید از موضع قاطع و هجومی خواستار پایان دادن به محاصره دریایی، زمینی و هوایی یمن شود. ما معتقدیم که در جریان جنگ یمن، عربستان از سلاح های میکروبی استفاده کرده است، لذا باید کاری کرد که سران عربستانی در مقابل جامعه بین الملل در مقام پاسخ گویی قرار گیرند، نه در مقام طلب کارانه.

اما عادل الجبیر در مصاحبه مذکور (مصاحبه با شبکه CNBC) اعلان داشت که احتمال دارد این پرتاب موشک عاملی برای کشیده شدن منازعه عربستان و ایران به تنش نظامی شود. هر چند که او بیان داشت ریاض هیچ تمایلی به جنگ نظامی با تهران ندارد. شما این دست از اظهارات مقامات عربستان در هفته های اخیر را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا اساسا می توان تنش نظامی میان دو کشور را در شرایط کنونی منطقه ای متصور بود؟

وقتی که عادل الجبیر و محمد بن سلمان چند ماه پیش، قبل از شلیک موشک یمن به فرودگاه ملک خالد در مصاحبه هایی به صراحت اعلام کردند که عربستان بنا دارند که جنگ را به داخل مرزهای ایران بکشانند، لذا تمام حمایت هایی که عربستان از گروه های تروریستی در شرق کشور یا تروریست های مسلح در غرب ایران که متاسفانه در چند روز گذشته شاهد شهادت سربازان در دفاع از ایران اسلامی بوده ایم، انجامید یا در این راستا تقویت گروه های جدایی طلب در جنوب ایران همگی نشانه هایی از عملی کردن این برنامه های عربستان دارد. در صورتی که همان وقت تهران بارها اعلام داشت که ما به سوی کشورهای همسایه دست دوستی دراز کرده ایم و با برادرانمان در منطقه بنای همکاری داریم، اما متاسفانه عربستان که از همان ابتدا دولت و عناصر دست نشانده ای بوده اند و اراده ای از خود ندارند با تحریک واشنگتن و تل آویو به سمت تخاصم با تهران گام برداشتند. لذا طرح جنگ احتمالی علیه تهران از جانب ریاض برنامه و نقشه ای فرامنطقه ای برای به چالش کشیدن ایران است. اما همین بازیگران از پتانسیل بالای دفاعی – امنیتی – نظامی ایران به خوبی آگاهند. پس تمامی این سخنان و اظهارات، ادعاها و شعارهایی بیش نیست، چرا که عربستان اساسا نمی تواند در اشل ایران اسلامی از نظر دفاعی و نظامی قرار بگیرد. از همین رو این سران عاقل تر از این هستد که سخنان خود را عملی کنند.

اما در همین راستا مواضع ماکرون در اولین سفر به عربستان و بوریس جانسون (وزیر امور خاجه انگلیس) را در خصوص اتهامات علیه تهران چگونه ارزیابی می کنید، آیا این اظهارات باید در راستای همان مثلث واشنگتن – تل آویو و ریاض دید؟  

تفاوت چندانی میان اروپا با آمریکا در خصوص مواضع ضد ایرانی وجود ندارد. حتی من در خصوص برجام معتقدم که اروپائیان به مسئولیت های خود به درستی عمل نکرده اند و روزی که اروپا تنها مخیر به انتخاب تهران یا واشنگتن باشد قطعا آمریکا را برخواهد گزید. لذا اظهارات ماکرون تنها برای ایجاد حساسیت و تنش بیشتر با شعار همیشگی و پوسیده ایران هراسی برای فروش دو کشتی نظامی به عربستان بود. پس تمامی برنامه های لندن و پاریس برای به دست آوردن منابع مالی عربستان است. در موضوع دیگر مجموع دارائی های افراد دستگیر شده در یک هفته اخیر در عربستان قریب به 800 میلیارد دلار تخمین زده می شود که این رقم می تواند باعث تحریک سایر کشورها برای دست یابی به آن شود. لذا احتمال دارد که در نهایت این سرمایه در اختیار اروپا و آمریکا برای خرید سلاح قرار بگیرد. بنابراین تمامی این شرایط یک زنجیره و حلقه ای است که هم اروپا و هم آمریکا و در نهایت اسرائیل در آن دخالت دارند. نکته مهم این است که عربستان با نقشه ایالات متحده و اسرائیل و با صرف هزینه خود در حالت تجزیه عربستان است.

اما واکنش قانونی تهران با توجه به جایگاه شما در مجلس شورای اسلامی و کمیسیون امنیت ملی چه خواهد بود؟

قطعا قبل از مجلس شورای اسلامی وزارت امور خارجه و دکتر ظریف در کنفرانس سمرقند در خصوص امنیت، مواضع قاطع جمهوری اسلامی ایران را مطرح کردند و رئیس جمهور نیز در هیات دولت طی سخنانی شفاف و قاطع پاسخ این اداعاهای واهی را دادند. در این مورد تمام جناح ها و جریان های سیاسی داخلی کشور نیز همگی یک صدا بوده، به خصوص از جانب مجلس شورای اسلامی و کمیسیون امنیت ملی که تمامی این اقدامات البته شکست خورده عربستان سعودی را به شدت محکوم می کنیم و قطعا پاسخ های قانونی خود را در این خصوص در آینده خواهیم داشت.

انتشار اولیه: دوشنبه 20 آبان 1396 / انتشار مجدد: سه شنبه 30 آبان 1396