نسل‌کشی و نقض حقوق بشر در غزه از منظر حقوق بین‌الملل

نقطه عطف در استاندارد دوگانه

۰۲ آبان ۱۴۰۲ | ۰۸:۰۰ کد : ۲۰۲۲۶۱۷ اخبار اصلی خاورمیانه
اگرچه پیش از این نفوذ مخرب و به دنبال آن ناکارآمدی نهادهای حقوق بشری و بین المللی مشخصاً در قبال موضوع فلسطین مسجل بود، اما طی ۱۷ روزی که از کشتار بی‌امان ساکنان غزه توسط صهیونیست‌ها می‌گذرد نقطه عطفی در استانداردها و سیاست‌های دوگانه حقوق بشری از سوی نهادهای جهانی و بازیگران غربی شکل گرفت. با توجه به این نکته به نظر می‌رسد ایالات متحده آمریکا در کنار تروئیکای اروپایی آلمان، فرانسه و انگلستان عملاً اجازه موثر نهادهای حقوق بشری و بین‌المللی برای توقف کشتار و جنایت صهیونیست‌ها در باریکه غزه را نمی‌دهند. 
نقطه عطف در استاندارد دوگانه

حسین فاطمی، روزنامه نگار

دیپلماسی ایرانی: اگرچه پیش از این نفوذ مخرب و به دنبال آن ناکارآمدی نهادهای حقوق بشری و بین المللی مشخصاً در قبال موضوع فلسطین مسجل بود، اما طی ۱۷ روزی که از کشتار بی‌امان ساکنان غزه توسط صهیونیست‌ها می‌گذرد نقطه عطفی در استانداردها و سیاست‌های دوگانه حقوق بشری از سوی نهادهای جهانی و بازیگران غربی شکل گرفت. با توجه به این نکته به نظر می‌رسد ایالات متحده آمریکا در کنار تروئیکای اروپایی آلمان، فرانسه و انگلستان عملاً اجازه موثر نهادهای حقوق بشری و بین‌المللی برای توقف کشتار و جنایت صهیونیست‌ها در باریکه غزه را نمی‌دهند. 

در مجموعه گزارش های «ایران» به موضوع حمایت همه جانبه سیاسی، دیپلماتیک، نظامی، امنیتی، دفاعی، لجستیک، اقتصادی و حتی رسانه‌ای غربی‌ها از رژیم صهیونیستی اشاره شد که بی‌شک کارشکنی در وظیفه نهادهای بین المللی و حقوق بشری نیز جز لاینفک این حمایت‌ها است. با توجه همین نکته کافی است که به رفتار دولت بایدن در شورای امنیت دقت شود که عملاً به سان ادوار گذشته از حق وتوی خود برای صدور قطعنامه علیه صهیونیست‌ها استفاده کرد.در همین راستا شورای امنیت سازمان ملل از زمان آغاز عملیات طوفان الاقصاو به دنبال آن کشتار و جنایت صهیونیست‌ها در باریکه غزه تاکنون ۴ جلسه برگزار کرده که نتیجه و خروجی خاصی در پی نداشته است.

بنا بر گزارش ایرنا اولین نشست غیرعلنی شورای امنیت سازمان ملل، یک روز پس از عملیات نیروهای مقاومت فلسطین یعنی روز یکشنبه هشتم اکتبر (۱۶ مهرماه) پشت درهای بسته برگزار و بدون هیچ نتیجه ای پایان یافت. دومین نشست غیرعلنی شورای امنیت نیز ۱۳ اکتبر (۲۱ مهرماه) برگزار شد و باز هم بدون نتیجه پایان یافت که در این نشست با توجه به اعلام رژیم صهیونیستی مبنی بر حمله زمینی به نوار غزه در تلافی حملات نیروهای مقاومت، نسبت به سرازیر شدن درگیری ها به کرانه باختری و لبنان ابراز نگرانی شده بود.

در آن نشست، همچنین آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام کرده بود که با همه طرفها و کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران برای کاهش تنش در منطقه در ارتباط است. در آن نشست، قطعنامه پیشنهادی روسیه برای برقراری آتش بس فوری میان فلسطین و رژیم صهیونیستی مسکوت گذاشته شده بود.

-    نشست سوم و حمایت بی چون و چرا از جنایتکارها

سومین نشست شورای امنیت بر خلاف دو نشست قبلی به صورت علنی و برای رای گیری قطعنامه پیشنهادی روسیه عصر دوشنبه به وقت برابر با ۱۶ اکتبر (۲۴ مهرماه) برگزار شد اما پس از برگزاری نشست به درخواست امارات، اعضای شورای امنیت جلسه را به تعویق انداختند تا با یکدیگر رایزنی کنند که این رایزنی ها یک ساعت و نیم طول کشید.

سرانجام دوشنبه شب این نشست با حضور پرشمار دیپلمات های ۱۵ عضو شورای امنیت و نمایندگان فلسطین و رژیم صهیونیستی برگزار شد، اما قطعنامه پیشنهادی روسیه برای برقراری آتش بس فوری در سرزمین های اشغالی فلسطین میان نیروهای مقاومت و رژیم صهیونیستی ، با ممانعت کشورهای غربی رای نیاورد.سه عضو دائم شورای امنیت یعنی آمریکا، انگلیس و فرانسه به قطعنامه پیشنهادی روسیه رای منفی دادند. در واقع ، قطعنامه پیشنهادی روسیه با ۴ رای مخالف، ۶ رای ممتنع و ۵ رای موافق به تصویب نرسید و نتوانست حداقل ۹ رای بدون وتو را کسب کند. کشورهایی که به قطعنامه پیشنهادی روسیه رای مثبت دادند علاوه بر خود مسکو، چین، امارات متحده عربی، موزامبیک و گابن بودند و چهار کشور آمریکا، انگلیس فرانسه و ژاپن به آن رای منفی دادند و ۶ کشور نیز رای ممتنع دادند در حالیکه تصویب یک قطعنامه حداقل به ۹ رای مثبت در شورای امنیت که شامل ۱۵ عضو است، دارد.

واسیلی نبنزیا سفیر و نماینده دائم روسیه در سازمان ملل پس از رای نیاوردن قطعنامه پیشنهادی مسکو برای آتش بس فوری گفت که جهان منتظر است تا شورای امنیت اقدامات بیشتری برای توقف قتل عام و خونریزی انجام دهد اما چنین پیام واحدی توسط دولت های غربی "مسدود" شد. سفیر روسیه همچنین گفت: متاسفیم که این شورا (شورای امنیت) گروگان خودخواهی هیات‌ های غربی باقی مانده است. این در حالی بود که لیندا توماس گرینفیلد، سفیر و نماینده آمریکا در سازمان ملل نیز در سخنانی که به شکل آشکار حمایت از جنایتکاران را در دستور کار داشت گفت: اجازه نمی دهیم شورای امنیت به جای حماس، اسرائیل را مقصر بداند. این دیپلمات آمریکایی با بیان اینکه قطعنامه پیشنهادی روسیه اشاره‌ای به حملات حماس نداشت، ادعا کرد: حماس عامل بحران انسانی کنونی در غزه است. جنایات حماس یادآور جنایات داعش است.

-    نشست چهارم و تلاش برای ادامه حمام خون در غزه 

پس از سه نشست شورای امنیت سازمان ملل، چهارمین نشست این نهاد صبح چهارشنبه به وقت محلی برابر با ۱۸ اکتبر و ۲۶ مهرماه برای چهارمین بار به صورت علنی برگزار می کند. نشست چهارم به درخواست مشترک روسیه و امارات بود که در پی حمله موشکی به بیمارستان غزه، خواستار تشکیل نشست علنی اضطراری شورای امنیت سازمان ملل برای ساعت ۱۰ صبح روز ۱۸ اکتبر شده بودند. کشور برزیل نیز که اکنون ریاست دوره ای شورای امنیت را برعهده دارد، قطعنامه ای در ۱۱ بند ارائه کرد که خواستار توقف درگیری ها میان صهیونیست ها و نیروهای مقاومت فلسطین می شد تا کمک های بشر دوستانه وارد نوار غزه شوند. اما مجددا این قطعنامه هم با وتوی آمریکا همراه بود تا یک تنه حمایت بی دریغ خود را برای تداوم کشتار در غزه نشان دهد.

قطعنامه پیشنهادی برزیل رای ۱۲ کشور آلبانی، برزیل، چین، اکوادور، فرانسه، گابن، غنا، ژاپن، مالت، موزامبیک، سوئیس و امارات متحده عربی را در مقابل یک رای مخالف ایالات متحده آمریکا داشت و دو کشور روسیه و انگلیس نیز رای ممتنع دادند. آمریکا با رای منفی خود، قطعنامه ای را وتو کرد که خواستار «وقفه های بشردوستانه» برای ارسال کمک های حیاتی به میلیون ها نفر در غزه بود.

لازم به ذکر است که پیش از رای گیری  شورای امنیت سازمان ملل در مورد پیش نویس قطعنامه برزیل، اصلاحیه های روسیه در خصوص این قطعنامه مطرح شد. واسیلی نبنزیا سفیر و نماینده دائم روسیه در سازمان ملل به پیش نویس قطعنامه که فقط اندکی تغییر کرده است، اعتراض کرد و گفت زمان «استعاره های دیپلماتیک» مدت هاست گذشته است. روسیه همچنین یا لحن این قطعنامه که خواستار «وقفه‌های بشردوستانه» است و خواسته روسیه مبنی بر  آتش‌بس کامل را درنظر نمی گیرد، اعتراض کرد. اصلاحیه روسیه خواستار لغو محاصره غزه و توقف حملات به غیرنظامیان و زیرساخت‌های غیرنظامی بود.

آمریکا به اصلاحیه اول رای منفی داد. این اصلاحیه رای نیاورد، زیرا تنها شش رای به دست آورد. اصلاحیه دوم روسیه نیز تنها هفت رای موافق به دست آورد و تصویب نشد. لذا روسیه خطاب به نمایندگان کشورهای غربی گفت که آنها عامل جلوگیری از توقف خون ریزی هستند و تاکید کرد شما انتخاب خود را کرده اید. حال نکته جالب توجه اینجا است که کار آمریکا تنها محدود به وتوی قطعنامه های شورای امنیت برای توقف کشتار در غزه نیست و دولت بایدن پا را فراتر گذاشته و پیش نویس قطعنامه ای را تدوین نموده که در آن حق رژیم صهیونیستی برای دفاع مشروع از خود را تایید کرده است.

در این باره برخی منابع دیپلماتیک گفته اند که پیش نویس قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده آمریکا خواستار آتش بس یا آتش بس بشردوستانه در غزه نیست و در آن عملیات طوفان الاقصی از سوی حماس به عنوان حملات تروریستی معرفی شده است. منابع دیپلماتیک تصریح کردند که پیش‌نویس قطعنامه پیشنهادی آمریکا خواستار فشار بر حزب‌الله و گروه‌های مقاومت برای توقف حملات شده است که البته به باور تحلیلگران شانس تصویب این قطعنامه مد نظر آمریکا بسیار کم است چرا که احتمالاً با وتوی روسیه یا چین همراه خواهد شد.

-    نسل‌کشی و نقض حقوق بشر در غزه از منظر حقوق بین‌الملل

در حالی جنایت صهیونیست ها در غزه وارد سومین هفته خود شده که خبری از واکنش جدی نهادهای حقوق بشری مانند دادگاه لاهه و ... نیست. با این وجود کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو، ۱۹۴۹ و پروتکل‌های اول و دوم الحاقی ۱۹۷۷، مهمترین اسناد مورد اجماع حقوق بشرد بین‌المللی هستند که با زیر پا گذاشتن آنها به معنای نقض فاحش حقوق بین‌الملل تلقی می شود که مسئولیت بین‌المللی و در برخی موارد مسئولیت کیفری فردی را به همراه خواهد داشت. اما تا به اکنون به دلیل حمایت های بی دریغ سیاسی و دیپلمتیک غرب از صهیونیست ها عملا تنها فضا برای تداوم جنایت فراهم شده است، نه محاکمه جانیان.

باید این را گفت که فهرستی طولانی از تضمین‌های حقوق مردم در کنوانسیون چهارم ژنو ۱۹۴۹ و پروتکل اول ۱۹۷۷ درج شده‌است. از آن جمله می‌توان به احترام به شرف، حقوق خانوادگی، مراسم مذهبی، اموال خصوصی و آداب و رسوم سنتی اشاره کرد. گروگان‌گیری، تنبیه دسته جمعی، تبعیض بر اساس زمینه‌های نژادی، مذهبی، سیاسی، انتقال یا اخراج مردم، در اختیار گرفتن کنترل مواد غذایی و دارویی به نحوی که در جهت خلاف احتیاجات عادی مردم باشد، ممنوع شده‌است. انتقال اتباع غیر نظامی قدرت اشغالگر به مناطق اشغالی نیز غیرقانونی است.

بررسی شواهد، تصاویر، مستندات و گزارش‌های رسمی و معتبر نهادهای ناظر بین‌المللی، نشان می‌دهد که مجموعه متنوعی از مهمترین قواعد بنیادین و عرفی حقوق بین‌الملل و مقررات ناظر بر حقوق بین‌الملل بشردوستانه در سطحی بسیار گسترده در جریان جنگ اخیر رژیم صهیونیستی علیه مردم ساکن در نوار غزه نقض شده‌است. شواهد و قرائن نشان می‌دهد که مصادیق متعددی از ارتکاب جنایت علیه بشریت، جنایت جنگی و جنایت نسل‌کشی در جنگ صهیونیست ها علیه ساکنان غزه به وضوح دیده می‌شود. از مصادیق مربوط به جنایت علیه بشریت در این باریکه می‌توان به کشتار وسیع زنان و کودکان، حمله به بیمارستان‌ها، ندادن مجوز برای حمل و نقل مجروحان، ممنوعیت دسترسی به دارو، حمله به مدارس، مساجد و مراکز مذهبی اشاره کرد که جملگی از موارد نقض کنوانسیون‌های ژنو و ارتکاب جنایت علیه بشریت از سوی رژیم صهیونیستی است.

-    ترافیک دیپلماتیک و اعتراضات هر روز در جهان

 این روزها که کشتار و جنایت صهیونیست‌ها در نوار غزه در سکوت محافل حفقوق بشری ادامه پیدا می‌کند، کشورهای اروپایی هم یکی پس از دیگری روانه فلسطین اشغالی می‌شوند تا در حمایت دیپلماتیک آشکار و برخلاف اعتراضات هر روزه مردم در کشورهای خود، همراهی تمام قد خود از تل آویو را داشته باشند. در این باره علاوه بر سفر جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، آنتونی بلینکن و لوید آستین، وزیر امور خارجه و وزیر دفاع این کشور هم راهی سرزمین های اشغال شده بودند.
 هم چنین تعدادی از نمایندگان و سناتورها کنگره ایالات متحده در کنار وزرای امور خارجه آلمان، فرانسه و انگلستان دیدارهایی با مقامات صهیونیست در فلسطین اشغالی داشتند. افزون بر آن تعدادی از اعضای اتحادیه اروپا و نیز رئیس جمهور یونان و نخست وزیر هلند هم راهی فلسطین اشغالی شده اند. در ادامه گویا قرار است که امروز سه شنبه امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه هم به این جرگه بپیوندد و راهی فلسطین اشغالی شود. این‌ها علاوه بر آن است که قبل تر اولاف شولتس، صدراعظم آلمان و همچنین ریشی سوناک، نخست وزیر انگلستان هم به فلسطین اشغالی سفر کرده بودند تا اعلام حمایت خود از صهیونیست‌ها داشته باشند. 

این در حالی است که مردم کشورهای اروپایی و آمریکا هر روزه اعتراضات و تظاهرات گسترده ای را در حمایت از مردم فلسطین و توقف کشتار صهیونیست ها در غزه دارند. در یک مورد شنبه هفته جاری حدود ۱۰۰ هزار نفر در راهپیمایی حمایت از مردم فلسطین در مرکز شهر لندن شرکت کردند. در تازه ترین مورد هم دیروز دوشنبه و در ادامه اعتراض جهانیان به حملات رژیم صهیونیستی علیه مردم بی دفاع غزه، خیابان‌ های برلین، رم، مارسی، سارایوو شاهد حضور راهپیمایانی بود که خواهان آتش‌بس و ارسال کمک‌ به این باریکه جنگ زده بودند.

خبرگزاری ها نوشتند که صدها معترض در رم پایتخت ایتالیا خواهان توقف حملات هوایی اسرائیل به غزه شدند. تظاهرکنندگان با به اهتزاز درآوردن پرچم های فلسطین، فریاد "فلسطین آزاد باید گردد" سر داده و پلاکاردهایی در دست داشتند که روی آن نوشته شده بود: "بدون آزادی، صلحی وجود ندارد". با وجود آنکه پلیس برلین برگزاری تظاهرات را ممنوع اعلام کرده بود، چند صد تظاهرکننده طرفدار فلسطین روز شنبه بدون هیچ مانعی در خیابان های پایتخت آلمان راهپیمایی کردند. پلیس با احاطه تظاهرکنندگان در نهایت اجازه داد که راهپیمایی انجام شود.

در پاسخ به فراخوان چندین انجمن، حدود ۱۰۰ نفر در نزدیکی بندر قدیمی مارسی در جنوب فرانسه تجمع کرده و خواهان برقراری صلح بین اسرائیل و فلسطینیان شدند. در سارایوو پایتخت بوسنی و هرزگوین نیز که چندین سال در جریان جنگ داخلی دهه ۹۰ میلادی در محاصره و گلوله باران صرب ها قرار داشت، صدها نفر برای نشان دادن همبستگی با مصائب فلسطینیان غزه تجمع کردند.

کلید واژه ها: اسرائیل فلسطین نوار غزه حماس روسیه آمریکا آلمان فرانسه انگلیس امارات برزیل شورای امنیت جو بایدن


نظر شما :