تبادل زندانیان در مرحله نهایی

دیپلماسی ایرانی: خبرگزاری فرانسه ظهر گزارش داده است که توافق برای آزادی الیزابت تسورکوف، شهروند امریکایی – اسرائیلی – روسی که گفته می‌شود برای اقدامات پژوهش به عراق رفته بود و در آنجا به جرم جاسوسی توسط گروه‌های مسلح نزدیک به ایران دستگیر شد، هنوز مورد تأیید آمریکا قرار نگرفته است. ایالات متحده که نقش مهمی در این پرونده ایفا می‌کند هنوز با آزادی محمدرضا نوری ایرانی که در قتل استیون ترول آمریکایی در بغداد در سال 2022 دست داشت، موافقت نکرده است. 

طبق اسنادی که در کیفرخواست علیه نوری در ایالات متحده ثبت شده است، این قتل در انتقام ترور ژنرال قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، که در حمله هوایی ایالات متحده در سال 2020 در فرودگاه بغداد هدف قرار گرفت، انجام شده است. همچنین احتمال انتقال تسورکوف به ایران از سوی مقامات عراقی رد نشده است. 

از سوی دیگر، روزنامه سعودی «الشرق الاوسط» به نقل از سه منبع، از جمله یک مقام دولتی، گزارش داد که مذاکرات برای آزادی تسورکوف به مراحل نهایی رسیده و تنها اجرای توافق باقی مانده است. 

یک منبع آگاه اعلام کرد که این مذاکرات طولانی و دشوار بوده و پرداخت مبالغ و آزادی افرادی از جمله نوری، که به منافع آمریکا در منطقه حمله کرده‌اند را شامل می‌شود. این منبع تأکید کرد که تمام جزئیات توافق نهایی شده و تنها آزادی تسورکوف باقی مانده است. با این حال، یک مقام امنیتی عراق هرگونه اطلاع از این توافق را تکذیب کرد. 

محمدرضا نوری، افسر سپاه پاسداران ایران، طبق کیفرخواست صادره در آمریکا، نقش کلیدی در قتل استیون ترول داشته است. این قتل در نوامبر 2022 در بغداد و در کمینی علیه ترول، که با همسرش از محل کار به خانه بازمی‌گشت، انجام شد. نوری با جمع‌آوری اطلاعات، تهیه سلاح و خودرو و فراهم کردن پناهگاه برای عاملان قتل، این عملیات را هدایت کرد. او پس از قتل، با استفاده از پیام‌های رمزگذاری‌شده با همدستانش ارتباط برقرار کرد و عراق را به مقصد ایران ترک کرد. نوری در مارس 2023 توسط مقامات عراقی دستگیر و به حبس ابد محکوم شد. 

شبکه سعودی «الحدث» نیز به نقل از منابع عراقی از تلاش‌های جدی برای آزادی تسورکوف خبر داد و اعلام کرد که انتظار می‌رود این توافق ظرف 10 روز اجرایی شود. یک منبع اسرائیلی تأیید کرد که اسرائیل با همکاری آمریکا و دیگر کشورها برای آزادی تسورکوف تلاش می‌کند. این تلاش‌ها مذاکرات محرمانه‌ای را شامل می‌شود که با میانجی‌گری محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق، و پس از سفر یک مقام امنیتی عراقی به واشینگتن انجام شده است. اما خواهر الیزابت در گفت‌وگو با «یدیعوت آخارانوت» اظهار داشت که خانواده امیدوار است گزارش‌ها صحت داشته باشد، اما هنوز جزئیات رسمی دریافت نکرده‌اند. 

اسرائیل، از جمله از طریق شورای امنیت ملی، در این مذاکرات فعال است، اما یک منبع اسرائیلی هفته گذشته اعلام کرد که هنوز به آزادی تسورکوف نزدیک نشده‌اند، هرچند به پیشرفت امیدوارند. 

تسورکوف، 38 ساله، پژوهشگر دکتری دانشگاه پرینستون، در مارس 2023 برای تحقیقات خود در بغداد بازداشت شد. چون این بازداشت توسط نیروهای دولتی عراق انجام نشد گمان می‌رود نیروهای مسلح «کتائب حزب‌الله» مسئول ربودن او باشند، هرچند این گروه آن را تکذیب کرده است. 

هفته گذشته، خواهر تسورکوف با آدام بوهلر، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور گروگان‌ها، دیدار کرد تا این پرونده را پیش ببرد. در صورت موفقیت، این دومین دستاورد بزرگ بوهلر پس از آزادی عیدان الکساندر از اسارت حماس خواهد بود.

منبع: وای نت / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱