پرونده‌ای که همچنان روی میز است
ترامپ و پرونده ایران
نویسنده: پرستو بهرامی راد، روزنامه نگار
دیپلماسی ایرانی: شمارش معکوس برای ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید آغاز شده است. با پیروزی او در انتخابات ریاست‌جمهوری 2024، تکاپوها برای تحلیل آینده سیاست خارجی دولت او آغاز شده است. البته او در 4 سالی که بر صندلی ریاست‌جمهوری آمریکا نشسته بود، به خوبی نشان داد که سیاستمدار قابل پیش‌بینی‌ای نیست؛ اما با شناخت نسبی که از همان 4 سال ایجاد شده، تحلیل‌گران سعی دارند تصویری از شرایط سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در چهار سال آینده به تصویر بکشند.
شاید پرونده ایران دیگر جزء اولویت‌های سیاست خارجی آمریکا نباشد، اما این پرونده همچنان روی میز ترامپ خواهد بود. بر همین اساس، روندی که او با ایران دنبال خواهد کرد را می‌توان در چند گزینه مورد بررسی قرار داد.
دیوار بزرگی دور اقتصاد ایران
شاید اولین گزینه‌ای که به نظر برسد، سیاست فشار حداکثری باشد که ترامپ در خصوص ایران دنبال کند. طبق توافق امنیتی و پشت پرده‌ای که به نظر می‌رسد دولت سیزدهم در مسقط با آمریکایی‌ها از طریق واسطه داشته است، ایران می‌توانست نفت را با مقدار مشخصی بفروشد و پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی به قطر منتقل شد و در ازای آن آزادی زندانیان آمریکایی و همکاری بیشتر ایران و آژانس انرژی اتمی را شاهد بودیم.
با این حال، با شروع حملات پینگ‌پنگی میان ایران و اسرائیل، مذاکرات با واسطه میان ایران و آمریکا به طور کامل متوقف شد.
در این شرایط، با حضور ترامپ در کاخ سفید می‌توان تصور کرد که این توقف طولانی‌تر شود و ترامپ دست به اقدامات جدیدی بزند که ممکن است شامل بستن تمام راه‌های دور زدن تحریم‌ها و جلوگیری از فروش نفت ایران باشد. در این شرایط، دیوار بین اقتصاد ایران و جهان محکم‌تر می‌شود.
در حقیقت، ترامپ برای اینکه ایران را به شکلی که خود می‌پسندد به میز مذاکره بکشاند و دست بالا را داشته باشد، سعی خواهد کرد اقتصاد نحیف امروز ایران را آسیب‌پذیرتر کند و از این طریق امتیازات لازم را از ایران بگیرد.
چراغ سبز به جنگ منطقه‌ای نتانیاهو
در حالی که ترامپ بارها در وعده‌های انتخاباتی خود از توقف جنگ اوکراین صحبت کرده است، اما شاید در خصوص جنگ غزه به شکلی دیگر عمل کند. در واقع، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، احتمالاً سعی خواهد کرد ترامپ را متقاعد کند تا جنگ غزه را گسترده‌تر کند و حتی آن را به ایران بکشاند.
در حقیقت، نتانیاهو ممکن است با وعده نابودی محور مقاومت به سراغ ترامپ برود تا پای آمریکا را به جنگ گسترده در منطقه بکشاند و چراغ سبز او را برای این اقدام بگیرد.
البته این موضوع روی دیگری نیز دارد. ممکن است ترامپ ترجیح دهد پروژه توافق ابراهیم را دنبال کند و با وعده ایجاد روابط بین اسرائیل و عربستان، از گسترش جنگ در منطقه جلوگیری کند تا هزینه‌های نظامی بیشتری برای او در منطقه ایجاد نشود.
شروع مذاکرات جدید
دونالد ترامپ در وعده‌های انتخاباتی خود از توافق با ایران صحبت کرده بود. این احتمال نیز وجود دارد که وی روند جدیدی را با ایران در پیش بگیرد و مذاکرات پشت درهای بسته در دوحه و مسقط را ادامه دهد.
با این حال، بدون شک رویکرد و خواسته‌های جدیدی را دنبال خواهد کرد. او ممکن است تلاش کند تا در ۴ سال پیشِ روی خود، پرونده ایران را برای همیشه از روی میز سیاست خارجی آمریکا بردارد و این را به‌عنوان یک دستاورد بزرگ معرفی کند.
در هر صورت، دونالد ترامپ تا دو ماه آینده وارد اتاق بیضی شکل کاخ سفید خواهد شد و ۴ سال دیگر فرمان ایالات متحده را در دست خواهد داشت. تجربه گذشته نشان داده است که او می‌تواند هر معادله و هر تحلیل بین‌المللی را برهم بزند. باید دید این بار با پرونده ایران که همچنان روی میز سیاست خارجی آمریکا قرار دارد، چه خواهد کرد.
نظر شما :